ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
مروری به کلیدواژههای مهم سخنرانیهای روحانی در 130 روز گذشته
از تأکید بر اتحاد و انسجام تا هماهنگی و همکاری
گروه سیاسی/ حسن روحانی در آخرین جلسه هیأت دولت در روز 8 مرداد گفت: «از توطئه جنگ قوا عبور کردیم.» او این حرف را به دنبال گذشت روزهایی بر زبان آورده که حتی دورخیزهایی برای به جریان انداختن استیضاحش در مجلس را هم تجربه کرد. دورخیزهایی که البته به تذکر رهبر معظم انقلاب و حمایت ایشان از دولت برای ادامه فعالیت تا آخرین روز کارش رسید. اما جز آن در این دوره سه ماهه از کار مجلس جدید، کم نبود تلاشهایی که برای به مجلس کشاندن او برای طرح سؤال و یا بردن وزرایش به جلسه استیضاح به جریان افتاد.
از همان اولین ساعاتی که نتایج انتخابات مجلس یازدهم اعلام شد قابل پیشبینی بود که احتمالاً حسن روحانی باید جلسات سران قوا در یک سال پایانی حضورش در پاستور را میان دو رقیب انتخاباتی سال 96 خود تجربه کند. تجربهای که برای خیلیها نشانه افزایش تنش بین قوا به نظر میرسید. دولت و حسن روحانی اما از همان ابتدا میدانستند که این اتفاق در میانه میدان درگیری با تحریمهای امریکا و فشارهای خارجی چه نتایج تلخی میتواند در پی داشته باشد. ماجرا اما به همین محدود نماند؛ خیلی زود معلوم شد بار همهگیری کرونا بر دوش اقتصاد کشور مانند همه دنیا، باری به مراتب سنگینتر از آن بوده که از قبل به نظر میرسید. حالا با درگیری در دو میدان «تحریم» از یکسو و «کرونا» از سوی دیگر، شکاف در صفوف خودی به هیچ ترتیبی قابل توجیه نبود. قبل از روی کار آمدن مجلس یازدهم اما بخش مهمی از نگرانیها معطوف این سؤال بود که آیا مجلس تازهنفس و البته با دیدگاهی متفاوت با دولت در این میدان چه خواهد کرد؟ نگرانی که البته یک سال و اندی قبل از آن هم بابت شروع دوره جدید قوه قضائیه هم مطرح بود اما چندان طولی نکشید که مشخص شد محلی از اعراب ندارد. ذات متکثر مجلس اما در این خصوص باعث تفاوت تحلیلها شده بود. روز هفتم خرداد در افتتاحیه مجلس یازدهم پیامی که روحانی از پاستور با خود به بهارستان آورده بود، پیام همکاری بود؛ «هم دوران دولت، چهارساله و کوتاه است و هم دوران مجلس؛ اما با همکاری دولت و مجلس میتوانیم برای دههها و حتی قرنها برای مردم یادگار دائمی و ماندگاری بهجا بگذاریم» و «ترجیح منافع ملی بر منافع بخشی و جناحی اساس کار برای همکاری دولت و مجلس خواهد بود.»
این سخنان روحانی در آن روز البته فقط یک تعارف سیاسی نبود، در تمام مدت سپری شده از سال 99، تأکید حسن روحانی بر روی همین مسأله بوده و هست؛ تأکید بر یک همکاری همدلانه و ملی برای گذر از شرایط ویژهای که کشور در آن قرار دارد. او در حدود 4 ماه و نیم اخیر از اول فروردین ماه تا 5 مرداد ماه در مجموع 49 بار در سخنرانیهایش قوا، نهادها و طیفهای مختلف اجتماعی را دعوت به وحدت کرده است. به عبارتی تقریباً هر 3 روز یک بار. در همین مدت هم در سخنان رئیس جمهوری 33 بار موضوع دعوت به همکاری و 37 بار تأکید بر همراهی دیده میشود. یعنی تقریباً هر دو روز یک بار تأکید بر مسأله «همکاری و همراهی». این اما تمام واژههای همدلانهای نبود که در این مدت مورد تأکید حسن روحانی قرار گرفت؛ او در 135 روز گذشته و 70 سخنرانی که در این مدت داشته، 22 بار در سخنرانیهای خود بر اتحاد، 21 بار بر لزوم انسجام، 17 بار بر همدلی، 16 بار بر کمک و نهایتاً 7 بار بر هماهنگی در درون کشور تأکید کرده است.
