شیما جهانبخش
خبرنگار
صید، راه معیشت بیش از 12 هزار نفر در سه استان مازندران، گیلان و گلستان است. این تعداد، صیادان مجازی هستند که برای انداختن تورهای صیادی باید مجوز بگیرند و در زمان و جایی به‌کار صید بپردازند که آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های شیلات تعیین می‌کند، اما جمعیت صیادان به همین تعداد ثبت شده و مجوز گرفته محدود نمی‌شود. صیادان غیر مجاز هم بر اساس آمار تخمینی به همان میزانی صید می‌کنند که صیادان مجاز از ذخایر دریا برداشت می‌کنند. با این تفاوت که زمان و مکان صید آنان را شیلات تعیین نمی‌کند. صیادان غیر مجاز بدون توجه به فصل زاد و ولد ماهیان و بدون توجه به اینکه ماهیان مولد نباید صید شوند، در جایی تورهای خود را به آب می‌اندازند که ماهی باشد و مأموران شیلات و حفاظت محیط‌ زیست نباشند. صیادی دور از چشم نظارت، هر سال داشته‌های خزر را تهی‌تر و فقیر‌تر از سال قبل می‌کند و ذخایر ماهیان استخوانی که محل تأمین روزی و معیشت هزاران صیاد است اکنون در خطر جدی قرار گرفته است افزون بر آن آلودگی آب رودخانه‌ها و کاهش آب رودخانه‌های ورودی به خزر که محل تخم‌ریزی ماهیان استخوانی است هم در کاهش ذخایر ماهیان استخوانی تأثیر زیادی داشته است.
بر اساس برآوردها در سال‌های اخیر صید غیرمجاز در دریای خزر سبب کاهش 50درصدی ظرفیت ماهیان استخوانی خزر شده است. سازمان شیلات اعلام کرده برنامه‌هایی را برای احیا و افزایش ماهیان استخوانی در دستور کار خود قرار داده تا بتواند ذخیره‌های دریا را بهبود دهد و اقتصاد این بخش را حیات بخشد. یکی از این برنامه‌ها رها‌سازی میلیون‌ها قطعه بچه ماهی از 2 گونه مهم و استراتژیک سفید و کپور است که به‌صورت طبیعی تکثیر شده‌اند اما بخش قابل توجهی از همین ماهیان هم قبل از بالغ شدن توسط صیادان غیر مجاز یا به‌دلیل آلودگی آب رودخانه در منطقه زاد‌آوری این ماهی‌ها تلف می‌شوند.
 در این میان استان مازندران که با داشتن ۴۸۰ کیلومتر ساحل از بیشترین سواحل دریای خزر بهره می‌برد و معیشت بیش از چهار هزار و ۲۰۰ ماهیگیر در قالب ۵۴ شرکت تعاونی صیادی پره از طریق صید تأمین می‌شود سال گذشته با کاهش ۵۰ درصدی صید ماهی‌های استخوانی مواجه بوده است.
کاهش 50 درصدی صید در یکسال
«حسن اسحاقی»، مدیرکل شیلات استان مازندران در گفت‌و‌گو با «ایران»با ابراز نگرانی از کاهش 50 درصدی ذخایر گونه‌های مهم استراتژیک دریای خزر می‌گوید: سال گذشته صید ماهیان استخوانی در استان نزدیک به 3 هزار و ۶۰۰ تن بوده که نسبت به مدت مشابه در سال قبل (سال 97) کاهش 50درصدی داشته‌ایم. اسحاقی با اشاره به اینکه ۴۸۰ کیلومتر از سواحل دریای خزر در  مازندران واقع شده است، می‌افزاید: با رایزنی‌های انجام شده و حمایت‌های دولت سال گذشته بیش از ۸۰ میلیون قطعه بچه ماهی از 2 گونه مهم سفید و کپور در مجتمع شهید رجایی ساری تکثیر شده است. البته اتحادیه تعاونی‌های صید پره استان در بخش خصوصی نیز تعامل بسیار خوبی با ما داشته‌اند و با کمک آنها در مجموع بیش از ۱۰۰ میلیون بچه ماهی در دریای خزر و رودخانه‌های شاخص استان رهاسازی شده است. از این تعداد ۴۰ درصد در شرق، ۳۰ درصد در مرکز و ۳۰ درصد در غرب استان رها‌سازی شده‌اند. البته تأثیر این طرح از حداقل 2 سال آینده مشخص خواهد شد.
