«ایران» راهکارهای رفع موانع صادراتی محصولات کشاورزی را بررسی کرد
تداوم ارزآوری کالاهای کشاورزی در زمان تحریم و کرونا
سهیلا یادگاری
خبرنگار
بر اساس آمار گمرک، صادرات تولیدات کشاورزی در 10 ماهه اول امسال رقم 5 میلیارد دلار را ثبت کرد. این میزان ارزآوری در زمان کرونا که صادرات محصولات غذایی در دنیا کاهشی بود، اهمیت توجه به تداوم تولید و صادرات کالاهای کشاورزی بویژه در زمان تحریم را نشان میدهد.
صادرات محصولات کشاورزی در ۱۰ ماهه اول امسال 25.9 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته و به بیش از هفت میلیون تن با ارزش 4.9 میلیارد دلار رسیده است که نشاندهنده رکوردی دیگر در صادرات این اقلام است.
اهمیت این میزان صادرات در زمانی که تجارت کالا و بویژه کالاهای غذایی در دنیا، بهخاطر کرونا بهطور متوسط حدود ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد، نشان داده میشود. در ایران این میزان کاهش صادرات کالا حدود ۲۰ درصد بوده اما در بخش کشاورزی بهخاطر تولیدات بالا و باکیفیت، رشد وزنی و ارزشی محمولههای صادراتی در 10 ماهه امسال نسبت به دوره مشابه گذشته مثبت بوده است. اهمیت دوچندان افزایش صادرات کشاورزی، در زمان تحریم است که این تولیدات توانسته برای کشور ارزآوری داشته باشد. از سوی دیگر علیرغم افزایش صادرات، تولیدات کشاورزی امنیت غذایی در کشور را هم تأمین کرده است. در زمان شیوع کرونا، بسیاری کشورها مرزهای تجاری خود را بستند و صادرات کالا به کمترین میزان رسید، در این مدت همچنین تقاضا برای برخی کالاها مانند محصولات غذایی هم بهخاطر شیوع کرونا افزایش یافت، اما تولیدات کشاورزی برای نیاز داخلی نیز کفایت داشت.
اعداد و ارقام صادراتی
براساس آمار گمرک، صادرات کشاورزی از لحاظ وزنی 25.9 درصد و از لحاظ ارزش 8.4 درصد نسبت به ۱۰ ماه اول سال گذشته افزایش دارد. صادرات محصولات کشاورزی در 10ماهه اول پارسال 5.6 میلیون تن به ارزش 4.5 میلیارد دلار بوده است.
جزئیات صادرات محصولات کشاورزی در این 10 ماه نشان میدهد پسته صدرنشین کالاهای صادراتی است. سهم صادرات پسته با
پوست تازه یا خشک به ارزش بیش از 920 میلیون دلار و صادرات مغز پسته تازه یا خشک به ارزش بیش از 170میلیون دلار است. بیشترین میزان کالای کشاورزی صادراتی بعد از پسته به ترتیب شامل خرما به ارزش 107، هندوانه 145.9 و سیب تازه 208.3 میلیون دلار بوده است. گوجه فرنگی و رب گوجه فرنگی هم صادرات بالایی در 10 ماه اول امسال داشته است.
چین، عراق، روسیه، پاکستان، افغانستان و امارات کشورهایی هستند که بیشترین واردات کالاهای کشاورزی را از ایران داشتهاند.
ظرفیت بالای بخش کشاورزی
علاوه بر تحریمها، ایجاد محدودیتهای شدید مرزی از سوی شرکای تجاری به دلیل نگرانی از گسترش کرونا در نوسانات صادرات کشور، تأثیر گذاشت اما با توجه به افزایش صادرات کشاورزی با وجود این مشکلات، تداوم تولید و صادرات محصولات کشاورزی برای کشور اهمیت بالایی دارد. در این میان، صادرکنندگان، خواستار رفع موانع صادراتی هستند. فعالان حوزه کشاورزی میگویند ظرفیت تولید و صادرات کالاهای کشاورزی در کشور بسیار زیاد است اما موانعی مانند بیثباتی در قوانین و مقررات صادراتی و همچنین کمبود در زیرساختها، مانع از دستیابی به جهش صادرات در این بخش شده است.
