واشنگتن پست (امریکا):
سال 2020 سرانجام به پایان رسید، اما این سال علاوه بر وجود مرگهای کرونایی که همگان را آزار داد، بهطور خاص برای خانوادههای سیاهپوست سال پر درد و رنجی بود. بسیاری از این خانوادهها جدا از مرگ عزیزانشان بهخاطر کووید19 شاهد قتل آنها در تیراندازیها بودند.
دیلی صباح (ترکیه):
سال 2020 با وجود همه بدیهای کروناییاش، برای سیاست خارجی ترکیه سال پرکاری بود. زیرا در این سال آنکارا توانست نقش زیادی در مدیترانه شرقی، سوریه، لیبی و بویژه قفقاز بازی کند. البته تنشهای زیادی هم در روابط با اتحادیه اروپا و امریکا داشت اما امیدوار است به این تنشها خاتمه دهد.
نشنال (امارات):
عربستان در واکنش به حملاتی که به عدن شد و باعث مرگ 26 نفر شد، فرودگاه صنعا را هدف قرار داد. البته هیچ خبری از تلفات وجود ندارد. حمله عدن درست در زمانی انجام شد که دولت وحدت ملی جدید اولین جلسه خود را برگزار کرد. حمله همچنین در نزدیکی مقر این جلسه انجام شده بود.
جشن متفاوت سال نو با چاشنی ترس
زهره صفاری/ سلطه ویروس تاجدار بر کره زمین، جشن سال نوی میلادی را در بسیاری از نقاط جهان در خلوت خیابانها یا در قاب تلویزیونها برگزار کرد.
به گزارش «گاردین»، ویروس کرونا در یک سال گذشته با حدود 82 میلیون مبتلا، بیش از 1.7 میلیون نفر را در سراسر جهان تسلیم مرگ کرده است. گرچه 2021 با زمزمههای موفقیت دانشمندان در تولید واکسن جان تازهای به جهان تزریق کرده است اما همچنان سایه سنگین ترس از این ویروس هول انگیز سنت هر ساله جشن سال نو را به گونهای در جهان تغییر داد که بسیاری از کارشناسان، وقایع آخرین روز 2020 را در تاریخ ماندگار میدانند.
خیابانهای خالی و آتشبازیهای بیتماشاگر
شهرهای بزرگ جهان بویژه در امریکا و اروپا در هراس از شیوع بیشتر ویروس کرونا با تدابیر شدید امنیتی در شب سال نو، برخلاف هر سال بدون رهگذر بود.
در امریکا که از همین روزهای ابتدایی سال جدید رجزخوانیهای «دونالد ترامپ» و حمایت بیش از 140 جمهوریخواه برای تغییر نتیجه انتخابات، از وقایع تازهای برای مردم این کشور حکایت دارد، به نوشته «ای بیسی»، جشن سال نو به صورت مجازی برگزار شد تا برای نخستین بار در 114 سال گذشته آتشبازی میدان تایمز بدون حضور تماشاگران پرتعدادش انجام شود. حتی فلوریدا که سال گذشته بزرگترین جشن سال نو را با حضور «ترامپ» داشت، امسال با بازگشت ناگهانی رئیس جمهوری به واشنگتن با جشنهای پراکنده خانوادگی به استقبال سال نو رفت.
اما اروپا در شب سال نو با تدابیری سختگیرانهتر همراه بود. در فرانسه دولت با برقراری محدودیت تجمع بیش از 6 نفر و تعیین جریمه دست کم 135 یورویی برای متخلفان، با استقرار هزاران نیروی امنیتی هرگونه جشن خیابانی را ممنوع اعلام کرد.
وزارت کشور ایتالیا نیز که همچنان با تبعات موج اول و سنگین کرونا بر این کشور دست و پنجه نرم میکند، برای کنترل شهرها بیش از 70 هزار نیروی امنیتی را برای گشت در شهر مأمور کرد و آتشبازیها نیز به صورت محدود در اطراف چند بنای تاریخی رم به اجرا درآمد. همچنین به گزارش «نیویورک تایمز»، «پاپ فرانسیس» رهبر بزرگ مسیحیان جهان نیز به دلیل درد پا، در مراسم سال نو حضور نداشت. دولت لندن نیز که به دلیل شیوع نوع خطرناکتر ویروس کرونا موسوم به «ویروس انگلیسی» در چند هفته اخیر از سوی بیش از 40 کشور با محدودیت سفر و تبادل کالا روبهرو بود، در حالی که پس از 48 سال عضویت در اتحادیه اروپا، برای نخستین جشن سال نو پس از استقلال رسمی برنامههای ویژهای داشت اما به آتش بازیهای پراکنده و بدون هیچ تجمع بزرگی اکتفا کرد.
