رئیس‌جمهوری بر لزوم اصلاح رویکرد دستگاه‌ها از واردات‌محوری به صادرات‌محوری و ریل‌گذاری برای جهش صادرات غیرنفتی تأکید کرد.
به گزارش ایرنا از پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی صبح روز شنبه در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بر ضرورت ریل‌گذاری برای جهش صادرات غیرنفتی تأکید کرد و گفت: رویکرد دستگاه‌ها در عرصه‌های مختلف اقتصادی، بویژه در بخش‌های تولید غذا و دارو، باید از رویکرد واردات‌ محوری به داخلی کردن تولید کالاها و گسترش صادرات غیرنفتی اصلاح شود.
در این جلسه سیاست‌های تجاری و ارزی مرتبط با توسعه صادرات و مدیریت واردات مورد بررسی قرار گرفت و وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی موظف شدند برای ایجاد عزم ملی و هماهنگی در راستای رفع موانع تولید و حمایت از تولید کالا در داخل بویژه در زمینه تولید لوازم خانگی، برنامه‌ریزی و اقدامات لازم را به‌عمل آورند. همچنین مقرر شد در سیاست‌های وارداتی با هدف جلوگیری از واردات بی‌رویه کالاهایی که دارای تولیدات مشابه داخلی هستند، بازنگری شود.

گروه سیاسی/ جلسه دیروز مجلس با یک نشست غیرعلنی آغاز شد. نشستی که سردار قاآنی، فرمانده سپاه قدس میهمان آن بود و در بهارستان درباره آخرین تحولات افغانستان به نمایندگان گزارش داد. در همین حال در جلسه دیروز مجلس طرح تعیین تکلیف مشمولان غایب خدمت وظیفه اعلام وصول شد و همزمان یک نماینده هم از جمع‌آوری امضا برای برگزاری رفراندوم در مورد حذف یارانه‌های آشکار و پنهان خبر داد.
قاآنی درباره افغانستان به نمایندگان چه گفت؟
سخنگوی هیأت رئیسه مجلس روز گذشته درباره جلسه غیر‌علنی با سردار قاآنی در جمع خبرنگاران توضیحاتی ارائه کرد. به گزارش ایسنا، سید نظام‌الدین موسوی در این رابطه توضیح داد: سردار قاآنی درخصوص تحولات افغانستان مطالب دقیق، مستند و قوی را بیان و تحلیل خوبی را ارائه کرد و در این میان تعدادی از نمایندگان نیز دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود را بیان کردند. موسوی گفت: آنچه در فحوای کلام سردار قاآنی مشخص بود و در گزارش‌های سایر دستگاه‌های مرتبط با سیاست‌های خارجی نیز مورد تأکید قرار گرفته، اشراف کامل ایران درخصوص مسائل افغانستان است. در واقع دستگاه‌های امنیتی و دفاعی با اشراف کامل خود نسبت به تحولات اخیر غافلگیر نشدند. البته این تحولات به‌صورت یکباره حاصل نشد و سابقه آن به بیش از 20 سال گذشته می‌رسد. تحولات افغانستان با اشغال امریکایی‌ها به‌ سمت‌و‌سویی رفت، اما دگرگونی سیاسی که اکنون شکل گرفته از 5 الی 6 سال قبل شروع شده است.
وی گفت: با توجه به اینکه ایران از حیث دیپلماتیک و دفاعی اشراف و آمادگی کامل در مواجهه با تحولات افغانستان دارد، تلاش‌های جدی انجام داده تا منافع مردم این کشور و ایران اسلامی در تحولات لحاظ شود. امریکایی‌ها در افغانستان دچار ضعف شدند، دولت این کشور نیز در اداره امور تضعیف شد و طالبان نیز برای تصرف بخش‌های مختلف اقداماتی را آغاز کردند، لذا دستگاه دیپلماسی و سایر نهادها در این خصوص فعال شدند و ایران سعی کرد در اطراف منازعه صورت گرفته، جلسه بین الافغانی را برگزار کند که از گروه‌های مختلف از جمله طالبان و دولت وقت نیز حضور داشتند.
سخنگوی هیأت رئیسه مجلس با تأکید بر اینکه اگر ابتکار جمهوری اسلامی ادامه می‌یافت مسائل افغانستان به سمت‌و‌سوی دیگری می‌رفت، گفت: تلاش خواهیم کرد علاوه بر اینکه رأی و دیدگاه مردم افغانستان در آینده‌شان لحاظ شود، منافع ملت ایران و امنیت و ثبات مرزهایمان نیز در نظر گرفته شود؛ طی این مدت نیز هیچ تعرضی به مرزهایمان نشده و آمادگی کامل در این راستا وجود دارد، زیرا روابط حسنه بین دو کشور دارای اهمیت است. موسوی تأکید کرد: نظر و رأی مردم افغانستان برای جمهوری اسلامی ایران مهم است و سیاست رسمی است که رهبر انقلاب آن را بیان فرمودند و هر آنچه مردم این کشور بپذیرند، ایران اسلامی نیز از آن دفاع خواهد کرد. به گفته این نماینده مجلس، ایران تلاش خواهد کرد مذاکرات همه جانبه مجدداً در افغانستان رخ دهد و خشونتی در این کشور صورت نگیرد و همه مردم در تعیین سرنوشت‌شان شریک باشند و ثبات در این کشور شکل بگیرد. روند سیاسی آینده افغانستان تحت اشراف و نظر جمهوری اسلامی ایران است و مطابق روند آینده با ابتکارات ایران، موضع کشورمان درخصوص صحنه آتی افغانستان مشخص خواهد شد.
در همین رابطه علیرضا سلیمی، عضو هیأت رئیسه مجلس هم به خبرگزاری فارس گفت: طبق گزارش سردار قاآنی، امریکا در 20 سال گذشته روزانه 300 میلیون دلار در افغانستان هزینه کرده و سرجمع نزدیک به 2.5 تریلیون دلار در افغانستان هزینه کرده است. سلیمی خاطرنشان کرد: طبق گزارش فرمانده نیروی قدس سپاه، امریکا در این 20 سال تلفات و کشته‌های زیادی داده و البته ده‌ها بار عروسی مردم افغانستان را به خاک و خون کشیده است. عضو هیأت رئیسه مجلس خاطرنشان کرد: همچنین تأکید شد که شکست و خروج مفتضحانه امریکا از افغانستان آغازی بر افول قدرت این کشور در دنیا خواهد بود و روند اخراج امریکایی‌ها از منطقه شروع شده است. البته امریکا به‌دنبال این است که با راه‌اندازی جنگی داخلی در افغانستان و دیگر کشورهای منطقه تداوم حضور نامشروع خود را داشته باشد. سلیمی گفت: در عین حال تأکید شد که سیاست جمهوری اسلامی در قبال افغانستان حمایت از تشکیل دولتی فراگیر با مشارکت تمام گروه‌های افغانستانی است.
جمع‌آوری امضا برای یک رفراندوم در مجلس
از دیگر اتفاقات جلسه دیروز مجلس اعلام وصول طرحی بود که قرار است به تعیین تکلیف مشمولان غایب نظام وظیفه بپردازد. هنوز البته از جزئیات این طرح اطلاع چندانی در دست نیست و طرح مذکور، برای رسیدگی باید در نوبت کمیسیون‌های تخصصی و سپس صحن مجلس قرار بگیرد. دیروز همچنین یک عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس شورای اسلامی از طرح تقاضای برگزاری رفراندوم به‌ منظور حذف یارانه‌های آشکار و پنهان در مجلس شورای اسلامی خبر داد. ابوالفضل ابوترابی در حاشیه جلسه علنی دیروز مجلس و در جمع خبرنگاران، گفت: با توجه به رقم بسیار بالای یارانه نقدی که در سال پرداخت می‌شود، بنده بر اساس اصل ۵۹ قانون اساسی و ماده ۳۶ قانون همه‌پرسی، تقاضای برگزاری رفراندوم به منظور حذف یارانه‌های آشکار و پنهان و پرداخت مستقیم به مردم را تهیه کردم.
وی در ادامه اظهار کرد: یارانه‌های پنهان و آشکار دو برابر بودجه سالانه کشور بوده و در واقع افراد مرفه جامعه بیست و پنج برابر مستضعفین از یارانه استفاده می‌کنند. این طرح تقاضا در سامانه طرح‌های مجلس بارگذاری شده و تاکنون توسط ۲۲ نفر از نمایندگان امضا شده است.نماینده نجف آباد در مجلس تصریح کرد: البته برای مطرح شدن این طرح در صحن علنی مجلس به ۱۰۰ امضا نیاز است و تصویب این تقاضا هم به کسب حداقل دوسوم آرای نمایندگان مجلس نیاز دارد.
 نمایندگان مجلس در اتریش چه کردند
دیروز همچنین اعضای هیأت پارلمانی اعزامی ایران به اتریش هم گزارشی از این سفر به خبرنگاران اعلام کردند. الهام آزاد، یکی از اعضای این هیأت در این رابطه گفت: رئیس مجلس اتریش با اشاره به موضوع کرونا عنوان کرد توفیق ایران در تولید واکسن کرونا قابل تقدیر است و ما در این باره و در دیگر مسائل همچون مسائل تجاری و اقتصادی در کنار ایران هستیم.
به گفته وی «رئیس مجلس اتریش با اشاره به موضوع افغانستان عنوان کرد که وضعیت حاکم بر افغانستان موجب مهاجرت افاغنه به دیگر کشورها و بویژه ایران شده که باید نهادها و سازمان‌های بین‌المللی برای ساماندهی به وضعیت افغانستان به این مسأله ورود کنند.»
همچنین دیروز تسنیم گزارش داد که احمد نادری، رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و اتریش در این سفر در دیدار با ولفگانگ گرستل رئیس گروه دوستی پارلمانی اتریش و ایران بر آمادگی ایران برای بازگشت به تعهدات خود در برجام در صورت عمل امریکا به تعهداتش تأکید کرد.
نادری در این دیدار گفته است: در خصوص روابط ایران و اتریش متأسف هستیم که به‌دلیل تحریم‌های ناعادلانه امریکا، سطح روابط اقتصادی کاهش پیدا کرده لذا امیدواریم با همکاری پارلمان‌ها، سطح مراودات اقتصادی ارتقا پیدا کند.
رئیس گروه دوستی پارلمانی اتریش و ایران هم در این دیدار با بیان اینکه ایران به وعده‌های برجامی خود عمل کرده، گفته است: متوجه دلایل ترامپ برای خروج از برجام نشدیم. همزمان وزیر خارجه اتریش هم از اهدای یک میلیون دوز واکسن کرونا به ایران خبر داده است.

اعضای هیأت رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس به‌منظور تبادل نظر و هم‌اندیشی درباره تقویت همکاری این کمیسیون با دستگاه قضا و راه‌های کاهش مشکلات مردم و بهبود خدمات‌رسانی قضایی با حجت‌الاسلام‌ محسنی اژه‌ای دیدار و گفت‌و‌گو کردند.
رئیس قوه قضائیه در این دیدار، اعتماد مردم را از مهم‌ترین سرمایه‌های نظام مردم‌سالار دینی دانست و متذکر شد که اگر این سرمایه گرانبها و عظیم از دست برود، زیان بزرگی در پی خواهد داشت. به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه؛ محسنی اژه‌ای در ادامه با اشاره به اظهارات یکی از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس درباره حقوق زنان گفت: خداوند به زن کرامت بخشیده و زن را گرامی داشته و بزرگ‌ترین فضیلت یک زن و مادر این است که انسان از دامن زن به معراج می‌رود. اژه‌ای با تأکید بر اینکه همه باید حامی حقوق و حافظ کرامت زنان باشند، بر لزوم بازنگری و تغییر برخی رویکردها، رفتار‌ها و قوانین به نفع زنان و خانواده تأکید کرد و افزود: باید منزلت و عظمت زن و کمک به زن به‌عنوان یک انسان دارای شرافت و جایگاه والا، سرلوحه کار همه دستگاه‌ها قرار گیرد.

