در سوگ ناصر طهماسب، دوبلور پیشکسوت
صدای حاشیه گریز مانــــــــــــــــــــدگار است
هنرمندان بزرگ بسیاری زیر تیغ افکار کوچک رفته‌اند اما آنچه از دل برآید بر دل نشیند. کاری که مرحوم ناصر طهماسب در آثار خود به یادگار گذاشت. ناصر طهماسب در سال ۱۳۱۸ در جهرم متولد شد و فعالیت در دوبله را به صورت حرفه‌ای از سال ۱۳۴۰ آغاز کرد. برادر وی ایرج طهماسب نیز از چهره‌های ماندگار و شناخته شده تلویزیون است. منتقدان و اهالی فن معتقدند دلیل برجستگی صدای طهماسب مهارت در ارائه تیپ‌های جدی و کمدی و لهجه‌های مختلف بود. صدای طهماسب یادآور نقش‌آفرینی بازیگرانی مانند هارولد لوید، جک نیکلسون، جیمز استوارت، کری گرانت، همفری بوگارت، هنری فوندا، استیو مک‌کوئین، گری کوپر، جین هکمن، آنتونی پرکینز، پیتر سلرز، دیوید جانسن، کوین اسپیسی، ایان ریچاردسون و… است.
گویندگی به‌جای جک نیکلسون در «دیوانه از قفس پرید»، ریچارد دریفوس در «دختر خداحافظی»، داستین هافمن در «پاپیون»، لزلی هاوارد در «برباد رفته»، جانی سکا در «محمد رسول‌الله» و جهانگیر فروهر در «سوته‌دلان» (ساخته علی حاتمی، ۱۳۵۶) نمونه‌هایی از آثار ماندگار او در دوبله است.
همچنین به‌یادماندنی‌ترین نقش‌هایی که او گویندگی آنها را در مجموعه‌های تلویزیونی به عهده داشته است عبارتند از: جاناتان گرت در «در برابر باد»، فرمانده کسلر در «ارتش سری»، آقاجان با بازی نصرت کریمی در «دایی‌جان ناپلئون» اثر ناصر تقوایی، ابوالفتح با بازی علی نصیریان در «هزاردستان» اثر علی حاتمی و یوگی در کارتون «یوگی و دوستان».
در مواقع نقش‌گویی چه ادویه حسی به کارش می‌زد؟
استاد طهماسب در گفت‌وگوی شبکه خبر که سال ۱۳۹۰ با حمیدرضا مدقق، مجری و منتقد سینما داشت، درباره نقش‌های ماندگاری که دوبله آنها را به عهده داشت گفته بود، تلاش کردم سطح فیلم‌ها از آنچه هست پایین‌تر نیاید. اکثر فیلم‌ها و نقش‌هایی که کار کردم خیلی خوب بودند. صبوری کردند، من هم خیلی دقت کردم، که نقش‌ها تکان نخورد، چون مهم این است که چرا این آدم این کار را انجام می‌دهد. چرا این حرف را می‌زند. فیلم مثل یک تسبیح است. طهماسب از اوایل ۱۳۴۰ فعالیت حرفه‌ای خود را در دوبلاژ آغاز کرد و اواخر این دهه به سمت مدیریت دوبلاژ درآمد. تبحر او در گویندگی نقش‌های مختلف، خلق تیپ‌ها و تقلید استادانه‌اش از لهجه‌های گوناگون زبانزد اهالی دوبله و هنر است.
به گفته ابوالحسن تهامی گوینده و مدیر دوبلاژ، «ناصر طهماسب یکی از بی‌نظیر‌های دوبلاژ ایران بود. صدای بسیار زیبا و مخملی با دامنه وسیع که می‌توانست برای هر نقشی تغییرش دهد؛ کار او برای نقش‌های تراژدی، جدی و کمدی نقص نداشت و او در بسیاری از نقش‌ها توانا بود.»
مریم شیرزاد گوینده و مدیر دوبلاژ بر این باور است «آقای طهماسب حافظ دوبله به معنای دوگانه‌اش بود. باید از ایشان پرسید در مواقع نقش‌گویی چه ادویه حسی به کارشان می‌زند، که هر نقش‌شان متفاوت از دیگری است و به یادماندنی و ماندگار می‌شد. تصور می‌کنم وقتی آقای طهماسب یک نقش را می‌گوید، فقط دیالوگ آن را نمی‌گفت، بلکه زوایای پنهان نقش را برای ما آشکار می‌کرد.»