 آلودگی رودخانه‌ها چرخه تکثیر را بر هم زده است
مدیرکل شیلات استان مازندران در پاسخ به اینکه چرا صید و ذخیره گاه‌های خزر به این حال و روز افتاده‌اند، خاطرنشان می‌کند: گونه‌های خزر رود کوچ هستند و باید برای تولید مثل به رودخانه‌ها برگردند و در آنجا تخم‌ریزی کنند اما متأسفانه آلودگی‌های زیادی که در رودخانه‌ها وجود دارد باعث شده فرآیند تولید مثل بخوبی انجام نشود. مهم‌ترین عوامل آلودگی زیست محیطی رودخانه‌های استان رسوبات معادن بالادست، فاضلاب‌های شهری و صنعتی، سموم کشاورزی و... است که همگی به رودخانه‌ها سرازیر می‌شوند و این موضوع باعث شده بستر رودخانه‌ها بستر مناسبی برای تکثیر گونه‌های استراتژیک دریای خزر نباشد. بیشترین عوامل مربوط به شرایط زیست محیطی است. به هر حال برای تکثیر باید این شرایط مهیا باشد تا زمانی که شرایط طبیعی و بکر طبیعت را به هم می‌زنیم باید منتظر چنین عواقبی هم باشیم.
ساز‌مان صید غیرمجاز!
 مدیرکل شیلات مازندران با بیان اینکه نزدیک به ۳۰ درصد از کمبود و کاهش صید را مربوط به صید غیرمجاز می‌دانیم، تأکید می‌کند: جدا از عوامل زیست محیطی حضور صیادان غیر مجاز در مصب رودخانه‌ها در فصل تخم‌ریزی هم مزید بر علت شده است. این صیادان درفصل‌هایی که صید مجاز نیست با صید گونه‌های مولد باعث می‌شوند چرخه تولید مثل با مشکل مواجه شود و همه اینها دست به‌دست هم داده اند تا شاهد چنین وضعیتی در دریای خزر باشیم. در حال حاضر صید غیرمجاز به‌صورت سازمان یافته انجام می‌شود و صیادان حرفه‌ای در آن فعالیت دارند. همین موضوع کار را بسیار سخت کرده و دردسرهای زیادی در یگان حفاظت برای مبارزه با صید غیرمجاز به همراه کمبود نیروی انسانی وجود دارد. در گذشته در هر شیفت 4 نیروی حفاظت و یک قایق برای مبارزه با صید غیرمجاز در دریا حضور داشتند اما اکنون به علت کمبود نیرو، تنها یک نفر را در هر شیفت می‌توانیم برای مبارزه با صید غیرمجاز راهی دریا کنیم.
اسحاقی با اشاره به وضعیت بد صید و صیادی می‌افزاید: در حال حاضر بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد ذخایر تمام گونه‌های خزر با رشد منفی مواجه شده‌اند و همین موضوع باعث شده معیشت صیادان با مشکل روبه‌رو شود، اگر وعده حمایتی دولت محقق نشود شاهد تعطیلی حدود ۴۰ درصدی شرکت‌های تعاونی صید و صیادی خواهیم بود.در چند سال اخیر اغلب شرکت‌ها تعطیل شده‌اند و از ۵۴ شرکت صید پره با چهار هزار و ۱۰۰ صیاد که در استان مازندران باید مشغول به کار باشند نزدیک به 10 شرکت هیچ فعالیتی ندارند و سهامداران هم هیچ رغبتی برای ادامه کار  ندارند.

