گروه اقتصادی/  معاملات در اولین روز هفته و آخرین روز مهرماه درحالی با کاهش شاخص کل بورس همراه بود که انتشار صورت‌های مالی میاندوره‌ای شرکت‌های شاخص ساز بازار موجی از تقاضا و خوشبینی را روانه  بازار کرد. هرچند که معاملات آخرین روز مهرماه با افزایش تقاضای حقیقی و ورود پول به بازار همراه شده بود اما در ادامه، عرضه‌های سنگین حقوقی‌ها در صف‌های فروش نمادهای شاخص ساز بخصوص نمادهای پالایشی در بازار خروج دوباره پول و کاهش قیمت در سهام را در پی داشت.
این روند هرچند که در بورس شاخص کل را که در ابتدا با افزایش بیش از یکهزار و 600 واحدی روبه‌رو شده بود، به میزان یکهزار و 219 واحد به زیر کشید؛ اما بر شاخص هم وزن تأثیر کمتری داشت و این شاخص توانست 400 واحد افزایش ارتفاع دهد و در عدد 378 هزار واحد بایستد. در فرابورس نیز نمادهای پالایشی در کنار بانکی‌ها و پتروشیمی‌ها با افزایش قیمت خود به بالا رفتن شاخص کمک کردند تا شاخص آیفکس با رشد حدود یک واحدی؛ در ارتفاع 17 هزار و 854 واحد به کار خود پایان دهد. همچنین در جریان معاملات دیروز، عرضه اولیه «فسوژ» به عنوان جدید‌ترین نماد تازه وارد به فرابورس با رشد یکهزار و 255 درصدی ارزش سهام آن همراه شد که این موضوع نیز نقش زیادی در سبزپوشی شاخص فرابورس ایفا می‌کند.
ماه مهر با شاخص‌های بازار سهام مهربان نبود
در پایان معاملات روز شنبه، پرونده معاملات در مهرماه نیز برای بازار سهام با تداوم افت شاخص‌ها بسته شد تا سهامداران با دستانی خالی‌تر از گذشته، خود را برای ادامه معاملات در ماه دوم پاییز مهیا کنند.
طی معاملات این روز، شاخص کل بورس 0.09 درصد از ارزش خود را از دست داد و در ارتفاع یک میلیون و 308 هزار واحد ایستاد تا مجموع بازدهی یک ماهه این شاخص به منفی 3.42 درصد برسد.
درهمین مدت شاخص کل فرابورس نیز درحدود 2.94 درصد افت ارتفاع داشت تا شاخص کل بازار سهام با کاهش 3.8 درصدی به کار خود پایان دهد.
در این ماه ارزش و حجم معاملات نیز روند نزولی خود را ادامه داد و میانگین ارزش معاملات خرد با کاهش 26 درصدی نسبت به ماه قبل به 2 هزار و 200 میلیارد تومان رسید. این روند در روز آخر معاملات تغییر کرد و در این روز ارزش معاملات با جهش 48 درصدی نسبت به روز معاملاتی قبل از آن؛ به عدد 2 هزار و 300 میلیارد و بالای میانگین یک ماه گذشته بازگشت. همچنین تداوم خروج پول حقیقی در مهر ماه باعث شد تا در مجموع 4 هزار و 610 میلیارد تومان خروج پول حقیقی از سهام به ثبت برسد و تنها یک روز مثبت در این شاخص مشاهده شود. آمار نشان می‌دهد طی یک ماه گذشته حدود 50 میلیارد تومان نیز از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت خارج شده که خروج 339 میلیارد تومانی پول در روز پایانی معاملات، نقش قابل توجهی در ثبت این رکورد داشته است. با وجود این آمار معاملات در سایر ابزارها مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا و گواهی سپرده کالایی نشان می‌دهد که استقبال از این ابزار در بورس کالا و فرابورس افزایش یافته و این رویه معاملات این ابزار را داغ‌تر کرده است.
نسبت‌های ارزندگی بازار بهبود یافتند
مطابق با پیش‌بینی‌ها، با شروع انتشار گزارش‌های عملکرد شش ماهه شرکت‌های بزرگ بورسی مشخص شد که بسیاری از نمادهای شاخص ساز توانسته‌اند روند سود‌سازی خود را در مقایسه با مدت مشابه سال قبل بهبود دهند که این موضوع باعث شد EPS‌های این شرکت‌ها نیز با افزایش روبه‌رو شود. این موضوع همچنین شاخص‌های ارزندگی کل بازار سهام را نیز بهبود داد به طوری که نسبت قیمت به درآمد بورس اوراق بهادار با کاهش 0.5 واحدی به محدوده جذاب عدد 5.5 رسید. همچنین نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری شرکت‌های بورسی نیز به محدوده عدد 2.74 وارد شد که کمترین میزان از شهریور 1398 را نشان می‌دهد. افزایش ارزش فروش و حاشیه سود بالای نمادهای بزرگ و شاخص ساز مانند گروه فرآورده‌های نفتی، فلزات اساسی و پتروشیمی‌ها نیز توانست کاهش سود‌سازی در شرکت‌های سرمایه‌گذاری مانند شستا را پوشش دهد تا شاخص‌های بنیادی برای کل بازار بهبود یابد.
