تازه‌ترین گزارش سازمان ملل متحد نشان داد
پیشرفت شاخص توسعه انسانی پس از ۴ سال نزول
در سال ۲۰۲۲ ایران در میان ۱۹۳ کشور رتبه ۷۸ را در شاخص توسعه انسانی به دست آورده، به عبارت دیگر رتبه توسعه انسانی ایران در سال ۲۰۲۲ از ۱۱۵ کشور جهان بیشتر بوده است
بر اساس آمار جدید سازمان ملل از شاخص توسعه انسانی در ایران، روند این شاخص که در ۴ سال دولت دوازدهم به‌طور متوالی نزولی شده بود، در اولین سال دولت رئیسی صعودی شد. سازمان ملل در جدیدترین گزارش خود از سلسله گزارش‌های توسعه انسانی نمره ایران در شاخص توسعه انسانی را افزایش داده و به ۰.۷۸۰ واحد رسانده است.
شاخص توسعه انسانی ارقامی از صفر تا یک را دربرمی‌گیرد که هرچه این رقم برای یک کشور بیشتر باشد دلالت بر توسعه‌یافتگی بیشتر آن کشور در حوزه انسانی دارد. این شاخص بر مبنای معیارهایی همچون سطح امید به زندگی، کیفیت تحصیل و آموزش، سلامت و بهداشت و سطح درآمد جامعه محاسبه می‌شود. ایران در گزارش پیشین سازمان ملل نمره ۰.۷۷۶ را در شاخص توسعه انسانی برای سال ۲۰۲۱ به دست آورده بود اما در گزارش امسال که مربوط به سال ۲۰۲۲ است نمره بالاتر یعنی ۰.۷۸۰ را کسب کرده است که نشان‌دهنده رشد و بهبود وضعیت توسعه انسانی در ایران طی این سال نسبت به سال قبل است.
طبق گزارش سازمان ملل، ایران در ۴ سال دولت دوازدهم (۲۰۱۸-۲۰۱۹-۲۰۲۰-۲۰۲۱) به‌طور متوالی با کاهش شاخص توسعه انسانی مواجه شد اما در سال اول دولت سیزدهم (۲۰۲۲ مطابق با دی ۱۴۰۰ تا دی ۱۴۰۱) این شاخص مجدداً صعودی شده است.
روند شاخص توسعه انسانی در ایران در سه دهه اخیر تقریباً همواره صعودی بود اما در دولت گذشته این وضعیت برعکس و نزولی شد. با این حال در دولت سیزدهم با اتخاذ سیاست‌های حمایتی شاهد برگشت شاخص توسعه انسانی ایران به وضعیت مثبت هستیم. در سال ۲۰۲۲ ایران در میان ۱۹۳ کشور جهان رتبه ۷۸ را در رده‌بندی کشورهای جهان از نظر شاخص توسعه انسانی به‌دست آورده است. به عبارت دیگر توسعه انسانی ایران در سال ۲۰۲۲ از ۱۱۵ کشور جهان بیشتر و از۷۷ کشور کمتر بوده است.
درعین حال ایران در رتبه‌بندی جهانی از نظر توسعه انسانی طی این سال یک پله نزول داشته است. ایران در سال ۲۰۲۱ در جایگاه ۷۷ جهان از نظر توسعه انسانی قرار گرفته بود. سازمان ملل ایران را در میان کشورهای دارای توسعه انسانی بالا به حساب آورده است. در گزارش این سازمان کشورهای جهان از نظر میزان توسعه انسانی به چهار گروه تقسیم‌بندی شده‌اند که عبارتنداز: کشورهای دارای توسعه انسانی بسیار بالا، کشورهای دارای توسعه انسانی بالا، کشورهای دارای توسعه انسانی متوسط و کشورهای دارای توسعه انسانی پایین. ایران با جمع کشورهای دارای توسعه انسانی بسیار بالا فقط ۹ پله فاصله دارد و با پشت سر گذاشتن ۹کشور می‌تواند در جمع کشورهای دارای توسعه انسانی بسیار بالا قرار گیرد.
در گزارش جدید سازمان ملل ۶۹ کشور در گروه نخست قرار گرفته‌اند یعنی دارای توسعه انسانی بسیار بالا هستند و ۴۹ کشور در گروه دوم، ۴۱ کشور در گروه سوم و ۳۴ کشور نیز در گروه چهارم قرارداده شده‌اند. برخی کشورها که توسعه انسانی کمتری نسبت به ایران در سال ۲۰۲۲ داشته‌اند عبارتنداز: برزیل، جمهوری‌آذربایجان، الجزایر، ترکمنستان، اردن، اوکراین، تونس، مصر، ازبکستان، لبنان، مراکش، عراق و هند.
برخی کشورها که رتبه بیشتری از ایران دارند عبارتنداز: آلمان، امریکا، سوئد، انگلیس، ژاپن، فرانسه، روسیه، قطر، ترکیه، عمان، کویت، روسیه و مجارستان.
برش
رتبه ۱ توسعه انسانی جهان
برای سوئیس
گزارش توسعه انسانی سازمان ملل، کشور سوئیس را به‌عنوان توسعه‌یافته‌ترین کشور جهان در حوزه انسانی معرفی کرده است. نمره این کشور در شاخص توسعه انسانی ۰.۹۶۷ اعلام شده است.
نروژ و ایسلند به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار گرفته‌اند. رتبه‌های چهارم تا دهم نیز به کشورهای هنگ‌کنگ، دانمارک، سوئد، آلمان، ایرلند، سنگاپور و استرالیا رسیده است. امریکا با کسب نمره ۰.۹۲۷ نمره‌ای بهتر از ۲۰ در رده‌بندی جهانی به‌دست نیاورده است. سومالی با کسب نمره ۰.۳۸ در شاخص توسعه انسانی رتبه آخر رده‌بندی جهانی را از این نظربه خود اختصاص داده است. متوسط نمره جهان در شاخص توسعه انسانی ۰.۷۳۹ اعلام شده است.