آلمان نیز در آخرین سال صدراعظمی «آنگلا مرکل» با تدابیر سختگیرانه مانع از برگزاری آتشبازیهای مرسوم هر ساله شد و به همین دلیل بسیاری از مردم این کشور بویژه در برلین، در خانهها به آتشبازی پرداختند. شرایطی که به گزارش «ایبیسی»، در آستانه سال نو تنها در این شهر 18 مورد آتش سوزی را به ثبت رساند.
به نوشته «ایندیا نیوز»، در دیگر نقاط جهان نیز شرایط به ندرت متفاوت بود. در سیدنی استرالیا که آتشبازی بندر سیدنی هر ساله دست کم یک میلیون تماشاگر داشت امسال بدون حضور مردم به اجرای مراسم پرداخت. در بخشهای مختلف آسیا، مردم ژاپن در خانه جشن گرفتند. کره جنوبی برای اولین بار از سال 1953 جشن سال نو را ممنوع اعلام کرد و دستور تعطیلی سواحل تفریحی و تفرجگاهی را داد تا از هرگونه تجمعی جلوگیری کند. اما همزمان جشن سال نو در کشور شمالی شبه جزیره کره متفاوت برگزار شد. در حالی که دولت «کیم جونگ اون» حتی ابتلای یک نفر به کرونا را نیز رد کردهاند اما در شب سال نو، هزاران نفر از مردم این کشور در حالی که ماسک بر صورت داشتند در پیونگ یانگ گردهم آمده تا با اهتزار پرچم این کشور بر فراز ساختمان اصلی دولت و اجرای سرود ملی به استقبال سال نو بروند.
در «ووهان» چین- خاستگاه ویروس کرونا- اما انگار شرایط با همه جهان فرق داشت. در حالی که حدود یک سال از ابتلای نخستین مورد کرونا در این شهر میگذرد، بیش از هزاران نفر از مردم این شهر با تجمع در خیابانهای اصلی سال نو را جشن گرفتند. ساکنان این شهر معتقدند آنها دیگر نگران کرونا نیستند اما احتیاط میکنند. در دیگر شهرهای چین اما محدودیتهای کرونایی همچنان برقرار بود.
در هند نیز که هنوز جزو پرشمارترین آمار مبتلایان و مرگهای کرونایی است به دستور دولت همه رستورانها، هتلها و مراکز تفریحی از ساعت 11 آخرین روز دسامبر بسته شد و هرگونه تجمعی ممنوع بود.
در آفریقای جنوبی مردم به خواست رئیس جمهوری خود پاسخ داده و در شب سال نو با روشن کردن شمعهایی یاد قربانیان کرونا و کادر درمانی را گرامی داشتند. در برزیل نیز که «ژائر بولسونارو» رئیس جمهور آن همچنان با وجود آمار بالای ابتلا به کرونا سعی در کوچک شمردن این ویروس دارد، مردم با رعایت فاصله اجتماعی جشن سال نو را برگزار کردند و کادر درمانی نیز به یاد درگذشتگان با یک دقیقه سکوت سال جدید را آغاز کردند.
پیامهای امیدبخش برای سال نو
«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری امریکا امسال آخرین سخنرانی سال نو خود را در کاخ سفید داشت. به گزارش «اسپوتنیک»، او در این سخنرانی علاوه بر حمله به منتقدانش در مدیریت بحران کرونا، به دستاوردهای چهارساله دولت خود در حوزه اقتصاد پرداخت و گفت: «ما برای تولید واکسن زودتر از آنچه وعده دادیم عمل کردیم و چالشی بزرگ را پشت سرگذاشتیم.»
«شی جین پینگ»، رئیس جمهوری چین نیز دستاوردهای سال 2020 در مدیریت کرونا را بزرگ دانست و گفت: «بعد از یک سال پرافت و خیز، ما عمیقاً به اهمیت جامعه در آینده بشر آگاه شدیم. چین در مقابله با کرونا حماسه آفرید.»
در همین حال به گزارش «دویچه وله»، «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان نیز در آخرین سخنرانی سال نوی خود از روند کند و آهسته واکسیناسیون ابراز خشم کرد و گفت: «اینکه این بحران را چگونه پشت سر بگذاریم به خود ما و رعایت اصول در کنار واکسیناسیون بستگی دارد. اینکه گفتم در 15 سال گذشته چنین سال سختی را نداشتیم اغراق نکردم و سال پیش رو را پرامید میدانم.»