گروه ایران زمین - «تمساح چیتگر» اکنون در غرب تهران به حیوانی مشهور تبدیل شده که دیده نمی‌شود اما همه درباره آن حرف می‌زنند. جز تصویری نیمه واضح که در آن موجودی در دریاچه چیتگر شناور است و در فضای مجازی منتشر شده نشانه دیگری از آن نیست. تصویر دیگری هم منتشر شد که عنوان شد رد پای همان تمساح در خشکی است که احتمال زیادی دارد ساختگی باشد. همین دو تصویر چندین روز است که موضوع بحث و نظر کاربران فضای مجازی و دغدغه کسانی شده است که گذرشان به دریاچه خلیج فارس افتاده است.
علیرضا شهرداری، کارشناس حیات وحش به مهر گفته است، با توجه به عکس منتشر شده و حرکت آب احتمال رهاسازی تمساح قاچاق در این دریاچه وجود دارد.وی توضیح داد: در حدود ۵ سال گذشته گرایش به ورود تمساح قاچاق به‌عنوان حیوان خانگی به کشور بیشتر شده است و با یک مکالمه ۱۰دقیقه‌ای براحتی می‌توانید تمساح مورد نظرتان را از قاچاقیان بخرید و به همین دلیل معتقدم احتمال رهاسازی تمساح در چیتگر زیاد است. وی در ادامه با اشاره به اینکه طبیعت و فیزیولوژی بدن تمساح به شکلی است که امکان زنده ماندن در آب و هوای شهری مثل تهران برای آن وجود ندارد، اظهار داشت: تمساح خزنده‌ای است  خونسرد که با شش تنفس می‌کند و سرمای هوا باعث می‌شود درنده خویی تمساح از بین برود و درجه دمای آب دریاچه امکان زنده ماندن این حیوان را به زیر صفر می‌برد.
ماهی سرسوسماری
معاون اجرایی پروژه دریاچه چیتگر نیز به‌دنبال انتشار اخباری درباره وجود شواهدی مبنی بر حضور تمساح در دریاچه چیتگر گفته است: حدس می‌زنیم گونه‌ای که مشاهده و از آن عکسبرداری شده است اَلیگِیتور فیش (alligator gar) یا ماهی سرسوسماری باشد. تاکنون نیز شواهدی مبنی بر وجود ردی از تمساح در این دریاچه مشاهده نشده است.
 علی اکبر عفت‌منش افزوده است: چندی پیش یکی از گردشگران دریاچه چیتگر عکسی از روی آب گرفته بود که نشان می‌داد گونه‌ای مانند تمساح یا الیگیتور فیش - ماهی سرسوسماری - در آب شنا می‌کند. همان زمان این گردشگر عکس را در اختیار یکی از نگهبانان شیفت شب دریاچه چیتگر قرار داد. وی همچنین گفته است: حدس ما این است که گونه‌ای که مشاهده و از آن عکسبرداری شده است الیگیتور فیش یا ماهی سرسوسماری باشد. پیش از این نیز شیلات وجود این گونه را در دریاچه تأیید کرده بود.
راضیه تنگستانی، کارشناس شیلات نیز در این باره گفته است: الیگِیتور فیش ماهی سرسوسماری در ایران به‌صورت آکواریومی نگهداری می‌شود و نمی‌تواند از آب خارج شود از این‌رو اگر ردپایی بیرون از آب مشاهده شده باشد، الیگیتور فیش نیست و تمساح است.
