کارگردان: علی حاتمی. آواز: محمد رضا شجریان. در سینماهای آفریقا، عصر جدید،صحرا، مرکزی، مراد، سعدی، حافظ، سایه، انقلاب، المپیا، البرز، و ستاره
کتاب شناسنامه مطبوعات ایران
شناسنامه مطبوعات ایران از سال 1215 تا 1357 منتشر شد.
گردآورنده: مسعود برزین
اَبَر پروژه انرژی
افتتاح نیروگاه برق شهید رجایی
در کنارجاده تهران قزوین و در زمینی به مساحت ۲6۰ هکتار در ۲5 کیلومتری شهر قزوین، تأسیسات عظیم نیروگاه برق شهید رجایی با دو هزار مگاوات تولید انرژی قرار دارد، نیروگاهی که بخش مهمی از برق پایتخت را تأمین میکند و در روز 19 آبان 1371افتتاح شد. نیروگاه سیکل ترکیبی شهید رجایی شامل نیروگاه بخار و واحد گاز با مجموع ظرفیت تولید ۲۰۴۲ مگاوات است.
نیروگاه بخار شامل ۴ واحد ۲۵۰ مگاواتی با ظرفیت تولید ۱۰۰۰ مگاوات ساخت شرکت میتسوبیشی است و نیروگاه سیکل ترکیبی شامل 6 واحد گازی ساخته شرکت آلستوم و 3 واحد بخار ساخت شرکت زیمنس است. این نیروگاه در زمینی به مساحت 343 هکتار ساخته شده است.عملیات اجرایی ساخت نیروگاه بخار شهید رجایی از روز ۷ آذر ۱۳۶۲آغاز شد. ابتدا نیروگاه شامل ۴ واحد ۲۵۰ مگاواتی بود که اولین واحد آن در آبان ۱۳۷۱ به بهرهبرداری رسید و ۳ واحد دیگر هر کدام به فاصله ۶ ماه در مدار قرار گرفتند. واحدهای گازی نیروگاه سیکل ترکیبی در فاصله مرداد ۱۳۷۳ تا تیر ۱۳۷۴ راهاندازی شدند و واحدهای بخش بخار نیروگاه سیکل ترکیبی در فاصله خرداد تا بهمن ۱۳۸۰ به شبکه سراسری متصل شدند. این نیروگاه ظرفیت تولید بیش از 13 میلیارد مگاوات ساعت انرژی را دارد که سال گذشته با تولید سالانه ۱۲ میلیارد مگاوات برق، نیاز چهار میلیون ایرانی را تأمین کرد که نیاز استان قزوین، تنها یک سوم از کل تولیدات این نیروگاه است. نیروگاه شهید رجایی نزدیک به پنج درصد از برق مورد نیاز کشور را تولید میکند.
مرگ مسافران پرواز ۹۶۲
فاجعه در آسمان مهرآباد
در طول 100 سال گذشته در ایران سوانح هوایی متعددی رخ داده است که یکی از بدترین آن حادثه برخورد هواپیمای توپولوف 154 شرکت هواپیمایی ایران ایرتور با جنگنده سوخو 24 متعلق به نیروی هوایی ارتش است،سانحهای که صبح روز 19 بهمن 1371 رخ داد و در جریان آن 131 مسافر و دو خلبان نیروی هوایی جان خود را از دست دادند؛ مسافرانی که به نوشته روزنامهها تعدادی از آنها عروس و دامادهایی بودند که برای شروع زندگی و ماه عسل به مشهد میرفتند.