موانع جهش صادراتی
سیدرضا نورانی
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی
در ایران، ظرفیتهای زیادی در تولید محصولات کشاورزی داریم، اما از تمام این ظرفیتها برای افزایش تولید و همچنین صادرات این تولیدات استفاده نکردهایم. افزایش حدود 25 درصدی صادرات محصولات کشاورزی نسبت به ظرفیتهایی که وجود دارد عدد زیادی نیست. ما در بخش کشاورزی در انتظار جهش صادراتی هستیم اما بهخاطر موانع، این امر محقق نشده است. از مهمترین موانع جهش صادرات در بخش کشاورزی، به روز نبودن زیرساختها و همچنین کمبود در زیرساختهای صادراتی است. کمبود کانتینریخچالی، مهمترین چالش ما در زمینه زیرساختی است. مجهز نبودن صادرکنندگان به تجهیزات بستهبندی هم مشکل دیگر زیرساختی است که باعث شده کالاها بهصورت سنتی صادر شود. در حال حاضر تجمع کالاهای صادراتی در مرز آستارا را شاهد هستیم که مهمترین دلیل آن کمبود کامیون یا کانتینرهای یخچالدار است. آماده نبودن زیرساختها باعث شده موقعیتهای صادراتی به فرصت تبدیل نشود. موضوع مهم دیگر الزام به بازگشت ارز صادراتی در زمان تحریم است که مشکلات بانکی مانع از بازگشت این ارز است. در شرایط عادی امکان تهاتر کالا و صادرات در مقابل واردات وجود داشت و نیازی به بازگشت ارز نبود. اما در حال حاضر که تحریم مانع ایجاد کرده این امکان هم از صادرکنندگان گرفته شده است در حالی که باید امکان صادرات بدون انتقال ارز با تهاتر فراهم شود. در مسیر توسعه صادرات، تجارت بدون انتقال ارز بسیار به افزایش صادرات کمک میکند. خلق قوانین و مقررات خلقالساعه هم از موانع جهش صادرات است. مثلاً در سالهای قبل واردات موز در قبال صادرات سیب مجوز داشت اما امسال فقط مجوز واردات سیب برای عدهای محدود صادر شده است. در این شرایطی که کمبود ارز داریم چرا میوهای وارد میشود که قیمت آن در داخل چند برابر شده است اما فقط قشری محدود میتوانند از این میوه استفاده کنند؟ موضوع دیگر در جلوگیری از جهش صادراتی، حذف مشوقهای صادراتی است در حالی که در زمان غیر تحریم، مشوقهای صادراتی داشتیم و حذف آن در زمان تحریم غیرمنطقی است. همچنین در سالهای گذشته صادرات کالاهای فسادپذیر شامل معافیت مالیاتی بود اما اکنون که بهخاطر تحریم صادرات هم با مشکل مواجه است، این مشوق مالیاتی هم حذف شده است. افزایش بیرویه هزینههای حمل و نقل و نبود نظارت کافی در این بخش هم برمشکلات صادرات افزوده است. به نظر میرسد برای رفع موانع صادراتی، باید کمیتهای مشترک از تمام بخشهای دخیل در امر صادرات تشکیل شود تا قوانین یک دست و با ثبات برای صادرات مقرر شود. به این ترتیب جهش صادراتی هم امکانپذیر میشود.
واگذاری امورصادرات به بخش خصوصی
علی خانمحمدی
مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی
مهمترین موضوع در تداوم صادرات، امنیت صادراتی است که حاصل رشد تولید است. تقاضا از سیاستگذاران در بخش صادرات این است که امور مربوط به صادرات را به بخش خصوصی و تشکلها و نهادهای مربوط واگذار کنند تا دخالت دولتها در این بخش به کمترین حد خود برسد. صادرات دنبالهدار موجب جلب اعتماد خریداران کالاهای تولیدی در بازارهای جهانی میشود. اگر به هر دلیلی صادرات ناگهان متوقف شود اعتماد خریدار هم به راحتی از دست میرود. تداوم صادرات را میتوان از راه تولید سفارشی و تولید قراردادی تضمین کرد. افزایش صادرات کشاورزی در زمان تحریم و کرونا و همچنین تأمین امنیت غذایی در داخل، ظرفیت بالای این بخش را نشان میدهد. بخش خصوصی در زمان تحریم نشان داد که توان بالایی در بازاریابی و صادرات دارد و این بخش توانسته برای کشور ارز را تأمین کند. بنابراین اعتماد به بخش خصوصی برای توسعه صادراتی لازم است. از سوی دیگر افزایش رایزنهای صادراتی در کشورهای دیگر به رشد صادرات و بازاریابی جهانی کمک میکند. ایجاد تشکلهای صنفی در دنیا و در کشورهای توسعه یافته امری مرسوم است. در کشور ما هم باید این تشکلها تشکیل و قدرتمند باشند تا صادرات ما هموار و بازارهای صادراتی و مقصد ما با دوام باشد.
