گروه اقتصادی -در هفته‌ای که گذشت، آب خلیج فارس به یزد و کرمان رسید. پروژه انتقال آبی که در ادامه برنامه «سازگازی با کم آبی» تعریف می‌شود و سهم ایران را از آب خلیج فارس افزایش می‌دهد. آب گران قیمتی که قرار است به رونق و تولید ناخالص داخلی بینجامد؛ امید را به فلات مرکزی ایران ببرد؛ چاه‌های زیادی را در این مناطق ببندد و به محیط زیست نیز کمک کند.
رئیس جمهوری در مراسم بهره‌برداری از مرحله نخست طرح انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران و سه طرح مرتبط با آن تأکید کرد که با این خط انتقال آب به فلات مرکزی ایران، تنها آب به فلات مرکزی نمی‌رسد بلکه مهمتر از آن، امید است که به این مناطق می‌رسد و لازم است نام این خط انتقال آب را «خط انتقال امید» بگذاریم.
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی بیان کرد که این خط انتقال آب به فلات مرکزی، همه کشاورزان، صنعتگران و مردم منطقه را به داشتن یک منبع آب پایدار امیدوار می‌کند. وی این طرح را یکی از طرح‌های بسیار عظیم و بزرگ و شاید در آغاز اجرای آن برای برخی باورنکردنی خواند.
ابرپروژه‌ها در راه هستند
رئیس جمهوری در سی‌و‌یکمین هفته از افتتاح‌های بزرگ و ملی سال 99 از ابرپروژه‌هایی صحبت کرد که قرار است امسال و ابتدای سال 1400 به بهره‌برداری برسد. او در این باره گفت: پروژه‌های بسیار مهم و تاریخی تا پایان سال و اوایل سال آتی به بهره‌برداری می‌رسد که می‌توان به طرح بی‌نظیر احیای دریاچه ارومیه و طرح عظیم انتقال نفت از گوره به جاسک اشاره کرد. وی توضیح داد: طرح‌های بسیار عظیم و بزرگی را به اتمام رساندیم و طرح‌های بسیار بزرگی را پیش رو داریم. امسال طرح احیای دریاچه ارومیه را خواهیم داشت که آن هم یک طرح بی‌نظیر است. پروژه عظیمی که نفت را از گوره به جاسک خواهیم برد نیز ان‌شاءالله اوایل سال آینده افتتاح می‌شود. روحانی تصریح کرد: به کوری چشم آنهایی که فکر می‌کردند با تحریم ملت ایران و با فشار به ملت ایران می‌توانند ملت ایران را متوقف کنند یا طرح‌های توسعه‌ای این ملت عظیم و بزرگ را متوقف کنند، با وجود تحریم و فشار و با اینکه یک دولت تروریست در امریکا روی کار بوده و این همه بر مردم ما فشار آورده، توانستیم این قدم‌های بسیار بزرگ را برداریم. این طرح‌های عظیم توسعه‌ای نشان می‌دهد فشارها قادر نبوده مانع توسعه کشور شود.
وی ادامه داد: ان‌شاءالله هر هفته تا پایان سال این طرح‌های عظیم و بزرگ را به ثمر می‌نشانیم. این طرح‌ها متعلق به ملت ایران، کارگران، مهندسین، مدیران و متعلق به همه آنهایی است که در این زمینه تلاش کردند.
طرحی 100 درصد داخلی
برای انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی، در مرحله نخست 305 کیلومتر از 800 کیلومتر مسیر افتتاح شده وآنطور که رئیس جمهوری می‌گوید این روند تا رسیدن به مس سرچشمه و ادامه آن تا یزد و چادرملو ادامه می‌یابد و باعث تحول در صنعت و محیط‌ زیست کشور خواهد شد.
روحانی در رابطه با نحوه اجرای پروژه که با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی انجام شده، توضیح داد: در این طرح عظیم و بزرگ می‌بینیم طراحی، اجرای این طرح، تأمین مالی همه آنها داخلی است. یعنی تأمین مالی آن را یا شرکت‌های خصوصی تأمین می‌کنند یا صندوق توسعه به کمک آمده و از صندوق تسهیلات گرفتند یا از بانک‌ها تسهیلات گرفتند و مهندسین خودمان طراحی و اجرا کردند و این کار، کارِ عظیم و بزرگی است که به ثمر نشسته و ان‌شاءالله بقیه فازهای آن هم با همین سرعت ادامه پیدا می‌کند و اگر مشکلی هم باشد باز دولت در خدمت مردم خواهد بود برای اینکه این طرح‌ها را بتوانیم به نتیجه برسانیم.