گروه سیاسی/ دهم تیرماه 1400 حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای با حکم رهبر معظم انقلاب به عنوان رئیس قوه قضائیه منصوب شد. او که پیش از این معاون اول رئیس دستگاه قضا و پیشتر از آن هم سخنگویی قوه قضائیه و دادستانی کل کشور را برعهده داشت، دنباله همان تحولی را گرفت که آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی مبدع آن بود. اما تحولی که با آمدن هفتمین رئیس دستگاه قضا پس از پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفت چیزی فراتر از تصورات و پیش‌بینی‌های حتی خوشبینانه بود. بازدید از زندان‌های کشور در رأس اقدامات اژه‌ای بود و در این میان حضور در 3 بند امنیتی زندان اوین بیش از سایر اقدامات او همه را شگفت‌زده کرد. سفرهای استانی؛ برگزاری جلسات منظم با دادستان‌ها و قضات و کارکنان قضایی و دستوراتی که در اثنای آن برای بهبود عملکرد قوه قضائیه صادر می‌شود از مواردی است که دستگاه قضایی تحت ریاست اژه‌ای را متفاوت‌تر از اسلاف خود کرده است. اژه‌ای که با ریاست خود تغییرات اندکی را در برخی پست‌های قوه قضائیه داده همه همکاران خود را هم بسیج کرده تا سرعت‌بخش فرایند تحول در دستگاه قضا و در مسیر رفع برخی مشکلات و خدمت بهتر به مردم یا در حقیقت کارآمد‌تر کردن دستگاه قضا شوند. دادستان کل؛ دادستان‌های تهران و سایر شهرها؛ رئیس سازمان زندان‌ها و... از جمله مقاماتی هستند که همگام با اژه‌ای برای هرچه بهتر شدن قوه قضائیه تلاش می‌کنند. آنان در این مدت؛ در فضای مجازی هم رابطه خوبی با مردم برقرار کرده و در جریان برخی انتقادات و خواسته‌ها قرار گرفته و هم دستورات فوری برای حل برخی مشکلات صادر کرده‌اند. مانند حاج محمدی رئیس سازمان زندان‌ها و هم مانند دادستان تهران که با حضور در زندان‌ها رودررو با زندانیان گفت‌و‌گو می‌کنند که همین امر بارها منجر به آزادی مشروط یا اعطای مرخصی یا مرخصی منتهی به آزادی شده است. اژه‌ای در نخستین جلسه شورای عالی قوه قضائیه 10 فرمان اولیه خود را خطاب به بخش‌های مختلف دستگاه قضا صادر کرد که ناظر بر موضوعات مختلفی همچون شناسایی مشکلات موجود در دستگاه قضا، مبارزه با فساد، تکریم ارباب رجوع، شناسایی نیروهای کارآمد و انقلابی و توجه به اجرای سند تحول و... بود.

بازدید از زندان‌ها و حضور در بندهای امنیتی
بازدید از زندان‌ها از جمله اقدامات رئیس دستگاه قضا و البته دادستان تهران بود. اژه‌ای در اولین سفر استانی خود که به استان ایلام بود؛ در اولین برنامه به زندان این شهر رفت و پس از بازدید از آن و در دیدار با قضات و کارکنان قضایی استان ایلام دستور مهمی در مورد متهمان به قصاص صادر کرد. او گفت که درخصوص محکومان به قصاصی که چهار، پنج یا 10 سال در زندان هستند، اما اولیای دم نه حکم را اجرا می‌کنند و نه رضایت می‌دهند چنانچه اولیای دم عذر موجهی ندارند، ماده ۴۲۹ قانون مجازات اسلامی تکلیف را روشن کرده و امکان اخذ تضمین مناسب و آزاد کردن این نوع از زندانیان محکوم به قصاص فراهم است.
زندان رجایی شهر کرج دومین زندانی بود که اژه‌ای در کمتر از یک ماه بعد از انتصابش به ریاست دستگاه قضا از آن بازدید کرد. در این اقدام که بدون اعلام قبلی به مسئولان زندان انجام شد رئیس دستگاه قضا از بخش‌های مختلف زندان از جمله‌ بند زندانیان امنیتی و بند جرایم خشن بازدید کرد و ضمن گفت‌و‌گوی چهره‌به‌چهره با زندانیان، از نزدیک در جریان وضعیت، مشکلات و کمبودها و خواسته‌های آنها قرار گرفت.
15 مردادماه محسنی اژه‌ای بازدید از سومین زندان در سی و پنجمین روز خدمت را در دستور کار قرار داد. او در اقدامی بی‌سابقه، و باز هم به‌طور سرزده از بندهای امنیتی ۲ الف، ۲۰۹ و ۲۴۱ ‎زندان اوین بازدید و وضعیت متهمان را بررسی کرد. رئیس قوه قضائیه در مدت حضور خود در زندان اوین، عمدتاً با «متهمین بازداشت شده تحت قرار تأمین» به صورت چهره به چهره دیدار و گفت‌و‌گو کرد. اژه‌ای هنگام حضور در بندهای امنیتی زندان اوین، تعداد روزهای بازداشتی متهمان را از آنها جویا و در همین زمینه خواستار ارائه توضیحات لازم از سوی مقامات قضایی و ضابطین شد. در جریان این بازدید تعدادی از متهمان تقاضا کردند به تنهایی با رئیس قوه قضائیه گفت‌و‌گو کنند که قاضی‌القضات در خلوت با آنها به گفت‌و‌گو نشست. همزمان با بازدید سرزده رئیس قوه قضائیه از زندان اوین؛ علی القاصی مهر دادستان تهران نیز به‌ همراه ۱۲۵ قاضی به زندان تهران بزرگ (فشافویه) رفت تا در دیداری چهره به چهره با زندانیان مشکلات قضایی آنان را بررسی و اقدامات لازم را انجام دهد. او با اشاره به اعطای مرخصی به ۵۰۰ زندانی توضیح داد که: «نزدیک به ۵۰۰ نفر زندانی به مرخصی اعزام می‌شوند و همچنین ۱۵۰ زندانی مشمول آزادی پایان حبس شدند.»

اقدامی بدیع
محسنی اژه‌ای اقدامات بدیع دیگری هم داشت. او در چهلمین روز مسئولیت خود که برای دومین بار به استان البرز رفت در اقدامی قابل توجه برای شناسایی ملموس و دقیق مشکلات و زمینه‌هایی که به خلق پرونده‌های کثیرالشاکی و اطاله دادرسی در رسیدگی به آنها منجر می‌شود، جلسه مدیریتی و تخصصی ویژه برگزار کرد. او به صورت نمادین در جایگاه قاضی جلسه نشسته بود و به صحبت‌های شاکیان «پرونده کثیرالشاکی کلاهبرداری خودرویی در هشتگرد» گوش سپرد و پس از آن هم نشستی مدیریتی و تخصصی هم با موضوع «تسریع در رسیدگی به پرونده‌های کثیرالشاکی و جلوگیری از تشکیل آنها» در محل دادگستری کل استان البرز برگزار کرد.

میزبانی از خانواده محکومان امنیتی
در دفتر رئیس دستگاه قضا به روی مردم عادی هم باز است. او مردم را به حضور پذیرفت و با تعدادی از خانواده‌های محکومان ناآرامی‌های آبان ۹۸ هم دیدار و گفت‌و‌گو کرد. همین گفت و شنودها سبب شد که اژه‌ای در پایان این دیدارها به غلامحسین اسماعیلی رئیس وقت حوزه ریاست و القاصی مهر دادستان تهران مأموریت دهد تا پرونده افرادی که در جریان ناآرامی‌های آبان ۹۸ دستگیر شده‌اند مورد بررسی مجدد قرار گرفته تا افرادی که شرایط قانونی آزادی مشروط یا عفو و بخشودگی دارند، مشمول عفو، بخشودگی یا آزادی شوند. رئیس دستگاه قضا به دادستان تهران هم دستور داد پرونده‌های این نوع محکومان را با فوریت بررسی کند و چنانچه در طول دوره محکومیت حسن رفتار داشته‌اند و این اطمینان وجود دارد که در صورت آزادی مرتکب جرم نمی‌شوند، نسبت به آزادی مشروط و قرارگرفتن آنها در لیست مشمولان عفو اقدام شود.

تخلفات زندانبانان اوین و دستورات مقامات قضایی
اوایل شهریورماه امسال تصاویری از زندان اوین منتشر شد که حاوی ضرب و شتم زندانیان از سوی زندانبانان این زندان بود. این تصاویر که نگرانی‌هایی را در داخل و البته موج سواری و مانور رسانه‌ای زیادی را هم در خارج از کشور به دنبال داشت با واکنش اژه‌ای هم روبه‌رو شد. او به دادستان کل کشور دستور داد که بدون فوت وقت، پیرامون زندان اوین و رفتار مأمورین با زندانی یا زندانی با زندانی با سرعت و دقت بررسی جامع به عمل آورده و نتیجه را به وی گزارش کند. با دستور اژه‌ای؛ هم رئیس سازمان زندان‌ها خود را آماده پاسخگویی کرد و هم دادستان تهران راهی زندان اوین شد. حاج‌محمدی که اولین مقام قضایی بود که نسبت به این موضوع واکنش نشان داد در توئیتر خود درخصوص تصاویر منتشر شده از ‎زندان اوین هم مسئولیت آنچه رخ داده را پذیرفت و هم بابت آن عذرخواهی کرد. اقدام حاج‌محمدی به‌عنوان یکی از مقامات عالیرتبه قضایی از آنجا قابل توجه و البته تحسین است که بخوبی با فضای مجازی ارتباط گرفته و پیگیر مشکلاتی که گاهاً در آن مطرح می‌شود نیز هست. او در واکنش به توئیت یکی از زندانیان به مرخصی آمده و ادعایش در مورد آزارهای یک بازداشتی دیگر نسبت به هم‌بندهایش در زندان نوشت:‌ «آنچه مددجو حسین قشقایی ادعا کرده است مورد پیگیری واقع شد؛ از ایشان توضیحات تکمیلی و دلایل اثباتی خواسته شد. گفت: شنیده‌هایم را منتشر کردم... البته به لحاظ اهمیت موضوع، پیگیری‌ها برای احراز صحت یا سقم این ادعا و برخورد مقتضی ادامه دارد.» دادستان تهران هم که سلسله بازدیدهایی از زندان‌های مختلف از جمله زندان تهران بزرگ، زندان زنان، زندان قزلحصار و بازداشتگاه آگاهی تهران داشت پس از اتفاقات اوین به این زندان هم رفت و با جمع کثیری از مددجویان زندان اوین، ملاقات کرد و ضمن استماع مسائل قضایی آنها، دستورات مقتضی را برای رسیدگی صادر کرد.