البته رئیس جمهوری از همان روز اول فروردین ماه 99 تمرکز ویژه خود بر این مفاهیم «وحدتساز» برای سال جدید را در پیام نوروزیاش کلید زد. جایی که تأکید کرد: «از کرونای جسمی سریع خواهیم گذشت. با وحدت، تلاش، همکاری، با تلاش پزشکان، باید تلاش کنیم از کرونای روحی هم عبور کنیم. وحدت، اتحاد و اخلاق است که میتواند آینده خوبی را برای ما بسازد.» همین خط و مسیر در سخنان رئیس جمهوری در اولین جلسه هیأت دولت سال 99 هم مورد تأکید قرار گرفت؛ «در کنار این همه سختی یک انسجام درست شد. نگذاریم این انسجام از بین برود، دلها به هم نزدیک شد، مقدار زیادی کینهها زدوده و دلها متوجه حق و خداوند و کمک به همدیگر شد. این آثاری که در کنار این رنج (کرونا) به دست آوردیم را نگذاریم از بین برود.» وجه سیاسی همین مسأله هم در جلسه روز 13 فروردین هیأت دولت در سخنان رئیس جمهوری متبلور شد؛ «از جناحهای سیاسی تشکر میکنم. درست است جناحهای سیاسی اختلاف سلیقههای مختلفی دارند اما بجز یک عده بسیار معدود و کم، همه حمایت میکنند و همزبان و همنوا هستند.»
پیامهای همدلانه رئیس جمهوری از همان آغاز سال تا همین امروز به صورت مسلسلوار در همه 70 سخنرانی او تکرار شده است. تکراری که نشان از یک واقعیت مهم دارد و آن اینکه رسیدن به یک تفاهم جمعی و همکاری همدلانه برای دولت نه صرفاً یک شعار فانتزی بلکه یک سیاست عملیاتی ناظر به سال پایانی عمر دولت است. سالی که در کنار بار جمع کردن پروژهها بر روی دوش قوه مجریه، بار تحریم و کرونا نیز سنگینی میکند. اهمیت مدیریت این مسائل از نظر دولت و رئیس جمهوری نه یک بهانه کار تبلیغاتی و سیاسی بلکه ضرورتی ملی است که اگر درست به سرانجام نرسد، همه کشور را متضرر میکند. با همین دیدگاه است که حسن روحانی در جلسه هیأت دولت روز 3 اردیبهشت و در شرایطی که بسیاری از ناظران سیاسی آغاز به کار مجلس جدید را چالشی بزرگ برای دولت میدانستند، اینگونه موضعگیری کرد: «ما باید یادمان باشد که رقابتهای انتخاباتی سال 96 سه سال است که تمام شده. 96 رقابتی انتخاباتی بود و الان در سال 99 هستیم. سال بعد از انتخابات است. مجلس هم که انتخابات آن برگزار شد دیگر رقابت انتخاباتی نداریم و همه باید برای کشورمان و ملتمان کار کنیم. حالا انتخاباتی سال آینده هست، باز سال آینده شروع کنیم. امسال سال وحدت است، باید دست هم را بگیریم و در کنار هم باشیم.»
با این توصیف به نظر میرسد اعلام این موضوع توسط رئیس جمهوری که «از توطئه اختلاف بین قوا عبور کردهایم»، اعلام پیروزی و موفقیت نسبی در سیاستی باشد که در 135 روز گذشته مورد تأکید جدی دولت برای سال آخر کارش بود. هر چند که هیچ چیز قطعی نیست و عدم شناخت موقعیت میتواند ورق «همکاری» و «وحدت» را در کشور برگرداند.
