کاهش ۲۰ درصدی قیمت تمام شده واحدهای 
نهضت ملی با اجرای فناوری‌های نوین

سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با معرفی برخی از فناوری‌های نوین ساختمانی در اجرای طرح نهضت ملی مسکن از کاهش ۲۰ درصدی قیمت تمام‌شده در پروژه‌های بهره‌مند از فناوری‌های نوین خبر داد. محمدمهدی حیدری در خصوص ورود شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوری‌های نو در اجرای طرح نهضت ملی مسکن توضیح داد: از اواسط سال گذشته سیستم خانه‌های پرینت سه‌بعدی در دستور کار قرار گرفت که مجوز آن صادر شد و هم‌اکنون در طرح نهضت ملی مسکن به عنوان الگو و نمونه در حال اجراست.
وی افزود: سیستم‌های ساختمانی پنل‌های AAC و همچنین سیستم large panel از دیگر فناوری‌های نوینی است که توسط قرارگاه شهید رجایی و قرارگاه خاتم در دست اجراست. به این فناوری‌های نوین مجوز داده شده و هم‌اکنون سیستم large panel قرارگاه خاتم‌الانبیا در مهرگان قزوین شروع شده است.
سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در خصوص ویژگی‌های این فناورهای نوین در اجرای واحدهای ساختمانی اعلام کرد: با اجرای فناوری‌های نوینی که مجوز فعالیت دارند سه موضوع کاهش قیمت تمام شده، کاهش سرعت ساخت و ارتقای کیفیت ساخت محقق می‌شود. حیدری ادامه داد: هم‌اکنون در پروژه مهرگان قزوین سیستم large panel قرارگاه شهیدرجایی که مربوط به قرارگاه خاتم و قرارگاه امام حسن است اجرایی شده و مرکز تحقیقات، کار نظارت آن را در چهار نوبت انجام داده ست. در خصوص پرینت سه‌بعدی نیز قرار است که در مهرگان قزوین واحدهای تجاری با سیستم پرینت سه‌بعدی اجرا شود. 
به گفته وی، در ایوانکی و در یزد احداث واحدهای مسکونی و تجاری به شکل پرینت سه‌بعدی اجرا خواهد شد. سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در خصوص مراحل بهره‌برداری از سیستم‌های نوین ساختمانی توضیح داد: صاحبان صنعت با ادارات کل راه و شهرسازی و شهرهای جدید وارد مذاکره می‌شوند و در بخش نظارت مرکز تحقیقات از ابتدا تا انتها از طراحی تا اجرا و تکمیل حضور کامل دارد. وی تصریح کرد: اجرای فناوری‌های جدید ساختمانی از جمله سیستم large panel و سیستم پرینت سه‌بعدی حدود ۲۰ درصد به کاهش قیمت تمام شده واحدهای طرح نهضت ملی مسکن می‌انجامد. سرعت ساخت نیز در اجرا با این سیستم‌ها بسیار کوتاه خواهد شد.


تولید مسکن باکیفیت در نهضت ملی

مجید کیانپور، مدیرعامل شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک تأمین مسکن باکیفیت را اولویت نهضت ملی خواند و گفت:‌ در راستای اولویت دولت برای ساخت مسکن باکیفیت، ورود به بازارهای جدید، صدور خدمات فنی و مهندسی و حضور مؤثر در طرح نهضت ملی مسکن از اولویت‌های مهم امسال شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک است و همه نمایندگی‌های استانی این شرکت باید در راستای اهداف دولت و وزارت راه و شهرسازی حضوری تأثیرگذار داشته باشند. 
مدیرعامل این شرکت خاطرنشان کرد: ارتقای جایگاه شرکت، بهره‌برداری از ظرفیت‌های جدید، نوآوری و پژوهش، صرفه‌‎جویی، استفاده بهینه از تجهیزات، توسعه زیرساخت‌ها، جذب نیروهای متخصص و کارآمد، مستندسازی اقدامات، پیگیری مطالبات، عمل به تکالیف قانونی، شفافیت در ارائه اطلاعات، جلوگیری از تعارض منافع، تهیه بودجه سال آینده و رسیدگی به مسائل جاری و تعامل شایسته با ذی‌نفعان و فعالان این صنعت، از دیگر موضوعات مهم در دست پیگیری این شرکت است.