محیط‌ زیست تهران: وجود تمساح محال است
فرمانده یگان حفاظت محیط‌ زیست استان تهران نیز به ایرنا گفت: این یگان از یک ماه گذشته تاکنون پایش‌های گوناگونی در دریاچه چیتگر انجام داده است ولی وجود تمساح در این دریاچه محال است. فرهادی زند ادامه می‌دهد: تمساح یک جانور دوزیست است که در آب‌های کم عمق زندگی می‌کند و وجود آن در دریاچه چیتگر به‌خاطر شرایط زیستی محال است.وی اضافه می‌کند: اگر تمساح در این دریاچه وجود داشت نیاز به شکار و حضور در خشکی داشت که طی این یک ماه هیچ موردی مشاهده نشده است ضمن اینکه پایش‌ها به‌صورت شبانه روز ادامه دارد.
آتش‌نشانی در جست‌و‌جوی تمساح
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران هم از آغاز عملیات جست‌و‌جوی تمساح در دریاچه چیتگر خبر داد و اعلام کرد: این عملیات با حضور مأموران ۳ ایستگاه آتش‌نشانی در حال انجام است.
سیدجلال ملکی می‌گوید: در پی انتشار اخباری مبنی بر احتمال وجود تمساح در آب‌های دریاچه چیتگر، محدوده شمال غرب تهران، در روزهای گذشته چند مورد تیم‌های گشت آتش‌نشانی نسبت به گشت زنی در محیط پیرامونی دریاچه اقدام کردند، اما چنین حیوانی یا چیزی شبیه به تمساح مشاهده نشد.

سمنان- آرامگاه خشتی احمد منوچهری دامغانی براساس نامه ارسالی از سوی علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به استاندار سمنان در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.‌ به‌گزارش روابط عمومی استانداری سمنان، علی اصغر مونسان با ارسال نامه‌ای به استاندار سمنان نوشت: براساس بند(ج) ماده واحده قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگی - تاریخی کشور در فهرست آثار ملی آرامگاه خشتی منوچهری دامغانی ثبت ملی شد.
در این نامه آمده است: اثر فرهنگی و تاریخی «آرامگاه خشتی منسوب به منوچهری دامغانی» واقع در استان سمنان، شهرستان دامغان، بخش مرکزی، شهر دامغان، خیابان قمر بنی هاشم(ع)، خیابان پویش، نبش پویش ۲ پس از طی تشریفات قانونی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و حکم آن ابلاغ می‌شود.‌
در بخشی از این نامه آمده است: اثر مذکور تحت حفاظت و نظارت این وزارت است و هرگونه دخل و تصرف یا اقدام و عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر هویت آن شود برابر مواد ۵۵۸ لغایت ۵۶۹ از کتاب پنجم مجازات‌های اسلامی، تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده، جرم محسوب می‌شود و مرتکب مشمول مجازات‌های قانونی خواهد شد.مونسان تأکید کرده است: مرمت و بازسازی آرامگاه خشتی منوچهری دامغانی صرفاً با تأیید و نظارت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ممکن خواهد بود.‌
بوالنَّجم احمَدبن قوس بن احمد منوچهری دامغانی معروف به منوچهری دامغانی شاعر ایرانی سده پنجم هجری اهل دامغان بود. او را شاعر طبیعت خوانده‌اند وی تخلص خود را از نام نخستین ممدوح خود فلک المعالی منوچهر بن قاموس وشمگیر پنجمین حکمران زیاری گرفته‌ است. بازتاب عناصر طبیعی نظیر رنگ، صوت، عناصر بویایی در آثار منوچهری چشمگیر است.

اهواز - تا پایان امسال 300 مدرسه سنگی در استان خوزستان حذف خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مدیرکل تجهیز و نوسازی مدارس خوزستان گفت: 5 هزار و 500 فضای آموزشی در استان وجود دارد که بیش از سی و پنج درصد آنها فاقد استاندارد هستند.
علی قربانی همچنین با اشاره به اجرای طرح‌های نوسازی مدارس خوزستان با کمک خیران سراسر کشور افزود: دو هزار مدرسه شامل ۱۰ هزار کلاس درس در استان تخریبی هستند و باید نوسازی شوند.