در ساعت ۱۰ صبح دوشنبه ۱۹ بهمن مسافران پرواز ۹۶۲ شرکت هواپیمایی ایران ایرتور به مقصد مشهد در فرودگاه مهرآباد، وارد هواپیمای مدل توپولوف ۱۵۴ مسافربری میشوند. این هواپیما برعکس بسیاری از پروازها آن روز بدون هیچ تأخیری ۱۵ دقیقه بعد در ساعت ۱۰:۱۵ دقیقه در ابتدای باند ۲۹ راست فرودگاه مهرآباد قرار میگیرد تا پرواز خود را انجام دهد. خلبان روس این پرواز که 12 هزار ساعت پرواز را در کارنامه خود داشت، از برج مراقبت دستور اوجگیری تا ارتفاع ۶۰۰۰ پا و سپس گردش را دریافت میکند؛ در این بین در آسمان تهران و در نزدیکی فرودگاه مهرآباد پنج هواپیمای جنگنده سوخو ۲۴ متعلق به نیروی هوایی ارتش مشغول پرواز گروهی برای آمادگی مانورهای هوایی روز ۲۲ بهمن بودند. این جنگندهها از سمت شرق به غرب در آسمان تهران در حال پرواز بودند و اجازه فرود در فرودگاه مهرآباد را درخواست میکنند؛ اجازه فرودی که همزمان با اوجگیری هواپیمای مسافربری توپولوف 154 ایران ایرتور میشود. ۵ فروند سوخو با فاصله یک مایل از یکدیگر به ترتیب گردش میکنند.
آخرین فروند از سوخوها در فاصله ۴ مایلی از غرب برج گردش به چپ میکند و در این لحظه هواپیمای توپولوف در محدوده گردش سوخوها قرار میگیرد و فاجعه بر فراز آسمان مهرآباد رخ میدهد. براثر برخورد جنگنده سوخو با هواپیمای مسافربری، موتور عقب و دم هواپیمای توپولوف کنده شده و سقوط اتفاق میافتد. هر دو هواپیما در محل دپوی ارتش در حوالی تهرانسر به زمین برخورد میکنند و تمامی ۱۳۱ سرنشین هواپیمای توپولوف و همچنین دو خلبان جنگنده سوخو در این حادثه جان خود را از دست میدهند.
بعداز وقوع این فاجعه تیمی از کارشناسان سازمان هواپیمایی کشوری تشکیل و مهمترین دلایل این حادثه را: «عدم دقت کنترلر برج در تأیید اجازه پرواز به توپولف در حالی که جنگندهها در حال فرود بودند؛ عدم اعلام به خلبان توپولف مبنی بر پرواز سوخوها بر فراز مهرآباد؛ عدم اعلام به خلبان سوخو مبنی بر تیکآف یک فروند توپولف بهصورت هم زمان با گردش به چپ سوخوها؛ اشتباه خلبان سوخو در حفظ ارتفاع جدایی و امن خود طبق درخواست برج که باعث برخورد دو هواپیما به یکدیگر شد» اعلام کرد.
انتشار نخستین روزنامه رنگی ایران
سلام همشهری
صبح بیستوچهارم آذر 1371 کیوسکهای مطبوعات در تهران یک فرق بزرگ با روزهای قبل داشتند. یک روزنامه تمام رنگی با قطعی کوچکتر از قطع مرسوم روزنامهها، در نوبت صبح چاپ شد و با سرمقالهای تحت عنوان«چرا همشهری؟» روی کیوسک، کنار نشریات دیگر خودنمایی کرد.
