کوروس سلیمانی -خبرنگار/ کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و در پی آن فرونشست زمین یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر گریبانگیر دشت قزوین و بخصوص شهرستان بویین زهرا بوده است اما امسال با بارندگی‌های زیاد علاوه بر احیای تالاب‌  الله آباد شاهد کاهش افت آب‌های زیرزمینی هم هستیم.
یدالله ملکی مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین در همین ارتباط به خبرنگار ایران گفت: «بارندگی‌های زیاد در دو سال گذشته باعث شد که رودخانه‌های استان قزوین از جمله خر رود، ابهر رود، باراجین و زیاران سیلابی شوند و چون انتهای این رودها همگی به دشت قزوین و‌ الله آباد منتهی می‌شود این مناطق دوباره احیا شود. تنها در سال ۹۷ حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون مترمکعب آب وارد تالاب‌ الله آباد شد و زمستان سال ۹۸ و بهار امسال نیز با ادامه روند بارندگی‌ها و سیلابی شدن رودخانه‌های استان و هدایت این سیلاب‌ها به دشت‌ الله آباد باعث سرسبزی و طراوت منطقه شده است.»
ملکی درباره نقش حوضچه‌های مصنوعی در کمک به بهبود شرایط سفره‌های زیرزمینی گفت: «شبکه آبیاری دشت قزوین مساحتی در حدود صد هزار هکتار دارد و در زمان ساخت این شبکه ۹ حوضچه مصنوعی مدرن در آن احداث شد که روی هم رفته ۹۳ هکتار مساحت دارد و طوری طراحی شده که در بهترین نقطه دشت از نظر ارتفاع است . با چنین سازوکاری به اصطلاح آب به دشت سوار است و در بانفوذترین مناطق حوضچه‌ها پشت یکدیگر قرار گرفته‌اند و یکی یکی پر می‌شوند و به مرور با نفوذ در خاک باعث تقویت آب سفره‌های زیرزمینی می‌شوند.»در همین ارتباط حسن عباس‌نژاد مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین نیز با بیان اینکه بارش‌های بهاری جانی دوباره به تالاب‌ الله آباد داده است، گفت: «دشت‌ الله آباد ۶۰ هزار هکتار وسعت دارد که حدود ۲ هزار و ۸۰۰ هکتار آن ۱۵ سالی بود خشک و شکل بیابانی به خود گرفته بود اما امسال به‌دلیل بارش‌های خوبی که داشتیم دوباره شاهد آبگیری و احیای دوباره آن بودیم به‌طوری که در حال حاضر حدود ۱۳۰ گونه پرنده از جمله فلامینگوها و گونه‌های کمیابی مانند اردک سرسبز و درنا برای زندگی به این تالاب بازگشته‌ و منظره زیبایی به وجود آمده است.»وی چرای بی‌رویه، تأمین نشدن حقابه و زهکشی را از دلایل اصلی خشکیدن و تبدیل شدن تالاب به کانون اصلی ریزگرد در استان‌های همجوار قزوین برشمرد و گفت: «با توجه به بارندگی‌های اخیر و بسته شدن زهکش دشت الله‌آباد بعضی از مناطق تالاب آبگیری و تبدیل به‌ دریاچه شد و همین مسأله آب مورد نیاز برای رطوبت خاک منطقه را افزایش و باعث ازدیاد پوشش گیاهی ‌شده و امیدواریم دیگر شاهد به وجود آمدن ریزگرد و گرد و غبار نباشیم.»

زهرا کشوری
 خبرنگار
 گفت‌و‌گوی چند جوان ایرانی با گاردین که مدعی شده بودند هیپی‌ها در جنوب ایران هستند هم صدای اعتراض بسیاری از کاربران فضای مجازی را بلند کرد و هم آه از نهاد فعالان گردشگری و بومی‌های جزیره هرمز درآورد.
دیروز در صفحه آخر روزنامه ایران واکنش‌های کاربران فضای مجازی به حضور میهمانان ناخوانده منعکس شد اما پیگیری‌های «ایران» از طریق فعالان میراث فرهنگی و گردشگری نشان می‌دهد که حضور این افراد نه تنها به جزیره هرمز و هنگام محدود نمی‌شود که آنها در جزایر قشم و لارک هم دیده شدند. البته مردم جزیره لارک بر خلاف مردم هرمز و هنگام در همان ابتدای ورود، آب پاکی را روی دست آنها ریخته و اجازه ندادند در جزیره ساکن شوند. لباس‌های گشاد با رنگ‌های مختلف به گفته فعالان و مسئولان جزیره هرمز نخستین ویژگی است که این افراد را از بومی‌های جزیره جدا می‌کند. کاربران مجازی آنها را بچه پولدارهایی می‌دانند که فارغ از مشکلات مالی، نظم جزیره را بر هم‌ می‌زنند.«محمد هرمزی» عضو شورای شهر هرمز از حضور آنها به‌عنوان گردشگرنما یاد می‌کند.
