هشت صبح(افغانستان)
در حالی که طالبان پس از یک وقفه طولانی برای بازگشت به مذاکرات بینالافغانی اعلام آمادگی کرده است اما بسیاری از کارشناسان این اقدامات را نمادین دانسته و معتقدند تعلل دولت جدید امریکا برای ورود به معاهدات دوحه، طالبان را گام به گام به ترک میز مذاکره نزدیک کرده است.
واشنگتن پست(امریکا)
مجلس نمایندگان امریکا طرح حمایتی 1.9 میلیارد دلاری «جو بایدن» برای احیای اقتصادی در شرایط کرونا را با رأی نزدیک 219 به 212 تأیید کرد. این رأیگیری در حالی در واپسین ساعات روز جمعه انجام شد که با وجود حمایت دموکراتها، بسیاری از جمهوریخواهان را در مقابل داشت.
حریت دیلی نیوز(ترکیه)
دولت ترکیه اعلام کرده است با 105 میلیون دوز واکسن تا آخر ماه مه واکسیناسیون 52.5 میلیون نفر را تکمیل خواهد کرد. طرح واکسیناسیون سراسری این کشور با 800 هزار دوز واکسن فایزر و بیونتک بزودی آغاز خواهد شد و در فاز نخست طی 10 روز تا 5 میلیون دوز را تزریق خواهد کرد.
گزارش امریکا درباره قاتل خاشقجی
محمدبن سلمان ولیعهد عربستان آمر قتل جمال خاشقجی خوانده شد اما درلیست مجازات قرار نگرفت
زهره صفاری/ حدود دو سال پس از قتل «جمال خاشقجی»، روزنامه نگار منتقد سعودی، «محمد بن سلمان»، ولیعهد جوان عربستان در گزارش امنیتی 4 صفحهای دولت جدید امریکا بهعنوان متهم ردیف اول این جنایت فجیع معرفی شد. گزارشی که گرچه دور از انتظار نبود و هیچ مجازاتی را از سوی امریکا متوجه شاهزاده جوان سعودی نکرده اما از سوی وزارت خارجه عربستان کذب و بیاساس خوانده شده است. به گزارش «نیویورک تایمز»، این گزارش که تحت نظر تیمی اجرایی از سوی دولت «جو بایدن» و با هدایت سازمان سیای امریکا انجام شده است، با توجه به سلطه بن سلمان بر عربستان از سال 2017 و فضای خفقان و رعب انگیز عربستان تحت حاکمیت او، هیچ اقدامی به مراتب کوچکتر از این جنایت فجیع را بدون رضایت شاهزاده جوان سعودی قابل انجام ندانسته است. از طرفی مداخله مشاور اصلی و اعضای تیم حفاظت ولیعهد جوان در این جنایت، حمایت او از سرکوب منتقدان خارجی مانند «جمال خاشقجی» ستون نویس واشنگتن پست و از طرفی کنترل کامل بن سلمان بر ارگانهای امنیتی و اطلاعاتی عربستان، نشان میدهد که این جنایت با فرمان شاهزاده سعودی انجام شده است. از سوی دیگر بن سلمان، «خاشقجی» را بهعنوان تهدیدی برای سلطنت خود میدانسته و از هر گونه اقدامی برای ساکت کردن او حمایت می کرده است. به طوری که حتی پیشتر از جنایت سال 2018 نیز اقداماتی علیه او انجام شده اما بینتیجه مانده بود. اما با همه این دلایل به نوشته الجزیره، وزارت خارجه عربستان این اتهام را بیاساس خوانده و در واکنش به آن در بیانیهای نوشت: «عربستان به طور کامل این گزارش را کذب دانسته و مستندات آن را غیرقابل قبول میداند. این جنایت مغایر با قوانین و ارزشهای عربستان است و افرادی که در این قتل مشارکت داشتند شناسایی و محاکمه شدهاند. این روند از سوی خانواده «جمال خاشقجی» نیز مورد استقبال قرار گرفت.» گفته میشود دولت عربستان در سال 2019 با اهدای خانههای چند میلیون دلاری و تعیین حقوق ماهیانه برای 4 فرزند خاشقجی بهعنوان غرامت این جنایت رضایت آنها را گرفته است، بهطوری که «صلاح» یکی از پسران این روزنامه نگار نیز چندی بعد در توئیتی اعلام کرد خانواده او قاتلان پدرش را بخشیدهاند.
