مقایسه عملکرد اشتغالزایی سال اول دولتهای رئیسی و روحانی
آمارهای فصلی 1400 نشان میدهد که نرخ بیکاری در طول فعالیت دولت سیزدهم تکرقمی مانده و متوسط آن برای سال 1400 حدود 9٫2 درصد بوده است. در این سال، خالص ایجاد اشتغال 184 هزار نفر بوده است. این در حالی است که در سال 1399 اقتصاد کشور مواجه با کاهش خالص اشتغال به میزان حدود یک میلیون نفری بود.
برای مقایسه عملکرد دولت فعلی و دولت قبل در سال اول، ارقام مربوط به مهمترین شاخصهای بازار کار مطابق با گزارش مرکز آمار در جدول زیر آورده شده است.
همانطور که مشخص است، در سال اول دولت رئیسی یعنی از بهار 1400 تا بهار 1401 حدود 98 هزار نفر از جمع شاغلان کشور کاسته شده؛ این در حالی است که در سال اول دولت روحانی یعنی از بهار 92 تا بهار 93 حدود یک میلیون و 64 هزار نفر از جمع شاغلان کشور کم شده بود. این یعنی در سال اول دولت روحانی افت تعداد شاغلان بیش از 10 برابر رقمی بوده که در گزارش اخیر مرکز آمار آمده است.
مطابق گزارش مرکز آمار، همزمان با کاهش بیش از یک میلیون نفری جمعیت شاغل در حد فاصل بهار 92 تا بهار 93، حدود یک میلیون و 152 هزار نفر از جمعیت فعال (شاغل یا بیکار) کاسته و به جمعیت غیرفعال (نه شاغل و نه بیکار) افزوده شد. این یعنی تقریباً تمامی افرادی که شغل خود را از دست دادند بعلاوه بخشی از جمعیت بیکار، امیدی به یافتن شغل نداشته و به جمعیت غیرفعال اضافه شدند. این در حالی است که حدود 98 هزار نفر که شغل خود را در حد فاصله بهار 1400 تا بهار 1401 از دست دادهاند، به جمعیت بیکار افزوده و حتی بخشی از جمعیت غیرفعال نیز به آن اضافه شدهاند یعنی امید به پیدا کردن کار در دولت رئیسی بسیار بیشتر از دولت روحانی بوده است.
برای درک بهتر تفاوت تحولات رخ داده و عملکرد دو دولت قبلی و فعلی در مدیریت اقتصاد کشور، سنجش تحولات بازار کار در دو مقطع یادشده باید با در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی دو برهه یادشده انجام شود. به گواه آمارها و بسیاری از کارشناسان، شرایط اقتصاد کشور در بهار 92 به مراتب بهتر از بهار 1400 بود و اقتصاد کشور در آن برهه توان بسیار بیشتری برای اشتغالزایی داشت. این در حالی است که دولت قبل طی هشت سال مدیریت خود هیچ اقدام اساسی برای اصلاح اقتصاد و رونق بازارها و درنهایت ایجاد اشتغال در کشور انجام نداد. با این حال دولت سیزدهم در کمتر از یک سال از آغاز به کار خود با اقدامات مختلفی فضا را برای رونق کسبوکارها و رشد جمعیت شاغل کشور انجام داد.
اولین اقدام دولت سیزدهم، واکسیناسیون عمومی و نجات اقتصاد از مهلکه قرنطینههای هزینهساز بود. این اقدام باعث شد خطر از بین رفتن میلیونها شغل در پی ورشکستگی ناشی از تعطیلی طولانیمدت کسبوکارها برطرف شود. اقدام دیگر دولت سیزدهم در کمتر از یک سال از آغاز به کار خود، حذف مجوزهای دست و پاگیر از فرآیند شروع کسبوکار بود. این اقدام باعث شد مدتزمان اخذ مجوزهای لازم برای بسیاری از کسبوکارها طبق اظهارات مسئولین امر از چندین ماه به چند روز کاهش یابد. تسهیل فضای کسبوکار موضوعی بود که دولت قبل هیچگاه آنچنان که باید اقدامی برای آن نکرد تا در این موضوع هم همچون صدها موضوع دیگر، رفع تمام عقبماندگیها بر عهده دولت سیزدهم باشد.