حاکمیت یکپارچه
ناصر ایمانی
فعال سیاسی اصولگرا
سخنان اخیر رئیس جمهوری در جلسه هیأت دولت و گلایه ضمنی ایشان از مشکلاتی که تضادها و تعارضهای میان قوا و نیز شایعات کذب در مسیر تلاش دولت برای اداره بهتر کشور ایجاد میکند؛ بهانهای است برای مرور نکاتی چند درباره بایستههای حاکمیت مطلوب و رابطه میان اجزای آن. در همه کشورهای جهان حاکمیت یک مفهوم یکپارچه است. هم مردم یک کشور و هم جامعه جهانی از یک نظام سیاسی انتظار حاکمیتی واحد دارند و نه حاکمیتی چندگانه. اگرچه مفهوم حاکمیت در اغلب کشورها میان قوای سهگانه یا چندگانه تقسیم شده است، اما دقیقاً همین قوا هستند که باید تصویر یک حاکمیت یکپارچه را نشان بدهند. در هر کشوری اگر رفتار هر یک از این قوا به گونهای باشد که تلقی عمومی مردم یا جهان خارج این باشد که کشتی حاکمیت یک کشور دو یا سه ناخدا دارد نتیجهای جز زیر سؤال رفتن کل مفهوم آن حاکمیت برایشان نخواهد داشت.
البته توجه داشته باشیم که دایره نقادی و حتی اختلاف نظر کاملاً از این موضوع خارج است. یعنی بهطور طبیعی قوای سهگانه جمهوری اسلامی ایران یا هر کشوری میتوانند درباره راه و روش مطلوب خود برای اداره کشور با یکدیگر اختلافنظر و دیدگاه داشته باشند. اما خط قرمز رفتار قوای سهگانه آنجایی است که خدای ناکرده این اختلافنظرها به اندازهای باشد که مفهوم حاکمیت یکپارچه را در ذهن عامه مردم زیر سؤال ببرد. بنابر این، اینکه اختلاف نظر و تفاوت سلیقه چه حجمی دارد و به چه نحو بیان میشود در این میان اهمیت پیدا میکند. اگر فاصله نظرات از یکدیگر زیاد باشد و با لحن تخاصمآمیزی بیان شود بیشک به حاکمیت یکپارچه لطمه خواهد زد و باید خط قرمز تلقی شود. آنچه گفته شد یک امر کلی و جهانشمول است که در کشور ما با توجه به شرایط حاکم شده داخلی و خارجی و فشارهای شدید اقتصادی و اجتماعی که وجود دارد اهمیتی دوچندان پیدا میکند.
فراموش نکنیم که ما خارج از مرزهای کشورمان مخالفان و دشمنان بسیار جدی و متعددی داریم. شاید هیچ کشوری روی کره زمین وجود نداشته باشد که این میزان مخالف و دشمن داشته باشد. همچنان که تحریمهایی که علیه کشور ما وضع و اجرا شده سختترین تحریمهای بیسابقهای است که در طول تاریخ روابط میان کشورها وجود نداشته است.
در شرایطی که یک کشور با مشکلات داخلی و هجوم خارجی مواجه است، عقل اقتضا میکند که اختلافنظرهایی که بهطور طبیعی در همه کشورها وجود دارد متناسب با شرایط کنترل و هدایت شوند تا مبادا این ذهنیت در خارج شکل بگیرد که فشارها سبب شده سیستم مرکزی تصمیمگیری نظام سیاسی دچار بیقاعدگی و اختلال شده است.
بنابر این شرایط کشور ما اقتضا میکند که قوای مقننه، مجریه و قضائیه اگر چه اختلاف نظر حق طبیعیشان است اما کاملاً به شرایط ویژه کشور توجه داشته باشند. البته در این مسیر خوشبختانه برخی اقدامات مانند تشکیل شورای اقتصادی سران سه قوه که با ابتکار مقام معظم رهبری تشکیل شد از جمله اقداماتی است که توانسته و میتواند در جهت ایجاد همآوایی میان قوای سهگانه مؤثر باشد و از حجم اختلافنظرها و عملکردهای متعارض میان آنها بکاهد.
با وجود این نکته مهمی که نباید از نظر دور داشته شود این است که قوای سهگانه باید تا حد امکان تلاش کنند تا اختلافات خودشان را در محافل غیرعمومی حل کنند و آن را به سطح جامعه نکشانند. این به معنای پنهان کردن اطلاعات از مردم نیست، بلکه به معنای آن است که بسیاری از اختلافات با گفتوگو و همفکری در درون جمع مسئولان قابل حل است و نباید با اهداف سیاسی به سطح جامعه کشانده شود و موجب اضطراب بیشتر برای مردم در شرایط کنونی شود.
