عملکرد مالیاتی
دولت سیزدهم در مدت عملکرد خود، اتکای بودجه به درآمدهای مالیاتی به جای استقراض را به شدت افزایش داده است.
در هشت سال دولت گذشته سهم درآمدهای مالیاتی محققشده از کل منابع عمومی بودجه دولت بین 30 تا 39 در نوسان بود که در دولت سیزدهم افزایش یافته است.
افزایش وابستگی بودجه دولت سیزدهم به درآمدهای مالیاتی نسبت به عملکرد دولت قبل، به این علت است که دولت گذشته به جای تلاش برای مقابله با فرارهای مالیاتی، به شیوه خطرناک استقراض از بانک مرکزی، بانکها و مردم با فروش بیرویه اوراق بدهی روی آورد.
فروش اوراق مالی سهم بالایی در تأمین درآمدهای دولت گذشته داشت؛ حال آن که سررسید اوراق فروشرفته در دولت دوازدهم به دوره دولت سیزدهم رسیده است.
در سال 1392 سهم فروش اوراق بدهی برای تأمین مالی دولت، صفر بود اما در دولتهای یازدهم و دوازدهم استفاده از این ابزار مالی دچار افراط شد به طوری که در سال 1399 یکسوم منابع بودجهای دولت از طریق فروش اوراق تأمین شد.
درواقع در دولت دوازدهم با کاهش درآمدهای نفتی، به جای اتکا به درآمدهای پایداری همچون درآمدهای مالیاتی، فروش اوراق بدهی جایگزین آن شد. نتیجه آن سیاست، این شد که دولت سیزدهم باید در ماه 10 تا 15 هزار میلیارد تومان اوراق سررسیدشده را بازپرداخت کند که مجموع آن برای 4 سال دولت سیزدهم بیش از 500 هزار میلیارد تومان محاسبه شده است.
اما در سال 1400 با روی کار آمدن دولت سیزدهم و تلاش برای دور زدن تحریمهای نفتی و نقد کردن مطالبات ارزی کشور، مجدداً وصولی درآمدهای نفتی بالا رفت. از سوی دیگر، دولت اتکا به فروش اوراق را هم به شدت کاهش داد. البته تمام اوراق فروختهشده در دولت سیزدهم صرف بازپرداخت اوراق سررسیدشده گذشته (بدهی دولت قبل) میشود و خالص درآمدی برای دولت سیزدهم ندارد.
تعداد اظهارنامههای اشخاص حقیقی در سال 1400 با 3.5 درصد رشد نسبت به سال 1399 به بیش از یک میلیون دویست هزار رسید.
مالیات پرداختشده بر اساس اظهارنامههای اشخاص حقیقی در سال 1400 نسبت به سال 1399 با 100 درصد رشد به رقم 2948 میلیارد تومان رسید.
عامل موفقیت دولت سیزدهم در افزایش درآمدهای مالیاتی، تمرکز بر خلأهای اخذ مالیات و به دام انداختن فراریان مالیاتی بوده است. با اقداماتی که دولت سیزدهم انجام داده، فراریان مالیاتی به تور افتادند. مثلاً دولت 2 هزار و 500 بدهکار مالیاتی را ممنوعالخروج کرد که آنها اقدام به واریز یک هزار و 200 میلیارد تومان مالیات کردند.