مریم طالشی
گزارش نویس
چند وقت است سراغ لباس‌های میهمانی‌تان نرفته‌اید؟ لباس‌های رسمی، میهمانی یا به قول بعضی‌ها همان لباس‌های مجلسی که معمولاً داخل کمدها کاور کشیده شده و مرتب نگهداری می‌شوند تا در موقعیت مناسب پوشیده شوند. بله، می‌دانم فعلاً هیچ میهمانی یا مناسبتی در کار نیست و آدم که نمی‌تواند توی خانه برای خودش تیپ آنچنانی بزند و بگوید این هم از تیپ قرنطینه‌ام.
حالا لباس‌های رسمی به کنار، حتی لباس‌های روزمره هم تا حد زیادی کاربرد خودشان را از دست داده‌اند. راستش از شما چه پنهان، من خودم یکدست لباس گذاشته‌ام کنار در ورودی که هروقت برای خرید بیرون می‌روم همان را می‌پوشم و وقتی برمی‌گردم، دوباره همانجا می‌گذارمش تا کنار بقیه لباس‌ها در کمد نباشد. البته که هیچ نشاطی در پوشیدن آن یکدست لباس تکراری ملال‌آور نیست و راستش را بخواهید دلم لک زده برای انتخاب لباس و ست کردن رنگ‌ها.
می‌گویند قرار نیست به این زودی‌ها برود. ممکن است ضعیف شود و دیگر ترس ماه‌های اول را نداشته باشد اما هست و باید با آن کنار آمد. چه بخواهیم و چه نخواهیم، کرونا سبک زندگی‌مان را عوض کرده؛ از رعایت بهداشت فردی گرفته تا همین لباس پوشیدن که انگار قرار است سبک و سیاقی دیگر پیدا کند.
مثلاً همین ماسک‌ها را در نظر بگیرید که دیگر جزئی از پوشش روزمره شده‌اند و این روزها نه تنها در ایران که در سرتاسر دنیا می‌توان انواع آن را در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف روی چهره‌ها دید. مُد راه خودش را در همین بلبشوی کرونا هم پیدا کرده و این خاصیت آن است. اما آیا ماسک واقعاً می‌تواند به صنعت مد راه پیدا کند؟ اصلاً کرونا چطور می‌تواند روی مد تأثیر بگذارد؟ چه تغییراتی ممکن است ایجاد ‌کند؟
بهار رضایی، طراح لباس در پاسخ به این سؤالات این طور می‌گوید: «ماسک پوششی است که صورت آدم یعنی آن چیزی را که همیشه آشکار بوده و مردم با آن ارتباط برقرار می‌کرده‌اند، می‌پوشاند و به همین دلیل می‌تواند جنبه فانتزی‌تری پیدا کند و المانی باشد که دقت بیشتری روی آن شود، به همین دلیل به راحتی می‌تواند وارد صنعت مد شود. می‌شود خلاقیتی خاص روی آن انجام داد و کماکان هم داریم می‌بینیم که این اتفاق در سطح دنیا هم افتاده و هر برندی و طراحی با امضا و سبک خودش و با موادی که استفاده می‌کند، این کار را دارد انجام می‌دهد. به هرحال که این اتفاق دارد می‌افتد و ما خودمان هم لاین کوچکی با طرح خودمان ایجاد کرده‌ایم به خاطر اینکه می‌دانیم حداقل امسال همه درگیر این مسأله خواهیم بود پس باید جوری باشد که از این پوشش بتوانیم لذت ببریم و صنعت مد با خلاقیت باعث می‌شود استفاده از این پوشش جذاب‌تر شود.»
اما در رابطه با تأثیری که کرونا روی صنعت مد می‌گذارد؛ شاید بگویید برای این حرف‌ها زود است اما دنیای مد باید راه خودش را برود. رضایی معتقد است کرونا صددرصد تأثیر خودش را در صنعت مد خواهد گذاشت و با اینکه خودش در زمینه طراحی و تولید لباس‌های غیررسمی فعال است اما پیش‌بینی می‌کند تولید لباس‌های رسمی شاید فعلاً با اقبال چندانی مواجه نباشند، در نتیجه تولید لباس‌های مصرفی افزایش پیدا خواهد کرد.
او ادامه می‌دهد: «مردم در این شرایط و به خاطر حساسیت‌هایی که وجود دارد به این فکر می‌کنند که لباس چقدر راحت‌تر می‌تواند شسته شود و این پروسه شست‌وشو چقدر می‌تواند کوتاه‌تر باشد و زمان کمتری بگیرد یا به این فکر می‌کنند لباسی داشته باشند که با اتو کردن و بخار دادن زیاد، صدمه‌ای نبیند و قطعاً طراحان باید این موارد را در نظر داشته باشند.