غلامحسین کرباسچی شهردار وقت تهران از یک سال قبل ایده انتشار روزنامهای برای تهران را مطرح کرده بود؛ روزنامهای که قرار بود رسانه شهرداری پایتخت باشد. کرباسچی سالها بعد درباره ایده تأسیس این روزنامه گفت: «چون ابزاری برای صحبت کردن با مردم نداشتیم و اداره شهر هم جز با همکاری مردم و اطلاعرسانی به آنها ممکن نیست، دست به تأسیس روزنامه همشهری زدیم. درواقع همشهری ابزار ارتباط مدیریت شهری با شهروندان بود» مجوز انتشار همشهری مهرماه 1371 از سوی وزارت ارشاد صادر شد و روزنامه به سردبیری احمد ستاری در 16 صفحه و به قیمت 5 تومان روی کیوسک روزنامه فروشیها رفت.لوگوی روزنامه همشهری را حسین خسروجردی طراحی کرده، کسی که لوگوی دانشگاه آزاد و شبکه پنج تلویزیون را نیز طراحی کرده است. لوگوی همشهری تفاوتی عمده با لوگوی روزنامههای مطرح آن روزها داشت و با خط نستعلیق طراحی نشده بود. خسروجردی میگوید: «آن مقطعی که روزنامه همشهری قرار بود منتشر شود تحولات فنی زیادی در حال وقوع بود. کامپیوتر آمده و همهچیز در حال تغییر بود. ایده استفاده از حروف سربی برای طراحی لوگو به ذهنم رسید. آن موقع حروفچینی روزنامه با کامپیوتر انجام میشد و دیگر از حروف سربی خبری نبود، ولی بهنظرم اساساً سابقه مطبوعات و چاپ، مدیون همین حروف سربی است و مهمترین و نخستین ابزار فنی روزنامه در گذشته بهحساب میآمد. اتفاقاً یکی از سختترین کارهای فنی روزنامهها در گذشته همین چیدن حروف سربی و layoutکردن آنها بود. بهنظرم رسید که باید در طراحی لوگوی همشهری از همین ایده حروف سربی استفاده کنم. وقتی داشتم بهایده طراحی لوگوی همشهری فکر میکردم، دلم برای حروف سربی سوخت. حروف سربی بهنظرم پل میان روزنامهنگاری گذشته و روزنامهنگاری دوره نوین بود. دوست داشتم که این ابزار به نوعی در مطبوعات فراموش نشود و بههمین دلیل هم سراغ ایده استفاده از حروف سربی رفتم. لوگوی همشهری، حروف سربی را ماندگار کرد»
هرچند شهرداری تهران دیگر صاحب امتیاز این روزنامه نیست و امتیاز آن متعلق به مؤسسه همشهری است، اما همچنان این رسانه بهعنوان رسانه رسمی شهرداری پایتخت شناخته میشود.
تهیه و تنظیم:حسن مجیدی
بزرگ ترین و سالمترین گورستان باستانی جهان در شهر سوخته سیستان کشف شد
در کاوشهای باستانشناسان در شهر سوخته سیستان، یک گورستان به وسعت ۲۱ هکتار مربوط به ۵ هزار سال قبل از میلاد که آثار حدود یکصد هزار جسد در آن وجود دارد، کشف شد.
مدیرکل سازمان میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان، در گفتوگویی اعلام کرد: تحقیقات به عمل آمده نشان میدهد که بین ۲۵ تا ۳۵ هزار قبر در گورستان وسیع شهر سوخته وجود دارد که در هر قبر دو الی چهار جسد قرار دارد.این گورستان وسیعترین و سالمترین قبرستانی است که در دنیا از ماقبل تاریخ تا به حال زیر قشر ضخیم سیمان مانند نمک، سالم مانده است. شهر سوخته نمونه تنها شهری است که در حدود سه هزار سال قبل از میلاد بهطور ناگهانی زندگی در آن قطع شد و به همین دلیل بیش از هر محل دیگری در دنیا آثار موجود در آن سالم مانده است.شهر سوخته تنها شهری است که در سه مرحله ساختمانی آن قبرستان جدا از شهر بود و اسکلت انسانی در اتاقها دیده نمیشود.انجام مطالعات روی استخوانهای موجود در گورستان شهر سوخته این امکان را میدهد تا بتوان حلقههای پروتئینی که ژنها روی آن قرار دارد بررسی کرد و مسائل ژنتیکی آن را روشن ساخت تا جایی که حتی میتوان گروه خون صاحبان استخوانها را که در ۵ هزار سال قبل مردهاند بخوبی تشخیص داد.
