ژوکی ایده آل شیک پوشان، محکم و روان . فروشگاه توکل: ناصر خسرو - شهرستان ها: نمایندگان ژوکی
جایزه بهترین بازیگر زن و مرد سینمای ایران به چه کسانی تعلق گرفت؟
نخستین جشنواره فیلمهای ایرانی
ماههای بعد از کودتای 28 مرداد 1332 ایران در بهتی عجیب فرو رفت و بخش مهمی از جامعه که حامی دولت محمد مصدق بود سرخورده نظاره گر دادگاههای مصدق، دستگیری و اعدام دکتر فاطمی، تعطیلی روزنامهها و روزهای خفقانی بودند که محمدرضا شاه و فضلالله زاهدی شکل دادند. اما در این بین بودند افرادی از بین روزنامه نگاران حوزه سینما و جریانهای فکری که از نیمههای دوم سال 1333 و با گذشت بیش از یک سال از کودتا تلاش کردند تا با کمک ابزارهای فرهنگی کمی فضای جامعه را تغییر دهند. یکی ازاتفاقات مهمی که در این زمینه رخ داد تشکیل اولین «کنگره سینمایی ایران» در اسفند 1333 و برگزاری نخستین جشنواره فیلمهای ایرانی با عنوان «گلریزان» بود. گلریزان از 22 تا 28 اسفند 1333 در سینما متروپل (خیابان لاله زار) برگزار شد. در این جشنواره فیلم «پایان رنج ها» بهعنوان بهترین فیلم انتخاب شد و ساموئل خاچیکیان برای فیلم «چهارراه حوادث» بهعنوان بهترین کارگردان جایزه گرفت. همچنین اولین تندیس بهترین بازیگری سینمای ایران به «آرمان هوسپیان» رسید و از هوشنگ بهشتی برای بازی در فیلم «مهتاب خونین» تجلیل شد. علاوه براین در نخستین جشنواره سینمایی فیلمهای ایرانی «مهین دیهیم» برای بازی در فیلم «پایان رنج ها» بهعنوان بهترین بازیگر زن انتخاب و از «منیر تسلیمی» (یک سال پیش از مرگش در سال 1334) به خاطر بازی در فیلم «مهتاب خونین» تجلیل شد.
اما پرونده برگزاری نخستین جشنواره فیلمهای ایرانی سینمای کشور در قرن اخیر در حالی در آستانه ورود به سال 1334 بسته شد که برای ریشهیابی برگزاری جشنوارههای فیلم در ایران باید چند سالی به عقبتر از سال 1333 رفت و نگاهی به فعالیتهای افرادی همچون طغرل افشار روزنامه نگار سینمایی که از او بهعنوان اولین منتقد سینمای ایران هم یاد میشود؛ انداخت. او برای اولین بار در سال 1329 و زمانی که هنوز سینمای ایران محصولات چندانی نداشت جشنواره کوچکی با نمایش چند فیلم خارجی در سینما کریستال (خیابان لاله زارنو) برگزار کرد. طغرل افشار باتوجه به تحولات سیاسی پرشمار ایران تا سال 1333؛ سه دوره دیگر این جشنواره را هم با حضور فیلمهای خارجی اجرایی کرد که مهمترین دوره آن در روزهای 5 و 6 تیر 1333 و همزمان با انتشار مجله «پیک سینما» که خود سردبیر آن بود، برگزار شد. در دوره چهارم این جشنواره (1333) فیلمهایی از 9 کشور اکران شد و در مراسم افتتاح آن هوشنگ کاووسی روزنامه نگار و منتقد مهم سینمای ایران و طغرل افشار سخنرانی کردند. تا پیش از اینکه طغرل افشار جشنواره فیلمهای خارجی را برگزار کند؛ تنها چند هفته فیلم خارجی (آن هم معمولاً از سوی سفارتخانههای خارجی) در ایران برگزار شده بود. طغرل افشار کار خود را در حوزه روزنامه نگاری و نوشتن درباره سینما و نقد فیلم از سال 1327 شروع کرد. او خواهرزاده نیما یوشیج بود که در سال 1312 به دنیا آمد و زمانی که در سال 1329 جشنواره فیلمهای خارجی در تهران برگزار کرد تنها 17 سال داشت. افشار در فروردین سال 1333 نخستین جنگ سینمایی را با نام در کمان رنگین سینما منتشر کرد. او همچنین در کنار روزنامه نگاری در سال 1332 در فیلم «بیپناه» بازی کرد ولی بعد از این کار پشیمان شد و در مطلبی نوشت:«خواستم فساد و ابتذال پشت پرده را از نزدیک ببینم و بشناسم.» او یکی از کسانی بود که در 7 آبان 1332 همراه افرادی مانند هوشنگ کاووسی بیانیه علیه رفتار تعدادی از تماشاگران هنگام اکران فیلم «رودخانه» اثر ژان رنوار امضا کرد. هنگام پخش این فیلم تعدادی از سینماگران شروع به پرخاشگری کردند و واکنشهای بسیار تندی نشان دادند و به همین دلیل دولت انتشار این فیلم را متوقف کرد. طغرل افشار اولین برگزارکننده جشنواره فیلمهای خارجی در ایرانی در 28 مرداد 1335 در سن بیست و سه سالگی هنگام شنا در دریای خزر (بابلسر) غرق شد. روی سنگ مزار او نوشته شده:«در اینجا طغرل افشار اولین منتقد سینما در ایران روان آرام و نجیبش را به خاک کشیده است.»
