صبرعلی لوایی سازنده تندیس سردار سلیمانی:
مجسمه قهرمانان ملی باید نشان دهنده چهره قهرمانانه آنها باشد
مریم سادات گوشه
خبرنگار
پس از شهادت سردار سلیمانی سردیسهای بسیاری از ایشان ساخته شد. یکی از طبیعیترین سردیسها که نماد چهره واقعی سردار است و به قول سازندهاش شجاعت و قهرمان بودن سردار را نشان میدهد، همان سردیسی است که صبرعلی لوایی، مجسمهساز پیشکسوت ساخت و در محوطه معاونت امور هنری یا همان تالار وحدت نصب شد. ابعاد این سردیس برنزی5/1 برابر طبیعی است و با تکنیک رئال و با خمیر مجسمهسازی مدلاژ شده است. صبرعلی لوایی که سازنده تندیس قهرمانان ملی و نیز قهرمانان هشت سال دفاع مقدس است، درباره احساسش در حین ساخت این مجسمه به «ایران» میگوید: «وقتی از من خواستند به بخش ویژه جشنواره تجسمی فجر بروم و این سردیس را بسازم، حس خاصی داشتم. با اینکه قرار شد این مجسمه را در زمان کم 10 روز بسازم اما ساختن مجسمه قهرمانی همچون شهید قاسم سلیمانی حس خوبی دارد. من به عنوان یک هنرمند وظایفی در قبال جامعه دارم که باید آن را انجام دهم. برای من باعث افتخار بود که مجسمه سردار سلیمانی را ساختم. دلم میخواست با آسودگی بیشتری و در آتلیه خودم این سردیس را بسازم. قطعاً اگر زمان بیشتری می داشتم با آسودگی خاطر آن را میساختم و کار قوی تری ساخته میشد.» عضو انجمن مجسمهسازان ایران که سابقه ساخت تندیسهایی همچون شهید موسی کلانتری، ساخت مجسمه شهید دکتر فیاض بخش، ساخت مجسمه شهیدمحمود قندی، ساخت تندیس دکتر حسابی، ساخت سردیس مخدومقلی شاعر ترکمن و ساخت سردیس استاد مطهری را دارد در پاسخ به اینکه وقتی قرار است از یک قهرمان ملی مجسمه بسازد، به چه چیزهایی توجه میکند، توضیح داد: «ایشان یکی از قهرمانان کشور بود. وقتی به سراغ ساخت مجسمه قهرمان ملی کشور میرویم باید مطالعه کافی نسبت به او داشته باشیم تا بتوانیم شاخصههای یک قهرمان را در مجسمه نشان دهیم. سردار سلیمانی نماد شجاعت و قهرمانی در کشور است. او یک سرباز واقعی بود و توانست راهی را برود که فقط یک قهرمان میرود. وقتی مجسمه او را میساختم سعی کردم تا جایی که میتوانم این شاخصهها را در آن مجسمه نمایان کنم.»
آرش امینی رهبر ارکستر سمفونیک صدا و سیما از ساخت پوئم سمفونی «سرباز» میگوید
روایتی از یک سردار رشید ملی با زبان موسیقی
ندا سیجانی
خبرنگار
پوئم سمفونی «سرباز» به مناسبت سالگرد شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی در پنج موومان با نامهای «سرباز»، «میهن»، «پیکار»، «پدر»، «الله اکبر» و «فتح» به آهنگسازی آرمان مهربان، اشعار علی محمد مؤدب، رهبری ارکستر آرش امینی، خوانندگی امیرحسین سمیعی، رهبری گروه کر رازمیک اوحانیان و اجرای ارکستر سمفونیک سازمان صدا و سیما توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در چند روز گذشته رونمایی شد.