انتقال آب دریا بر اساس اصول محیط زیستی
رئیس‌جمهوری درباره مسائل محیط‌ زیستی طرح نیز گفت: بعضی‌ها فکر نکنند که آب را از دریا برداریم برای محیط زیست ضرر دارد، خیر این باید حساب شده باشد و این طرح کاملاً محیط زیستی است. ما در چند کیلومتری دریا آب را برداشت می‌کنیم و پساب را نیز در چند کیلومتری وسط دریا برمی‌گردانیم که برای آبزیان مضر نباشد. روحانی اظهارکرد: بنابراین محیط زیست در تمام این طرح‌ها حضور فعال دارد و این طرح‌ها در چارچوب اصول محیط زیستی درحال اجراست.
وی ادامه داد: این طرح، طرح بسیار عظیم و بزرگی است که صنایع کشور را متحول می‌کند. چاه‌های فراوان، صدها چاه‌ آب، آب را از زیر زمین برای این صنایع تأمین می‌کردند که از این پس، این آب‌ها یا به مصرف دیگر می‌رسد یا آنهایی که ضرورت نداشته باشد بسته می‌شود. یعنی چاه‌های غیرمجاز در کشور متأسفانه زیاد داریم، اینها از نظر محیط‌ زیستی خطرناک است و باعث فرونشست زمین در کشور می‌شود و بنابراین، این کار علاوه بر اینکه صنعت ما را متحول می‌کند، به مردم امید می‌دهد، محیط زیست را هم تضمین می‌کند. یعنی بعضی‌ها فکر نکنند که آب را از دریا برداریم برای محیط‌ زیست ضرر دارد، خیر این باید حساب شده باشد، این طرح کاملاً محیط‌ زیستی است.
برنامه تأمین آب با آب شیرین کن‌ها
قرار است در طرح‌های آینده 50 درصد آب مصرفی مردم بندرعباس با شیرین‌سازی از آب دریا تأمین شود. رئیس جمهوری این طرح را کار بسیار بزرگ و عظیم برای حیات مردم و توسعه کشور و صنعت دانست و گفت: ان‌شاءالله اینگونه طرح‌ها باید اجرا و پیاده شود. اینکه گفته می‌شود 18 آب شیرین کن در سال 92 داشتیم و امروز 72 دستگاه آب شیرین کن داریم، نشان دهنده یک تحول عظیم و بزرگ در این 7 سال است که ان‌شاءالله در 9 ماه دیگری که از عمر این دولت باقی‌مانده، با همان تلاش، با همان کوشش روز اول و با همان امید روز اول ادامه می‌دهیم و هیچ تردیدی در موفقیت دولت و ملت و مردم برای آبادانی ایران نخواهم داشت.
امریکا راهی جز تسلیم ندارد
روحانی با اشاره به اینکه سال‌های بسیار سختی را گذراندیم، گفت: مردم عزیز بدانند در این سه سال حجم و میزان سختی که بر این دولت و مردم وارد شد در تاریخ ایران لااقل نظیر آن را سراغ ندارم. همیشه فشار و تحریم بوده، اما جنگ اقتصادی آن هم در شرایط کرونا، در شرایطی که مردم نیاز به دارو و امکانات بهداشتی داشتند، آقایی که در کاخ سفید بود که بی‌رحمانه حتی در دوران کرونا تحریم‌ها را تشدید کرد، جنگ را تشدید کرد. اینها به هیچ اصولی، نه به اصول انسانی، نه به اصول حقوق بشر، نه به قوانین و مقررات بین‌المللی پایبند نبودند اما در عین حال مطمئنم ملت ایران در نهایت پیروز خواهد بود.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه نتیجه انتخابات امریکا مهم نیست، اذعان کرد: دست هر کسی می‌خواهد باشد، بی‌تردید در برابر ملت ایران، دولت بعد تسلیم خواهد شد، راهی ندارند جز اینکه در برابر قانون، مقررات و فشار افکارعمومی در برابر صبر و مقاومت این ملت بزرگ تسلیم شوند. این ملت عظیم و بزرگ در هشت ماهه ابتدای امسال و از اول شیوع کرونا که بیش از 8 ماه گذشته، هم کرونا را تحمل کرد و در برابر آن مقابله کرد و هم تحریم، هم سختی‌ها را مقابله کرد و توانست در برابر این همه فشارها بایستد و ان‌شاءالله می‌توانیم در نهایت موفق باشیم. وی در پایان گفت: یکی از دلایل مهم، افتتاح همین پروژه‌هاست، افتتاح پروژه‌ها یک دلیل روشن و واضحی است که ملت ما از حرکت نمی‌ایستد و در برابر این فشارها کمر خم نمی‌کند و بی‌تردید ان‌شاءالله می‌توانیم در برابر دشمنان خود موفق باشیم و آنها را وادار کنیم که روزی باز بیایند و قانون و مقررات و پیمان را اجرا و پیاده کنند.