روزنامه اطلاعات-دوشنبه 4 آبان 1371
ابوالقاسم حالت درگذشت
ابوالقاسم عبداللَّه فرد (حالت) شاعر نامی شب گذشته [یکشنبه 3 آبان1371] بر اثر عارضه سکته قلبی دارفانی را وداع گفت. استاد حالت شنبه شب در منزل خود دچار سکته قلبی شد و به بیمارستان ایرانمهر انتقال یافت اما تلاش پزشکان کارگر نیفتاد و به دیار ابدیت شتافت.
ابوالقاسم حالت در سال ۱۲۹۸ در تهران متولد شد. او به زبانهای انگلیسی و عربی تسلط کامل داشت و ترجمه منظوم او از سخنان مولای متقیان حضرت علی(ع) آن مرحوم از آثار ماندگار ادب فارسی است. شادروان حالت در اشعار طنز و فکاهی سرآمد طنز سرایان متأخر بود.«بحر طویل» را او ابداع کرد که در مطبوعات طنز کشور جایگاه خاصی دارد.
ابوالقاسم حالت همه عمرش را در کار سرودن شعر و ترجمه و تحقیق گذراند و بیش از 40 کتاب از خود به یادگار گذاشت. او سراینده نخستین سرود جمهوری اسلامی بود که بیش از ۱۳ سال به گوش مردم ایران و جهان رسید. ابوالقاسم حالت کارمند شرکت ملی نفت ایران بود و در سال ۱۳۵۲ بازنشسته شد.
روزنامه کیهان- دوشنبه 4 آبان 1371
نخستین زیردریایی به نیروی دریایی ارتش پیوست
نخستین زیر دریایی با نام «طارق 901» به ناوگان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پیوست.
زیردریایی طارق پس از پیمودن هزاران مایل دریایی و استقرار در منطقه یکم نیروی دریایی بندرعباس، صبح دیروز دوشنبه دوم آذر رسماً به ناوگان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ملحق شد.
روزنامه کیهان- سهشنبه3 آذر 1371
اولین پارک مخصوص ورزش زنان در تهران گشایش یافت
برای اولین بار پارک مخصوص ورزش زنان در تپههای بزرگراه مدرس از سوی شهرداری منطقه 3 شهرداری تهران افتتاح شد.پارک طالقانی با وسعت بیش از ۳۰ هکتار در تپههای عباس آباد تقاطع بزرگراه مدرس، جهان کودک و بلوار شهید حقانی قرار دارد و با توجه به اینکه این پارک بالای تپههای مدرس واقع شده به جهت محفوظ بودن از موقعیت جغرافیایی خاصی برخوردار میباشد، روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه از ساعت شش الی شانزده به ورزش بانوان اختصاص یافته است و خانمها میتوانند از زمین بسکتبال، والیبال، پینگ پنگ میزهای شطرنج و جاده تندرستی که در آن وسایل بدنسازی تهیه شده استفاده نمایند.
روزنامه کیهان- چهارشنبه 25 آذر 1371
سپیده کاشانی در گذشت
خانم «سرور باکوچی» (سپیده کاشانی) شاعره معاصر بهدلیل بیماری کبد در انگلستان درگذشت.
مرحومه سپیده کاشانی روز اول مرداد ماه ۱۳۱۵در یک خانواده مذهبی در شهر کاشان متولد شد. وی از زمان پیروزی انقلاب اسلامی پا به پای مردم در همه صحنهها حضور داشت و اشعار انقلابی بسیاری در این مدت سرود که براساس اشعار او در زمینه جنگ و انقلاب سرودهای بسیاری ساخته شد. وی عضو شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.
مجموعه شعری از سپیده کاشانی قبل از پیروزی انقلاب چاپ و منتشر شد. وی درصدد آن بود که اشعار بعد از پیروزی انقلاب را نیز در مجموعهای چاپ و منتشر کند.
روزنامه اطلاعات- شنبه 24 بهمن 1371