در همین راستا ما در جامعهمان با عامل مخرب دیگری نیز مواجه هستیم که به نوعی در سخنان اخیر رئیس جمهوری محترم نیز به آن اشاره شد. شایعه و زیر سؤال بردن تصمیمات نهادهای حاکمیتی بر مبنای محتواهای رسانهای که ملغمه نگرانکنندهای از اطلاعات درست و نادرست هستند یکی از عوامل مضر در رابطه مردم و حاکمیت است. البته ریشه بسیاری از شایعاتی که در کشور منتشر میشود به عملکرد ناصحیح مسئولان نهادهای مختلف در سطوح مختلف بازمیگردد. اگر مسئولان با دقت بیشتری عمل و اظهار نظر کنند، اطلاعرسانی بموقع انجام دهند و اینگونه نباشد که با تأخیر در ارائه توضیح، جامعه در مواجهه با شایعات احساس کند که به اخبار مگویی دست پیدا کرده است؛ میتوان از بهوجود آمدن بهمن ویرانگر شایعات که تخریبکننده اعتماد عمومی است، جلوگیری کرد.
در کنار همه آنچه گفته شد ذکر این نکته ضروری است که قرار داشتن دولت در سال آخر مسئولیت اهمیت همه این ملاحظات را تشدید میکند، زیرا سال آخر عمر دولتها از جهت تعامل قوا با یکدیگر و ثبات مدیریت و نیز نگاه و حس مردم نسبت به کارنامه عملکرد قوه مجریه از حساسیت بیشتری برخوردار است و تا حدودی مراقبت بیشتری را میطلبد.
تظاهرات مردمی، نمود امر سیاسی در بستر تغییر نظم جهانی
احمد نادری
استاد دانشگاه تهران
شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی در رویکردی فراجناحی و در قامت یکی از کهنترین نهادهای انقلابی و اسلامی در تاریخ جمهوری اسلامی همواره در تلاش بوده است تا در فضای ملتهب منطقهای و فرامنطقهای با تشخیص سره از ناسره گام در راهی پرخطر نهاده و در مقابل شانتاژهای تبلیغاتی و توطئههای استکباری در داخل و خارج ایستاده و امور تبلیغی جمهوری اسلامی ایران را مدیریت و راهبری نماید. مهمترین مأموریت و اساسیترین چشمانداز این نهادِ کهن و انقلابی این است که با بزرگداشت مراسم و مناسبتهای انقلاب اسلامی همواره در جهت ترویج آرمانهای انقلاب سال 57 حرکت کرده و با تأسی از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب (مد ظله العالی) از کم رنگ شدن این اهداف و آرمانها جلوگیری نماید. برای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی حضور مردم در صحنه و برپایی مراسم و مناسبتها بهصورت مردمی و خودجوش همواره در اولویت اول بوده و از آن بهعنوان یکی از شاخصهای اساسی مقبولیت عمومی انقلاب اسلامی در جامعه پاسداری کرده است، چرا که حفظ مشروعیت و مقبولیت سیاسی در جوامع مدرن همواره یکی از دغدغههای محوری دولت - ملتهای جدید بوده و نظامهای سیاسی از آن بهعنوان پشتوانهای برای اعلام قدرت در فضای سیاسی استفاده کردهاند.
فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران نیز در چهار دهه گذشته فارغ از تمام فراز و نشیبهای موجود در قالب تظاهرات و راهپیماییهای مردمی از حرکت در مسیر دموکراسی غربی خودداری کرده و شکل دیگری از مردم سالاری مبتنی بر خواست و اراده مردم ارائه کرده است. جمهوری اسلامی برخاسته از یک خواست مردمی است و این خواست مردمی در یک فرآیند در ابتدا انقلابی و پس از آن دموکراتیک انتخابی تا به امروز بهعنوان یکی از نظامهای زنده و پرتکاپو به حیات خود ادامه داده است. از اینرو نقش و جایگاه مردم در این نظام بسیار مهم دیده شده است و همین مردم بودهاند که با وجود دشمنیهای چهل ساله نظام سلطه، با پشتیبانی از جمهوری اسلامی تا به امروز نظام را حفظ کرده و به آن استمرار بخشیدهاند.