هرمزی می‌گوید: «برخی از این افراد در پوشش گردشگر وبه‌عنوان صاحب کافه‌های سنتی اقدام به توزیع مواد صنعتی می‌کنند.» هرمزی، بی‌سر و سامانی وضعیت گردشگری جزیره هرمز را از نبود اداره مستقل میراث فرهنگی در آن می‌داند و یادآور می‌شود که همزمان با سفر «علی اصغر مونسان» وزیر میراث فرهنگی به استان، مسئولان جزیره خواستار ایجاد این اداره شدند. به‌گفته او کافه‌هایی که توسط این افراد و سایر غیربومی‌های جزیره دایر شده مجوز رسمی ندارند.عضو شورای شهر هرمز از ورود مواد مخدر توسط برخی از این افراد بشدت ناراضی است و می‌گوید: «کسی باور نمی‌کرد که مواد مخدر در جیب دانش‌آموز مدرسه پیدا شود.»به‌گفته هرمزی این افراد با همه جزیره ارتباط نمی‌گیرند آنها ارتباطات خاص خودشان را دارند و از طریق افراد مشخصی موادمخدر را جابه‌جا می‌کنند. به‌گفته او این افراد کوچک‌ترین درآمدی هم برای اقتصاد جزیره ندارند: «چون نه از بومگردی‌ها استفاده می‌کنند و نه حتی سوار سه چرخه‌های حمل‌ونقل مسافر در جزیره می‌شوند.»
عبدالحمید گلزاری فعال گردشگری هرمز هم به روزنامه ایران می‌گوید: «هیپی‌ها کوچک‌ترین اهمیتی به نظافت نمی‌دهند ونقاط بکر و دیدنی جزیره را اشغال می‌کنند.» او هم‌توزیع مواد مخدر صنعتی توسط این افراد را تأیید می‌کند و می‌گوید: «چند گیاه مختلف را قاطی و یک ماده مخدر دست‌ساز را تولید می‌کنند و به افرادی که با آنها ارتباط دارند می‌دهند.»فاطمه ترکی‌زاده صاحب یکی از بومگردی‌های هرمز به« ایران» می‌گوید «آنهاخود را ملزم به رعایت آداب و رسومی نمی‌دانند.» به اعتقاد ترکی‌زاده این شیوه رفتاری با فرهنگ جنوب در تضاد است.
او هاستل‌های غیر قانونی را هم یکی دیگر از مشکلات گردشگری هرمز می‌داند. این هاستل‌ها توسط غیربومی‌ها اداره می‌شود و هیچ مجوزی از میراث فرهنگی ندارد. به‌گفته ترکی‌زاده آنها ابتدا خانه بومی‌ها را اجاره می‌کنند اما بعد مشخص می‌شود که کاربری هاستل به آنها داده‌ و گردشگران خاص را در آن میزبانی می‌کنند.فائزه اتابک معاون گردشگری هرمزگان درباره چرایی فعالیت این هاستل‌ها به «ایران» می‌گوید: «اگر درباره فعالیت آنها به میراث فرهنگی گزارش بدهند، میراث فرهنگی وارد ماجرا می‌شود. هرمز جزیره‌ای کوچک است و ما معمولاً در شهرهای کوچک نمایندگی داریم نه اداره میراث فرهنگی.»
«محمد هرمزی» عضو شورای شهر هرمز می‌گوید: «با شیوع کووید ۱۹ مردم جزیره پویشی راه انداختند و هیپی‌ها را از جزیره بیرون کردند.» البته خبرها از داخل جزیره می‌گوید: «برخی از آنها دوباره با قایق به جزیره برگشته‌اند.» با وجود این هرمزی امیدوار است در پساکرونا هم مردم بتوانند از حضور این افراد جلوگیری کنند.