آرش امینی رهبر ارکستر سمفونیک صدا و سیما در گفتوگو با «ایران» درباره اینکه ساخت و ساختار آثار موسیقایی ارزشمند برای اسطورههای ملی باید دارای چه ویژگی هایی باشد، بیان کرد: ازنگاه من تولید موسیقی برای قهرمانان ملی با برنامه و ویژگیهای از پیش تعریف شده بسیار تصنعی خواهد بود و صرفاً بهتر است توجه شود از ارکستراسیون و فرمهای کلاسیک بهره جست تا قابل فهم بین ملل دیگر نیز باشد. از سال گذشته تا امروز که سالگرد سردار شهید قاسم سلیمانی است، کارهای بسیاری تولید شده اما اثری به صورت ارکستراسیون منسجم اجرا و ضبط نشده است. البته این توجه و علاقه در دیگر ژانرهای موسیقی هم قابل تأمل و احترام است. امینی در ادامه میگوید: «آشنایی من با آقای آرمان مهربان آهنگسازاین پوئم سمفونی به واسطه این پروژه صورت گرفت و با گذر از فیلترهای فنی از نظرموسیقایی، باید بگویم این کارجزء آثاری بود که وقتی به دستم رسید کمترازیک ساعت پارتیتور آن را مرور کردم و با همکارانم تماس گرفتم و گفتم به لحاظ ارکستراسیون کاری بسیار قوی، منسجم و قابل تفکر است و تصمیم براین شد این همکاری به صورت مشترک شکل بگیرد.» این رهبر ارکستر شاخصه یک کار ارزشمند و فاخر را تجربه و تحصیلات مدارج بالای آهنگسازی عنوان کرد. او درباره ساختار موسیقایی پوئم سمفونیک سرباز گفت: «این پوئم سمفونیک نسبتاً فرم آزادی دارد و برای یک ارکستر بزرگ قابل اجرا است. پوئم به معنای شعر و داستان است یعنی موسیقی که یک روایت داستانی را از ابتدا تا انتها تعریف میکند و این اثر ارکسترال زیبا که به نظر من آقای مهربان تلاش بسیاری در خلق آن داشتهاند، یک کار ماندگار و ارزشمند است و از نظر ارکسترال، از تمامی سازهای بادی، چوبی، برنجی، زهی بهره بردهاند و کامل است و هر کدام در جایگاه خود بسیار هوشمندانه استفاده شده و البته سازپیانو هم در بخشهایی از این کار مورد استفاده بوده و بیانگر آن است که آقای مهربان اصول ارکستراسیون را بخوبی میشناسند. در کنار این ارکستر گروه کر چند صدایی و حرفهای هم قرار گرفته که این کار را در پنج موومان روایت میکند البته برخی دوستان براین نظرند نامگذاری برای آثار موسیقی چندان مورد پسند نیست چرا که چارچوب محدودتری برای شنونده تعریف میکند.» به گفته این پژوهشگر حوزه موسیقی قابلیت اجرایی این اثر نکته مهم آن است: «جدا از ارزشهای والای اثر نکته مهم قابل اجرا شدن «پوئم سمفونی سرباز» در هر کشوری است. کافی است در متن آن اشاره شود موضوع این پوئم سمفونی درباره یک سردار رشید ملی ایرانی است آن گاه آن مخاطب خارجی هم میتواند این صحنهها را با موسیقی در ذهن خود بسازد و حسی را که یک ایرانی با آن سردار برقرار کرده است تصور و ترسیم کند.» آرش امینی درپایان افزود: «برای ساخت چنین کارهایی نیاز است ازسوی نهادهای فرهنگی و هنری حمایتهای لازم صورت بگیرد تا این تجربههای خوب همچنان تکرار و تکرار شود. همکاری نهادهای فرهنگی و درکنار هم قرار گرفتن آنها در تولید چنین کارهایی بسیار ارزشمند است و میتواند در سیاستهای آینده فرهنگی ما نیز نویدبخش باشد.»
برش
نکاتی که در آیین رونمایی پوئم سمفونی سرباز مطرح شد:
حسین سمیعی (آهنگساز و مدیر امور موسیقی و سرود سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران): از مدتی پیش اتاق فکری با همراهی مدیریت مرکز موسیقی حوزه هنری و مدیر دفتر موسیقی سرود سازمان صدا و سیما برگزار و به این نتیجه رسیدیم که پوئم سمفونی «سرباز» در پنج موومان تولید شود و در قدم اول و برای اینکه کار در شکل گستردهتری میان مردم عزیزمان عرضه شود، تصمیم به ارائه رایگان اثر گرفتیم. طبق برنامهریزیهای انجام گرفته این اثر در سالروز شهادت حاج قاسم سلیمانی از شبکههای مختلف رسانه ملی پیش روی شنوندگان و بینندگان قرار گرفته است.