در نحوه پوشش هم آدم‌ها ترجیح می‌دهند سطح بیشتری از بدنشان پوشیده باشد حتی در تابستان هم این نکته باید در نظر گرفته شود تا سطح تماس بدن با محیط بویژه برای لباس‌هایی که بیرون پوشیده می‌شود، کمتر باشد. البته که به نظر من بیشتر از پوشیدگی، مسأله شست‌وشو، راحتی و امکان استفاده آسان از لباس مهم است که فرهنگ آن جا می‌افتد و تولید لباس‌هایی که شستن آن سخت است یا مثل لباس‌های رسمی، پوشیدنشان راحت نیست، تقریباً کم می‌شود. الان ما یک اصطلاحی بین خودمان داریم و می‌گوییم دیگر باید کرونایی کار بکنیم و سبک‌مان باید کرونایی شود. این مسأله نه فقط در صنعت مد بلکه در هر صنعتی تأثیرگذار است و هر سیستمی برای اینکه بخواهد روی پا بماند باید کالایی تولید کند که مصرفی باشد تا بتواند آن را بفروشد چون جدا از سبک و ایده‌هایی که یک طراح در ذهن دارد، چرخه فروش خیلی مهم است، پس باید کالایی تولید کنیم که مشتری با توجه به شرایط از پوشیدن و استفاده آن لذت ببرد.»
تغییراتی که در سبک زندگی ایجاد شده، اولویت‌های خرید پوشاک را هم تغییر داده است. در حال حاضر برندها در دنیا به صورت آنلاین و حضوری به فروش محصولات می‌پردازند اما آنچه به نظر می‌آید این است که تولیدکننده‌ها بیشتر به سمت تولید و ارائه پوشاک راحت، تهیه شده از پارچه‌های الیاف طبیعی روی آورده‌اند. این را می‌شود از وبسایت‌ها و صفحه‌های آنها در شبکه‌های اجتماعی فهمید.
مانا قهرمانی، طراح لباس و پژوهشگر حوزه مد در ایتالیا از حال و هوای کشوری می‌گوید که سرآمد صنعت مد دنیا محسوب می‌شود: «البته که ما هنوز در قرنطینه‌ایم اما چیزی که من دیده‌ام این است که بیشتر برندها دارند به سمت تولید پوشاک مناسب با شرایط کرونا حرکت می‌کنند. مثلاً برندهای مطرح به تولید ماسک و گان مشغول شده‌اند و همین طور لباس‌هایی که استفاده از آن راحت و در عین حال با کیفیت است و در مقابل شست‌وشو مقاوم‌. در حال حاضر یکسری ترندها مد شده که بیشترشان پیرو همین استفاده از ماسک است. چند برند مطرح این کار را شروع کرده‌اند و بقیه هم به همین جرگه پیوسته‌اند و الان ماسک نه فقط جنبه حفاظتی دارد که ترند فشن به حساب می‌آید.»
قهرمانی به نکته جالب توجهی اشاره می‌کند: «در همه جای دنیا صنعت پوشاک دارد به سمت لباس‌هایی با مواد دوستدار طبیعت پیش می‌رود اما در ایران هنوز این اتفاق چندان روی نداده و به آن توجه خاصی نمی‌شود. حتی در کشورهایی مثل سوئد، مارکت دست دوم خیلی طرفدار دارد که قطعاً باعث می‌شود آسیب کمتری به محیط زیست وارد شود اما در ایران خرید و استفاده از لباس دست دوم رایج نیست و حتی سبب شرمساری شمرده می‌شود.»
دارم فکر می‌کنم شاید کم کم ماسک جزئی از لباس‌مان شود، مثل کفش. شاید فروشگاه‌هایی باز شوند که فقط ماسک بفروشند، در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف. مثلاً فروشنده بگوید آن قسمت ماسک‌های مجلسی است و این‌ها هم ماسک‌های محل کار، این ماسک‌های مشکی هم مناسب دانشگاه است. مثلاً یکی بگوید دارم می‌روم ماسک‌فروشی یا اینکه آدم برای تولد دوستش ماسک هدیه بدهد. این فکرها حالا فانتزی است اما کسی چه می‌داند. مثلاً پارسال همین موقع یا اصلاً سه ماه پیش کسی فکرش را می‌کرد یک ویروس چطور چهره زندگی‌مان را عوض کند؟