تهیه و تنظیم:حسن مجیدی
درجهبندی سینماهای تهران آغاز شد
درجهبندی سینماهای پایتخت از دیروز آغاز شد و تاکنون سالن سینماهای تهران، رکس، ایران، پارک، کریستال، متروپل، مایاک و البرز مورد بازدید قرار گرفته است. بتدریج از سایر سالنهای دیگر نیز بازدید میشود و پس از پایان درجهبندی مراتب رسماً از طرف شهرداری اعلام و تعیین خواهد شد که سینماهای تهران دارای چند درجه و هر کدام چه درجهای دارند.در بازدیدی که دیروز به عمل آمد سینماهای متروپل و رکس درجه یک و پارک و کریستال درجه دو و سینما تهران درجه سه از نوع الف تشخیص داده شد و از امروز اداره درآمد شهرداری اقدام به فروش بلیت مطابق درجهبندی جدید کرد.
طبق آییننامهای که در این باب تنظیم شده قیمت بلیت سینماهای درجه یک: بیست و پنج ریال، بیست ریال و پانزده ریال. قیمت بلیت سینماهای درجه دو: بیست ریال، پانزده ریال و ده ریال. بلیت درجه سه الف: پانزده ریال، ده ریال و شش ریال و بلیت درجه سه ب: ده ریال و شش ریال تعیین شده است. سینماهایی که درجه آنها تعیین شده ملزم شدند که بلیت خود را مطابق نرخ شهرداری بفروشند. در تهران جمعاً ۳۹ سینمای تابستانی و زمستانی وجود دارد.
روزنامه اطلاعات - چهارشنبه 14 مهر 1333
سقوط هواپیمای شاهپور علیرضا پهلوی
مرگ مشکوک
هواپیمای حامل والاحضرت شاهپور علیرضا پهلوی [پسر دوم رضا پهلوی] و سرگرد مهاجر ساعت 5 بعدازظهر روز چهارشنبه 5 آبان 1333 که از گرگان به سمت تهران حرکت کرده و قرار بود ساعت 6 بعدازظهر به فرودگاه مهرآباد برسد، وارد نشد و تأخیر هواپیما موجب نگرانی گردید.سرتیپ عیسی اشتوداخ رئیس اداره کل هواپیمایی کشوری مراتب را به عرض اعلیحضرت همایون شاهنشاهی رسانیده و تحقیق و تجسس از هواپیما آغاز شد.
بعد از تجسس و تفحص دستجات اعزامی از نیروهای نظامی و افسران ارتش و ژاندارمری و کوهنوردان و اسکیبازان در حدود شمشک ،لار، فشم و چندین کیلومتری اطراف نقاط کوهستانی که روز گذشته هواپیمای حامل والاحضرت شاهپور علیرضا را مشاهده نموده بودند، بالاخره با نورافکنهای قوی که همراه داشتهاند موفق میشوند قطعات متلاشی شده هواپیما و جنازه والاحضرت شاهپور علیرضا و همراهان را مشاهده کنند.آقای سرگرد ساوجی افسر ژاندارمری و همراهان با کمال تأثر اجساد کشتهشدگان را جمعآوری و مراتب با تلفن به ریاست کل ژاندارمری و ستاد ارتش اطلاع داده و صبح دیروز دستجات کامل با وسایل کافی برای حمل جنازهها فرستاده میشود.هواپیمای والاحضرت شاهپور علیرضا بعد از حرکت از گرگان و آوردن رعیت بیماری برای معالجه به قرار معلوم درمیان ابرها و تاریکی خط سیر هواپیما را گم کرده و به طرف فشم و کوههای لار که در حدود 10 دقیقه پرواز تا تهران بوده منحرف گردیده و چون بنزین هواپیما تمام میشود در کوههای فشم نزدیکی یوش سقوط مینماید.