نقش آفرینی مردم در استمرار و اعطای مقبولیت به نظام، در صور و شکلهای گوناگونی تحقق یافته است. از حوزه زندگی روزمره و مشارکت در امور مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که بگذریم، در حوزه امر سیاسی میتوان مشارکت مردم را در دو حوزه جدی مشاهده کرد: حوزه مشارکت سیاسی در امر انتخابات و دیگری حوزه تظاهرات و راهپیماییها. از آنجا که تحلیل امر سیاسی در حوزه انتخابات مجال دیگری را میطلبد، لذا از این موضوع صرفنظر میکنیم. اما آنچه موضوع بحث کوتاه ما در اینجاست، بحث نمود امر سیاسی در حوزه تظاهرات و راهپیماییهاست. به نظر میرسد میتوان نمود امر سیاسی را در تظاهرات و راهپیماییها بهصورت عریان مشاهده کرد.
از آنجا که اسلامیت یکی از مؤلفههای دوگانه مهم نظام اسلامی در کنار جمهوریت است و اساساً مردم ایران مسلمان هستند، کنشهای غیر رسمی مسلمانان در حوزه غیر رسمی نیز بعضاً یا معنای سیاسی مییابد یا اینکه قابلیت تفسیر سیاسی مییابند. نمونههای این گونه نمودهای غیر رسمی را میتوان در راهپیماییهایی که در اعتراض به سیاستهای نظام سلطه صورت میگیرد، یا اخیراً راهپیمایی اربعین یافت. اعتراضهایی که بسیاری از آنان بهصورت خودجوش صورت میگیرد و بنمایههای مذهبی دارد، صورتهای کنشی غیر رسمی دارد که اگرچه «کارکرد آشکار» و مستقیم آنان در حوزه سیاست رسمی تعریف نشده است، اما در حوزه «کارکردهای پنهان»، کاملاً در حوزه سیاسی جمهوری اسلامی جای داشته و به نوعی بازتولید قدرت نرم برای نظام محسوب میشوند. راهپیماییها و تظاهراتی که در ایران برگزار میشود نیز یکی از نمودهای امر سیاسی است که نظام سلطه سعی داشته است آن را نادیده بگیرد و تظاهراتها در واقع نقش حافظه سیاسی جمعی مردم ایران را برعهده دارند و نوعی سیستم بازتولید حافظهای تلقی میشوند و این سیستمهای حافظهای برای بازتولید جمهوری اسلامی بسیار ضروری و حیاتیاند و لذا بازتولید نظام از خلال همین انتقال سیستم حافظهای انجام میگیرد که در این چهار دهه شاهد امتداد بیوقفه و تسری یافتن به نسلهای سوم و چهارم بودهایم.
از این رو، نقش این تظاهرات و راهپیماییها را نباید دست کم گرفت. تظاهرات و راهپیماییها علاوهبر نقش جامعهپذیری سیاسی و بازتولید حافظهای سیستم در حوزه فضای داخلی ایران، نقشی جدی نیز در فضای بینالملل و در سیاست بینالمللی دارد و آن، بازنمود نقش مردم در پشتیبانی از نظام و در نتیجه افزایش قدرت و جایگاه نظام است. در واقع، از سویی کشورهای قطب سلطه با رصد این تحولات، ارزیابیهای خود را در برآورد قدرت نرم نظام و پشتیبانی مردمی آن، بر مبنای واقعیت بنا میکنند و از سویی، کشورهایی که عضو این نظام نبوده یا مقابل آن هستند، اولاً جایگاه ایران را در تقابل با نظام سلطه جدی میبینند و ثانیاً این تقابل میتواند به الگوسازی منجر شود و آنان میتوانند نظام اسلامی ایران را بهعنوان الگویی مقاوم انتخاب کنند و از آن الهام بگیرند. درمجموع، آنچه جمهوری اسلامی را بهعنوان نظامی خاص در دنیا مطرح کرده و منجر به تقابلی تمام عیار میان نظام سلطه و این موجودیت نسبتاً جدید در فضای بینالملل شده است، فضای ایدئولوژیک آن است. تقابل ایدئولوژیک میان این دو قطب، که به تعبیر هانتینگتون ناشی از اعتقاد به دو نظام ارزشی جهانشمول و رقیب است، توانسته است نوعی از فضای قدرت- مقاومت را در سیاست بینالملل به وجود آورد که در کنار به پاخیزی قطبهای جدیدی همچون چین و روسیه، آینده نظم جهانی را رقم خواهد زد و این آینده قطعاً نوعی نظم چند قطبی(Multipolar) خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران یکی از بازیگران جدی نظم چندقطبی بینالملل در آینده نزدیک خواهد بود و در این قدرتیابی و فرآیند بازتولید قدرت، تظاهرات و راهپیماییهای مردمی نقش بسزا و چشمگیری دارند.