گروه اقتصادی/ افزایش مصرف سوخت، افزایش هزینه بار و قیمت نهایی کالا و آلودگی محیط زیست، علاوه‌بر خسارات دیگر، 3 پیامد اصلی فرسودگی ناوگان باری است. تاکنون قوانین مختلفی برای ساماندهی کامیون‌های باری در کشور مصوب شده است تا اثرات حمل بر قیمت نهایی کالا و همچنین مصرف سوخت، کنترل شود اما این قوانین به خاطر فرسودگی ناوگان، کارآیی نداشته و نتوانسته اهداف را فراهم کند.
یکی از مهم‌ترین قوانین برای کنترل مصرف سوخت کامیون‌ها، تخصیص سوخت براساس پیمایش ناوگان است که کارشناسان بخش حمل‌ونقل می‌گویند با وجود آمار بالای کامیون فرسوده در کشور این راهکار کاهش مصرف سوخت عملاً اثری نداشته یا اثرگذاری آن موقت است.
بر اساس مصوبه دولت در سال 1376، حداکثـر سـن نـاوگان مجـاز بـه تـردد در جاده‌هـا بـرای کامیـون و کشـنده 25 سال بود که ایـن مصوبـه در سـال 1400 اصـلاح شـد. بـر اسـاس آیین‌نامه اجرایی ماده 8 قانون هوای پاک، احـراز فرسـودگی نـاوگان از سـن نـاوگان مسـتقل شـده و سن فرسودگی برای برای ناوگان باری 16 سال تعیین شده است. آمار مربوط به فعالیت ناوگان باری در کشور نشان می‌دهد با وجود این قانون، در حال حاضر از مجموع 365 هزار ناوگان باری، یک‌سوم آن یعنی 165 هزار، عمر بالای 16 سال دارند. سهم ناوگان باری یک تا 6 سال از مجموع کل ناوگان، 36 هزار است. با توجه به اینکه حدود 57 درصد مصرف گازوئیل (55 میلیون لیتر در روز) در کشور مربوط به ناوگان باری جاده‌ای است، فرسودگی دلیل اصلی این مصرف بالا محسوب می‌شود.
 موانع نوسازی
برای نوسازی کامیون‌ها در کشور، حمایت‌هایی از سوی دولت‌ها شده است اما به دلایلی کافی نبوده است. فعالان بخش حمل‌ونقل می‌گویند واردات تـا پشـت مـرز انجام می‌شود امـا بـه دلایلی ماننـد اینکـه بایـد یـک کامیــون فرســوده از رده خــارج شــود، کامیونـی وارد کشـور نمی‌شـود ضمــن اینکــه راننــده هــم تــوان خریــد نــدارد و بانک‌هــا نیــز تســهیلات نمی‌دهنــد. راننــده بــا کامیــون فرســوده همــان بــاری را می‌بــرد کــه کامیــون نــو می‌بــرد و همــان کرایــه‌ای را دریافــت می‌کنــد کــه کامیــون نــو دریافــت می‌کنــد، بنابراین انگیــزه‌ای بــرای از رده خــارج کــردن کامیــون باقــی نمی‌مانـد. رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق بازرگانی در خصوص رفع مشکلات نوسازی ناوگان باری گفت: راه‌حـل ایـن اسـت کـه شـرکت‌ها کامیـون وارد کـرده و راننـدگان را شـریک کننـد. بـرای خـارج کـردن کامیون‌هــای فرســوده نیــز بایــد از کامیون‌هــا با سن بالا شــروع کــرد و کم‌کــم بــه کامیون‌هــای بــا ســن پاییــن رســید. همچنیــن بایــد تســهیلات بلندمــدت بــه شــرکت‌های حمل‌ونقــل داده شــود و آنها بــا راننــدگان مشــارکت کننـد.