استفاده از آب دریا؛ مطمئن‌ترین شیوه برای تأمین آب صنایع
وزیر نیرو نیز در این مراسم با بیان اینکه مصرف آب صنایع کشور تا ۳۰ سال آینده به ۳ میلیارد مترمکعب می‌رسد، گفت: مطمئن‌ترین شیوه برای تأمین آب مورد نیاز صنایع استفاده از آب دریاست.
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو، «رضا اردکانیان» اظهار کرد: چنین طرحی به مدد مجموعه شکوفایی‌هایی که در چهار دهه گذشته در بخش‌های فناوری، مدیریت و جذب علاقه‌مندی بخش خصوصی بویژه در صنعت رخ داده، کار بسیار بزرگی است. بزرگی این کار صرفاً ۸۲۰ کیلومتر خط انتقال و ده‌ها ایستگاه پمپاژ و هزاران مگاوات ساعت انرژی و فناوری پیچیده شیرین‌سازی نیست. دسترسی به آب دریا در شمال و جنوب توفیق و نعمت بسیار بزرگی است. نیاز است که صنایع بزرگی ایجاد شود که تأمین آب با این هزینه و زحمت برای آنها موجه باشد.
وی ادامه داد: صنایع بزرگ کشور را می‌توان توجیه کرد که به‌جای استفاده از آب مورد مصرف شرب یا حقابه کشاورزان برای تأمین آب مورد نیاز که آن هم تابع خشکسالی‌ها و مشمول مجموعه فراز و فرودها خواهد بود، مطمئن‌ترین شیوه استفاده از آب دریاست که توجیه اقتصادی و استمرار دارد و پایدار بوده و البته لازم است ملاحظات زیست محیطی آن هم رعایت شود. وی همچنین اظهار داشت: در دولت تدبیر، وزارت نیرو موفق شده علاوه بر بودجه عمومی دولت مانند دیگر دستگاه‌ها از منابع غیردولتی برای طرح‌های خود تجهیز منابع کند.
وی افزود: در بخش آب و فاضلاب در مجموع در این چند سال 6 میلیارد و 700 میلیون یورو و به اضافه 59 هزار میلیارد تومان منابع از بخش خصوصی، صندوق توسعه ملی، فاینانس خارجی، بانک توسعه اسلامی و تسهیلات بانکی تجهیز کرده و با این منابع طرح‌های بی‌شماری که در حال اجراست و یکی از مهم‌ترین آنها، طرح انتقال آب از دریاست، با تخصیص‌هایی که به 17 استان در فلات مرکزی داده شده یکی پس از دیگری به بهره‌برداری می‌رسد.
وزیر نیرو گفت: در عین حال هزینه بر بودن این پروژه در تأمین انرژی و فرآیند شیرین‌سازی و پمپاژ و انتقال، قیمت تمام شده آب برای صنعت مثلاً در سیرجان کرمان حدود 2 یورو خواهد بود. این چیزی حدود دو درصد هزینه‌های فرآوری فولاد است و درصد بسیار ناچیزی است. در حالی که یک تن فولاد ما حدود 5 متر مکعب یا اندکی بیشتر آب لازم دارد، 10 یورو هزینه کردن برای تأمین آب برای هر تن فولاد بسیار اقتصادی است. وی گفت: منابع تجدیدپذیر ما سالانه حدود 85 میلیارد مترمکعب است که با این قیمت سالانه بیش از 200 میلیارد یورو ارزش آبی است که در چرخه فعالیت‌ها در حال استفاده هستیم.
