گروه اقتصادی / در بازار کالای ایران، عرضه برخی از کالاها به شرکت بورس کالای ایران به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های بازار سرمایه ایران محول شده است. هم‌اکنون کالاهای پذیرش شده دراین بازار در سه گروه اصلی کالاهای صنعتی و معدنی، پتروشیمی، نفتی و کشاورزی مورد معامله قرار می‌گیرد. براین اساس درمجموع 54 کالای اصلی شامل 184 نوع کالا در بورس کالا مبادله می‌شود.
کالاهای صنعتی و معدنی در 24 زیرگروه اصلی و 51 زیرگروه فرعی شامل انواع فلزات فولاد، مس، آلومینیوم و حتی فلزات گرانبها شامل طلا از سوی تولیدکنندگان عرضه و توسط تولیدکنندگان پایین دستی خریداری می‌شود. همچنین کالاهای پتروشیمی و نفتی نیز در قالب 9 زیر گروه اصلی و 57 زیر گروه فرعی دراین بازار عرضه می‌شود. دراین گروه نیز محصولاتی مانند وکیوم باتوم، قیر و انواع محصولات شیمیایی عرضه می‌شود. محصولات کشاورزی عرضه شده دراین بازار نیز 21 زیر گروه اصلی شامل برنج، کشمش، خرما و... است که در 76 زیر گروه فرعی مبادله می‌شود. گفتنی است تمام این محصولات در بخش های مختلف این بازار یعنی بازار فیزیکی، فرعی، مشتقه و آتی و مالی مورد مبادله قرار می‌گیرد.
آثار کرونا در بازار کالا
هرچند همچنان بسیاری از کالاهای تولید شده در کشور از دایره رینگ‌های مختلف بورس کالا خارج است، ولی با توجه به اینکه بسیاری از محصولات اساسی نظیر فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و عمده محصولات کشاورزی دراین بازار عرضه، کشف قیمت و مبادله می‌شود، می‌توان بورس کالا را شاخصی برای سنجش و ارزیابی بازارکالای ایران محسوب کرد. در طول 12 سالی که از فعالیت بورس کالای ایران می‌گذرد، نمودارهای عرضه و معاملات دراین بازار روند صعودی داشته است. با وجود این بررسی نمودار عرضه و معاملات محصولات مختلف در بورس کالا طی ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که ریسک‌های وارد شده به اقتصاد ایران همانند «ویروس کووید 19» بر بازار کالای ایران و حجم و ارزش معاملات آن اثر داشته است.
طبق آمار ارائه شده توسط شرکت بورس کالای ایران در اسفند ماه سال گذشته، یعنی نخستین ماه شیوع ویروس کرونا در کشور درحالی که حجم و ارزش معاملات کالاها به ترتیب با رشد 7.4 و 8.1 درصدی مواجه بوده است ولی درهمین ماه از حجم و ارزش کالاهای صنعتی کاسته شده است. در اسفند ماه حجم معاملات کالاهای صنعتی با افت 3.8 درصدی مواجه شده هرچند که ارزش معاملات رشد 4.6 درصدی داشته است.
در محصولات پتروشیمی این افت چشمگیرتر است. دراین بخش حجم معاملات 13.9 درصد و ارزش معاملات 11.5 درصد افت داشته است، رقمی که برای محصولات معدنی به‌دلیل عرضه نشدن به منفی 100 می‌رسد. بررسی آمار معاملات درفروردین ماه (1 تا 29 فروردین) امسال نیز نشان دهنده افت 85.7 درصدی حجم و افت 86 درصدی ارزش معاملات آلومینیوم است. فلز روی نیز دراین مدت با افت 42 درصدی حجم و 52 درصدی ارزش معاملات روبه‌رو شده است. همچنین حجم و ارزش معاملات مس نیز به ترتیب با کاهش 26.8 و 34 درصدی همراه بوده است. تنها فولاد دراین ماه با رشد مواجه شده است به طوری که حجم و ارزش معاملات آن به ترتیب با رشد 21.8 و 52 درصدی مواجه شده است. درمحصولات شیمیایی نیز 11 درصد از حجم و 9 درصد از ارزش معاملات کاسته شده است. برای محصولات پلیمری نیز شاهد افت 30 درصدی حجم و 35 درصدی ارزش معاملات هستیم. همچنین محصولات پتروشیمی دراین دوره در حجم و ارزش معاملات به ترتیب با افت 25 و 31 درصدی روبه‌رو شده است.
نمای بازار در سال 98