علیمحمد مؤدب (شاعر پوئم سمفونی سرباز): بسیار خرسندم توفیق داشتم در ضبط بخشی از پوئم سمفونی سرباز حضور داشته باشم و میدیدیم که اعضای ارکستر در روزهای کرونایی با چه عشق و انگیزهای مشغول تولید این اثر ارزشمند هستند. قطعاً شهید سلیمانی شهید عشق است که در میدانهای دشوار خود وارد میشد و برای حفظ حق زیستن آدمها وارد عرصه نبرد میشد. امیدوارم این روند نیز ادامه داشته باشد چرا که ناگفتهها درباره سردار دلها زیاد است که میتوانیم تا سالها از آن برای ساخت آثار هنری بهرهمند شویم.
آرمان مهربان (آهنگساز پروژه پوئم سمفونی): در این پروژه سعی کردم با زبان موسیقی درباره سردار سلیمانی توصیفی داشته باشم. اما در اینجا میتوانم بگویم بحث «سربلندی» و «سر به زیری» در شخصیت سردار سلیمانی را مطرح کنم که در قطعه «پیکار» آن را با تمام وجودم حس کردم. من سالهای زیادی است که در عرصه موسیقی فعالیت میکنم اما صراحتاً میگویم این کار به شکل و روشی اجرا شد که تمامی افراد حاضر درتیم اجرایی با عشق و وجود کار را به نتیجه رساندند.
رازمیک اوحانیان رهبر گروه کر: چنین آثاری باید ساخته شود و به مرور راه خود را پیدا خواهد کرد، این اثر برای گروه کر بسیار مناسب بود و ملودیهای بسیار روان و دلنشینی با کلام زیبا همراه شده بود و در نهایت محصول فاخری تولید شد.
نمایش روش و منش «سرباز» در جشنواره تئاتر سردار آسمانی
گروه فرهنگی / در اولین سالگرد شهادت سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی مستندنمایش «سرباز» به نویسندگی و کارگردانی حسین پارسایی که راوی سویههای زیستی و مقاومتی این سردار پرافتخار است به همت بنیاد فرهنگی هنری رودکی و مشارکت و همراهی اداره کل هنرهای نمایشی و گروهی از هنرمندان تئاتر بهصورت آنلاین و با تعداد محدودی تماشاگر با رعایت پروتکلهای بهداشتی از دیروز و در تالار وحدت روی صحنه رفت که اجرای آن تا ۱۶ دی ماه ادامه خواهد داشت. در مستند نمایش «سرباز» چهرههایی همچون انوش معظمی، مجید رحمتی، مسعود رحیمپور، رضا راد، ندا سیاس، سروش کریمینژاد روش و منش شهید حاج قاسم سلیمانی بهعنوان یک چهره بینالمللی و شاخص، مستند نمایی میشود و قطعه آوازی «حالا که میروی» محمد معتمدی پایان بخش سرباز است.
همچنین دومین جشنواره ملی تئاتر سردار آسمانی در سه بخش نمایش صحنهای، تئاتر خیابانی و مسابقه نمایشنامهنویسی با توجه به وضعیت کرونایی بهصورت آنلاین برگزار میشود. در این جشنواره در بخش صحنهای هفت نمایش، در بخش خیابانی ۱۷ اثر و در بخش نمایشنامه ۱۰ اثر نامزد دریافت جایزه هستند که در روز اختتامیه معرفی و در قالب یک مجموعه کتاب نیز پنج نمایش برگزیده هم به چاپ خواهد رسید. طی روزهای برگزاری جشنواره، اجرای زنده در بخش صحنهای در شهر سیرجان انجام خواهد شد و نمایشها تا چهاردهم در دو سالن مجموعه تئاتر شهر و پلاتوی شورای شهر سیرجان برگزار میشوند. در حال حاضر اجراهای صحنهای در این جشنواره توسط چهار دوربین در یک شرایط بسیار حرفهای فیلمبرداری شده و در حال حاضر در سایت تیوال بارگذاری شده و نه تنها مردم استان کرمان بلکه همه علاقهمندان به حوزه تئاتر با مراجعه به این سایت و کلیک پوستر جشنواره در صفحه اجرای بخش صحنهای، از ساعت ۱۲ روز دوازدهم تا ساعت ۱۲ روز چهاردهم میتوانند همه کارهای اختصاصی را بدون هزینه و خرید بلیت مشاهده کنند. تمام آثار صحنهای جشنواره مربوط به سردار آسمانی است که شامل رشادتها و زندگینامه اش است، همچنین آثاری در خصوص سایر شهیدان جبهه مقاومت که همراه با سردار شهید سلیمانی به شهادت رسیدند، نیز وجود دارد. در بخش تئاتر خیابانی نیز در شهرستان رفسنجان در دو مکان شاهد اجرای نمایش خیابانی خواهیم بود و در بخش آنلاین در اینستاگرام آثار را به نمایش خواهد گذاشت. در جشنواره امسال بخش تئاتر سیار هم وجود دارد که در شهر رفسنجان و در یک کامیونت اجرا خواهد شد. در این بخش یک کامیونت تبدیل به یک تماشاخانه سیار شده و دارای صحنه و سیستمهای صوتی و نوری است که حرکتش از کرمان شروع شده و در حال حاضر با ورود به محلهها و روستاهای مختلف اجرا خواهد داشت.