اردکانیان افزود: توسعه کشور و رفاه مردم به این وابسته است که از این آب جدا از مصرف شرب و بهداشت به شکل مناسب در صنعت و کشاورزی استفاده مناسب داشته باشیم و به کارهایی بپردازیم که ارزش افزوده لازم و کافی را داشته باشد.

       فعالیت ۸۵۰ آب شیرین کن در منطقه خلیج فارس

شیرین‌سازی آب دریا، امروزه، یکی از پروژه‌های مهم در سطح دنیاست. وزیر نیرو در این باره می‌گوید: حدود ۷۵ درصد نمک‌زدایی در منطقه ما صورت می‌گیرد و بیش از ۸۵۰ آب شیرین کن در منطقه خلیج فارس فعالیت دارند که ۲۵ مورد آنها، آب شیرین‌‌کن‌های بزرگ با ظرفیت افزون بر یکصد هزار متر مکعب در شبانه روز است و پروژه امروز در زمره آنهاست.
به‌گفته رضا اردکانیان، از حدود ۶۷ سال پیش در منطقه، نمک‌زدایی از کشورهای همسایه ما آغاز شده و اکنون به سبب فناوری، امکان اقتصادی کردن این پروژه است‌.
اما درباره اینکه ایران چقدر از این ظرفیت بهره می‌برد، وزیر نیرو به اتمام مطالعه تأمین و انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان برای ۱۷ استان کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: «مصرف آب این استان‌ها، سالانه ۶۰ میلیارد مترمکعب از منابع سطحی و زیرزمینی است و از این مقدار، حدود ۲ میلیارد مترمکعب در بخش صنعت مصرف می‌شود که در برنامه ۳۰ سال آینده این میزان به بیش از ۳ میلیارد مترمکعب خواهد رسید، چرا که عمده منابع سرشار زیرزمینی ما در منطقه فلات مرکزی است و باید به بهره‌برداری برسند. محاسبات نشان می‌دهد که بخش صنعت سالانه برای آب مصرفی خود حدود ۹۵۰ میلیون مترمکعب کمبود خواهد داشت و استفاده از آب دریا یکی از روش‌های تأثیرگذار برای این کار است.»اکنون مرحله اول از طرح نمک‌زدایی و انتقال آب دریا برای برخی مصارف صنعتی در استان‌های کرمان و یزد از خلیج فارس بهره‌برداری شده است. این طرح در سه قطعه، آب لازم برای صنایع معدنی گل‌گهر سیرجان (۴۰ میلیون مترمکعب) و شرکت مس سرچشمه (۳۰ میلیون مترمکعب) در استان کرمان و شرکت معدنی چادرملو و سایر صنایع (۲۰ میلیون مترمکعب) در استان یزد را تأمین می‌کند. همچنین تأمین‌کننده آب شرب و صنعت به میزان ۵۰ میلیون مترمکعب برای استان هرمزگان و مصارف شرب و بهداشت روستاهای مسیر انتقال به میزان ۱۰ میلیون متر مکعب در استان‌های کرمان و هرمزگان است. این طرح، گامی به سمت تأمین آب لازم برای توسعه صنعتی در استان‌های دارای مواد و صنایع معدنی است. طول قطعه اول این طرح ۳۰۳ کیلومتر از تأسیسات نمک‌زدایی تا معدن گل‌گهر، طول قطعه دوم ۱۵۰ کیلومتر از معدن گل‌گهر تا مس سرچشمه و قطعه سوم به‌طول ۳۷۰ کیلومتر از میانه قطعه دوم تا مجتمع فولاد اردکان یزد است. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، به استان‌های مختلف برای شیرین‌کردن۸ میلیارد متر مکعب آب دریا و استفاده از آن آب شیرین که پس از تصفیه حدود ۲ میلیارد و ۷۵۰ میلیون متر مکعب آب شیرین می‌شود، مجوز اعطا شده و این راه با تمام ملاحظات جهانی آن قرار است در کنار مدیریت و بهینه‌سازی مصرف آب در کشور ادامه داشته باشد.