به گزارش «فرانس پرس»، «ولادیمیر پوتین» نیز که در پیامهای جداگانه سال میلادی جدید را به رؤسای جمهور مغلوب و پیروز امریکا تبریک گفته بود، وعده نبردی بدون توقف برای از بین بردن کرونا را به مردم کشورش داد.
«کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی نیز که در شب سال نو به آرامگاه پدر و پدربزرگش رفته بود پیام سال جدید را در نامهای به مردم کشورش اعلام کرد. به گزارش رویترز، وی با ابراز تأسف از ناکامیهای اخیر ناشی از تحریمها و محدودیتهای کرونایی گفت: «در سال جدید سخت تلاش میکنم تا آرمان و خواستههای مردم کشور را هر چه زودتر محقق کنم.»
ورود بریتانیا به عصر «برگزیت»
اسکاتلند از اروپا خواست چراغها را برای بازگشت آنها به اتحادیه اروپا روشن نگه دارد
بنفشه غلامی/ لندن سرانجام بعد از 4 سال و نیم بحث و مجادلههای پیاپی داخلی و خارجی، درست در زمانی که عقربههای ساعت معروف «بیگ بن» روی 11:00 شب در آخرین روز 2020 ایستاد، به 48 سال همکاری خود با اتحادیه اروپا خاتمه داد و به طور رسمی این اتحادیه را ترک کرد، تا برگزیت برای بسیاری از انگلیسیها از رؤیا تبدیل به خاطره شود.
بهگزارش خبرگزاری «فرانس پرس»، «بوریس جانسون»، نخستوزیر انگلیس که از چهرههای اصلی مبارزه برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بود، ساعتی بعد، در سخنرانی خود به مناسبت سال نو میلادی این رویداد را «لحظهای شگفت انگیز» برای کشورش توصیف کرد و با خوشبینی تمام، روایتی شیرین از «بریتانیایی بدون مقررات و قوانین بروکسل» سخن گفت. او در سخنرانی اش قول داد، بریتانیا پساز برگزیت با وجود مصائبی که از کرونا متحمل شده، تبدیل به کشوری «باز، سخاوتمند و بینالمللی با تکیه بر قوانین تجارت آزاد» خواهد شد و «آزادیهای خود را خواهد داشت و خود تصمیم میگیرد، چگونه نهایت استفاده از این آزادی را ببرد.»
این در حالی است که بسیاری در انگلیس نگرانیهای زیادی بابت این خروج احساس میکنند. یکی از آنها «استنلی جانسون» پدر او است که زمانی عضو پارلمان اروپا بوده و از مخالفان برگزیت محسوب میشود. او که ریشههای فرانسوی دارد، این روزها بشدت در تکاپوی دریافت گذرنامه فرانسوی است. نگرانیها بیدلیل نیست. زیرا نخستین نتیجه این جدایی به پایان رسیدن سفرهای آزادانه و بدون نیاز به گذرنامه بیش از 500 میلیون شهروند انگلیسی و اروپایی به انگلیس و 27 کشور اتحادیه اروپا است و بازدیدها و کنترلهای گمرکی دیگر بار در مبادی ورودی و خروجی انگلیس از سر گرفته خواهد شد.
واقعیتهای سخت برگزیت
اما مشکلات برگزیت تنها به آغاز کاغذبازیهای اداری برای سفرهای شهروندان خاتمه نمییابد. بزرگترین اختلالی که میتواند بروز کند، صادرات و واردات است. «مت اسمیت» که مدیر عامل یک شرکت توزیع گوشت تازه بین انگلیس و اتحادیه اروپا است، دیروز به «فرانس 24» گفت که او قبل از برگزیت 15 کامیون را از انگلیس به اتحادیه اروپا فرستاد. اما شک دارد که پساز این بتواند با کاغذبازیهایی که به راه خواهد افتاد، به این میزان صادرات ادامه دهد. او گفت: «دولت صادق نیست. بهنظر میرسد در برخی مراحل دچار برخی تأخیرها شویم.»
بهگزارش روزنامه «گاردین»، از صبح دیروز بسیاری از انگلیسیها و آن دسته از شهروندان اتحادیه اروپا که سفرهای کاری، گردشگری و تحصیلی مداوم و پیاپی به دو طرف ماجرا دارند یا در کار تجارت و صادرات و واردات کالاها مشغول هستند، دچار سردرگمیهایی شدهاند. هرچند مقامات انگلیسی امیدوارند، بتوانند دوره جدید را براحتی آغاز کنند. اما انتظار میرود، صادرات و واردات تا حدودی با تأخیرهایی مواجه شود. زیرا برآوردهای خود دولت حاکی از آن است که مشاغل خرد هنوز آمادگی لازم برای مواجهه با قوانین جدید را ندارند.