با نگاهی به عملکرد این بازار در سال گذشته ارزش معاملات آن به بیش از ۱۶۹ هزار و ۱۲۰ میلیارد و ۷۲۰ میلیون تومان رسید که بازار فیزیکی رشد قابل توجهی داشت. در بازار فیزیکی بورس کالای ایران معامله گران بیش از ۲۶ میلیون و ۳۳۵ هزار تن انواع کالا را معامله کردند که ارزش این معاملات به ۱۳۷ هزار و ۶۰۹ میلیارد تومان رشد کرد؛ بدین ترتیب حجم و ارزش کل بازار فیزیکی به ترتیب ۶.۱ و ۵۶ درصد رشد را نسبت به سال ۱۳۹۷ تجربه کرد. همچنین از کل معاملات این تالار حدود ۱۰ میلیون و ۴۰۸ هزار تن کالا به‌صورت سلف، ۶۲۵ هزار تن کالا به‌صورت نسیه و بیش از ۱۵ میلیون و ۳۲۱ هزار تن کالا به‌صورت نقدی مورد معامله قرار گرفت.
معامله 7.6 هزار میلیارد تومان کالا در فروردین
درنخستین ماه سال‌جاری، تالارهای مختلف بورس کالای ایران، شاهد معامله یک میلیون و 812 هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از 76 هزار میلیارد ریال بود. دراین ماه در تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران یک میلیون و 316 هزار تن انواع کالا به ارزش 40 هزار و 994 میلیارد ریال در دو بخش داخلی و صادراتی معامله شد.
در این تالار بالغ بر 376 هزار و 119 تن انواع قیر، 170 هزار و 85 تن انواع مواد پلیمری و 83 هزار و 681 تن مواد شیمیایی، 3 هزار و 200 تن سلاپس واکس، 458 هزار و 420 تن وکیوم باتوم به فروش رسید. از دیگر کالاهای معامله شده در این تالار می‌توان به دادوستد 860 تن عایق رطوبتی، 3 هزار و 624 تن روغن پایه، 85 هزار و 500 تن گوگرد و 135 هزار تن لوب کات اشاره کرد. تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران نیز طی فروردین ماه میزبان معامله 485 هزار و 411 تن انواع کالا به ارزش 35 هزار و 561 میلیارد ریال بود.در این تالار 466 هزار و 811 تن انواع فولاد، 11 هزار و 760 تن انواع مس، 300 تن کنسانتره مولیبدن، 5 هزار و 20 تن آلومینیوم، 420 تن شمش روی، 100 تن سرب و یک هزار تن کک از سوی مشتریان خریداری شد.
برترین‌ها در تالار فرآورده‌های نفتی
در فروردین ماه امسال در تالار فرآورده‌های نفتی معامله گران در حالی بیش از ۶۵۲ هزار تن انواع کالا را خرید و فروش کردند که ارزش ۱۲ هزار و ۶۷۰ میلیارد ریالی برای آن به ثبت رسید. در مقایسه کالاها وکیوم باتوم، لوب کات سبک و سنگین از نظر حجم و ارزش معاملات به ترتیب سه کالای برتر تالار مذکور در فروردین ماه بودند. معامله گران در مجموع بیش از ۴۵۸ هزار تن وکیوم را به ارزشی حدود ۸ هزار و ۳۰ میلیارد ریال خریدند که این حجم معاملات بیش از ۷۲ درصد از حجم کل معاملات این تالار را در بر می‌گرفت. حجم معاملات دو محصول دیگر نیز به ترتیب به ۷۲ هزار و ۵۰۰ تن و ۶۲ هزار و ۵۰۰ تن رسید.
بهترین‌های تالار پتروشیمی
درتالار پتروشیمی نزدیک به ۲۲۵ هزار تن انواع کالا به ارزشی بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال معامله شد. براساس آمار معاملات فروردین ماه ۲۴ هزار و ۶۰۰ تن سود کاستیک معامله شد که این حجم با سهم ۱۱ درصدی از کل حجم تالار، بالاترین رقم معاملاتی در این دوره بود. استایرن منومر و پلی وینیل کلراید S۶۵ نیز به ترتیب دوم و سوم شدند. به طوری که بیش از ۲۳ هزار و ۵۶۰ تن استایرن منومر در بازار به فروش رسید و معامله گران نزدیک به ۱۸ هزار تن پلی وینیل کلراید S۶۵ را دادوستد کردند. اما از نظر ارزش معاملات، محصول پلی وینیل کلراید S۶۵ با ثبت رقم حدود ۱۶۱۷ میلیارد ریالی به جایگاه نخست صعود کرد. پس از آن نیز، استایرن منومر با ارزش ۱۵۲۵ میلیارد ریالی و الکیل بنزن خطی با ارزش ۱۱۸۱ میلیارد ریالی جایگاه‌های بعدی را از آن خود کردند.