شناخت بیشتر سردار مقاومت از میان صفحات کاغذی کتابها
گروه فرهنگی / این روزها، همزمان با نخستین سالروز شهادت حاج قاسم سلیمانی بهترین فرصت برای کسب اطلاعات بیشتری درباره سردار مقاومت، چه از دریچه اقدامات کاریاش طی چندین دهه و چه حتی درباره زندگی و سلوک شخصیاش است. در این بین بهرهگیری از داشتههای دنیای کتاب میتواند یکی از راهکاری مؤثر برای دستیابی بیشتر به این شناخت باشد؛ امروز درباره چند عنوان از کتابهایی که درباره این شهید نوشته و منتشر شدهاند، میخوانید. «حاج قاسم» نوشته علی اکبری مزدآبادی یکی از همین کتابها است که از سوی نشر «یازهرا» منتشر شده؛ «حاج قاسم» با نگاهی بر خاطرات سلیمانی نوشته شده؛ مطالعه خاطرات، اغلب راهی برای شناخت بیشتر نگاه و تفکرات افراد به شمار میآید. «سلام سردار: شانزدهمین همایش ادبی سوختگان وصل» کتاب دیگری است که از دریچه شعر میتوانید با جایگاه این سردار مقاومت میان اهالی ادبیات آشنا شوید. این کتاب دربردارنده مجموعه شعرهایی در باب تجلیل از حاج قاسم سلیمانی است که به همت دفتر ادبیات و هنر، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران روانه کتابفروشیها شده است. «من قاسم سلیمانی هستم» برای گروه سنی کودک و نوجوان نوشته شده، این کتاب برای مخاطبان کم سن و سال به گونهای در قالب داستانی روایت شده که آن را میتوان بیانگر مراحل مختلف زندگی شهید سلیمانی از تولد تا شهادت او دانست. «من قاسم سلیمانی هستم» نوشته محمد حسیخانی و به تصویرگری آرزو آقابابائیان از سوی نشر مبشر منتشر شده است. اما با عنوان «من قاسم سلیمانی هستم» کتاب دیگری هم روانه بازار نشرمان شده است؛ البته اینجا فقط بحث همنامی در میان است بویژه که این کتاب اصلاً برای مخاطبان بزرگسال نوشته شده و به همت نویسنده و ناشر دیگری نیز انتشار یافته است. کتاب «من قاسم سلیمانی هستم؛ سرباز ولایت» نوشته ناصر کاوه است که آن را میتوان اثر خوبی برای آشنایی بیشتر با سردار سلیمانی دانست. در این اثر که از سوی انتشارات «نوآوران سینا» در اختیار علاقهمندان قرارگرفته پاسخ سؤالاتی همچون چرا مردم قاسم سلیمانی را دوست داشتند، خواهید یافت. افزون بر این همراه با نویسنده مروری هم بر زندگانی شهید سلیمانی خواهید داشت. در انتها هم متن کامل وصیتنامه شهید حاج قاسم سلیمانی پیش روی شما قرار گرفته است. «این مرد پایان ندارد» نوشته سید علی بنی لوحی کتاب دیگری است که «راه بهشت» آن را منتشر کرده، آنطور که در معرفی خود کتاب آمده در این نوشته که بهصورت متن و تصویر رنگی منتشر شده، مخاطبان علاوه بر برخی تصاویر منتشر نشده از فرمانده جبهه مقاومت، با خاطراتی مواجه میشوند که برخی از آنها پیشتر منتشر نشدهاند. نویسنده تلاش کرده مطالب کتاب به گونهای پیش روی خوانندگان قرار بگیرند تا فرصتی برای شناخت هرچه بیشتر مکتب شهید قاسم سلیمانی فراهم شود.