دستگیری سرکرده گروهک تروریستی «تندر»
سرکرده گروهک تروریستی «تندر» توسط وزارت اطلاعات دستگیر شد. به گزارش ایسنا، اشراف سربازان گمنام امام زمان(عج) بر یک گروه تروریستی مستقر در امریکا، منجر به دستگیری سرکرده این گروهک تروریستی شد. جمشید شارمهد سرکرده گروهک تروریستی «تندر» که از امریکا عملیات مسلحانه و خرابکارانه در ایران را هدایت میکرد در پی عملیاتی پیچیده، اکنون در دستان قدرتمند سربازان گمنام امام زمان(عج) قرار دارد. شارمهد در سال ۱۳۸۷، عملیات انفجار در حسینیه سیدالشهدای شیراز را طراحی و هدایت کرد؛ در آن اقدام تروریستی، ۱۴ نفر شهید و ۲۱۵ نفر از عزاداران حسینی زخمی شدند. گروهک تروریستی «تندر» در سالهای اخیر نیز قصد اجرای چند عملیات بزرگ را داشت. منفجر کردن سد سیوند شیراز، انفجار بمبهای سیانوری در نمایشگاه کتاب تهران و منفجر کردن حرم حضرت امام خمینی(ره) هنگام برگزاری مراسم عمومی از جمله این عملیات بود که این عملیات تروریستی با تسلط اطلاعاتی مأموران وزارت اطلاعات ناکام ماند. جزئیات بیشتری از عملیات پیچیده و موفق فرزندان انقلابی ملت ایران در بهدام انداختن سرکرده گروه تروریستی تندر متعاقباً به اطلاع ملت شریف ایران خواهد رسید.
موسوی: امریکا باید پاسخگوی حمایت از گروهکهای تروریستی علیه ایران باشد
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان هم از اقدام مقتدرانه سربازان گمنام امام زمان(عج) در دستگیری سرکرده یک گروهک تروریستی و خرابکار قدردانی کرد. به گزارش ایسنا، سید عباس موسوی ضمن قدردانی از اقدام مقتدرانه سربازان گمنام امام زمان(عج) افزود: رژیم امریکا در حالی خود را در کنار مردم ایران معرفی میکند که تروریستهای شناسنامهدار و کسانی که مسئولیت چندین عملیات تروریستی داخل ایران را بر عهده گرفته و دستشان به خون مردم و شهروندان بیگناه ایرانی آلوده است را در خاک خود جای داده و از آنها در ابعاد و اشکال مختلف حمایت و پشتیبانی میکند. موسوی ضمن اعتراض شدید به دولت امریکا افزود: این رژیم باید پاسخگوی حمایت از این گروهک تروریستی و دیگر گروهکها و جانیانی که از داخل امریکا هدایت عملیات خرابکارانه، مسلحانه و تروریستی علیه مردم ایران را برعهده دارند و خون شهروندان ایرانی را بر زمین میریزند، باشد.
سیبل مخالفان؛ عملکرد یا گفتمان دولت
امروز سالروز تنفیذ حکم ریاست جمهوری حسن روحانی است. 12 مرداد سال 96 و در پی رأی دوباره مردم به روحانی، رهبر معظم انقلاب طی مراسمی در حسینیه امام خمینی(ره) با تنفیذ رأی ملت ایران در انتخابات، حجتالاسلام حسن روحانی را به عنوان ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب کردند. حالا درست یکسال دیگر از عمر این دولت باقی است. حسن روحانی و رأیدهندگان به او برنامهها، ایدهها و طرحهای بیشتری به نسبت دولت اول در سر داشتند. چنانکه روحانی در آخرین روزهای تبلیغات انتخابات در پاسخ به همین درخواستها و مطالبات، اشاره کرد که برخی کارها نیازمند رأی بیشتری است. مردم هم سنگتمام گذاشتند و 18 میلیون و 600 هزار رأی انتخابات 92 در سال 96 به 23 میلیون و 550 هزار رأی رسید.