روزنامه کوشش-چهارشنبه 12 آبان 1333
دکتر حسین فاطمی تیرباران شد
سپیده دم امروز دکتر حسین فاطمی که در دادگاه بدوی و تجدید نظر به اعدام محکوم شده بود در میدان تیر لشکر دو زرهی تیرباران شد و ساعت هفت صبح امروز این خبر از رادیو تهران انتشار یافت و بلافاصله اطلاعیه دادستان ارتش به شرح زیر منتشر شد: «دکتر فاطمی که در اثر قیام ملی ۲۸ مرداد 1332 فراری و در پناه اشرار تودهای قرار گرفت و پساز دستگیری و تسلیم به دادگاه به موجب احکام صادره در دادگاه عادی و دادگاه تجدید نظر اعمالش بهمنظور بهم زدن اساس حکومت تشخیص و محکوم به اعدام شد با انجام تشریفات قانونی ساعت 6 صبح امروز تیرباران شد.»
روزنامه اطلاعات - چهارشنبه 19 آبان 1333
ایجاد مناطق آزاد در سواحل خلیج فارس
صبح دیروز کمیسیونی در دفتر آقای مهندس اردلان مدیرکل بنادر و کشتیرانی با حضور آقای مهندس احمد علی شیبانی و دولتشاهی نمایندگان وزارت اقتصاد ملی و وزارت دارایی تشکیل شد. در این جلسه راجع به ایجاد مناطق آزاد در سواحل خلیج فارس مذاکراتی صورت گرفت و در نتیجه طرحی در 5 ماده تهیه گردید تا در کمیسیون اصلی که با حضور معاون بازرگانی وزارت اقتصاد تشکیل میشود مورد رسیدگی قرار گیرد و در صورت تصویب اعضا کمیسیون و موافقت هیأت دولت به مجلس تقدیم شود.
روزنامه مهر ایران- چهارشنبه 27 بهمن 1333
گشایش تئاتر دهقانتئاتر تهران که در نتیجه زحمات و همت و پشتکار شادروان احمد دهقان بهوجود آمد و شالوده آن برای پیشرفت هنر و ترقی هنرمندان ریخته شد اینک با مساعی خستگیناپذیر آقای عبدالله والا و با صرف هزینههای سنگین به شکل آبرومندی در آمده و مراسم گشایش آن با حضور والاحضرت شاهپورغلامرضا پهلوی و آقایان وزیران و نمایندگان مجلسین شورای ملی و سنا و جمعی از محترمین و مدیران جراید و بانوانشان بهعمل آمد.
آقای مهندس عبدالله والا مدیر محترم تئاتر دهقان درضمن نطق مؤثر خودشان با ذکر خدمات شادروان احمد دهقان شرحی در اطراف اهمیت تئاتر و برنامههای آینده آن بیان نمودند که مورد تحسین مدعوین قرار گرفت. سپس آقای دکتر نامدار نطقی دراین زمینه نموده و از اهمیت پیسهایی که تهیه و به معرض نمایش گذاشته میشود بحث نمودند و نمایشنامه «ماجرای آن شب» ترجمه آقای مهندس عبدالله والا به معرض نمایش در آمد و با دکوراسیونها و تزئینات جدید واتوماتیک مورد تحسین و تقدیر قرار گرفت. هنرپیشگان تئاتر تهران که از هنرمندان معروف و مورد توجه عموم میباشند در ایفای نقش خود هر یک به طرز شایستهای هنرنمایی نمودند و مخصوصاً بانو بدری هورفر مهارت خود را جلوه گر ساختند و با کف زدنهای طولانی مورد تحسین کلیه مدعوین قرار گرفتند. تئاتر تهران با وضع آبرومند و مجلل و تحت نظر استادان خود خدمات ذیقیمتی را به اصلاح اخلاق عمومی عهده دار میباشد و جا دارد که از زحمات متصدیان و هنرمندان تقدیر و موجباب تشویق آنها فراهم آید.
روزنامه کوشش- چهارشنبه 4 اسفند1333
زمین های اطراف جاده از متری 10 به دو هزار ریال رسیده!