ضابطان قضایی و مأموریت ویژه
به دادستان کل
اژه‌ای از آغاز ریاستش بر دستگاه قضا بشدت درخصوص موضوع ضابطان قضایی حساس بوده و در چندین نوبت در مورد آنان به قضات تذکر داد تا حواسشان به اقدامات آنها باشد. آنچه هم که برای او در این زمینه مورد تأکید بود حفظ حریم خصوصی افراد بود که مبادا در بازرسی‌ها مورد خدشه قرار بگیرد. او در اولین نشست شورای عالی قوه قضائیه با شورای قضایی استان‌ها به قضات و همکاران دستگاه قضا متذکر شد که در صدور احکامی چون ممنوع‌الخروجی، ممنوع‌المعامله شدن، مسدود‌الحسابی، رأی توقیف اموال و املاک و هر نوع قراری که محدودیتی برای افراد ایجاد می‌کند بر‌اساس تشخیص خود عمل کنند نه ضابطین. او با بیان اینکه در برخی پرونده‌ها ضرورتی برای بازداشت موقت متهم وجود ندارد تأکید کرد که اگر فردی بر اساس ضرورت نیز به‌طور موقت بازداشت شد به محض تأمین وثیقه لازم می‌توان قرار وی را تبدیل کرد. وی بر همین اساس به دادستان‌ها و مسئولان دادسرای انتظامی قضات هم گفت که با نظارت دقیق بر روند صدور قرارها، از صدور قرارهای غیرمناسب جلوگیری کنند. همه باید مراقب باشند که حریم خصوصی افراد خدشه دار نشود که در قیامت به فردی که فکر می‌کردیم مجرم و متهم است و می‌خواهیم عدالت را درباره او اجرا کنیم بدهکار شویم؛ چرا که دست و دلبازی در ورود به حریم شخصی افراد عقوبت اخروی دارد. با برهم زنندگان امنیت و آسایش مردم نباید با اغماض برخورد کرد. او البته به دادستان کل کشور مأموریت داد تا دستورالعمل و چارچوب همکاری و ارائه خدمات قضایی به نیروهای امنیتی انتظامی تهیه شود. مأموریتی که از سوی دادستان کل کشور هم پیگیری شده است چنانکه حجت‌الاسلام محمدجعفر منتظری در آخرین اظهارات خود در همین باره از لزوم ارائه آموزش‌های لازم به ضابطان قضایی خبر داده است.
صدور دستور برای مبارزه با فساد
اژه‌ای که در زمان سخنگویی و همچنین معاونت اولی قوه قضائیه همواره بر مبارزه با فساد تأکید داشت، با ریاست بر این دستگاه نیز همچنان روی آن پافشاری می‌کند. با این حال قاضی‌القضات تأکید دارد که اگر فساد برای هر نهاد و مجموعه‌ای بد است، برای دستگاه قضایی حتماً بدتر است. او 17 مرداد همزمان با روز حفاظت و اطلاعات دستگاه قضا در مرکز حفاظت و اطلاعات کل قوه قضائیه حضور یافت و به آنان تأکید کرد که مبارزه با فساد در درون قوه قضائیه را باید جدی بگیرید. او گفت که بعد از تذکر و هشدار اولیه اگر فردی در داخل دستگاه قضا فاسد شد نباید با عواطف برخورد کرد و اغماض داشت و در این موارد نگذاریم دلسوزی بیجا شود. او پیش از این نیز به مرکز حفاظت و اطلاعات و دادسرای انتظامی دستور داده بود که برنامه روشن و دقیق و هماهنگی را برای پیشگیری از نفوذ جریانات فاسد در مجموعه دستگاه قضا تدوین کنند. اژه‌ای در همین دو ماه حضورش در قوه قضائیه بارها تأکید کرد که مبارزه با فساد اقتصادی واجب و ضروری است، اما دستگاه قضا در دوره تحول و تعالی با همه مظاهر فساد در همه حوزه‌ها برخورد خواهد کرد.

 ماجرای خوزستان و دستورات اژه‌ای برای آزادی بازداشتی‌ها
در دومین هفته از حضور اژه‌ای در مسند ریاست دستگاه قضا اعتراضات خوزستان رخ داد و تعدادی از شهروندان هم بازداشت شدند.
در 25 تیرماه با دستور اژه‌ای یک هیأت ارشد قضایی و اجرایی برای حل مشکل عازم خوزستان شد. طبق دستور او مقرر شد هیأت اعزام شده پیگیر راهکارهای فوری حل مشکل آب در استان خوزستان شوند و نتیجه اقدامات و همچنین دلایل به وجود آمدن وضعیت موجود را به رئیس قوه قضائیه گزارش کنند. اما اعزام هیأت رسیدگی کننده به خوزستان تنها کار رئیس قوه قضائیه نبود. اژه‌ای در تماس تلفنی با رئیس‌کل دادگستری استان خوزستان دستور داد هر چه سریع‌تر زمینه آزادی کسانی را که در جریان اتفاقات آن روزها در این استان، صرفاً به‌خاطر اعتراض تحت نظر قرار گرفته‌اند فراهم کند. همچنین به دستور محمدمهدی حاج‌محمدی رئیس سازمان زندان‌ها، جمعی از مدیران ستادی سازمان زندان‌ها با حضور در استان خوزستان، به بازدید از زندان‌های این استان و سرکشی از خانواده زندانیان پرداختند. در نهایت هم ذیل همین دستورات، تعداد زیادی از بازداشت شدگان خوزستان آزاد شدند.
رودررو با مردم و تکریم ارباب رجوع
بازدیدهای اژه‌ای نه فقط از زندان و دیدار با زندانیان بلکه به دادسراها و مجتمع‌های قضایی هم رسید. او 9 روز بعد از انتصابش به عنوان رئیس دستگاه قضا راهی شهرستان قدس در استان تهران شد و از بخش‌های مختلف واحد قضایی آن بازدید و با تعدادی از مراجعین به صورت چهره به چهره گفت‌وگو کرد. او با حضور در برخی شعب دادیاری و دادگاه‌ها و گفت‌وگو با برخی قضات و کارکنان هم از نزدیک در جریان آمار ورودی و موجودی پرونده‌های قضایی و روند رسیدگی به آنها قرار گرفت. او از شعب کشیک دادسرای ناحیه ۲۷ تهران (ویژه قتل)، دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۳۴ (ویژه سرقت)، دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۱۶ (مجتمع قضایی بعثت) و دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۳ (مجتمع قضایی شهید محلاتی) هم بازدید کرد. رئیس قوه قضائیه در جریان این بازدیدها با شنیدن حرف‌ها و درددل‌های برخی مراجعه‌کنندگان و پیگیری مشکلات آنها، به گفت‌وگو با متهمان و همچنین دادیاران و بازپرسان این واحدهای قضایی پرداخت و در جریان آمار ورودی پرونده‌ها و کم و کیف آنها و نحوه و مدت زمان رسیدگی به هر پرونده قرار گرفت. در روزی دیگر رئیس قوه قضائیه همچنین با حضور در مجتمع قضایی قدس در منطقه جنت‌آباد تهران، از بخش‌های مختلف این واحد قضایی بازدید و با تعدادی از مراجعین به‌صورت چهره‌به‌چهره گفت وگو کرد. اژه ای در برخی شعب دادیاری و دادگاه‌ها نیز حضور یافت و ضمن گفت وگو با برخی کارکنان و قضات، در جریان میزان ورودی پرونده‌ها و روند رسیدگی به آنها، آخرین آمار پرونده‌های موجود و معوقه و مشکلات و نیازهای این مجموعه قرار گرفت.
این اقدامات اژه‌ای بخشی از همان هدف بزرگی است که در روز معارفه خود به عنوان رئیس دستگاه قضا عنوان کرد. او تکریم ارباب رجوع را مهم‌ترین اولویت این قوه دانست، به گونه‌ای که قوه قضائیه مرجع و پناهگاه هر تظلم خواه باشد. او به رؤسای‌کل دادگستری‌ها درخصوص تکریم و احترام ارباب‌رجوع ‌با حساسیت ویژه‌‌ دستور صادر کرد و در مورد تسریع در خدمت‌رسانی به مردم هم تأکید کرد.
اگر چه از آغاز به کار محسنی اژه‌ای در مسند ریاست قوه قضائیه زمان زیادی نگذشته و این زمان کوتاه برای قضاوت درباره عملکرد قاضی القضات شایسته نیست، اما مجموعه اقدامات و دستورات و مواضع اعلامی رئیس قوه قضائیه حکایت از آن دارد که محسنی اژه‌ای در مسیر امیدآفرینی قدم برمی‌دارد؛ مسیری که رهاورد آن از مجرای عدالت قضایی، جلب اعتماد عمومی و کارآمدی است.

رئیس قوه قضائیه تأکید کرد
لزوم بازنگری در برخی قوانین و رویکردها به نفع زنان

اعضای هیأت رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس به‌منظور تبادل نظر و هم‌اندیشی درباره تقویت همکاری این کمیسیون با دستگاه قضا و راه‌های کاهش مشکلات مردم و بهبود خدمات‌رسانی قضایی با حجت‌الاسلام‌ محسنی اژه‌ای دیدار و گفت‌و‌گو کردند.
رئیس قوه قضائیه در این دیدار، اعتماد مردم را از مهم‌ترین سرمایه‌های نظام مردمسالار دینی دانست و متذکر شد که اگر این سرمایه گرانبها و عظیم از دست برود، زیان بزرگی در پی خواهد داشت. به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه؛ محسنی اژه‌ای در ادامه با اشاره به اظهارات یکی از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس درباره حقوق زنان گفت: خداوند به زن کرامت بخشیده و زن را گرامی داشته و بزرگ‌ترین فضیلت یک زن و مادر این است که انسان از دامن زن به معراج می‌رود.
اژه‌ای با تأکید بر اینکه همه باید حامی حقوق و حافظ کرامت زنان باشند، بر لزوم بازنگری و تغییر برخی رویکردها، رفتار‌ها و قوانین به نفع زنان و خانواده تأکید کرد و افزود: باید منزلت و عظمت زن و کمک به زن به‌عنوان یک انسان دارای شرافت و جایگاه والا، سرلوحه کار همه دستگاه‌ها قرار گیرد. وی برنامه‌ریزی برای جلوگیری از افزایش طلاق و تبعات ناشی از آن در کشور را امری ضروری دانست و گفت: مجلس و دستگاه قضا و نهاد‌هایی همچون شورای عالی انقلاب فرهنگی باید به طور جدی درباره مسائلی، چون حضانت، تربیت و دیگر موضوعات مرتبط تدبیر کنند که اگر پدر و مادری ناچار به جدایی و متارکه شدند، کمترین آسیب به زن و فرزندش وارد شود.
رئیس دستگاه قضا مبارزه با فساد در همه ساحت‌ها بویژه فساد مالی و اداری را از مطالبات اصلی مردم دانست و از مجلسی‌ها خواست تا دستگاه قضا را در انتخاب بهترین روش برای برخورد و ریشه‌کنی فساد کمک کنند تا ضمن مقابله با مفاسد، خللی در روند سرمایه‌گذاری و تولید پیش نیاید.
اژه‌ای با بیان اینکه گاهی به‌دلیل عدم جامع‌نگری و برخی رفتارها و چند وجهی ندیدن مسائل نتیجه حاصله کاریکاتوری می‌شود به ذکر نمونه‌هایی در این زمینه پرداخت و گفت: از یک‌سو کشور از بیکاری رنج می‌برد و نیاز به سرمایه‌گذاری و حمایت از تولید داخلی داریم و در این مسیر گام برمی داریم و از سوی دیگر ناگهان متوجه می‌شویم به محیط زیست آسیب وارد شده است. اگر متوجه شویم در مواردی اقدام ما برای حمایت از تولید با وجود رضایتمندی مردم بعضاً عوارض سوء دارد، فوراً مجبور به توقف سرمایه‌گذاری می‌شویم که به همین دلیل بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان پروژه‌های دولت ناتمام مانده که نه دولت توان انجام آنها را دارد و نه بخش خصوصی حاضر به تکمیل آنهاست.
رئیس دستگاه قضا گفت: برخورد قاطع، سریع و بدون ملاحظه با مفسدان حرف درستی است، اما از یک‌سو با فساد کلان فردی که با فعالیت در حوزه‌های مختلف اقتصادی منابع عمومی را برده برخورد می‌کنیم و از سوی دیگر بعد از اجرای حکم نمی‌توانیم اموال زیادی که بر جا می‌ماند اداره کنیم، چون سازوکاری برای این کار نداریم.
اژه‌ای همچنین با تأکید بر مبارزه جدی با تغییر کاربری‌ها، گفت: وقتی یک هتل چند طبقه در اراضی ملی ساخته می‌شود که با آلونک‌سازی تفاوت زیادی دارد، نشانگر آن است که دستگاه‌های مسئول از جمله جنگلبانی و محیط زیست و منابع طبیعی و شهرداری و حتی خود قوه قضائیه وظایف خود را به درستی انجام نداده‌اند که یک برج فرضاً در کنار رودخانه جاجرود قد برافراشته و حالا باید آن را تخریب کنیم.
پیش از سخنان رئیس دستگاه قضا، ولی اسماعیلی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گزارشی از وضعیت و دستورات کاری این کمیسیون ارائه کرد و از آمادگی همکارانش برای تصویب احکام مؤثر در کاهش جرایم و پرونده‌های قضایی در در زمان بررسی برنامه هفتم توسعه و قوانین بودجه خبر داد.