روحانی در میان خوشبینیها و امیدواریهای فزاینده کار دومین دولتش را آغاز کرد. اولین سال دولت دوازدهم به پایان نرسیده بود که کانونهای مخالف در داخل، نارضایتی از رأی دوباره به روحانی را آشکار کردند. اگر چه ارزیابیهای آنها در راهانداختن غائله دی ماه 96 طبق برنامهریزیها و پیشبینیهایشان پیش نرفت، اما نشان داد که جبهه مخالفان داخلی رقابتهای انتخاباتی را پایان یافته نمیدانند. همزمان با مستقر شدن دونالد ترامپ در کاخ سفید و امضاهای پرتعداد او پای تحریمهای جدید، سختی کار پیشروی روحانی و دولتش را عیانتر کرد. اسفند 98 هم میهمان ناخوانده دیگری وارد ایران شد که دشواری اجرایی شدن برنامههای دولت را دوچندان کرد. حالا ویروس کرونا و تحریم شانه به شانه هم به مصاف دولت آمده بودند تا همه چیز برای سرخوشی جبهه منتقدان و مخالفان داخلی و خارجی مهیا شود. خارجنشینان بر طبل ناکارآمدی نظام در مواجهه با مشکلات میکوبند و مخالفان داخلی آن را تعبیر به ناکارآمدی دولت میکنند. تریبون مجلس تازه کار هم همچون توپخانه پشتیبانی، درصدد برآمد با طرح استیضاح رئیس جمهوری تیر خلاص را بر مغز دولت شلیک کند که البته با نهی و تذکر رهبر انقلاب روبهرو شد. تحمیل عوامل بیرونی تحریم و کرونا در حقیقت دولت را مجبور به تغییر در اولویتبندیها کرد تا بخش زیادی از تمرکز مجموعه کابینه صرف تأمین کالاهای اساسی و مایحتاج عمومی مردم و در حقیقت مقابله با تحریم و کرونا شود. استراتژی حفظ «جان و نان» در حد مقدورات و امکانات خود را بر دولت تحمیل کرد. پروژه پنجشنبههای افتتاح که هر هفته طرحهای بزرگی با حضور رئیس جمهوری به بهرهبرداری میرسد، تلاش دولت برای رونق اقتصادی و به رخ کشیدن ظرفیتهای داخلی برای مصاف با اعمال فشارهای خارجی است.
با همه اینها تبعات غیرقابلانکار تحریم و کرونا، پایگاه اجتماعی روحانی را دستخوش تغییراتی کرده و زمینهساز موجسواری جبهه مخالفان شده تا در فاصله کمتر از یکسال باقی مانده تا انتخابات 1400، نه تنها عملکردها یا آنچه خود سوءمدیریتها میخوانند بلکه کلیت رویکردها و در حقیقت گفتمان دولت روحانی را به چالش بکشند. اینکه 12 رئیس کمیسیونهای تخصصی مجلس در نامهای به رئیس جمهوری بازگشت از مسیر 7 ساله را پیشنهاد میکنند یا روزنامههایی همچون کیهان و وطن امروز برنامههای دولت نه از سال 97 بلکه از همان سال 92 را اشتباه میخوانند، تأیید این ادعاست که جبهه مخالفان گفتمان اعتدال و مختصات آن را هدف گرفتهاند چه؛ میدانند به هر حال دولت روحانی بیشتر از یکسال دیگر ماندنی نیست. «اعتدال در داخل و تعامل سازنده با جهان» بنیان این گفتمان است که تنشزدایی، پاسخگویی، شفافیت، آزادی نقد و بیان، رعایت حقوق شهروندی، شایستهسالاری، پرهیز از تنش و حاشیهسازیها، توزیع ثروت به جای توزیع فقر، واگذاری اختیارات از مرکز به پیرامون، واگذاری امور به مردم، ترجیح منافع ملی بر منافع جناحی از عمده مؤلفههای آن است.