اتهام به صدافروشی از سوی
چه کسی؟
او در سال‌های اخیر به علت همکاری‌های متعددش با جبهه فرهنگی انقلاب و حضور در مستند افشاگرانه «خارج از دید» بار‌ها از سوی عناصر ضدانقلاب با شدیدترین هجمه‌ها روبه‌رو شد و از سوی برخی جریان‌های فرهنگی نیز مورد بی‌مهری قرار گرفت، ولی از رسالت خود دست نکشید و در مستند دوم هم ایفای نقش کرد؛ تا جایی که رضا کیانیان در صفحه اینستاگرام خود با کنایه در این خصوص نوشته: «دوبلور پیشکسوت ایران درگذشت. آقای ناصر طهماسب ارزشش را داشت واقعا؟»
در مقابل برخی به دفاع از طهماسب اظهار عقیده کرده‌اند و به عنوان مثال یکی از کاربران اینستاگرام نوشته «مرحوم ناصر طهماسب نه مثل علیرضا افتخاری، احمدی‌نژاد را در آغوش گرفته بود و نه مثل مرحوم فرج‌الله سلحشور برخی روابط سینمایی رو نقد کرده بود. نه مثل ابوالقاسم طالبی، حزب‌اللهی صریح و اهل مرزبندی بود نه مثل مرحوم پروانه معصومی به حضور بیت رهبری افتخار کرده بود.»
بایکوت آدمی در این تراز از هنرمندی فقط و صرفاً به واسطه چند گویندگی مستندهای سیاسی که روایتی خلاف میل شبه‌روشنفکران داشت، حقیقتاً ترسناک است و میزان پلشتی و بی‌اخلاقی مدعیان هنر این کشور را آشکار می‌کند. چه آدم‌های خطرناکی مدعی راهبری فرهنگ و هنر این سرزمین‌اند.
وی ادامه داده: « بعد از بی‌حرمتی که به مرحوم پروانه معصومی و فوت ایشان صورت گرفت تا بایکوت مرحوم ناصر طهماسب و لال‌مونی گرفتن اهالی پرمدعای فرهنگ این مملکت در اظهار یک تسلیت خشک و خالی اگر هر یک از این سلبریتی‌های دوزاری چه از نسل قدیم و چه از نسل جدید از احترام به هنرمندان و پیشکسوتان و بی‌ارج بودن هنر و هنرمند در نزد حکومت و این جور خزعبلات سخن گفت، باید محکم زد توی دهانشان.»
محمود پاک نیت بازیگر پیشکسوت کشور نیز نسبت به برخی انتقادها مبنی بر صدافروشی ناصر طهماسب گفته است: «من اصلاً این حرف که عده‌ای گفتند ناصر طهماسب صدافروشی کرده را قبول ندارم. من کاری با این قضاوت‌های بی‌جا ندارم. فقط می‌دانم مردم هرکس که با عشق برای آنها کار کند را دوست دارند. من کسانی که درباره این مردم بزرگ چنین حرفی زده‌اند را ضعیف‌النفس می‌دانم. باید بگویم کسانی که به ناصر طهماسب صدافروش گفتند، خودفروخته هستند.»
کمتر اهل مصاحبه و از
خودگفتن هستم
آنچه در واقعیت حیات و در ادامه مرگ ناصر طهماسب عیان می‌باشد این است که او هنرمندی تراز اول و گریزان از هرگونه حاشیه و خودبزرگ پنداری بود.
وی در مصاحبه‌ای گفته است: «به راحتی می‌توان از دیگران نوشت، اما من درباره خودم قادر نیستم چیزی بنویسم، چون حال یکدست و ثابتی ندارم. کمتر اهل مصاحبه و از خودگفتن هستم، شاید هم به همین دلیل بوده که وارد کار گویندگی شدم. کاری بسیار ظریف که در آن می‌شود جولان داد. هرچه بیشتر غرق صدای زبان باشید، می‌توانید تأثیرگذاری بیشتری هم داشته باشید.»
کیومرث طهماسب، پسر این هنرمند در گفت‌وگویی علت خاکسپاری او در سکوت خبری را این طور عنوان کرد که «دو هفته قبل متأسفانه پدر دچار سکته مغزی شدند و طی این مدت در بیمارستان بستری بودند. چندین بیمارستان هم فقط به امید بهبودی ایشان عوض کردیم که متأسفانه روز جمعه، یکم دی ماه به علت کاهش سطح هوشیاری ایشان از دنیا رفتند.»
فرزند ناصر طهماسب درباره اینکه چرا خبر درگذشت این هنرمند رسانه‌ای نشد، توضیح داد: «همان‌طور که پدر را می‌شناسید همیشه برای خودشان حریم خصوصی قائل بودند و از حاشیه و رسانه‌ای شدن و گفت‌وگو به دور بودند؛ به همین خاطر ما به خواسته ایشان حرمت گذاشتیم و اول به خاطر خودش و بعد خودمان صبر کردیم تا مراسم خاکسپاری انجام شود تا اینکه امروز خودم خبر فوت ایشان را اعلام کردم.»
گفتنی است این هنرمند پیشکسوت در روزی که رخت از این دنیا بست جایزه بهترین گوینده گفتار متن را از هفدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت از آن خود کرد.یادش گرامی