برابری واقعی هیچ‌کجا وجود ندارد
زنان را هم در تصمیم گیری ها مشارکت دهیم
بعد از اتفاق هولناک پایان ماه شهریور 1401، توجه به واکنش و رفتار زنان و دختران نوجوان نسبت به آن مسأله بیش از قبل جلب شد و هرکس دنبال تحلیل و ادعایی بود.
الهام اسماعیلی
نویسنده
برای افزایش آگاهی خودم و گفت‌و‌گوهای بیشتر با زنان و دخترانی که تحصیلکرده و به دنبال ارتقای سطح فکری خودشان هستند، به یک باشگاه کتابخوانی با عنوان زن اندیشی پیوستم.
گروه آنلاین و در بستر یکی از شبکه‌های اجتماعی خارجی تشکیل شده بود. در این گروه کتاب‌ها را به انتخاب می‌گذاشتند و با رأی اکثریت انتخاب، خوانده و در یک بازه مشخص درباره آن حرف زده می‌شد و چه گفت‌و‌گوهای جذابی از آن درمی‌آمد.
یکی از این کتاب‌ها با عنوان «زنان نامرئی» نظر همه را جلب کرد. شروع به خواندن آن کردیم. عنوان کتاب برایم آشنا بود، کمی از فصل اول را که خواندم، یادم افتاد، یکی از قسمت‌های پادکستی که خلاصه کتاب‌ها را منتشر می‌کند، درباره این کتاب بود و من آن را گوش داده بودم.
همین نکته باعث شد که با دقت بیشتری به خواندن کتاب مشغول شوم، چون یک بار از زبان یک مرد خلاصه کتاب را شنیده بودم و حالا خودم به عنوان یک زن و در جمعی زنانه آن را می‌خواندم و این تفاوت نگاه مردانه و زنانه به یک کتاب قابل تحلیل بود.
کتاب با زیر عنوان «افشاگری سوگیری داده‌ها در دنیایی طراحی شده برای مردان» در شش فصل از زندگی روزمره، محل کار، طراحی، مراجعه به پزشک، زیست عمومی تا شرایط بحران به بررسی علمی و دقیق این نکته می‌پردازد که این دنیا برای مردان و نیازهای آنان طراحی شده است. آنها (تصمیم‌گیران مذکر) بدون در نظر گرفتن جنس دیگر این کره خاکی، یک مذکر پیش‌فرض را به عنوان انسان انتخاب و برای انجام تمام امور او را مدنظر دارند و زن به طور کلی مورد یک خشونت پنهان است. جدای از خشونت بارزی که علیه او در حیاتش جاری است.
یکی از مثال‌ها برای زندگی روزمره این است: زنان در طراحی مسیر اتوبوس‌های حمل و نقل عمومی نادیده گرفته می‌شوند این مسیرها براساس نیاز مردان کارمند برنامه‌ریزی شده است تا بموقع به محل کار خود برسند، مسیرهایی عموماً سرراست برای دسترسی به مناطق تجاری و اداری دارند، در صورتی که زنان با توجه به مسئولیت‌های متعددی که در روز دارند از قبیل رساندن کودک به مدرسه، خرید برای منزل، مراقبت از والدین سالمند و... مسیرهای متعدد و پیچیده‌تری را طی می‌کنند که عموماً حمل و نقل عمومی آنها را کمتر پوشش می‌دهد و این یک خشونت پنهان است که موجب فرسایش جسمی و روانی یک زن می‌شود و هرگز جز زن تجربه‌کننده فردی متوجه آن نخواهد شد.
یا در بخش تحقیقات سلامت در یک شهر کوچک در سوئد متوجه شدند که آسیب‌های استخوانی و شکستگی زنان در روزهای برفی، چندین برابر مردان است.