موضع منفعل امریکا
اما انتشار این گزارش آن هم پس از سالها پنهانکاری دولت «دونالد ترامپ»، به نظر نمیرسد تغییر محسوسی در رفتار امریکا در برابر خاندان سعودی ایجاد کند. چراکه دولت بایدن نگران از تبعات دیپلماتیک مجازات ولیعهد سعودی تنها تحریمهایی را علیه برخی مقامات امنیتی عربستان و عوامل دخیل در این جنایت اعلام کرد. به باور تحلیلگران دولت امریکا برای حفظ متحدان منطقهای خود و همچنین سوق نیافتن عربستان به سوی رقیب بزرگش چین، مجازات فردی را نادیده گرفته است. به نوشته «نیویورک تایمز»، در حالی که مجلس نمایندگان امریکا نیز از این گزارش استقبال کردهاند اما برخی دموکراتها مانند «آدام شف» رئیس کمیته امنیتی مجلس نمایندگان نیز همسو با دولت، تحریم فردی شاهزاده سعودی را قابل قبول نمیدانند: «راههای زیادی وجود دارد که میتواند بدون لطمه زدن به روابط دو کشور، افراد را مجازات کرد. اما نباید فراموش کرد که شاهزاده سعودی دستش به خون یک شهروند امریکایی و یک خبرنگار آلوده است که به نظر من بسیار قدرتمند است.» آنچه مسلم است سختگیرانهترین مجازاتی که امریکا برای عربستان اجرا کرده، به تحریم مسافرتی و دسترسیهای مالی مقامات ارشد دخیل در این پرونده شامل «احمد حسن محمد العسیری»، معاون رئیس اطلاعات عربستان و اعضای گروه ضربت عربستان محدود شده و 76 نفر از مقامات سعودی که علیه روزنامه نگاران، فعالان سیاسی و مخالفان اقداماتی داشتهاند، نیز در قالب «تحریم خاشقجی» با محدودیت صدور ویزا روبهرو شدهاند. «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه امریکا در این باره گفت: «روابط با عربستان به مراتب وسیعتر از هر متحد دیگری است و بن سلمان فراتر از یک شخص است. بنابراین اقدامات ما نباید روابط دو کشور را خدشه دار کند اما باید آن را هر چه بیشتر در راستای منافع و ارزشهای امریکا قرار دهد.» این در حالی است که به گزارش «یورونیوز»، جو بایدن رئیس جمهوری امریکا در گفتوگوی تلفنی با ملک سلمان، پادشاه عربستان گفته که قواعد در حال تغییر هستند. وی در گفت و گویی تصریح کرد که در روابط پادشاهی سعودی با ایالات متحده «جمعه و دوشنبه تغییرات مهمی را اعلام خواهیم کرد.» بایدن جمعه شب در گفتوگو با شبکه تلویزیونی یونیویژن افزود: «قصد داریم آنها را درباره نقض حقوق بشر مسئول بدانیم و مطمئن شویم اگر میخواهند مسأله را با ما حل کنند باید مسأله حقوق بشر را هم حل کنند و با موارد نقض به همان شیوهای که باید، برخورد کنند.»