گروه اجتماعی : با رسیدن مجموع واکسن‌های تزریق شده به عدد 30 میلیون و 338 هزار و 254 دوز، رکورد تزریق واکسن در کشور شکسته شد. هم اکنون مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به عدد ۳۰ میلیون و ۳۳۸ هزار و ۲۵۴ دوز رسیده است و خبرها حکایت از این دارد که 90 میلیون دوز واکسن کرونا نیز تا آبان وارد کشور می‌شود. تاکنون ۱۹ میلیون و ۹۸۲ هزار و ۹۵۴ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۱۰ میلیون و ۳۵۵ هزار و ۳۰۰ نفر نیز دوز دوم را تزریق کرده‌اند. طبق اعلام وزارت بهداشت، تا ظهر روز دوشنبه ۲۹ میلیون و ۴۵۳ هزار و ۴۴۴ دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده بود که با احتساب آمار اعلامی دیروز از سوی وزارت بهداشت، از ظهر روز دوشنبه تا ظهر دیروز ۸۸۴ هزار و ۸۱۰ دوز واکسن کرونا تزریق شده است.دیروز فرمانده ستاد عملیات مدیریت کرونا در کلانشهر تهران هم  اعلام کرد: تاکنون ۳۳ درصد از جمعیت هدف استان  برمبنای جمعیت ساکن، در برابر کرونا واکسینه شده‌اند که این از میانگین کشوری بالاتر است.
دکتر علیرضا زالی فرمانده ستاد عملیات مدیریت کرونا در کلانشهر تهران در این‌باره گفت:  «مجموع آمار واکسن تزریق شده در استان تهران از ۵ میلیون و ۷۵۰ هزار دوز گذشته است که سهم استان در دوز اول و دوم دریافت شده از مرز یک میلیون و ۷۵۰هزار نفر عبور کرده است.»
واردات ۹۰ میلیون دوز واکسن کرونا تا آبان
رئیس جمعیت هلال احمر درباره واردات واکسن کرونا گفت: تا آبان ماه ۹۰ میلیون دوز واکسن را از کانال صلیب سرخ وارد می‌کنیم.
کریم همتی گفت: با توجه به تماسی که ریاست جمهوری کشورمان با ریاست جمهوری چین داشتند، اتفاق مثبتی افتاد. در عین حال جلسات مربوطه به‌صورت دو بار در هفته به ریاست معاونت اول ریاست جمهوری تشکیل می‌شود.
وی افزود: همه دستگاه‌ها در این کار دخیل هستند و جلسات مرتبط هم به ریاست معاون اول رئیس‌جمهوری تشکیل می‌شود.
همتی ادامه داد: بر این اساس در شهریور ماه ۲۰ میلیون دوز واکسن وارد می‌شود و قول مساعدی هم داده شده که از همین کانال ۲۰ میلیون دوز دیگر هم اضافه شود و در شهریور ماه وارد کنند. آنچه قطعی است، واردات ۲۰ میلیون دوز واکسن در شهریور ماه و ۳۰ میلیون دوز هم در مهر و آبان ماه وارد می‌شود که مجموعاً ۸۰ میلیون دوز واکسن می‌شود.
بنابر اعلام صفحه اینستاگرامی رئیس جمعیت هلال احمر، در عین حال ۱۰ میلیون دوز هم مازاد بر این است که برای سنین دانش‌آموزی ۱۲ تا ۱۸ سال وارد می‌شود که بر این اساس جمعاً باید منتظر ورود ۹۰ میلیون دوز واکسن باشیم.
همتی همچنین با بیان اینکه بزودی اتباع خارجی و مهاجران مقیم ایران واکسینه می‌شوند، گفت که پس از مکاتبات انجام شده، مقرر شد که یونیسف تعدادی واکسن برای ایمن‌سازی اتباع خارجی ساکن در ایران، در اختیار هلال‌احمر قرار دهد. هلال‌احمر نیز به‌صورت مجزا منابعی را برای واکسیناسیون اتباع خارجی درنظر خواهد گرفت. احتمالاً یک میلیون دوز واکسن نیز از سوی یونیسف به ایران اختصاص داده می‌شود تا واکسیناسیون اتباع خارجی آغاز شود.
دو شیفته شدن مراکز واکسیناسیون در استان تهران از امروز
استاندار تهران در جلسه ستاد مدیریت و مقابله با کرونای استان تهران از دو شیفته شدن مراکز واکسیناسیون در استان از امروز خبر داد. انوشیروان محسنی بندپی گفت که در حال حاضر بیماران سرپایی ۹ درصد و بیماران بستری ۸/۶ درصد در استان تهران کاهش داشته اما متأسفانه هنوز آمار فوتی‌ها بالا است. به‌گفته او، در حال حاضر میزان رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در استان ۶۴ درصد است این در حالی است که تراکم جمعیت در استان تهران بسیار بالا است.
محسنی بندپی سپس گفت: تا عصر روز یکشنبه، ۳۶ درصد مردم استان با عدد پنج میلیون و ۱۱۶ هزار و ۷۱۹ نفر در استان تهران واکسینه شده‌اند که در مقایسه با آمار کشوری این آمار قابل قبول است.اگر بازگشایی مدارس را به تعویق انداختیم به این خاطر است که دانش‌آموزان باید هر دو‌ دوز واکسن را دریافت کنند تا بعدها با مشکل مواجه نباشیم.
افراد بالای 45 سال برای تزریق واکسن کرونا ثبت‌نام کنند
سامانه ثبت‌نام تزریق واکسن کرونا salamat.gov.ir برای افراد ۴۵ سال به بالا (متولدین ۱۳۵۵ و قبل) باز است.
مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، اعلام کرد: سامانه ثبت‌نام تزریق واکسن کرونا salamat.gov.ir برای افراد 45 سال به بالا (متولدین 1355 و قبل) باز شد.افراد 35 تا 44 سال (متولدین 1356 تا 1365) که ساکن استان‌های آذربایجان غربی، ایلام، بوشهر، خراسان جنوبی، خوزستان، سیستان و بلوچستان، کردستان، کرمان، کرمانشاه، قم و هرمزگان هستند و در پایگاه‌های بهداشت پرونده سلامت دارند می‌توانند از طریق همین سامانه ثبت‌نام و نوبت تزریق واکسن دریافت کنند. بزودی این سامانه برای دانشجویان و طلاب سراسر کشور باز خواهد شد.
صفحات 9 و 10 را بخوانید

پس از گذشت بیش از ۲۰ روز از تسلط طالبان بر کابل، «ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان در نشست خبری دیروز خود اعضای کابینه دولت جدید افغانستان را اعلام کرد. به گزارش فارس، اعضای کابینه افغانستان به شرح زیر است:
«ملا محمد حسن آخوند»، نخست وزیر
«ملا عبدالغنی برادر» معاون نخست وزیر
«ملا محمد یعقوب مجاهد»، سرپرست وزارت دفاع
«مولوی امیرخان متکی»، سرپرست وزارت امور خارجه
«سراج الدین حقانی»، سرپرست وزارت کشور
«ملا عبدالمنان عمری»، سرپرست وزارت رفاه (فواید عامه)
«شیخ محمد خالد»، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر
«مولوی نجیب الله حقانی»، سرپرست وزارت مخابرات
«ملا عبدالحق وثیق»، سرپرست وزارت اطلاعات
«ذبیح الله مجاهد»، معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ
«قاری دین محمد حنیف»، سرپرست وزارت اقتصاد
«مولوی عبدالحکیم»، وزارت شرعیات و دادگستری
«نور الله نوری»، سرپرست سرحدات و قبائل
«یونس آخوندزاده»، سرپرست توسعه روستایی
«عبدالحکیم شتی»، وزیر عدلیه
«ملا عبداللطیف منصور »، سرپرست وزارت آب و برق
«عبدالباقی حقانی»، سرپرست وزارت تحصیلات تکمیلی
«ملا هدایت الله بدری»، سرپرست وزارت دارایی
«ملا محمد ادریس»، رئیس بانک مرکزی
«شیرمحمد عباس ستانکزی»، معاون وزارت خارجه
«فصیح الدین» - لوی درستیز (فرمانده ارتش)