واکنشهای متفاوت
خروج رسمی بریتانیا از اتحادیه اروپا با شادی برخی سیاستمداران انگلیسی همراه شد. به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، در مرکز توجه این دسته از سیاستمداران «نایجل فاراژ» بود. مردی که از او بهعنوان معمار برگزیت یاد میشود. او تصویری شادمان با چهرهای راضی را از خود در توئیترش منتشر کرد و نوشت: «این لحظهای بزرگ برای کشور ما است. یک جهش عظیم رو به جلو.» اما همه این اعتقاد را ندارند. روز پنجشنبه ساعتی پیش از این رویداد، حدود 20 نفر از مخالفان برگزیت، خارج از سفارت انگلیس در بروکسل، شمع روشن کردند و مرثیهای اسکاتلندی سر دادند تا نشان دهند عزادار خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا هستند. یکی از آنها یک مهندس فناوری اطلاعات بود که سال 1972 از انگلیس به بلژیک نقل مکان کرد. او گفت:«برای آنچه از دست دادهایم عزادارم.» در صدر این دسته از افراد «نیکولا استورجن»، رهبر استقلال اسکاتلند دیده میشود که شاید از این جدایی واقعاً نه تنها ناراحت نباشد که راضی و خوشحال هم باشد. او بلافاصله پس از این رویداد، در توئیتی خطاب به رهبران اروپا نوشت: «چراغها را روشن نگه دارید. اسکاتلند بزودی به اروپا بازمیگردد.»
سیاست خارجی انگلیس پس از برگزیت
لندن از اتحادیه اروپا خارج شد. اما اکنون سؤال این است: بریتانیای تنهای تنها، اکنون باید چه نقشی در جهان ایفا کند؟ زمانی «تونی بلر» گفته بود: «انگلیس میتواند با نفوذ در واشنگتن و بروکسل، پلی باشد بین امریکا و اروپا.» اما اکنون با برگزیت، لندن باید به راههای دیگر بیندیشد.سه ماه پیش ایپسوس در یک نظرسنجی اعلام کرد، 38 درصد انگلیسیها معتقدند لندن باید دست از تظاهر به اینکه یک قدرت جهانی است، بردارد. اما دولت محافظه کار مدعی است، جاهطلبیهایی فراتر از اروپا دارد. اما حداقل فعلاً ایده جهانی شدن انگلیس چیزی بیش از یک شعار نیست. زمانی انگلیس تلاش زیادی برای جهانی شدن کرد، عضویت در ناتو، گروه هفت، گروه 20، کشورهای مشترکالمافع، کرسی دائم در شورای امنیت و... همه بیانگر چنین تلاشی بودند. انگلیس مجهز به سلاح هستهای است و ارتش قدرتمندی دارد و در کنار آن از قدرت نرم هم برخوردار است. برای مثال با هزینههای بسیاری در تولید واکسن و شناسایی راههای درمان کووید 19 تلاش کرده است. و یا در سال 2021قرار است میزبان نشست گروه هفت باشد. از همین رو انگلیس خارج از اتحادیه اروپا هم میتواند به حیات خود بخوبی ادامه دهد.
اما نکته آن است که اگر انگلیس بخواهد آرزوی خود برای به تنهایی حرفهای زیادی برای گفتن داشتن را برآورده کند، باید مشکلات زیادی را از سر راه بردارد. بخش زیادی از این مشکلات نیز بستگی به مسائل داخلی انگلیس دارد. همانطور که زمانی تاچریسم و بلریسم به انگلیس کمک کرد تا وزن خود را در جهان بالا ببرد. اما گره کار به برگزیت هم برمیگردد. مدیریت کووید 19 به اعتبار بوریس جانسون لطمه زد. ضمن اینکه نداهای استقلالطلبانه اسکاتلند و ایرلند نیز از هماکنون بهطور واضح شنیده میشود. اگر انگلیس نتواند این مشکلات و مسائل داخلی خود را حل کند، در جهان هرگز جدی گرفته نخواهد شد. شاید گسیل یک ناو هواپیمابر به خاورمیانه نمایشی از قدرت به نظر برسد، اما وقتی تهدیدهای داخلی به جان این کشور افتد، دیگر نمایش قدرت محسوب نخواهد شد.