انتقاد از امریکا
باوجود ستایشهای داخلی اطرافیان «جو بایدن»، اما تصمیم به رهایی بن سلمان از مجازات این جنایت از سوی گروههای حامی حقوق بشر مورد نقد قرار گرفت. گروه فعال حقوق بشری حامی «جمال خاشقجی» که با نام «اکنون دموکراسی برای جهان عرب» فعالیت دارند، از دولت «بایدن» خواستند دستکم اقدام به تحریم فردی و شرکتهای تحت نظارت او در سراسر جهان کنند؛ موضوعی که از سوی «باب منندز»، رئیس کمیته روابط خارجی سنا نیز مورد تأیید قرار گرفت: «ما باید کاری کنیم که امثال بن سلمان تبعات واقعی اقداماتشان را درک کنند و این پیام را به همه سران خودکامه جهان برسانیم.»
به گزارش یورو نیوز به نقل از یکی از مشاوران کنگره، دولت بایدن در حال بازتعریف روابط با ریاض برای تفکیک فروش تسلیحات تهاجمی و دفاعی است. با این حال «اگنس کامارد»، گزارشگر ویژه سازمان امنیت در تحقیقات قتل سال 2018 جمال خاشقجی اما از امریکا خواست عدالت را در این پرونده با تحریم بن سلمان برقرار کند. انصارالله یمن نیز به این امر واکنش نشان داد. به گزارش ایسنا به نقل از روسیا الیوم، محمد علی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن و از رهبران برجسته انصارالله گفت: «سعودی قدمی را بدون اجازه امریکا برنمی دارد و بعید نیست که دولت ترامپ در قتل خاشقجی دخیل باشد.»
در همین حال برخی کشورهای عربی مانند کویت به انتشار این گزارش واکنش نشان داده و بر مخالفت قاطع خود بر هر آنچه به حاکمیت عربستان لطمه بزند تأکید کردند.
خاطرات یک دیپلمات
روایت گمشده
فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری
خاطرات گنگ
تنها چیزی که از روستا به یاد میآورم، آنچه است که مادرم از برداشتهای خود از درختان انگور و سختی زمستان آن به من گفته است بویژه هنگامی که قابله محلی او را قانع کرده بود که در زمان درد سخت زایمان، کمی شراب را جرعه جرعه بنوشد، تا از شدت سرما نمیرد. مادرم که این [ناداستان] را با خندهای بر چهره تعریف میکرد، در کودکی که هنوز امری از امور دنیا را نمیدانست با پدرم ازدواج کرده و از این میگفت که چگونه پدربزرگم پس از شنیدن صدای مشاجره بین عروس و داماد، مداخله و با تقسیم فرش زیر پای آنها، فرزند جوانش را از او جدا کرده و هشدار داده، جز با رضایت همسرش از محدوده خود به سمت محدوده او نرود. چهار سال بعد به «عربین» و «دوما» رفتیم که محاط با درختان زیتون و زردآلو بود و در آنجا بخشهایی از قرآن را زیر دست خانم معلم مکتب خانهای حفظ کردم، که هیچ توجهی به این نداشت که معنای «الهاکم التکاثر» برای یک کودکستانی، میوه گلابی [در عربی: فاکهه الکمثری] است. با اینکه من جزء «عم یتسائلون» را تمام کردم و مطابق عادت موجود، به این مناسبت میان همسایگان شیرینی هم پخش کردیم، اما سؤال از معنای بسیاری از آیات آن، همراه همیشگیام در طول زندگی شد. دو سال بعد به «نبک» منتقل شدیم، شهری کوچک و خشک که تنها منبع آبش چشمهای با آب گوارا در مرکز آن بود که مسافران لب تشنه، در توقفی در میانه راه «دمشق» و «حمص» بر گرد آن جمع میشدند؛ قبل از استقرار در «درعا»، من و خانوادهام هیچیک نتوانستیم با اهالی [مناطق اقامت خود] دوستی برقرار کنیم یا نامهای همسایگان را یاد بگیریم. بعد از بازگشت همیشگی به «درعا»، مادرم در برابر خواهران خود و زنان همسایه این را تکرار میکرد که هیچ کس همچون او دنیا را ندیده و هیچ زنی چون او در پخت انواع متنوع غذاها وارد نیست. وقتی در میانه دهه ۱۹۴۰ میلادی به «درعا» بازگشتیم، شهر از اتومبیل و وسایل نقلیه درون شهری خالی بود، به استثنای دو اتومبیل تاکسی که معمولاً در شرایط اورژانسی برای حمل بیماران و همچنین جابهجایی داماد و عروس در جشن مبارک ازدواج استفاده میشد و اتومبیل سومی متعلق به یکی از زمین داران که البته ثروتی در اندازه همتایان خود در «دمشق» و «حلب» و «حما» نداشت، اما وسایل ارتباطی میان «دمشق» و «درعا» قطار و اتوبوس بود.
خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید
اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد
جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
تصمیم سخت گوایدو
گوایدو روز چهارشنبه با لباس مبدل از کاراکاس خارج و طبق برنامه قبلی به سمت مرز کلمبیا حرکت کرد. وی قرار بود در مرز ونزوئلا منتظر بماند تا کمکها با عبور از «پل بینالمللی تیندیتاس» در کلمبیا وارد ونزوئلا شوند. البته ما شنیدیم گوایدو همچنین به فکر عبور از مرز است تا جمعه شب در کنسرتی که با حمایت «ریچارد برانسون» میلیاردر بریتانیایی در شهر کوکوتا برگزار میشد، شرکت کند و بعد هدایت کمکها به ونزوئلا را برعهده گرفته و روز بعد کمکها را به مرز ونزوئلا برساند و در صورت بروز رویارویی مستقیمی از سوی نیروهای مادورو، شخصاً با آنها مواجه شود. این ایده به دلایل چندی مطلوب نبود. چنین پیشنهادی بسیار مهم و قابل توجه اما در عین حال خطرناک بود و چنین خطری فقط فیزیکی نبود، بلکه از نظر سیاسی هم مخاطرهآمیز قلمداد میشد. به محض این که گوایدو از مرز ونزوئلا خارج میشد، احتمال بازگشت او کاهش مییافت. اگر گوایدو در خارج از کشور منزوی میشد، چه اتفاقی برای کارایی و توان او جهت کنترل و هدایت مستقیم سیاستها و برنامههای مخالفان دولت پیش میآمد و آیا در معرض تبلیغات مادورو درباره این که او از ترس فرار کرده است، قرار نمیگرفت؟ به هیچ وجه نمیتوانستیم درباره نتیجه اتفاقات روز شنبه پیشبینی قاطعی داشته باشیم. نتایج میتوانست از بسیار خوب تا بسیار بد متغیر باشد. باز شدن مرزها میتوانست به طور مستقیم اقتدار مادورو را به چالش بکشد یا منطقه مرزی را به صحنه خشونت و خونریزی تبدیل کند و بهطور بالقوه این احتمال وجود داشت که گوایدو بازداشت شود. شاید هم نتایج بدتری در انتظار بود. من فکر میکردم که تلاش برای انتقال کمکهای انسان دوستانه از مرز بخوبی درک شده و بهطور کامل قابل اجرا بود. البته درباره طرحهای بزرگتر هنوز خوب فکر نشده بود و میتوانست به آسانی به مشکل بخورد.
در بحبوحه این تحولات، با توجه به نزدیک بودن دیدار برنامهریزی شده ترامپ و کیم جونگ اون در هانوی، برنامه سفر از پیش تعیین شده خود به آسیا را کوتاه و شرکت در نشستها در کره را لغو کردم تا بتوانم تا روز شنبه در واشنگتن بمانم و از نزدیک شاهد اتفاقات ونزوئلا باشم. با وجود این که توجه رسانهها به مرز کلمبیا- ونزوئلا و بویژه شهر کوکوتا بود تحولات بسیار چشمگیری نیز از طرف برزیل بروز کرده بود.