زهره صفاری/ ساعاتی پس از اعلام پیروزی طالبان بر پنجشیر و در حالی که نگرانی از تحولات آتی افغانستان، هیأت عالیرتبه امریکا را به قطر کشانده بود، فراخوان قیام «احمد مسعود»، رهبر جبهه مقاومت ملی، افغان‌های خشمگین از طالبان را در شهرهای مختلف به خیابان‌ها کشاند.
به گزارش «فرانس پرس»، با تشدید درگیری‌ها در دره پنجشیر، نیروهای طالبان که با قطع تلفن و اینترنت، مخابره هرگونه خبری از جبهه مقاومت را ناممکن کرده بودند، با انتشار تصاویر متعددی از برافراشتن پرچم طالبان و حضور نیروهای طالب بر بخش‌های مختلف ولایت پنجشیر سعی در اثبات پیروزی در جبهه دست‌نیافتنی مقاومت افغانستان داشتند، اما «احمد مسعود» با یک پیام صوتی و پس از آن توئیتی با مضمون «ما در پنجشیر هستیم و مقاومت همچنان ادامه دارد»، سناریوی پیروزی طالبان را زیر سؤال برد و با تأکید بر حمله طالبان بر پنجشیر با پشتیبانی نیروهای بیگانه، مردم را به قیام عمومی دعوت کرد. این در حالی بود که سخنگوی این جبهه نیز با تأکید بر استقرار نیروهای مقاومت در کوه‌ها و دره‌های منطقه تاجیک، پیشروی طالبان را تنها در شهرهای پنجشیر و جاده اصلی آن تأیید کرد. همین چند پیام کوتاه از تداوم مقاومت در پنجشیر مردم را شبانه به خیابان‌ها کشاند و در پاسخ به فراخوان قیام عمومی «مسعود» و شواهدی که نشان از حمایت پاکستان به طالبان در حملات اخیر دارد، شعارهایی علیه طالبان و پاکستان سر دادند. به گزارش «یورونیوز»، همزمان ویدیوهایی نیز از اعتراضات شبانه شهروندان مزار شریف، غزنی و دایکندی منتشر شد که آنها نیز شعارهایی با مفهوم آزادی را فریاد می‌زدند. اما تظاهرات در پایتخت افغانستان با دخالت نیروهای امنیتی طالبان به خشونت کشیده شد و به گفته شاهدان، تیراندازی‌های شدید و سنگین برای متفرق کردن معترضان حدود 10 دقیقه بدون وقفه به گوش می‌رسید. اما هنوز از شمار مجروحان یا تلفات این تیراندازی‌ها گزارشی منتشر نشده است. اما به‌رغم این تدابیر، معترضان به حضور طالبان صبح دیروز نیز در نزدیکی سفارت پاکستان در کابل تجمع کردند تا نگرانی‌ها از التهاب و نارضایتی پیش از استقرار دولت جدید طالبان، شبه نظامیان را به هراس وادارد.
دیدارهای مهم امریکا و قطر
امریکا که پس از خروج شتابزده از افغانستان همچنان تبعات سخت تصمیم ناگهانی رئیس جمهوری خود را تحمل می‌کند، برای حل بحران افغانستان و اتخاذ تدابیر امنیتی با قطر وارد مذاکره شده است. به نوشته «رویترز»، دیدار روز دوشنبه امیر قطر با وزرای خارجه و دفاع امریکا در حالی در دوحه برگزار شد که به نظر می‌رسد واشنگتن از ایجاد امنیت امریکایی‌ها و افغان‌های همکارش برای خروج از کابل مستأصل مانده است. در همین حال «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه امریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد یکی از اهداف مهم این سفر قدردانی از قطر به دلیل پشتیبانی همه‌جانبه در انتقال امن شهروندان امریکایی و افغان‌ها از کابل بود: «تعاملات دوجانبه برای ایجاد امنیت و ثبات در منطقه نیز از موارد مهم این دیدار بود.»
در همین حال با وجودی که «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه امریکا پس از خروج امن خانواده 4 نفره امریکایی از مرزهای زمینی افغانستان، به تعهدپذیری طالبان بر خروج 100 شهروند امریکایی و افغان‌های همکار غرب در دو دهه اخیر تأکید کرد و خواستار تداوم این روند از سوی شبه‌نظامیان شد، رسانه‌های افغانستانی از دستور جدید طالبان درباره ممنوع‌الخروجی جامانده‌های غیرنظامی امریکا و افغانستان خبر داده‌اند. «طلوع نیوز» به نقل از «مایک مک کال»، عضو مجلس نمایندگان امریکا از توقیف شش هواپیمای حامل شهروندان امریکایی و همکاران افغان‌شان در فرودگاه بلخ از روز دوشنبه پرده برداشت. «مک کال» گفت: «من چیز زیادی نمی‌دانم اما در حال حاضر 6 هواپیمای ما در مزار شریف به دلایل نامعلوم گروگان گرفته شده‌اند.» گرچه برخی مقامات طالبان این موضوع را تکذیب کرده‌اند «ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان در این‌باره به «رادیو آزادی» به پاسخی کلی بسنده کرد و گفت: «تا زمان فعالیت مجدد وزارتخانه‌های کشور و خارجه و همچنین فعالیت منظم فرودگاه کابل به کسی اجازه نمی‌دهیم از راه‌های غیرقانونی از کشور خارج شود.»
در همین حال به نوشته ایسنا، «سهیل شاهین» عضو دفتر سیاسی طالبان نیز در مصاحبه با «الشرق الاوسط» گفت: «دولت آماده است و ظرف چند روز آینده اعلام می‌شود.» وی درباره شایعات سفر ناگهانی «فیض حمید» نیز گفت: «سفر رئیس اطلاعات نظامی پاکستان به کابل به تشکیل دولت مربوط نبود و موضوعی داخلی بود که تنها به ما ربط دارد.» «شاهین» با تأکید بر پایبندی طالبان به توافق با دولت امریکا درباره آوارگان و امنیت ایالات متحده در برابر حملات تروریسم ادامه داد: «ما بر تعهدمان پایبندیم اما هرگز تبادل اطلاعاتی با این کشور نداریم و توافقی نیز در این باره نداشته‌ایم.» وی درتوجیه رفتار خشونت‌آمیز نیروهای طالبان با زنان معترض کابل نیز گفت: «گروهی از زنان قصد ورود به کاخ ریاست جمهوری را داشتند که نگهبانان به گمان اینکه آنها گروه داعش ولایت خراسان هستند با آنها برخورد کرده‌اند.» «شاهین» حمله طالبان به پنجشیر را نیز به دلیل ناموفق بودن مذاکرات اعلام کرد: «ما دو هفته مذاکره کردیم اما آنها مخالفت کرده و سقف خواسته‌هایشان را بالا بردند. ساکنان پنجشیر خواهان جنگ با طالبان نیستند و ما از تمام اقلیت‌ها در دولت استفاده می‌کنیم. از مردم می‌خواهیم به کوه‌ها فرار نکنند و در خانه‌هایشان بمانند.»

محمدمحمدی سدهی /  درخشش والیبالیست‌های زن ایران در چند سال اخیر باعث شده تا آنها هم جایی در باشگاه های اروپایی پیدا کنند. پس از انتقال چند ستاره والیبال زنان ایران به لیگ کشورهای پرتغال، بلغارستان، اسلواکی و ترکیه، حالا مینا روستا ستاره تیم ملی و سرعتی زن فصل گذشته پیکان تهران به تیم باداجوز در سوپرلیگا 2 اسپانیا پیوست. روستا در رقابت‌های انتخابی المپیک 2020 هم در ترکیب تیم ملی حضور داشت و یکی از مهره‌های کلیدی تیم ملی بود. ملی پوشی که از تیم ملی خداحافظی کرد و به‌دنبال اهداف جدیدی در اروپاست.
مینا روستا، سرعتی‌زن والیبال زنان در خصوص این موضوع به خبرنگار «ایران» گفت: «از طریق فدراسیون والیبال اقداماتی جهت لژیونر شدن من صورت گرفت و ایجنتی (نماینده ای) که در فدراسیون والیبال حضور دارد به من گفت که کشور اسپانیا و تیم باداجوز در پست سرعتی زن به بازیکن نیاز دارد. پس از آن فیلم بازی‌های من به این تیم ارسال شد و مربی تیم اسپانیایی نظر مثبتی روی بازی‌های من داشت و این موضوع باعث شد تا من به این تیم اضافه شوم.»
در سال‌های اخیر تعداد زیادی از زنان والیبالیست ایرانی در کشورهای اروپایی لژیونر شده‌اند. این موضوع علاوه بر درخشش بازیکنان در اروپا چقدر به فعالیت واسطه‌ها در این رشته بستگی دارد؟ لژیونر تازه والیبال زنان این‌گونه پاسخ این سؤال را داد: «رابطی که کار انتقال بازیکنان تیم ملی را به تیم‌های اروپایی انجام می‌دهد، خیلی قانونی از طریق فدراسیون والیبال اقدام به انتقال بازیکنان به اروپا می‌کند و ما با معرفی نامه فدراسیون والیبال لژیونر می‌شویم. این اقدام به‌صورت قانونی است و شخصی نیست.»
روستا بیان داشت: «بالا رفتن تعداد لژیونرهای والیبال زنان به بازی‌های خوب لژیونرهای ایرانی بستگی دارد و بانوان ایرانی که در خارج از ایران بازی کردند، درخشیدند و این موضوع باعث تغییر نظر کشورهای اروپایی شد و تیم‌های اروپایی نظرشان کاملاً نسبت به والیبال تغییر کرده است. البته یکی از این موارد این است که رسانه‌ها پیش از این بازی‌های ما را پخش نمی‌کردند اما در حال حاضر شرایط بهتر شده و علاوه بر این فضای مجازی هم باعث شده تا ما بیشتر دیده شویم.»
 او صحبت‌های خود را این گونه ادامه داد:«حقیقتاً پخش مسابقات تأثیر بسیار زیادی داشته و دارد و این موضوع باعث شده تا مردم و اسپانسرها کیفیت بازی‌های ما را ببینند و نظرشان نسبت به والیبال بانوان تغییر کند. فضای مجازی در این مسیر به زنان ایرانی کمک زیادی کرده و در حال حاضر هم تأثیر آن را با بالا رفتن تعداد لژیونرها در والیبال و حتی فوتبال می‌بینیم. پیش از این خارجی‌ها هیچ ذهنیتی نسبت به بازیکنان ایرانی نداشتند. سال گذشته مسابقات انتخابی المپیک 2020 توکیو در تلویزیون پخش شد.»
سرعتی زن والیبال زنان درباره تیم باداجوز افزود: «اسپانیا 2 سوپر لیگ (A و B) دارد که من در سوپرلیگ B بازی خواهم کرد. 36 تیم در سوپرلیگا 2 حضور دارند و در 3 گروه 12 تیمی با هم مسابقه می‌دهند که پس از آن تیم‌های برتر به پلی آف صعود خواهند کرد. این تیم فصل گذشته در سوپر لیگ B سوم شد. این امیدواری وجود دارد که این تیم امسال در جایگاه بهتری قرار بگیرد و به این منظور مسئولان این تیم به فکر جذب بازیکنان خارجی شدند که من هم جزو یکی از این بازیکنان خارجی هستم.» روستا در خصوص اهداف خود در اروپا این گونه صحبت کرد: «هدف من از لژیونر شدن کسب تجربه است و دوست دارم هم برای دوران بازیگری و پس از آن دوران مربیگری تجربه کسب کنم و پس از آن به پیشرفت والیبال کشورم کمک کنم. لژیونر شدن برای من تنها بعد مالی ندارد و از نظر معنوی هم اهدافی دارم و می‌خواهم دینم را به والیبال کشورم ادا کنم.»
والیبالیست لژیونر کشورمان در خصوص وضعیت تیم ملی والیبال اظهار داشت: «وضعیت والیبال ایران نسبت به گذشته تغییر چشمگیری داشته. پیش از این ما در مقابل تیم‌های المپیکی مثل چین، ژاپن و تایلند امتیازهای پایین تری می‌گرفتیم اما در انتخابی المپیک ست‌های ما با امتیازهای 25-23 و 25-22 به چین باختیم؛ چینی که المپیکی بود و بازیکنان خوب و سرشناسی دارد. مثلاً با تیم قزاقستان که ما همیشه مقابل این تیم سخت شکست می‌خوردیم در انتخابی المپیک شرایط بهتری داشتیم و حتی می‌توانستیم ست برنده داشته باشیم. دیگر اختلاف‌مان با تیم‌های المپیکی زیاد نیست و این پیشرفت خوبی است.» سرعتی زن والیبال زنان گفت: «11 سال عضو تیم ملی والیبال بودم و کارم را از نوجوانان در تیم ملی آغاز کردم و پس از آن پله پله از نوجوانان به رده جوانان و امید و بزرگسالان در خدمت تیم ملی بودم. اردوی تیم ملی برای حضور در مسابقات آسیایی به‌دلیل کرونا منحل شد اما بازیکنان برای حفظ شرایط بدنی‌شان در اردو بودند و من در اردوی آخر از تیم ملی خداحافظی کردم و فقط در لیگ بازی می‌کنم.»