منبع: Economist
خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید
اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد
جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
«کاسه گدایی دست گرفتن» امریکا
دانفورد که دقیقاً بر اساس مفاد «بیانیه اصول» پیش میرفت پیشنهادی را در مورد نحوه نظارت بر مناطق مرزی شمال شرق سوریه ارائه داد که بر اساس آن باید یک منطقه حفاظت شده یا ضربه گیر به عمق 20 تا 30 کیلومتر در مرز سوریه و ترکیه ایجاد شود که کردها سلاحهای سنگین خود را از آنجا خارج کنند و یک نیروی بینالمللی متشکل از نیروهای ناتو و سایر متحدان بر امنیت آن نظارت کند. این نیروی نظارتی باید تضمین کند که کردها از این منطقه حفاظت شده به داخل ترکیه نفوذ نمیکنند و متقابلاً نیروهای ترکیه نیز از خط حائل عبور نخواهند کرد. ما در مورد چنین طرحی پیشتر در واشنگتن هم بحث کرده بودیم. امریکا همچنان پوشش هوایی لازم و همچنین قابلیت انجام عملیات جست و جو و نجات را حفظ خواهد کرد تا بتواند از نیروهای ناظر بینالمللی پشتیبانی کند. هم دانفورد و هم من معتقد بودیم که حفظ این قابلیت برای امریکا مهم است چون همچنان میتواند کنترل هوایی منطقه شمال شرق سوریه را در دست داشته باشد. با توجه به تأکید ترامپ بر ادامه حضور نیروهای امریکایی در پایگاه الاسد عراق، ما همچنین قادر خواهیم بود در صورت ضرورت، سریعاً و با قدرت به شمال شرق سوریه بازگردیم و تهدیدات تروریستی تازه گروه داعش را سرکوب نماییم، البته دانفورد اصراری بر استفاده از این قابلیت نداشت. از آنجا که اولویتهای اصلی اردوغان در شرایط فعلی مسائل سیاسی داخلی بود، به نظر من این طراحی کافی به نظر میرسید و حالا ما باید اروپاییها را برای همراهی با این طرح متقاعد میکردیم که مشکلات خاص خودش را داشت. در حالی که برای حل مشکلات پیش رو و همچنین ارائه طرحهای بهتر تلاش میکنیم (که ممکن است ماهها طول بکشد) ما از توجیه منطقی خوبی برای حفظ حضور نظامی امریکا در شرق فرات برخوردار خواهیم بود.
اما در مورد کردها قرار شد که جفری این طرح را به ژنرال «مظلوم عبدی» فرمانده آنها ارائه کند و واکنش او را دریافت نماید. دانفورد بسیار خوب کار میکرد و معتقد بود که گزینههای ژنرال مظلوم در حال حاضر بسیار محدود است و شاید او هم در این شرایط فقط برخی تضمینها را مدنظر داشته باشد. سپس با پمپئو صحبت کردم که او هم معتقد بود این خط خوبی است که باید پیگیری شود و دیگر بازیگران در منطقه نیز از آن حمایت خواهند کرد. کشورهای عربی علاقهای به ترکیه نداشتند و با توجه به برخورداری از منابع مالی مناسب میتوانستند کار را برای حضور متحدان ناتو و دیگران در نیروی ناظر بینالمللی آسانتر و توجیه پذیرتر کنند. تقسیم منصفانه بار مسئولیتها میان متحدان و بویژه برعهده گرفتن بخشی از مسئولیت کار توسط ناتو ترجیع بند همیشگی و به نظر من درستِ ترامپ بود. در جنگ سال 1991-1990 خلیج فارس جورج بوش (پدر) هزینه عملیات نظامی ما را از طریق کمکهای ذینفعان اصلی منطقهای نظیر کویت و عربستان و همچنین ذینفعان دوردستتر نظیر ژاپن تأمین کرد. این کار در آن زمان با اندکی خجالت و شرمساری انجام شد و برخی از این کار امریکا بهعنوان «کاسه گدایی دست گرفتن» یاد میکردند، اما مشارکت متحدان در آن عملیات جواب داد و هیچ کس پس از کسب موفقیت نگفت که کار ما غیرمحترمانه بوده است. به نظرم اکنون هم هیچ دلیلی وجود ندارد که این شیوه (کمک مالی گرفتن از کشورهای عربی) دوباره کار نکند.
من به طور مرتب توضیحات لازم را در مورد رویکردمان در قبال سوریه به ترامپ ارائه میکردم. در روز 9 ژانویه که جلسهای با دستور کار دیگری در اتاق بیضی و در حضور ترامپ تشکیل شده بود، موضوع بحث به سوریه نیز کشیده شد و دانفورد گزارشی را با جزئیات بیشتر ارائه کرد و توضیح داد که چرا استقرار یک نیروی بینالمللی در منطقه محافظت شده و ضربه گیر در جنوب مرز ترکیه ضروری و قابل انجام است.