جاده شصتمتری شمیران، تهران لازم است یا تأمین بهداشت مردم
10 روز پیش شهرداری تهران (ماکت) جاده شصتمتری بین شمیران و تهران را به اطلاع آقای نخستوزیر رسانیده و گویا برای اجرای آن و عملی ساختن نظریه خود اجازه رئیس دولت را نیز تحصیل کردهاند.محل تردید نیست که هر رئیس دولت و شخصی که مسئولیت عظیم اداره مملکت را بهعهده دارد بیمیل نیست که یک رشته کارهای خوب و مردم پسند و یک سلسله اقداماتی که واقعاً در نفع و صلاح و خیر مردم باشد انجام داده و به اجرای نقشههای عمرانی و آبادی روی موافق نشان دهد و به عقیده ما یک چنین شخصیتی دیگر مسئول تعیین نوع و چگونگی پروژههای اصلاحی نمیتواند باشد. وقتی شهرداری و شهردار روی دلایل و جهاتی نقشه و پروژه ایجاد یک جاده آسفالته بین شمیران و تهران را بهعنوان یک امر اصلاحی مهم و یک کار بسیار ضروری و آنی به نخستوزیر ارائه می دهد و در تعریف و تمجید از آن دو ساعت سخنپردازی می کند، رئیس دولت به ناچار آن نظر را قبول کرده و صحه میگذارد.
ولی باید دید و سنجید که آیا واقعاً در وضع فعلی تهران و اوضاع رقت بار مملکت ایجاد یک جاده به عرض 60 متر از تهران تا شمیران خیلی ضروری است و اگر این کار و پروژههای امثال آن انجام نشود موازنه زندگی مردم به هم خواهد خورد؟
شهرداری تهران که تا به حال نتوانسته است جواب قانع کنندهای درباره موضوع بدهد بسیار بجا میبود که نسبت به اجرای ابتداییترین قسمتهای وظیفه خود قیام و در راه تأمین بهداشت و آب مشروع و برق و تأمین سایر نیازمندیهای ضروری مردم از قبیل خواربار و غیره اقدام جدی بهعمل می آورد و وسایلی تهیه میکرد که با میلیونها تومان پولی که سالیانه مردم این شهر به صندوق شهرداری میدهند لااقل گردوخاک و کثافات خیابانها از بین ببرد تا صدهزار نفر از مردم شهر که شب و روز در خیابانها و معابر تهران در حرکت هستند دچار انواع بیماریها و بلایا نگردند. در جایی که شهرداری آن به اولیهترین وظایف قانونی و اجتماعی خود نمیخواهد یا نمیتواند عمل کند و مردم شب و روز برای اصلاح این وضع دستهایشان به سوی خدا است آیا رواست میلیونها تومان از درآمد شهر خرج کشیدن جاده شصتمتری گردد تا به قول مردم زمینهای اطراف آن از متری 10 ریال به دو هزار ریال رسیده و عده ای از معامله گران غارتگر زمین، کیسههای خودرا با میلیونها تومان پول مردم بدبخت پر نمایند؟ انجام این قبیل برنامهها در ممالکی رواست که همه کارهای اجتماعی و بهداشتی خود را اجرا و برای تفنن و تفریح به ایجاد یک چنین جادهای نیز اقدام کنند. نه در کشوری که هشتاد درصد اهالی شهرستان های جنوب آن از تراخم و چشم درد و سایر بیماریهای بومی به تلخترین زندگیها محکوم هستند و در راه معالجه خود هیچ وسیله مؤثری ندارند. نه در شهری که ساکنین جنوب آن توی زاغهها رفته و بهجای آب مشروب گنداب شمال شهر را سرمه چشم میکنند.آیا در یک چنین وضعیتی واقعاً رواست که شهرداری تهران فقط به فکر تکمیل وسایل تفریح یک عده اتومبیل سوار بوده و اصرار داشته باشد که از نتیجه اقدامات آن فقط معدودی به میلیونها پول و ثروت رسیده و یک لحظه هم به فکر طبقه سوم نباشند.
به عقیده ما فعلاً برای این محیط و این افکار و برای مردم و سازمانهایی که تا این اندازه از لحاظ عواطف انسانی و بشردوستی و نوع پروری دچار انحطاط اخلاقی شدهاند نه جاده 60 متری لازم است و نه باغ وحش.به عقیده ما آقای نخستوزیر که مسلماً در تمام امور مهم مملکتی حسن نیت کامل دارند باید یک قلم بطلان روی نقشه ایجاد این جاده بکشند. ما ناچاریم صریحاً به اطلاع ایشان برسانیم که درتمام زوایای تهران صحبت از این است که در انجام نقشه جاده شصتمتری زد و بندهایی انجام گرفته که وسیله دیگری برای استفاده پیدا کنند. امیدوارم آقای نخستوزیر به این مطلب که از روی کمال بیغرضی و بینظری به اطلاع ایشان میرسد توجه دقیق مبذول و اجازه ندهند کاری برخلاف منافع مردم پایتخت انجام شود آنهم کاری که اصلاً ضرورت و فوریت آن با بودن دو جاده آسفالته به هیچوجه تأیید نشده و نخواهد شد.
محسن موقر
روزنامه مهرایران- پنجشنبه 19 اسفند 1333