وی با اشاره به کمبود فضا‌های آموزشی بویژه در مناطق حاشیه‌ای و روستا‌های خوزستان گفت: برای رفع این کمبود‌ها چهار هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
قربانی مشارکت خیران مدرسه‌ساز در خوزستان را مطلوب ارزیابی کرد و افزود: امسال ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار از سوی خیران به نوسازی مدارس خوزستان اختصاص یافت که ما در این زمینه در جایگاه دوم کشور قرار داریم.
مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس خوزستان با اشاره به وجود ۱۳۰۰ کلاس سنگی در خوزستان گفت: در حال حاضر برای حذف ۳۰۰ کلاس سنگی با اعتباری حدود ۴۰ میلیارد تومان تا پایان امسال برنامه‌ریزی شده که تاکنون ۶۰ مدرسه برچیده شده است.

مسعود لاهوت
کارشناس محیط زیست
بیوکراسی نوعی از سبک زندگی است که عاملان آن یعنی بیوکرات‌ها نتوانسته‌اند آنگونه که باید این منش و رفتار متکی بر دو پایه اخلاق‌‌مداری و احترام به طبیعت را به‌عنوان یک مکتب سیاسی-اجتماعی در جامعه معرفی کنند. این ناتوانی در معرفی شاید قدری به واقع‌گرا بودن این سبک زندگی برمی‌گردد که مبرا از هرگونه آرایش غیرملزم و وعده‌های جذاب دیگر مکاتب اجتماعی است اما در اصل هرآنچه قدری با واقعیت همخوانی دارد و نتوانسته تبدیل به رفتار و الگوی جمعی شود باید آسیب شناسی شود.
شیوع کووید۱۹ در نزدیک به یک سال گذشته زمزمه این واقعیت را علنی‌تر کرد که هر چه رفتار انسان در قبال طبیعت غیرمسئولانه‌تر باشد پاسخ طبیعت قاطع و بدون مماشات خواهد بود. یکی از بزرگترین پیش‌بینی‌های دانشمندان در مورد قاطع‌ترین پاسخ طبیعت به انسان که به آرامی و طی ۵۰ سال آینده رخ خواهد داد، تغییرات اقلیمی و خسارت‌های جبران‌ناپذیر آن است.
فراز و فرودهای فلسفی و جامعه‌شناختی قرن نوزدهم به‌همراه تنش‌ها، جنگ‌های سیاسی و ایدئولوژیک در قرن بیستم و اوایل قرن حاضر انسان‌ها را واداشت تا نسخه همگنی به‌نام دموکراسی را برای تمامی جهانیان تجویز کنند اما این نسخه مانند ناخدایی راه‌نشناس کشتی بشریت را در چنان گردابی فروبرده که اکنون هشدارهای نهادهای علمی و سیاسی بیطرف از جمله سازمان ملل مورد بی‌اعتنایی و گاهی تمسخر سران به اصطلاح دموکراتیک کشورهای توسعه یافته از غرب تا شرق عالم قرار می‌گیرد.
نهاد دانشگاه، سازمان‌های مردم‌نهاد و در رأس آنها نخبه‌های مطلع از این موضوع با چنان ادبیاتی از این تناقض بزرگ بین ایدئولوژی و عمل در دموکراسی صحبت می‌کنند که گویی خود از آزمندی آن برای در قدرت ماندن هرچه بیشتر قدرتمندان و ثروتمندتر شدن هرچه بیشتر ثروتمندان بی‌اطلاع هستند.
در نقطه مقابل ادبیات ضعیف و غیراقناعی زیستمندی بیوکراسی از سوی طرفداران آن نسخه‌ای آرمانی و غیرعملی برای مقابله با تهدیداتی همچون تغییرات اقلیمی و اپیدمی‌های دیگر در پی تجاوز به حریم حیوانات تجویز می‌کنند و مسافران این کشتی، غافل از به گل نشستن آن در درون اتاق‌های زیبا و مجلل در خواب غفلت به سر می‌برند.