عطیه لباف
خبرنگار
چند روزی است که صحبت‌های وزیر جدید نفت در مورد کسری سوخت زمستانی در صدر اخبار و تحلیل‌های بخش انرژی کشور قرار گرفته است. جواد اوجی در برنامه گفت‌و‌گوی ویژه خبری گفته بود که «امسال پیش‌بینی می‌کنیم با روند رشد مصرف در کشور که بین 8 تا 10 درصد است، در فصل سرد تا 200 میلیون متر مکعب در روز کسری گاز داشته باشیم، به‌همین خاطر جلسات تأمین سوخت زمستانی را شروع کردیم و یکسری راهکارهایی را از الان آغاز کردیم تا بتوانیم این فصل سرد را بدون دغدغه تأمین کنیم.» اما تا چه اندازه جای نگرانی است؟ آیا بواسطه این کسری احتمالی، زمستان امسال هم خاموشی‌ها تکرار می‌شود؟

پیش‌بینی مصرف گاز در زمستان
مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران می‌گوید که مصرف گاز کشور برای زمستان امسال حدود 860 میلیون متر مکعب در روز –اوج مصرف- پیش‌بینی شده است.
محمدرضا جولایی درباره مصرف گاز زمستان اخیر به «ایران» توضیح می‌دهد: «سال گذشته بیشترین میزان مصرف گاز کشور حدود 840 میلیون متر مکعب در روز بود.»
بر اساس آنچه مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران اظهار می‌کند امسال حدود 20 میلیون متر مکعب در روز عرضه گاز بیشتر از سال قبل خواهد بود.در همین حال، مسعود زردویان، مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران گفته است که «پالایشگاه‌های گاز کشور آمادگی کامل برای ورود به‌فصل سرد سال را دارند و در هفت ماه سال، برای ۱۸ پالایشگاه گازی که اکنون عملیاتی هستند، یک برنامه فشرده‌ تعمیرات اساسی (اورهال) تجهیزات پالایشگاهی اجرا شده است.»
اما پیش‌بینی وزیر نفت این است که تقاضای گاز برای زمستان امسال حتی تا 80 میلیون متر مکعب در روز بیشتر از سال گذشته باشد. بخشی از این تقاضا باید با عرضه بیشتر گاز و بخشی با فرآورده‌های نفتی جبران شود.

یک کسری تکراری!
ایران سومین تولیدکننده گاز جهان است که سرانه مصرف گاز آن حدود 6 برابر میانگین جهانی است. این یعنی شدت بالای مصرف گاز در کشور مسأله بسیار مهمی است و باید در میان مدت و درازمدت با استانداردسازی‌ها در منازل، نیروگاه‌ها و صنعت و سایر بخش‌ها اصلاح شود و ضعف این بخش قابل توجیه نیست. اما آن‌طور که یک مسئول آگاه می‌گوید عدد 200 میلیون متر مکعب کسری گاز اعلام شده برای امسال، موضوع جدیدی نیست و در سال‌های گذشته نیز در همین حدود، کسری وجود داشته است.
این مقام آگاه که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش نداشت، اظهار می‌کند: «کسری گاز در زمستان امسال نیز با سوخت مایع قابل جبران است. اما باید به فکر سال‌های بعد نیز بود و بحران را از ریشه حل کرد. ریشه آن نیز بهره وری پایین در نیروگاه‌ها و صنعت و غیر استانداردبودن خانه‌ها، پرمصرف بودن وسایل برقی و گازی منازل، فرهنگ ناصحیح مصرف و نبود قوانین بازدارنده است.»
بر این اساس 200 میلیون مترمکعب کسری گاز، مجموع کسری سوخت زمستان‌های ایران است که با سوخت گران قیمت یعنی فراورده‌های نفتی جبران می‌شود.
در این زمینه «نرسی قربان» کارشناس بین‌الملل انرژی نیز به «ایران» می‌گوید: «متأسفانه در اغلب سال‌ها با کمبود گاز در فصل زمستان مواجهیم و به نیروگاه و صنایع، سوخت دوم داده می‌شود. رقم دقیق در دسترس نیست و نمی‌توان گفت که دقیقاً هر سال چقدر کمبود وجود دارد. همیشه هم هر کشوری که تمایل به خرید گاز از ایران داشته، نگران بوده که آیا تأمین گاز در زمستان پایدار خواهد بود یا خیر. البته مسأله اصلی در صادرات گاز برای ایران تحریم و اف‌ای‌تی‌اف است.»

خاموشی‌ها به زمستان سرایت می‌کند؟
بر اساس آمار اختصاصی «ایران» از شرکت برق حرارتی، میانگین روزانه سوخت معادل مورد نیاز نیروگاه‌های حرارتی در نیمه دوم سال‌جاری احتمالاً به میزان ۲۴۰ میلیون لیتر (متر مکعب) خواهد رسید.سوخت معادل مصرفی در نیروگاه های حرارتی کشور در سال ۱۳۹۹ رقم 79 میلیارد و 707 میلیون مترمکعب بوده که از این میزان در حدود ۴۴درصد (34 میلیارد و 961 میلیون لیتر/مترمکعب) در نیمه دوم مصرف شده است.
سال گذشته نیروگاه‌های کشور به خاطر ناهماهنگی در جبران کسری گاز مورد نیاز از محل سوخت دوم، دچار بحران شدند و در روزهایی از زمستان خاموشی‌ها رقم خورد. اما امسال گفته می‌شود که برنامه‌ریزی‌ها برای پر کردن مخازن سوخت دوم نیروگاه‌ها که اغلب نفت گاز (گازوئیل) و مازوت است، شروع شده است و احتمالاً دوباره شاهد این ناهماهنگی نخواهیم بود.
خاموشی ناشی از کاهش ارسال گاز به نیروگاه‌ها و توزیع نامتوازن سوخت مایع دی ماه 1399 رقم خورد. بررسی آمار دقیق مصرف سوخت نیروگاه‌ها در فصل سرد سال گذشته نشان می‌دهد که گاز ارسالی به نیروگاه‌ها حدود 60 الی 80 میلیون مترمکعب در روز بوده است.اما در مورد مصرف روزانه سوخت دوم، در ماه آذر 85 میلیون لیتر نفت گاز و 20 میلیون لیتر مازوت، دی ماه 63میلیون لیتر نفت گاز و 35 میلیون لیتر مازوت، بهمن حدود 22 میلیون لیتر نفت گاز و 32 میلیون لیتر مازوت مصرف شده است. این میزان سوخت مایع جبران کننده کسری گاز بوده است.
در آمار صنایع نیز این جایگزینی سوخت گران قیمت و صادراتی رقم خورده است. به طوری که در سال 1399 حدود 8 درصد نفت گاز و 16 درصد نفت کوره فروخته شده کشور به بخش صنعت بوده است. در همین حال، 26 درصد از فروش نفت گاز و 82 درصد از فروش نفت کوره مربوط به نیروگاه‌ها بوده که این بخش بیشترین سهم را در فروش هر دو فرآورده داشته است.
بر این اساس می‌توان گفت که امسال نیز در همین حدود، سوخت مایع به نیروگاه‌ها و صنایع ارسال خواهد شد. اما مسأله اینجاست که هر اندازه سهم بخش داخل در مصرف سوخت مایع بویژه نفت گاز بیشتر می‌شود، صادرات و ارزآوری آن برای دوران تحریمی کمتر می‌شود. ضمن آنکه گازوئیل سوخت دوم نیروگاه‌های گازی و مازوت سوخت دوم نیروگاه‌های بخاری است و اگر مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها افزایش یابد، میزان آلودگی هوای کشور در زمستان بیشتر خواهد شد.

سال گذشته میعانات گازی سوزاندیم
منابع آگاه به خبرنگار ما می‌گویند که سال گذشته برای تأمین سوخت دوم نیروگاه‌های کشور حتی از برش سنگین میعانات گازی (هوی اند) استفاده شده است. میعانات گازی یک سوخت با ارزش است که در برج تقطیر می‌توان در دو برش سبک و سنگین آن را جداسازی کرد و برش سنگین آن مشخصاتی مانند نفت گاز دارد و قابل استفاده در نیروگاه هاست. البته میزان گوگرد کمتری به نسبت گازوئیل دارد.
شرکت‌های خصوصی (مینی ریفاینرها) سال گذشته در تأمین این سوخت به وزارت نفت کمک کرده بودند. البته زمستان‌ها با توجه به افزایش تولید گاز، میعانات گازی نیز بیشتر تولید می‌شود و در دوران تحریم، صادرات آن با مشکلاتی مواجه است که می‌تواند توجیه مصرف این سوخت گران و با ارزش در نیروگاه‌ها باشد. اما با کاهش مصرف گاز به ویژه در بخش خانگی و اصلاح مصرف می‌توان از این اتفاق در زمستان امسال جلوگیری کرد.
مرتضی بهروزی فر، کارشناس انرژی به «ایران» می‌گوید: «در پیک مصرف گاز خانگی و تجاری، یعنی فصول سرد، کشور ما با بحران مصرف بی‌رویه گاز مواجه است. امسال در تابستان بحران خاموشی‌ها و تبعات اجتماعی آن را داشتیم. لذا اکنون مسئولان کشور در حال برنامه‌ریزی هستند که زمستان نیز بحران انرژی در کشور رخ ندهد. این درک درست و بموقع بحران وزیر جدید نفت بسیار ارزشمند است و امید است که با برنامه‌ریزی درست کمبود سوخت در زمستان نداشته باشیم. اما برای سال‌های آتی باید اصلاحات بنیادی صورت بگیرد. امسال احتمالاً خاموشی‌های زمستانی را تجربه نمی‌کنیم ولی کاهش درآمد‌های ارزی ناشی از کاهش صادرات فرآورده‌های نفتی را خواهیم داشت. باید به این بحران با راهکارهای اصولی در میان مدت پایان داد.»