اجرای پروژههای صنعت آب وبرق برای ۱۸۰ روز
وزیر نیرو گفت: اوایل دی وزارت نیرو برنامه ۱۸۰ روز فعالیت تا پایان دوره دولت دوازدهم را تنظیم کرده که شامل تکمیل پروژهها و طرحهای ساخت و به نتیجه رساندن از جمله اصلاح ساختارها، دستورالعملها و لوایح و سرفصل ریلگذاری برای دولت آینده است. رضا اردکانیان افزود: پایش منظمی از پیشبرد برنامه ۱۸۰ روزه که پویش #هرهفته_الف_ب_ایران نیز جزئی از آن است بهعمل خواهد آمد و در فرصتهای مناسب گزارش ارزیابی لازم از پیشرفت کار را عرضه خواهیم کرد./ پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو
افزایش طول بزرگراههای کشور به ۳۵۰۰ کیلومتر
وزیر راه و شهرسازی گفت: در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی فقط آزادراه تهران-کرج وجود داشت اما تا امروز ۲ هزار و ٨٦٠ کیلومتر آزادراه در کشور ساخته شده است و تا پایان دولت دوازدهم، این رقم به سه هزار و ۵۰۰ کیلومتر مسیر آزادراهی افزایش مییابد. محمد اسلامی درباره بخش حملونقل و مسکن در دولت تدبیر و امید پرداخت و افزود: امروز راه روستایی آسفالت در کشور به ۲۳۰ هزار کیلومتر میرسد که ۱۱۵ هزار کیلومتر از این راه که در حال تکمیل است راههای روستایی آسفالت هستند./ایرنا
کمبودی برای کالاهای شب عید وجود ندارد
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: برای تأمین کالاهای مصرفی شب عید، کارخانجات با همه ظرفیت فعال هستند و واردات به میزان کافی انجام شده است. علیرضا رزمحسینی در نشست هماهنگی طرح ویژه بازرسی و نظارت ایام پایانی ۹۹، اظهار داشت: گرانی در کشور وجود دارد اما نباید اجازه دهیم گرانفروشی موجب بیثباتی شود و بهدنبال آن رنج مردم افزایش یابد. /ایرنا
خانه اولیها در اولویت طرح اقدام ملی مسکن
مدیران ارشد بانک مسکن به مناسبت دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی از ابتدای این هفته در اتاق ارتباط با مشتریان بانک حاضر میشوند تا درباره پرسشهای مختلف طیف مشتریان، پاسخهای درخور ارائه کنند. محمدحسن علمداری معاون مدیرعامل بانک مسکن در امور اعتباری اعلام کرد: سپردهگذاران صندوق پسانداز مسکن یکم که در ماههای گذشته امکان استفاده از امتیازشان در پایان موعد مقرر پسانداز در صندوق فرا رسیده به دلیل جهش قیمت مسکن در خیلی از شهرهای کشور نمیتوانند با این تسهیلات قدرت خریدشان را پوشش دهند. این افراد درخواست دارند سقف تسهیلات خرید مسکن در صندوق پسانداز مسکن یکم افزایش پیدا کند. وی افزود: آن دسته از خانه اولیهایی که در صندوق پسانداز مسکن یکم سپردهگذاری کردهاند و واجد شرایط دریافت تسهیلات از جمله فرارسیدن موعد استفاده از تسهیلات یکم هستند در اولویت واگذاری واحدهای مسکونی طرح اقدام ملی مسکن قرار خواهند گرفت./ پایگاه خبری بانک مسکن
تولید 110هزار خودرو در ایران خودرو خراسان
مدیرعامل شرکت ایران خودرو خراسان در بیستمین سالگرد تأسیس این شرکت و همزمان با ایام دهه فجر خبر از شکست رکورد تولید سال قبل این شرکت داد. بیژن زاهدی فرد اظهار داشت: از ابتدای سال 1399 تاکنون 90 هزار دستگاه خودرو در شرکت ایران خودرو خراسان تولید شده است و در تلاش هستیم این تعداد را تا پایان سال جاری به110 هزار دستگاه برسانیم. مدیرعامل شرکت ایران خودرو خراسان تصریح کرد: در ابتدای تحریمها به دلیل اینکه تولید، در بیش از سه هزار مجموعه قطعه سازی به مشکل خورد به ناچار خودروها را با کسری قطعه تولید میکردیم که به لطف خدا در سال جاری این روند بهبود یافته و توانستیم با رشد 20 تا 25 درصدی در تولید تا بهمن ماه سال جاری رکورد سال گذشته خود را پشت سربگذاریم. وی تعداد پرسنلی که به صورت مستقیم در این شرکت مشغول به کار هستند را پنج هزار نفر اعلام کرد و افزود: از سال 95 تاکنون یک هزار و 560 نفر در مجموعه ایران خودرو خراسان استخدام شدهاند./ ایران خودرو خراسان