این واقعیت باید در صدر رسانه‌های جهان قرار گیرد که اگر زمین توسط یک دولت غیرمسئول در شرق آسیا مورد بی‌مهری قرار گیرد تبعات آن دامنگیر انسان‌هایی در غربی‌ترین نقطه جهان خواهد بود و همچنین بالعکس. اما نه تنها هیچ هماهنگی برای تفهیم این موضوع برای افکار عمومی توسط سیاستمداران آوانگارد و مدعی دموکراسی صورت نگرفته بلکه گاهی این بحران ناملموس را با منافع ملی کشورهای خود انطباق می‌دهند و در صورت عدم مغایرت نسبت به انجام آن اقدام می‌کنند.
شواهد علمی نشان می‌دهد که اجرایی شدن تمام و کمال مفاد توافق پاریس و توافق اخیر اتحادیه اروپا در خصوص کاهش انتشار کربن بازهم راهگشای مشکلاتی که در آینده به تبع خطاهای چند ده ساله انسان در پی صنعتی شدن به وقوع خواهد پیوست، نخواهد بود. آیندگان تنها با یک حساب سرانگشتی میزان قدرت و آزمندی دموکراسی در برابر زیستمندی بیوکراسی را تجزیه و تحلیل کرده و مانند قهقهه‌های ما بر رفتارهای نابخردانه مردمان پیش از تاریخ به ریش انسان‌خردمند قرن ۲۱ خواهند خندید یا شاید هم دیگر انسانی برای خندیدن باقی نماند و ما پایان تاریخ را اینگونه تلخ و بی‌سرانجام رقم بزنیم.

قزوین - مدیرکل میراث‌ فرهنگی استان قزوین گفت: با توجه به آسیب جدی وارد آمده به دیوار ضلع شرقی سرای تاریخی وزیر و تهدیدی که برای بنا و تردد عابران و ساکنین محل به همراه داشت، مرمت استحفاظی دیوار ضلع جنوب‌شرقی این اثر آغاز شد.
علیرضا خزائلی با اشاره به مرمت استحفاظی دیوار سرای تاریخی وزیر، تصریح کرد: سرای تاریخی وزیر از آثار متعلق به دوره قاجار و یکی از بخش‌های مهم بازار تاریخی قزوین در هسته مرکزی بافت تاریخی شهر واقع‌ شده است، مرمت و احیای بخش‌های مختلف این مجموعه ارزشمند تاریخی از اولویت‌های این اداره کل به شمار می‌رود و طی سنوات گذشته انجام‌ شده است.
به گزارش  روابط عمومی میراث فرهنگی قزوین، وی افزود: با توجه به آسیب جدی وارد آمده به دیوار ضلع شرقی این اثر و تهدیدی که برای بنا و تردد عابران و ساکنین محل به همراه داشت، مرمت اضطراری و استحفاظی این بخش از مجموعه، با مشارکت اداره کل اوقاف و امور خیریه، سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری قزوین و نظارت کارشناسان اداره کل آغاز شد. مدیرکل میراث‌فرهنگی استان قزوین گفت: در این پروژه استحکام‌بخشی دیوار شامل جمع‌آوری بخش آسیب‌دیده و بازسازی مجدد آن، استحکام‌بخشی حجره‌های پشت دیوار شامل شمع‌کوبی و مرمت طاق‌های آسیب‌دیده و مرمت استحفاظی بام مجموعه در ضلع جنوب‌شرقی شامل اجرای داربست و شیروانی انجام می‌شود.سرای تاریخی وزیر واقع در مجموعه بازار قزوین ازجمله اماکن تاریخی و دیدنی شهر قزوین است که در سال ۱۳۷۹ با شماره ۳۳۱۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.