مهسا قوی قلب
خبرنگار
این روزها با شیوع گسترده کرونا در کشور، سبک زندگی همه افراد در هر‌ سنی تغییر پیدا کرده، حالا دیگر اجتماعات و حضور در اماکن تجمعی از زندگی‌ها حذف شده، در این میان یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌هایی که در برابر عوارض ناشی از کرونا قرار دارند، کودکان بخصوص دانش‌آموزان دبستانی هستند. شخصیت اجتماعی هر فردی از کودکی شکل می‌گیرد، تا پیش از این، در مهدهای کودک و دبستان‌ها، بچه‌ها مفهوم ارتباط با گروه همسالان را تجربه می‌کردند، گزینه‌ای که این روزها به کل از زندگی آنها حذف شده و می‌تواند اثرات بسیار منفی بر روحیه و شخصیت کودکان تا سال‌های سال باقی گذارد.
تعامل کودکان در دوران کرونا
افسر افشارنادری، جامعه شناس و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه شخصیت اولیه کودک در خانواده، همسالان و مدرسه شکل گرفته و مبنای جامعه‌پذیری کودکان می‌شود، به «ایران» می‌گوید: در دوران کرونا ارتباط کودک با همسالان، والدین آنها و مربیان قطع شده و کودک بجز خودش و خانواده‌اش دیگر کودکان را ندیده و با آنها آشنا نمی‌شود و محیط زندگی آنها را نمی‌بیند، لذا نمی‌تواند تصور کند دیگرانی هم وجود دارند که غیر او فکر می‌کنند و یا رفتار می‌کنند و به همین دلیل، دیگری تعمیم یافته در خود را تجربه نمی‌کند. بویژه دانش‌آموزان کلاس اول که مدرسه و همکلاسی‌های خود را از طریق آموزش مجازی شناخته و درک درستی از محیط مدرسه نداشته و نمی‌توانند با معلمان، همکلاسان و مدرسه ارتباط مناسب برقرار سازند؛ از طرف دیگر شخصیت ثانویه در اجتماع و در ادامه شخصیت اولیه شکل می‌گیرد و زمانی که شخصیت اولیه بدرستی شکل نیافته باشد روی شخصیت ثانویه نیز تأثیر‌گذار خواهد بود و افراد اجتماعی شده رفتار‌های مناسب اجتماعی را بدرستی نیاموخته و ممکن است در آینده افراد بهنجاری برای جامعه محسوب نشوند.
او در ادامه اظهار می‌کند: شیوع ویروس کرونا تأثیرات شگرفی بر سبک زندگی داشته و چالش‌های بسیاری برای والدین در سراسر دنیا به وجود آورده است که تا به حال تجربه نکرده بودند. اعتراض و انتقاد والدین از رفتار کودکان از همین امر سرچشمه گرفته است. از طرفی پدر‌ها و مادرها نیز به علت نگرانی از ابتلای خود و خانواده محدودیت‌های بیشتری به کودکان و سایر افراد خانواده تحمیل می‌کنند که شاید کمی هم زیاده روی باشد همین امر سبب می‌شود پرخاشگری در کودکان که شامل مجموعه‌ای از رفتارهای تخریبی مانند سرپیچی کردن و امتناع از تبعیت از درخواست‌های بزرگسالان است، در کودکان شدت یابد و چنانچه والدین بر اجرای خواسته‌های خود پافشاری کنند، کشمکشی هم پیش ‌آید که در نتیجه آن، حساسیت والدین به‌ دنیای بیرونی فرزندان و نیازهای آنان کاهش یافته و این امر به احساس ناامنی، بی‌توجهی و طردشدگی در کودکان منجر شده، بر ادراک آنان از خود و دیگران تأثیر گذاشته و مانع برقراری یک رابطه مؤثر با دیگران می‌شود. باید در نظر داشت، آموزش مهارت‌های زندگی به فرزندان در اولویت هر اجتماعی قرار دارد و این امر فقط در ارتباط مناسب با دیگر کودکان و دیگر محیط‌های اجتماعی تحقق می‌یابد. کودکان باید تفکر و روش گفت‌وگوی صحیح و رفتار مناسب در شرایط خاص جامعه را در محیط خانواده و سایر محیط‌های اجتماعی آموخته و تجربه کنند تا دچار افت یادگیری و ارتباطات اجتماعی نشوند.
 افزایش آسیب‌های تک فرزندی
سام بوربور، فعال حوزه کودک و مدیرعامل انجمن دیده بان حقوق کودک نیز با بیان اینکه پیش از کرونا هم نگرانی‌های بسیاری در خصوص تنهایی کودکان و آسیب‌هایی که به این علت دامنگیر‌شان می‌شود وجود داشت، به «ایران» توضیح می‌دهد: قبلاً نگرانی‌ها در مورد تک فرزند‌ها بیشتر نمود پیدا می‌کرد، وابستگی زیاد به پدر و مادر که در نتیجه توجه بیش از حد به کودک اتفاق افتاده و فشار برای آوردن نمرات بالای تحصیلی روی کودک و... موجب شکنندگی کودکان در صورت بروز ناملایمات سطحی شده و می‌شود. به دست نیاوردن یا کمتر به دست آوردن مهارت‌های اجتماعی و مختص شدن ارتباطات جمعی به ساعات حضور در مدرسه از مشکلاتی بود که کودکان را تهدید می‌کرد، حالا که حدوداً یک سال و نیم از تعطیلی کلاس‌های حضوری مدارس می‌گذرد، آسیب‌های ناشی از تک فرزندی و تنهایی کودکان بیش از پیش نمود پیدا می‌کند. بخش قابل ملاحظه‌ای از آموخته‌های مستقیم و غیرمستقیم کودکان پیش‌تر در تعاملات با دوستان و همکلاسی‌ها به دست می‌آمده که در شرایط فعلی کودکان از آن محروم شده‌اند. بروز آسیب‌های اجتماعی و روانشناختی ناشی از فضای مجازی در بسیاری از کودکان مشهود است. پیش از این هم خانواده‌ها نگرانی‌هایی برای استفاده کودکان از تلفن همراه و دسترسی نامحدود کودک به اینترنت داشتند که اساساً مربوط به کودکان بزرگتر بود ولی متأسفانه در شرایط فعلی کودک شش ساله جهت استفاده از آموزش‌های مجازی گوشی و تبلت شخصی خود را دارد. به‌گفته او، کودک کلاس اولی با دسترسی به فیلترشکن امکان مشاهده هر چیزی را پیدا می‌کند. به‌جای بازی با همسن و سال‌های خود ساعت‌ها به بازی‌های آنلاین و غیرآنلاین می‌پردازد. این بازی‌ها در عین‌حال که موجب افزایش خلاقیت و هوش می‌شود برای کودک تنهای امروز، اعتیاد آور و مخرب است. محتوای برخی از این بازی‌ها ممکن است برای کودکان مضر باشد و موجب شود به‌دلیل خشونت، هیجان زیاد، نمایش تصاویر و شخصیت‌های نامناسب تأثیرات روحی، روانی و تربیتی بدی روی آنها بگذارد. بیماری‌های مختلف نظیر گردن درد و آسیب به چشم و... کودک را تهدید می‌کند. عدم کنترل و استفاده صحیح، فرصت‌های مفید و مثبت در بستر اینترنت را به‌خطرات جبران‌ناپذیری برای بسیاری از کودکان تبدیل کرده است. حال که کودک جاذبه‌های اینترنت را تجربه کرده خانواده در پساکرونا هم کار آسانی با حذف این مقوله از زندگی کودک نخواهد داشت و باید بداند خود و کودک را باید با برنامه‌ریزی و زمان‌بندی و آموزش استفاده بهینه از مزایای آن بهره‌مند کند تا با شرایط موجود سازگار شوند و بیش از گذشته برای کودک زمان بگذارد و با سرگرم کردن کودک با برنامه‌های شاد و مفرح نظیر بازی خوراک جدید را جایگزین بازی با موبایل و... کند. کودک تنها بدون همبازی، گاه روزها و ساعت‌ها در خانه می‌ماند و خانواده بدون توجه به این موضوع تنها با سرکوب کودک تلاش در قطع ارتباط او با دنیای مجازی می‌کند.
این فعال حوزه کودک در ادامه بیان می‌کند: خانواده باید بداند که تفکر انتقادی و نه گفتن مهارت است و باید به کودک آموزش داده شود. والدین باید با مهارت حل مسأله جایگزین صحیحی برای راهکارهای منسوخ و دم دستی خود که همواره مشغول سرکوب کودک است بیابد. سواد رسانه‌ای خود را بالا ببرد و در این راستا کودک را همراهی کند.
تخریب شخصیت سالم کودکان در دوران کرونا
رضا ولدخانی، روانشناس نیز با طرح این سؤال که آیا تا به حال شده از بیکاری و بی‌حوصلگی رنج ببرید به «ایران» می‌گوید: در نظر بگیرید که چند روز تعطیل سر کار نروید، در منزل همه چیز مرتب است و هیچ کاری ندارید، چه احساسی پیدا خواهید کرد؟ بیکاری و بی‌برنامگی می‌تواند احساسات بسیار ناخوشایندی را به انسان منتقل کند تا جایی که به افسردگی و اختلالات شخصیتی بینجامد. فرزندان ما در زمان کودکی بسیار پرانرژی و فعال هستند، اصل کار روزانه آنها بازی با همسالان است. این توصیف کودکان طبیعی و نرمال است. دور بودن کودک از بازی‌های روزانه دقیقاً شاید همان بیکاری و بی‌برنامگی بزرگسالان است که به آن اشاره شد، این مقایسه کمک می‌کند تا بهتر بتوانیم فرزندانمان را درک کنیم. بازی و سرگرمی برای آنها یک موضوع بسیار مهم و یک ضرورت است که باید مورد توجه والدین، معلمان، مربیان و مسئولان قرار داشته باشد.
 به‌گفته این روانشناس، در عصر الکترونیک، دوست و همبازی خیلی از بچه‌ها و همچنین حسرت خیلی دیگر گوشی تلفن هوشمند یا دستگاه‌های بازی رایانه‌ای است؛ افراط در ارتباط بچه‌ها با این وسایل و همچنین قطع ارتباط کودکان با همسالان به‌دلیل گسترش بیماری واگیردار کرونا، ضربات اساسی به تشکیل شخصیت سالم در فرزندان ما وارد خواهد کرد، البته بدیهی است که صدمات و آسیب‌های جسمی نیز بر این رده سنی وارد شده است. کم تحرکی و نبود نشاط کودکانه، صدمات جسمی و روحی و روانی برای کودکان به‌همراه دارد تا حدی که می‌توان آن را مقدم بر آموزش‌های معمول و کلاسیک قلمداد کرد. به تعویق افتادن آموزش، قابل جبران است، اما تنهایی، نبود نشاط، خمودی، خجالتی شدن و در نهایت افسردگی کودک به سختی قابل جبران است و در شخصیت کودک مؤثر است. همان‌طور که بیان شد بازی البته نه در تنهایی و بازی‌های رایانه‌ای بلکه بازی با همسالان برای کودکان در سنین دبستان و قبل از دبستان واجب و ضروری و دقیقاً به منزله انجام امور روزانه برای بزرگسالان است، بنابراین همان‌طور که در ایام انتشار بیماری کرونا برای انجام کارهای روزانه خود راه حل‌هایی یافته و امور داخل منزل و خارج از منزل را تعطیل نمی‌کنیم، باید با توجه به‌ضرورت شخصیتی و تربیتی برای فعالیت کودکان هم به‌دنبال راه حل‌های عملی باشیم تا هم پروتکل‌های بهداشتی و دوری از بیماری رعایت شود و هم فرزندانمان علاوه بر بهره‌گیری از آموزش‌های معمول بتوانند در ارتباط با همسالان و بازی‌های کودکانه، شادی و نشاط بیشتری را تجربه کنند.
 ولدخانی در ادامه می‌افزاید: فراموش نکنیم که بسیاری از آموزش‌ها در این سنین از طریق بازی‌های مفید صورت می‌گیرد و در صورت توجه به این موضوع، بسیاری از روش‌های آموزش و پرورش والدین دستخوش تغییرات مثبت می‌شود.