حال به نظر میرسد نقد مخالفان نه ناظر بر اینکه دولت چقدر این مؤلفهها را عملیاتی کرده بلکه ناظر بر این است که اساساً چرا چنین رویکردهایی را اتخاذ کرده است. آنها وجود برخی مشکلات را بهانه کردهاند تا حکم به بیفایده بودن گفتمان اعتدال یا میانهروی بدهند که همین رویکرد مایه نگرانی برای آینده ایران است. فارغ از اینکه چه گروهی بر مسند کار و مسئولیت باشد، میانهروی چه در داخل و چه خارج اقتضای شرایط و موقعیت ایران در منطقه و نظام بینالملل است. برجام حاصل همین رویکرد نظام بود. در نهایت اگر چه برخی عوامل بیرونی مانع ظهور و بروز کامل کارآمدیهای گفتمان اعتدال شده، اما این به معنای آن نیست که دولت روحانی مسیر اشتباهی انتخاب کرده است. اعتدال در داخل و تعامل با جهان همچنان کمهزینهترین گزینه برای مواجهه با موضوعات و چالشهای موجود و پیشروست. فروریختن بنیانهای اعتدال به معنای افتادن در ورطه تندرویهای سیاسی است که هیچ نسخه راهگشایی برای برونرفت از بحرانها و مشکلات ندارد جز تکیه بر برخی شعارها و برنامههای عوامفریبانه تجربه شده. یکسال باقی مانده، آخرین فرصت دولت است تا با تشریح واقعیتهای کشور، کیفیت مواجهه با بحرانهای داخلی و خارجی، موفقیتها در همین شرایط دشوار را بیشتر رسانهای کند و در عمل نشان دهد که راه طی شده درست بوده است اگر چه راه همواره نبوده است.
اخبــــار
ریاست ایران بر شورای اجرایی برنامه اسکان بشر ملل متحد
جمهوری اسلامی ایران موفق شد جایگاه ریاست شورای اجرایی برنامه اسکان بشر ملل متحد را برای دوره 2021-2020 بدست آورد. به گزارش ایسنا، در بحبوحه تنشها و اختلافات موجود بین ایالات متحده امریکا و کشورمان، امریکا با کارشکنی در روند انتخاب شورای اجرایی برنامه اسکان بشر ملل متحد، با توسل به بهانههای سیاسی تلاش نمود تا ضمن ابراز مخالفت نسبت به ریاست ایران، اجماع موجود میان اعضا را زیر سؤال برده و مانع ریاست ایران بر این شورا شود. ایالات متحده همچنین تهدید کرد که در صورت انتخاب ایران، با خروج از این نهاد سازمان مللی، کمکهای مالی و همکاری خود را با این شورا قطع خواهد کرد. علیرغم بهرهبرداری این کشور از همه مکانیسمهای مالی، سیاسی و سازمانی موجود از جمله فشار بر دبیرخانه و سایر کشورها، تلاشهای دیپلماتیک کشورمان در سفارت جمهوری اسلامی ایران در کنیا، در بکارگیری ابزار دیپلماسی، مذاکرات متعدد با کشورهای مختلف و همچنین ارائه تفسیر حقوقی مستدل در رد نظر و اقدام امریکا، نهایتاً این تحرکات منجر به اجماع کشورها در حمایت از ایران و محکومیت اقدام یکجانبه گرایانه ایالات متحده شد. با توجه به فضای حاکم بر اجلاس، امریکا از مواضع خود عقبنشینی کرد و در نهایت در نشست آنلاین و مجزای این شورا، جمهوری اسلامی ایران با اجماع و بدون هیچ مخالفتی به عنوان رئیس شورای اجرایی برنامه اسکان بشر ملل متحد برای مدت یک سال انتخاب گردید. برنامه اسکان ملل متحد یکی از بازوهای اجرایی سازمان ملل متحد است که در موضوعات مرتبط با چالشهای اسکان بشر و همچنین توسعه شهری پایدار فعالیت می کند.
خداحافظی احمد توکلی از سایت خبری «الف»
احمد توکلی با انتشار نامهای از صاحب امتیازی «سایت خبری - تحلیلی الف» خداحافظی کرد. به گزارش ایرنا، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس پیشینِ مرکز پژوهشهای مجلس و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در نامهای رسماً از پایان صاحب امتیازی خود در سایت «الف» خبر داد و گفت که صاحبامتیازی الف را به دوست دیرینه خود، جناب آقای سجاد محمدی واگذار کردم.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
از تأکید بر اتحاد و انسجام تا هماهنگی و همکاری
-
حاکمیت یکپارچه
-
تظاهرات مردمی، نمود امر سیاسی در بستر تغییر نظم جهانی
-
دستگیری سرکرده گروهک تروریستی «تندر»
-
سیبل مخالفان؛ عملکرد یا گفتمان دولت
-
اخبــــار
اخبارایران آنلاین