وی افزود: کامیون‌هایــی کــه وارد می‌شـوند یــک تــا یــک‌ونیــم ســال در گمــرک می‌خوابنــد و بعــد ترخیــص می‌شــوند؛ امـا واردکننـده هزینـه خـواب سـرمایه خـود را هـم منظـور می‌کنـد و در نتیجـه قیمـت کامیـون بسـیار بـالا مـی‌رود. به نظر می‌رسد بایــد واردات کامیــون آزاد شــود و همیــن شــرکت‌های داخلــی مســئول واردات و خدمــات پــس از فــروش شــوند. شــرکت‌های خارجــی دیگــری هــم بیاینــد تــا رقابــت ایجــاد شــود و قیمت‌هــای ســوخت بتدریج واقعــی شــود. به گفته حسینی، فرسـودگی خـودرو بـا خودمالکـی گـره می‌خـورد. وقتـی بـرای مالک درآمـد ماهانـه مـورد نیـاز (مثلاً ماهـانه ۱۵ میلیـون تومـان) مـد نظـر باشـد، بـرای کسـب همـان درآمـد مـورد نیـاز تـلاش می‌کنـد کـه شـاید بـا یـک شـیفت کار روزانـه بـه دسـت آیـد. در ایـن صـورت اصطلاحاً خـواب کامیـون افزایـش می‌یابـد و در نتیجـه ایـن باعـث می‌شـود کـه بهره‌وری کاهـش یابد زیرا وسیله نقلیه و راننده هر دو زمینگیر می‌شوند در ایـن صـورت تلاشـی بـرای افزایـش درآمـد و نوسـازی کامیـون از طـرف راننـده صـورت نمی‌گیـرد. رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق افزود: کامیون‌هــای فرســوده‌ای کــه امــروز می‌تواننــد بــا همیــن وضعیــت درآمــد داشــته باشــند چــرا بایــد اســقاط شــوند؟ کامیونــی کــه هفــت میلیــارد تومــان قیمــت دارد هزینــه اســقاط آن هــم بایــد تأمین شــود. بایــد کامیون‌های فرسوده در اماکن دورافتاده مانند معادن مشغول به‌کار شوند. نوسـازی نـاوگان وقتـی مؤثر است کــه سیـر ناوگان از سنی به بعـد ممنوع باشد. بایـد حقـوق و عـوارض گمرکـی را صفـر کـرد و واردات کامیون‌هــا را بــا عمــر ســه ســال بــه ۴ یــا ۵ ســال افزایــش داد. شــرکت‌های واردکننــده کامیــون بایــد خدمــات پـس از فـروش نیـز داشـته باشـند. ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیـون تومـان از قیمـت تمـام شـده کامیون‌هـا هزینـه‌ای اسـت کـه شـرکت‌های واردکننـده از خریـداران بابـت خدمـات پـس از فـروش دریافـت می‌کننـد؛ ایـن هزینـه اضافـی و سـربار اسـت.
سیدعلی حسینی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق بازرگانی در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به برنامه‌هایی که برای کاهش مصرف سوخت کامیون‌ها اجرا می‌شود، گفت: در حال حاضر تخصیص سوخت بر اساس پیمایش است یعنی به‌جای اینکه کارت سوخت کامل شارژ شود، سهمیه بر اساس بارنامه به آن تعلق می‌گیرد. اما این روش مثلاً برای اتوبوس‌ها مؤثر است چون معمولاً در در دو سر مسافر دارند اما کامیون‌ها معمولاً در یک سر خالی هستند اما در هر صورت پیمایش را دارند ولی بارنامه ندارند و به این ترتیب سوخت به آنها تعلق نمی‌گیرد. وی افزود: مسأله دیگر این است در حمل بارهای کشاورزی یا بار معادن معمولاً بارنامه ثبت نمی‌شود و در چنین مواقعی اگر سوخت کامیون کفاف ندهد راننده یا مالک از سوخت آزاد استفاده می‌کند که همین مسأله بر قیمت کالا اثر مستقیم دارد. مسأله دیگر این است که پیمایش کامیون با بار در کشور پایین است و به همین دلیل در حال حاضر دو برابر ظرفیت کشور ناوگان داریم.
به گفته حسینی مصرف سوخت در کامیون‌های فرسوده 40 و در مواردی 70 لیتر در 100 کیلومتر است این در حالی است که استاندارد مصرف مثلاً در اروپا 18 تا 22 لیتر در هر 100 کیلومتر است. به همین دلایل سهمیه‌بندی سوخت بر اساس پیمایش درمان موقتی و اضطراری است و در بلندمدت حتی اثر منفی دارد و برای کاهش مصرف سوخت ناوگان باری باید سن ناوگان را پایین بیاوریم.