دیداری که صهیونیست‌ها را به وحشت انداخت

یاسین شاهمرادی 
 پژوهشگر
​​​​​​​
تحولات اخیر سوریه حاکی از آن است که با توجه به غلبه دولت و ملت سوریه بر تروریسم بین‌الملل و بعد از سفر بشار اسد به تهران، بار دیگر این کشور به کانون تحولات در منطقه غرب آسیا بازخواهد گشت. بسیاری از کشورهای عربی در سال 2020 و بعد از آن، موج عادی‌سازی روابط خود را با دولت سوریه آغاز کردند؛ کشورهایی که در این بحران در خط مقدم جبهه تروریسم علیه دولت سوریه قرار گرفته بودند. بعد از روند عادی‌سازی روابط کشورهای مرتجع عربی با رژیم صهیونیستی، یکی از محور‌های اصلی این کشور‌ها، وعده بازسازی سوریه در ازای سردی روابط تهران - دمشق در وهله اول و خارج کردن سوریه از محور مقاومت در مرحله دوم بود. بازگشت سوریه به اتحادیه عرب در مقابل سردی روابط با محور مقاومت هم از گزینه‌های پیشنهادی بود.
در ماه‌های اخیر هم روزنامه‌های صهیونیستی در گزارش‌های مختلفی از پیشنهاد صهیونیست‌ها به دولت بشار اسد به‌واسطه امارات مبنی بر اینکه رژیم صهیونیستی حاکمیت دولت سوریه بر جولان اشغالی را خواهد پذیرفت و منطقه جولان بار دیگر در اختیار دولت سوریه قرار می‌گیرد. البته صهیونیست‌ها این روند را به‌طور تدریجی اعلام کرده بودند. در مقابل دولت سوریه هم خود را از محور مقاومت خارج بسازد و حتی صحبت از این بود که امریکا به‌صورت تدریجی از شمال شرق سوریه خارج خواهد شد. این پیشنهادات در دوره نخست‌وزیری «بنیامین نتانیاهو» به دولت سوریه عرضه شده بود. پاسخ دولت سوریه به هر کدام از پیشنهادات این بود که جولان اشغالی دیر یا زود به خاک سوریه باز خواهد گشت و ما درمورد سرزمین خود معامله نخواهیم کرد، امریکایی‌ها هم از شرق سوریه خارج خواهند شد.
بعد از شکست طرح‌های پیشنهادی صهیونیستی، عربی و امریکایی و بخصوص بعد از سفر آقای بشار اسد به تهران، تحولات در سوریه از چند جهت قابل بررسی است؛
 افزایش حملات رژیم صهیونیستی به سوریه: بررسی تحولات اخیر سوریه بخصوص در یک ماه اخیر نشان‌دهنده افزایش حملات رژیم صهیونیستی به سوریه است، به گونه‌ای که در یک هفته اخیر دو حمله به ارتش سوریه، توسط رژیم صهیونیستی صورت گرفت که در آخرین حمله این رژیم، سه نظامی سوری به شهادت رسیدند. سؤال اینجاست که چرا رژیم صهیونیستی حملات خود را افزایش داده است؟ عوامل متعددی برای افزایش حملات رژیم صهیونیستی به سوریه را می‌توان ذکر کرد که مهم‌ترین‌ها آنها عبارتند از:
1- دستاورد بیرونی برای پوشش شکست‌ها در جبهه داخلی
2- بالا نگه داشتن روحیه تروریست‌ها در ادلب سوریه
3- فضاسازی برای حفظ توازن قوا در سوریه و پیام به جمهوری اسلامی و حزب الله
4- سوءاستفاده از صبر دولت سوریه در خصوص هرگونه عدم پاسخ به تجاوزات رژیم صهیونیستی
 چراغ سبز امریکایی‌ها برای سرمایه‌گذاری در شرق سوریه (تحت کنترل کردها): امریکایی‌ها بعد از ناامیدی از دولت سوریه، به‌دنبال حفظ حضور خود در شمال شرق سوریه و ایجاد فضای امن برای کردهای جدایی‌طلب در این منطقه هستند. از این روی وزارت خزانه‌داری امریکا با سرمایه‌گذاری در ۱۲ بخش از جمله کشاورزی، ساخت‌و‌ساز و امور مالی سوریه موافقت کرده است. ایالات متحده از سویی دیگر، یک نشست امنیتی با ترک‌ها در منطقه اشغالی جرابلس سوریه که تحت اشغال تروریست‌های تحت حمایت ترکیه قرار دارند، برگزار کرد. این نشست امنیتی برای تقسیم قدرت در منطقه شمال شرق سوریه بین کردهای جدایی‌طلب و تروریست‌های مورد حمایت اردوغان است.
  بازطراحی داعش در صحرای دیر الزور و بیابان‌ها مشترک سوریه و عراق: چراغ سبز بازطراحی داعش توسط حامیان آن در سوریه و عراق فعال شده است. داعش در طی مدت اخیر چندین حمله به گشتی‌های ارتش سوریه داشته است که منجر به شهادت نظامیان سوریه شده و همچنین محور تجاری القائم-البوکمال را ناامن کرده بودند.
 بازگرداندن سوریه به قبل از سال 2015: شکست‌های مکرر تروریست‌ها و حامیان آنها بخصوص ترکیه و ایالات متحده در طول سال‌های اخیر باعث شده است که بعد از توقف عملیات علیه تروریست‌ها در استان ادلب از سال 2018، ترکیه به‌دنبال بازطراحی تروریست‌ها و همچنین بازگرداندن شبکه آنها در قالب آوارگان سوری به مناطق شمال غرب سوریه از جمله، ادلب، شمال غرب حلب و منطقه عفرین و جرابلس است. شاکله‌ای جدید از تروریست‌ها چند ملیتی که به صورت مستقیم تحت حمایت رجب طیب اردوغان می‌باشند. ترکیه به‌دنبال این است که تحت هر شرایطی وضعیت توازن قوا در شمال شرق سوریه حفظ و از تروریست‌ها استفاده ابزاری شود. امری که در جنگ اخیر قره‌باغ و جنگ دوم لیبی، گروه‌های تروریستی در آنها نقش‌آفرینی کردند.
سخن پایانی
جمع‌بندی تحولات اخیر سوریه این را نشان می‌دهد که ایالات متحده از یک‌سو و ترکیه و رژیم صهیونیستی بعد عادی‌سازی مجدد روابط با همدیگر، فعالیت‌های خود را در سوریه آغاز کردند. این فعالیت‌ها در پیوند با تروریسم چندملیتی به‌دنبال بازگرداندن سوریه به قبل از تحولات سال 2105 است. جایی که ارتش سوریه به همراه متحدین خود توانست از سال 2015 کفه ترازو را به نفع خود بالا ببرد. از سویی دیگر ترس و وحشت صهیونیست‌ها، امریکا و ترکیه از سفر بشار اسد به تهران و ایفای نقش بیشتر تهران در سوریه بخصوص بعد از بحران اوکراین، بار دیگر سوریه را به کانون تحولات باز گردانده است. به گونه‌ای که به نظر می‌رسد در روزها و ماه‌های آینده سوریه آبستن تحولات مهمی خواهد بود.