با پیگیری و بررسی دلایل آن، نتایج جالبی به دست آمد که تصمیم‌گیران مذکر در سطح مدیریتی، در هنگام برف‌روبی و تمیز کردن شهر، ابتدا خیابان‌های اصلی را برای سهولت در رانندگی و رسیدن به محل کار مردان، برف‌روبی می‌کنند و در ادامه به کوچه‌ها می‌رسند، اما این زنان هستند که برای انجام امور روزمره بیشتر پیاده راه می‌روند و نیاز دارند که از منزل بیرون رفته و کارهای متعددی را انجام دهند و در نتیجه به علت عدم برف‌روبی کوچه‌ها و مسیرهای فرعی، دچار آسیب می‌شوند. با توجه به نتیجه پژوهش و تغییر در برنامه کاری مسئولان شهرداری، این آسیب‌ها بشدت کاهش یافت و یک خشونت پنهان متوقف شد.
مثال‌ها برای شناختن خشونت جاری در حیات زنان و دختران بسیار است. می‌توانید کتاب را بخوانید و آنها را بشناسید تا شاید بتوانیم از اثرات آن در آینده دختران‌مان کم کنیم. یکی از موردهای پژوهش شده در این کتاب که تعجب برانگیز بود، عدم تمایل دختران خردسال برای بازی و ورزش در زمین‌های عمومی پارک‌ها بود.
زمین بازی کودکان در پارک‌ها یکسان بود. پسربچه‌ها تمایل داشتند بازی‌های گروهی خشن را انجام دهند و اغلب در مقابل درهای ورودی زمین بازی تجمع می‌کردند و این کار آنها دختربچه‌ها را آزار می‌داد.
دختربچه‌ها به بازی‌هایی آرام‌تر و اغلب در جمع‌های دو یا سه نفره علاقه داشتند و جمع بین این دو جنس باعث شده بود که دختر‌ها قید بازی و ورزش در پارک‌ها و مکان‌های عمومی را بزنند و در درازمدت از نظر اسکلتی و عضلاتی رشد کمتر و ضعیف‌تری نسبت به پسران هم سن و سال خود داشته باشند.
با توجه به نتیجه پژوهش، مدیران شهری تصمیم گرفتند زمین بازی دختران و پسران خردسال را از هم جدا کنند و این کار موجب شد تا تعداد دخترانی که برای بازی به زمین می‌روند، روز به روز بیشتر شود و نگرانی‌ها درباره وضعیت جسمانی آنها هم کمتر شود.
جهان شمول بودن مذکر پیش‌فرض موجب بوجود آمدن شکاف جنسیتی در جامعه و منجر به اعمال خشونت پنهان و آشکار در قبال زنان و دختران شده است.
خشونت‌های بارز و آشکار از قبیل قتل و تجاوز از سوی خانواده و شریک عاطفی تا پایمال شدن حق انتخاب دختران در هر مسأله‌ای از انتخاب نوع پوشش تا رشته تحصیلی، دانشگاه، شهر محل زندگی و انتخاب دوست، مستقل شدن و انتخاب شغل، سن ازدواج و هر تصمیم ریز و درشتی که فقط یک دختر برای ادامه زندگی‌‌اش با آن مواجه است. در هر تصمیم‌گیری با انواع اعمال نظر و قانون، مورد خشونت‌های پنهان و آشکار از سوی مردانی که با او ارتباط دارد، می‌شود.
در بین دختران نوجوان این خشونت‌ها نه فقط از سوی مردان که از سوی زنان نیز برای آنها رخ می‌دهد و گاه آزاردهنده‌تر می‌شود، زیرا همجنس بودن و شناخت روحیه یکدیگر امکان سوءاستفاده و آزار را بیشتر می‌کند.
همه این تلاش‌ها برای زدودن خشونت پنهان و آشکار علیه زنان، این است که زنان را از پس پرده بیرون بیاوریم، زنان از حالت نامرئی بودن خارج شوند، در تصمیم‌گیری‌ها زنان دیده شوند و چشم اندازمان را نسبت به آینده جهان با کمک زنان و دختران تغییر دهیم.