مهسا قوی قلب
خبرنگار
این روزها با شیوع گسترده کرونا در کشور، سبک زندگی همه افراد در هر‌ سنی تغییر پیدا کرده، حالا دیگر اجتماعات و حضور در اماکن تجمعی از زندگی‌ها حذف شده، در این میان یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌هایی که در برابر عوارض ناشی از کرونا قرار دارند، کودکان بخصوص دانش‌آموزان دبستانی هستند. شخصیت اجتماعی هر فردی از کودکی شکل می‌گیرد، تا پیش از این، در مهدهای کودک و دبستان‌ها، بچه‌ها مفهوم ارتباط با گروه همسالان را تجربه می‌کردند، گزینه‌ای که این روزها به کل از زندگی آنها حذف شده و می‌تواند اثرات بسیار منفی بر روحیه و شخصیت کودکان تا سال‌های سال باقی گذارد.
تعامل کودکان در دوران کرونا
افسر افشارنادری، جامعه شناس و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه شخصیت اولیه کودک در خانواده، همسالان و مدرسه شکل گرفته و مبنای جامعه‌پذیری کودکان می‌شود، به «ایران» می‌گوید: در دوران کرونا ارتباط کودک با همسالان، والدین آنها و مربیان قطع شده و کودک بجز خودش و خانواده‌اش دیگر کودکان را ندیده و با آنها آشنا نمی‌شود و محیط زندگی آنها را نمی‌بیند، لذا نمی‌تواند تصور کند دیگرانی هم وجود دارند که غیر او فکر می‌کنند و یا رفتار می‌کنند و به همین دلیل، دیگری تعمیم یافته در خود را تجربه نمی‌کند. بویژه دانش‌آموزان کلاس اول که مدرسه و همکلاسی‌های خود را از طریق آموزش مجازی شناخته و درک درستی از محیط مدرسه نداشته و نمی‌توانند با معلمان، همکلاسان و مدرسه ارتباط مناسب برقرار سازند؛ از طرف دیگر شخصیت ثانویه در اجتماع و در ادامه شخصیت اولیه شکل می‌گیرد و زمانی که شخصیت اولیه بدرستی شکل نیافته باشد روی شخصیت ثانویه نیز تأثیر‌گذار خواهد بود و افراد اجتماعی شده رفتار‌های مناسب اجتماعی را بدرستی نیاموخته و ممکن است در آینده افراد بهنجاری برای جامعه محسوب نشوند.
او در ادامه اظهار می‌کند: شیوع ویروس کرونا تأثیرات شگرفی بر سبک زندگی داشته و چالش‌های بسیاری برای والدین در سراسر دنیا به وجود آورده است که تا به حال تجربه نکرده بودند. اعتراض و انتقاد والدین از رفتار کودکان از همین امر سرچشمه گرفته است. از طرفی پدر‌ها و مادرها نیز به علت نگرانی از ابتلای خود و خانواده محدودیت‌های بیشتری به کودکان و سایر افراد خانواده تحمیل می‌کنند که شاید کمی هم زیاده روی باشد همین امر سبب می‌شود پرخاشگری در کودکان که شامل مجموعه‌ای از رفتارهای تخریبی مانند سرپیچی کردن و امتناع از تبعیت از درخواست‌های بزرگسالان است، در کودکان شدت یابد و چنانچه والدین بر اجرای خواسته‌های خود پافشاری کنند، کشمکشی هم پیش ‌آید که در نتیجه آن، حساسیت والدین به‌ دنیای بیرونی فرزندان و نیازهای آنان کاهش یافته و این امر به احساس ناامنی، بی‌توجهی و طردشدگی در کودکان منجر شده، بر ادراک آنان از خود و دیگران تأثیر گذاشته و مانع برقراری یک رابطه مؤثر با دیگران می‌شود. باید در نظر داشت، آموزش مهارت‌های زندگی به فرزندان در اولویت هر اجتماعی قرار دارد و این امر فقط در ارتباط مناسب با دیگر کودکان و دیگر محیط‌های اجتماعی تحقق می‌یابد. کودکان باید تفکر و روش گفت‌وگوی صحیح و رفتار مناسب در شرایط خاص جامعه را در محیط خانواده و سایر محیط‌های اجتماعی آموخته و تجربه کنند تا دچار افت یادگیری و ارتباطات اجتماعی نشوند.
 افزایش آسیب‌های تک فرزندی
سام بوربور، فعال حوزه کودک و مدیرعامل انجمن دیده بان حقوق کودک نیز با بیان اینکه پیش از کرونا هم نگرانی‌های بسیاری در خصوص تنهایی کودکان و آسیب‌هایی که به این علت دامنگیر‌شان می‌شود وجود داشت، به «ایران» توضیح می‌دهد: قبلاً نگرانی‌ها در مورد تک فرزند‌ها بیشتر نمود پیدا می‌کرد، وابستگی زیاد به پدر و مادر که در نتیجه توجه بیش از حد به کودک اتفاق افتاده و فشار برای آوردن نمرات بالای تحصیلی روی کودک و... موجب شکنندگی کودکان در صورت بروز ناملایمات سطحی شده و می‌شود. به دست نیاوردن یا کمتر به دست آوردن مهارت‌های اجتماعی و مختص شدن ارتباطات جمعی به ساعات حضور در مدرسه از مشکلاتی بود که کودکان را تهدید می‌کرد، حالا که حدوداً یک سال و نیم از تعطیلی کلاس‌های حضوری مدارس می‌گذرد، آسیب‌های ناشی از تک فرزندی و تنهایی کودکان بیش از پیش نمود پیدا می‌کند. بخش قابل ملاحظه‌ای از آموخته‌های مستقیم و غیرمستقیم کودکان پیش‌تر در تعاملات با دوستان و همکلاسی‌ها به دست می‌آمده که در شرایط فعلی کودکان از آن محروم شده‌اند. بروز آسیب‌های اجتماعی و روانشناختی ناشی از فضای مجازی در بسیاری از کودکان مشهود است. پیش از این هم خانواده‌ها نگرانی‌هایی برای استفاده کودکان از تلفن همراه و دسترسی نامحدود کودک به اینترنت داشتند که اساساً مربوط به کودکان بزرگتر بود ولی متأسفانه در شرایط فعلی کودک شش ساله جهت استفاده از آموزش‌های مجازی گوشی و تبلت شخصی خود را دارد. به‌گفته او، کودک کلاس اولی با دسترسی به فیلترشکن امکان مشاهده هر چیزی را پیدا می‌کند. به‌جای بازی با همسن و سال‌های خود ساعت‌ها به بازی‌های آنلاین و غیرآنلاین می‌پردازد. این بازی‌ها در عین‌حال که موجب افزایش خلاقیت و هوش می‌شود برای کودک تنهای امروز، اعتیاد آور و مخرب است. محتوای برخی از این بازی‌ها ممکن است برای کودکان مضر باشد و موجب شود به‌دلیل خشونت، هیجان زیاد، نمایش تصاویر و شخصیت‌های نامناسب تأثیرات روحی، روانی و تربیتی بدی روی آنها بگذارد. بیماری‌های مختلف نظیر گردن درد و آسیب به چشم و... کودک را تهدید می‌کند. عدم کنترل و استفاده صحیح، فرصت‌های مفید و مثبت در بستر اینترنت را به‌خطرات جبران‌ناپذیری برای بسیاری از کودکان تبدیل کرده است. حال که کودک جاذبه‌های اینترنت را تجربه کرده خانواده در پساکرونا هم کار آسانی با حذف این مقوله از زندگی کودک نخواهد داشت و باید بداند خود و کودک را باید با برنامه‌ریزی و زمان‌بندی و آموزش استفاده بهینه از مزایای آن بهره‌مند کند تا با شرایط موجود سازگار شوند و بیش از گذشته برای کودک زمان بگذارد و با سرگرم کردن کودک با برنامه‌های شاد و مفرح نظیر بازی خوراک جدید را جایگزین بازی با موبایل و... کند. کودک تنها بدون همبازی، گاه روزها و ساعت‌ها در خانه می‌ماند و خانواده بدون توجه به این موضوع تنها با سرکوب کودک تلاش در قطع ارتباط او با دنیای مجازی می‌کند.
این فعال حوزه کودک در ادامه بیان می‌کند: خانواده باید بداند که تفکر انتقادی و نه گفتن مهارت است و باید به کودک آموزش داده شود. والدین باید با مهارت حل مسأله جایگزین صحیحی برای راهکارهای منسوخ و دم دستی خود که همواره مشغول سرکوب کودک است بیابد. سواد رسانه‌ای خود را بالا ببرد و در این راستا کودک را همراهی کند.
تخریب شخصیت سالم کودکان در دوران کرونا
رضا ولدخانی، روانشناس نیز با طرح این سؤال که آیا تا به حال شده از بیکاری و بی‌حوصلگی رنج ببرید به «ایران» می‌گوید: در نظر بگیرید که چند روز تعطیل سر کار نروید، در منزل همه چیز مرتب است و هیچ کاری ندارید، چه احساسی پیدا خواهید کرد؟ بیکاری و بی‌برنامگی می‌تواند احساسات بسیار ناخوشایندی را به انسان منتقل کند تا جایی که به افسردگی و اختلالات شخصیتی بینجامد. فرزندان ما در زمان کودکی بسیار پرانرژی و فعال هستند، اصل کار روزانه آنها بازی با همسالان است. این توصیف کودکان طبیعی و نرمال است. دور بودن کودک از بازی‌های روزانه دقیقاً شاید همان بیکاری و بی‌برنامگی بزرگسالان است که به آن اشاره شد، این مقایسه کمک می‌کند تا بهتر بتوانیم فرزندانمان را درک کنیم. بازی و سرگرمی برای آنها یک موضوع بسیار مهم و یک ضرورت است که باید مورد توجه والدین، معلمان، مربیان و مسئولان قرار داشته باشد.
 به‌گفته این روانشناس، در عصر الکترونیک، دوست و همبازی خیلی از بچه‌ها و همچنین حسرت خیلی دیگر گوشی تلفن هوشمند یا دستگاه‌های بازی رایانه‌ای است؛ افراط در ارتباط بچه‌ها با این وسایل و همچنین قطع ارتباط کودکان با همسالان به‌دلیل گسترش بیماری واگیردار کرونا، ضربات اساسی به تشکیل شخصیت سالم در فرزندان ما وارد خواهد کرد، البته بدیهی است که صدمات و آسیب‌های جسمی نیز بر این رده سنی وارد شده است. کم تحرکی و نبود نشاط کودکانه، صدمات جسمی و روحی و روانی برای کودکان به‌همراه دارد تا حدی که می‌توان آن را مقدم بر آموزش‌های معمول و کلاسیک قلمداد کرد. به تعویق افتادن آموزش، قابل جبران است، اما تنهایی، نبود نشاط، خمودی، خجالتی شدن و در نهایت افسردگی کودک به سختی قابل جبران است و در شخصیت کودک مؤثر است. همان‌طور که بیان شد بازی البته نه در تنهایی و بازی‌های رایانه‌ای بلکه بازی با همسالان برای کودکان در سنین دبستان و قبل از دبستان واجب و ضروری و دقیقاً به منزله انجام امور روزانه برای بزرگسالان است، بنابراین همان‌طور که در ایام انتشار بیماری کرونا برای انجام کارهای روزانه خود راه حل‌هایی یافته و امور داخل منزل و خارج از منزل را تعطیل نمی‌کنیم، باید با توجه به‌ضرورت شخصیتی و تربیتی برای فعالیت کودکان هم به‌دنبال راه حل‌های عملی باشیم تا هم پروتکل‌های بهداشتی و دوری از بیماری رعایت شود و هم فرزندانمان علاوه بر بهره‌گیری از آموزش‌های معمول بتوانند در ارتباط با همسالان و بازی‌های کودکانه، شادی و نشاط بیشتری را تجربه کنند.
 ولدخانی در ادامه می‌افزاید: فراموش نکنیم که بسیاری از آموزش‌ها در این سنین از طریق بازی‌های مفید صورت می‌گیرد و در صورت توجه به این موضوع، بسیاری از روش‌های آموزش و پرورش والدین دستخوش تغییرات مثبت می‌شود.