محمود خاقانی
کارشناس بین‌المللی انرژی
احتمال انتخاب جو بایدن در انتخابات 2020 امریکا و احتمال بازگشت امریکا به برجام و درنتیجه بازگشت ایران به بازار نفت موجب تردید‌های بسیاری در بازار نفت شده است. قیمت نفت خام در شرایط نامعلومی بالا و پایین می‌رود. شرایط فعلی به نظر برخی از   صاحبنظران بازار نفت بسیار شبیه زمانی است که ویروس کرونا همه‌گیر شد و به دلیل تعطیلی اقتصاد در کشورها بویژه امریکا و اروپا قیمت نفت خام تا حدود منفی بشکه‌ای 40 دلار سقوط کرد.
تحریم نفتی ایران
با توجه به افزایش نرخ برابری دلار در برابر ریال ایران و افزایش قیمت‌های کالا‌های مصرفی و حتی کالاهای تولید داخلی در ایران به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصاد انرژی تحریم صنعت نفت و گاز ایران نوعی همراهی و همکاری بین کاسبان تحریم در منطقه و دولت ترامپ را به وضوح نشان می‌داد و می‌دهد. تحریم اخیر وزیر نفت ایران و وزارت نفت نمایانگر این واقعیت است که هدف بالا بردن  ریسک هرگونه تماس و مذاکره با وزارت نفت و شرکت‌های زیرمجموعه آن می‌باشد.
ادامه در صفحه 9

 بایدن یا ترامپ! مسأله این است. مسأله این روزهای جهانی که چشم به صندوق‌های اخذ رأی در ایالت‌های امریکا دوخته است. بلکه ورق برگردد یعنی عقلانیت به روابط و مناسبات سیاسی و اقتصادی جهان بازگردد. شاید در هیچ برهه‌ای از زمان جهان به این میزان متأثر از یک رویداد سیاسی نبوده است. ایران هم از این قاعده مستثنی نیست. بویژه آنکه با اعمال تحریم‌های متعدد از سوی ترامپ بر کشورمان و اثر اقتصادی آن بر تمام ارکان اقتصادی و بویژه معیشت مردم این انتخاب تنها یک رویداد سیاسی و نشستن بر کرسی یکی از مهم‌ترین نقش‌های سیاسی در جهان نیست. بازگشت به روزگار گذشته است که زندگی رنگ و بوی نژادپرستی نداشته باشد، وفاداری به معاهده‌های بین‌المللی دستخوش سلیقه نشود و جهان روزگار آرام‌تری را تجربه کند. هرچند که برخی معتقدند این انتخابات اثر مستقیم بر اقتصاد ایران ندارد و به تعبیری با یک دست واسطه بازارهای کشورمان را متحول می‌کند، تلاش شده در این مصاحبه زوایای مختلف موضوع دیده و بررسی شود. نصرت‌الله نوربخش استاد اقتصاد دانشگاه و عضو سابق هیأت نمایندگان اتاق ایران ابعاد جهانی و داخلی این انتخابات را از منظر اقتصاد و بازارهای مختلف تبیین کرد که در ادامه می‌خوانید.
صفحه 9 را بخوانید

گزارش بودجه شرکت‌های دولتی در سال ١۴٠٠، طی نامه‌ای از سوی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور به رئیس مجلس ارائه شد.
به گزارش سازمان برنامه و بودجه کشور در این نامه که یک روز زودتر از موعد مقرر قانونی (١۴ آبان ١٣٩٩) خطاب به محمدباقر قالیباف نوشته شده، علاوه برگزارش بودجه سال ١۴٠٠ شرکت‌های دولتی، گزارش عملکرد بودجه این شرکت‌ها در سال ٩٨ و گزارش عملکرد آنها در شش ماه نخست سال جاری نیز ارائه شده است.
نوبخت در نامه به قالیباف نوشته است: آثار احتمالی ناشی از هرگونه اصلاح و تغییر در شاخص‌های کلان پیش‌بینی لایحه بودجه ١۴٠٠ کل کشور (نظیر قیمت جهانی فروش نفت، میزان صادرات نفت خام و میعانات گازی و نرخ تسعیر ارز) و همچنین تغییرات احتمالی در سقف اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و هزینه‌های شرکت‌های دولتی که از بودجه عمومی استفاده می‌کنند و اعتبارات هدفمندسازی یارانه‌ها که تا پانزدهم آذرماه سال جاری نهایی خواهد شد، در بودجه پیشنهادی سال ١۴٠٠ شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت لحاظ و به همراه لایحه بودجه کل کشور تقدیم خواهد شد./مهر