کارشناسان بر این باورند که با تداوم افزایش نرخ کرک اسپرد در مهرماه و پیش‌بینی افزایش نرخ تسعیر ارز از 25 به 27 هزار تومان، شرکت‌های پالایشی می‌توانند رشد سود‌سازی خود را در پاییز ادامه دهند که این موضوع منجر به ارزندگی بیشتر آنها در آینده خواهد شد.
در گروه‌های فلزات، معدنی و محصولات شیمیایی نیز هرچند که از ابتدای خردادماه کاهش قیمت جهانی محصولات منجر به کاهش رشد درآمد‌های آنها شده است؛ اما با توجه به افزایش ارزش ریالی درآمد‌ها و افزایش مقدار تولیدات نسبت به نیمه نخست سال 1400، سود‌سازی این شرکت‌ها همچنان روند رو به رشد خود را حفظ خواهد کرد.
309 نماد به رنگ سبز
در جریان آخرین روز معاملاتی مهر ماه، هرچند که شاخص کل با روند نزولی روبه‌رو شد، اما بازهم نماد سبزپوش در بازار قابل مشاهده بود. در این روز از 724 نمادی که در کل بازار مورد معامله قرار گرفتند، تعداد 309 نماد (43 درصد) با افزایش قیمت و 415 نماد (57 درصد) با کاهش قیمت روبه‌رو شدند. 
با این حساب تعداد نمادهای مثبت در مجموع معاملات یک ماه گذشته به عدد 167 می‌رسد که نشان می‌دهد در مقابل 67 درصد از بازار که قرمزپوش بوده‌اند تنها 24 درصد بازار به رنگ سبز درآمده است. در این روز تعداد صف‌های خرید با افزایش 20 درصدی نسبت به روز معاملاتی قبل به عدد 85 رسید و 47 نماد نیز در پایین‌ترین قیمت مجاز روزانه به صف نشستند. سرانه خرید حقیقی با رشد 24 درصدی نسبت به روز چهارشنبه، به عدد 16.5 میلیون تومان رسید تا برای دومین روز متوالی فشار خرید حقیقی‌ها از فشار فروش آنها بالاتر رود. از نظر کارشناسان، روند معاملات دو روز گذشته، می‌تواند نشانه‌ای برای شروع موج تقاضا در روزهای آینده باشد.

ایرنا- مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در خصوص راه‌اندازی سامانه بومی معاملات بورس، گفت: به‌کارگیری این سامانه و نیز استفاده از آن نیازمند برخی از مجوزها است که باید از طریق بورس‌ها و سازمان بورس صادر شود. «روح‌الله دهقان» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به آخرین اقدامات انجام شده در حوزه راه‌اندازی سامانه بومی معاملات پرداخت و گفت: کارهای فنی برای راه‌اندازی سامانه بومی معاملات انجام شده و تقریباً اقدامات مربوط به آن به پایان رسیده است.
وی افزود: اکنون برای استفاده از این سامانه در انتظار تصمیم‌گیری مسئولان حاضر در بورس‌ها و نیز سازمان بورس و اوراق بهادار هستیم. دهقان خاطرنشان کرد: به‌کارگیری این سامانه و نیز استفاده از آن نیازمند برخی از مجوزها است که باید از طریق بورس‌ها و نیز سازمان بورس صادر شوند. مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران اعلام کرد که برخی از مذاکرات با سازمان بورس انجام شده، اما تاکنون به مرحله نهایی نرسیده است. وی خاطرنشان کرد: به محض روشن شدن نتیجه مذاکرات با سازمان بورس، فرایند فنی به‌کارگیری این سامانه در بازار انجام می‌شود؛ بنابراین این فرایند در سازمان بورس در حال پیگیری است. دهقان به تأثیر به‌کارگیری این سامانه در تسهیل انجام معاملات بازار سهام اشاره کرد و گفت: اکنون سامانه فعلی معاملات به‌دلیل پایین بودن حجم معاملات با مشکل چندان جدی مواجه نیست. مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ادامه داد: هدف استفاده از سامانه بومی معاملات، تسهیل در معاملات نیست بلکه به‌کارگیری یک تکنولوژی جدید در حوزه معاملات است تا بتواند کمکی در رشدهای پیش روی بازار باشد. وی ادامه داد: اکنون در وضعیتی قرار داریم که سامانه موجود به‌خوبی از معاملات بازار پشتیبانی می‌کند و روند معاملات در حال انجام است. دهقان اظهار داشت: سامانه بومی معاملات به‌عنوان یک محصول استراتژیک داخلی تلقی می‌شود و این سامانه زمینه را برای ایجاد توسعه‌های بیشتر در آینده فراهم کرده است. مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران تأکید کرد: طی چند وقت گذشته در سامانه‌ای که اکنون در بازار استفاده می‌شود توسعه‌هایی انجام شده تا دیگر با مشکل کندی معاملات سال‌های قبل مواجه نباشیم، همچنین در کنار آن سامانه بومی می‌تواند کمکی در انجام روان‌تر معاملات بازار برای آینده باشد. وی ادامه داد: هدف ما اکنون به‌کارگیری یک تکنولوژی جدید و قابل توسعه برای آینده بازار است.