برش
پرطرفدارهای تالار صنعتی
سه کالای شمش بلوم، ورق گرم B و ورق سرد C سه کالای پرمعامله تالار صنعتی در اولین ماه سال‌جاری بودند. در فروردین با فروش 155 هزارتن شمش بلوم، بالاترین سهم (معادل 32 درصد از کل حجم معاملات) به این محصول اختصاص داشت.
همچنین بیش از ۹۹ هزار تن ورق گرم B و نزدیک به ۹۰ هزار تن ورق سرد C نیز در این ماه معامله شد. اما از نظر ارزش معاملاتی، مس کاتد با حجم معاملاتی نزدیک به ۱۱ هزار تنی و با ارزش بیش از ۷ هزار و ۶۲۲ میلیارد ریال در صدر تالار صنعتی و معدنی ایستاد. دو محصول ورق سرد B و شمش بلوم نیز به ترتیب جایگاه دوم و سوم را کسب کردند. در فروردین ماه امسال در مجموع بیش از ۴۸۵ هزار تن انواع کالاهای صنعتی و معدنی به ارزشی بیش از ۳۵ هزار و ۵۶۱ میلیارد ریال در تالار نقره‌ای معامله شد.

تهیه و توزیع اقلام مصرفی ماه رمضان

قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه کالاها و اقلام مصرفی خانوارها در ماه رمضان به میزان کافی و با قیمت مناسب در اختیار مردم قرار می‌گیرد، گفت: طرح نظارت و بازرسی بازار ویژه ماه مبارک رمضان نیز با شدت و حدت در کشور اجرا می‌شود.
حسین مدرس خیابانی از توزیع افزون بر 200 هزار تن کالای اساسی و مایحتاج ضروری مردم در ماه مبارک رمضان خبرداد و اظهارداشت: این کالا‌ها شاخص تنظیم بازار و آرامش بقیه کالاهای مورد نیاز مردم است.
وی گفت: هماهنگی خیلی خوبی با شبکه‌های توزیع، اصناف، فروشگاه‌های بزرگ، تعاونی‌های مصرف کارگری، کارمندی و نیروهای مسلح صورت گرفته تا این کالاها بدون هیچ مشکلی و با قیمت مناسب به دست مردم برسد./تسنیم

ساخت مسکن برای ۴۵ هزار حاشیه‌نشین

عضو هیأت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران از تأمین زمین برای برنامه ساخت ۴۵ هزار واحد مسکونی در محدوده و اراضی هدف بهسازی و نوسازی خبر داد.  
سید محمد آیینی تصریح کرد: با ساخت ۱۴۵ هزار واحد مسکونی که شامل تأمین تسهیلات کم بهره برای ساخت ۱۰۰ هزار واحد در بافت‌های ناکارآمد شهری و نیز ساخت ۴۵ هزار واحد توسط شرکت بازآفرینی شهری ایران است، می‌توان به تأثیرات اهرمی این اقدامات در شتاب‌بخشی به روند نوسازی بافت‌های فرسوده و ساماندهی حاشیه‌نشینی در وسعت بسیار گسترده امیدوار بود./مهر

صادرات کالاهای ایرانی به ۱۲۸ کشور

رئیس کل گمرک ایران گفت: کارنامه تجارت خارجی کشور در سال ۹۸ نشان داد با وجود تحریم‌های ظالمانه نظام سلطه، کشورمان توانسته به ۱۲۸ کشورجهان کالا صادر کند و از ۱۱۲ کشور نیز کالا وارد کند. نزدیک به ۷۰ درصد تجارت خارجی ما مربوط به آسیا است.
مهدی میراشرفی، اظهار داشت: در سال 1398 ارزش تجارت خارجی کشور بالغ بر85میلیارد و107 میلیون دلار و به وزن 169میلیون و302 هزار تن بوده است که از این میزان بیش از 41 میلیارد و370 میلیون دلار سهم صادراتی ایران و43 میلیارد و737 میلیون دلار نیز سهم واردات کشور بوده است. /تسنیم

تکذیب اخذ مالیات از سود سپرده‌ها

رئیس کل سازمان امور مالیاتی گفت: با تمکین بانک‌ها از سود سپرده ۱۵ درصدی، نرخ واقعی سود سپرده‌ها منفی است و لذا اخذ مالیات بر سود سپرده‌های بانکی موضوعیت ندارد.
امیدعلی پارسا گفت: اکنون به‌دلیل شیوع ویروس کرونا، اجرای تمام تکالیف مالیاتی را چند ماهی به تعویق انداخته‌ایم و حتی ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی را برای مشاغل به جای خردادماه، تیرماه را پیشنهاد دادیم و در شورای عالی هماهنگی اقتصادی هم این موضوع تأیید شده است و بنابراین الزام مشاغل به استفاده از کارتخوان که قرار بود فروردین ماه عملیاتی شود، به شهریور ماه سال‌جاری منتقل می‌شود. /مهر