پریسا عظیمی
 خبرنگار
شهر اهواز بعد از مشهد بیشترین جمعیت دستفروشان کشور را در بازارهای غیر رسمی خود دارد. بیش از 10 هزار دستفروش در 32 بازار غیررسمی این شهر فعالند. آنها در کسب و کار خود نه تعطیلی و قرنطینه می‌شناسند و نه وضعیت قرمز اهواز به‌خاطر کرونا مانع کارشان است.علیرضا عالی پور، معاون خدمات شهری شهرداری اهواز به «ایران» گفت: این بازارها در وضعیت‌های سد معبر، دستفروشی و کپری فعالیت می‌کنند که بازار کیان و بازار خیابان‌های زینب و فراهانی، بازار خیابان جعفری، بازار صدف، بازار سلطانی، بازار فاز ۴ کوی ملت (شب بازار)، بازار فاز ۳ کوی ملت، بازار خیابان کارگر، بازار ملاشیه، بازار حصیرآباد، دروازه، عامری و بازار کوی طاهراز شاخص‌ترین بازارهای کپری و دستفروشی و وانت ‌باری هستند؛ البته بازار معروف به بازار عبدالحمید در خیابان نظامی نیز یکی از بازارهای قدیمی اهواز است که شرایط مشابهی دارد.معاون خدمات شهری شهرداری اهواز خاطرنشان کرد: اغلب دستفروشان شامل وانت بارهای سیار که اغلب میوه‌فروشند؛ کپری‌ها مانند مرغ و ماهی فروش‌ها و گوسفند فروش‌ها هستند که در این بازارها مستقر می‌شوند. همچنین بخشی از این دستفروش‌ها فصلی هستند که درفصل‌های مختلف از استان‌های همجوار می‌آیند مانند چینی فروش‌ها و قالی فروش‌ها یا نان خرمایی فروش‌هایی که از کرمانشاه می‌آیند. از سوی دیگر اهواز به‌دلیل واقع شدن در نزدیکی مرز متأثر از مهاجرت‌های ناشی از دوران جنگ و توسعه نیافتگی شهرها و روستاهای اطراف خود بوده و مبدل به کانون شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی وطبعاً رواج مشاغل غیررسمی و سایرناهنجاری‌ها شده است. براین اساس بخشی دیگر از دستفروش‌های اهواز از شهرهای مرزی مانند حمیدیه، سوسنگرد، هویزه و شادگان و شهر کوت هستند که برای امرار معاش به اهواز می‌آیند.
عالی‌پور با اشاره به شلوغ تر شدن بازارهای دستفروشان در آستانه عید فطر گفت: امسال با توجه به کرونا برای جلوگیری از ازدحام و شلوغی خیلی از بازارها که بساطی و دستفروش بودند مانند بازار پرنده فروشی را تعطیل کردیم. روز دوشنبه هم بازار صدف را تعطیل کردیم.
معاون خدمات شهری شهرداری اهواز یادآور شد: برای دستفروشان بازار کیان هم مکانی را به‌صورت کپری به‌عنوان جایگزین در ضلع شرقی خیابان راه‌آهن ساماندهی کردیم که ان‌شاءالله بعد از اتمام شرایط کرونایی، این افراد می‌توانند در این مکان مستقر شوند.
مهران باباپور، عضو شورای شهر اهواز در این خصوص به «ایران» گفت: جمع‌آوری بازار دستفروشان اهواز باید با همکاری فرمانداری، نیروی انتظامی و دستگاه قضایی انجام گیرد زیرا ساماندهی این اوضاع به تنهایی نمی‌تواند کار شهرداری باشد و باید با یک ملاحظاتی انجام شود. رسیدگی به این وضعیت در روزهایی که کرونا همدم همه شده است در دستور کار شورای شهر نیز قرار گرفته است.
به‌گفته این عضو شورای شهر اهواز، تا زمانی که جای مشخصی برای فعالیت این افراد با توجه به موازین و پروتکل‌های بهداشتی در نظر گرفته نشود، به کار خود ادامه می‌دهند البته این موضوع را هم باید در نظر گرفت که تنها راه کسب رزق و روزی این افراد از این راه تأمین می‌شود از سویی دیگر متأسفانه بیماری کرونا موجب بیکار شدن خیلی از کارگران شده و این موضوع نیز مزید برعلت افزایش دستفروشان شده است. بنابراین باید برای ساماندهی این افراد فکر اساسی شود.
رضا نجاتی، سخنگوی ستاد مبارزه با ویروس کرونا در استان خوزستان هم درخصوص قرنطینه و تعطیل کردن بازارهای دستفروشان به خبرنگار ما گفت: دستور ساماندهی بازار دستفروشان به ارگان‌های مربوطه از جمله فرمانداری و شهرداری اهواز ابلاغ شده و این اقدام هم‌اکنون با همکاری این ارگان‌ها در دست اجراست و تا پایان روز عید فطر هم ادامه دارد.
 وی افزود: در تعدادی از بازارها با توجه به حضور دستفروش‌ها محدودیت‌ها را تبدیل به ممنوعیت کردیم و در صورت نیاز و رعایت نکردن اصناف و مردم به مصوبات ستاد مبارزه با کرونای استان، این روند ادامه پیدا خواهد کرد.