خودکفایی شکر با رشد 70 درصدی خرید تضمینی چغندر قند

گروه اقتصادی - قیمت تضمینی چغندرقند با افزایش هزینه‌های تولید و همزمان با افزایش قیمت تضمینی گندم در حدود 70 درصد افزایش نرخ نسبت به سال گذشته داشت که با احتساب کمک کرایه حمل و محاسبه ارزش جوایز تحویل به حدود 22 هزار و 500 ریال در هر کیلوگرم افزایش پیدا کرده است.
وزارت جهاد کشاورزی با همراهی انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر و دبیرخانه شورای قیمت‌گذاری و در جهت اتخاذ سیاست‌های حمایتی از محصولات کشاورزی؛ ضمن تهیه بسته حمایتی جامع با هدف حمایت و پشتیبانی از کشت، تولید و فرآوری چغندرقند و شکر، میزان کمک کرایه حمل از مزرعه تا کارخانه قند را نیز افزایش داده است. بدین ترتیب در سال زراعی جاری (1401- 1400) قیمت تضمینی چغندرقند بهاره نسبت به سال زراعی گذشته (1400- 1399) با 62 درصد افزایش از 12,476 ریال به اضافه 500 ریال کمک کرایه حمل، به 17,000 ریال به اضافه 4,000 ریال کمک کرایه حمل رسیده است.
قیمت تضمینی چغندرقند پاییزه هم در سال زراعی جاری 
(1401- 1400) نسبت به سال زراعی گذشته (1400- 1399) با 59 درصد افزایش از 12,040 ریال به اضافه 1,000 ریال کمک کرایه حمل، به 16,410 ریال به اضافه 4,300 ریال کمک کرایه حمل افزایش پیدا کرده است. با احتساب محاسبه ارزش جوایز تحویل، قیمت تضمینی به علاوه کمک کرایه حمل در مجموع به ازای هرکیلوگرم چغندرقند بهاره تحویلی به کارخانه‌های قند، نزدیک به 23 هزار ریال در هر کیلو یعنی بیش از 70 درصد افزایش نسبت به سال قبل برای چغندرکاران ایجاد درآمد خواهد کرد.
وزارت جهاد علاوه بر مبلغ 20,710 ریال قیمت تضمینی چغندرقند پاییزه بر مبنای عیار 15، دو کیلوگرم قند یا شکر و 20 کیلوگرم تفاله خشک نیز به ازای هر تن چغندرقند تحویلی به عنوان جایزه تحویل به ارزش تقریبی 1,500 ریال در هر کیلو به چغندرکارانی که براساس کشاورزی قراردادی با کارخانه‌های قند قرارداد کشت دارند، مانند گذشته پرداخت می‌‌کند.
دولت با تصمیم ستاد تنظیم بازار و به منظور حذف رانت و فساد در بازار، قیمت شکر را در سال ۱۴۰۱ یکسان‌سازی کرد و 18 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم درب کارخانه تعیین نمود. قیمت مصوب هر کیلوگرم شکر درب کارخانه در سال گذشته 13 هزار و 200 تومان تعیین شده بود، اما با توجه به افزایش هزینه‌های تولید و بالا رفتن قیمت‌های جهانی مواد غذایی، افزایش قیمت شکر نیز ضروری بود.
شکر طی روزهای گذشته در بازار با قیمت‌های بالایی به فروش رفته بود و بعضی از خرده فروشی‌ها با سوءاستفاده از بالا رفتن نرخ مصوب چهار قلم کالای اساسی اقدام به فروش شکر با قیمت‌های سلیقه‌ای کرده‌اند. به همین منظور شرکت بازرگانی دولتی ایران اقدام به توزیع 60 هزار تن شکر در کشور با هدف حفظ آرامش بازار و ثبات قیمت‌ها کرده است.
توزیع شکر از اواخر سال گذشته در کشور آغاز شده است و مقدار عرضه این کالا در ایام عید و ماه مبارک رمضان به ۱۰۰ هزار تن هم رسید. از ابتدای سال ‌جاری تاکنون نیز‌ حدود١٥٠ هزار تن شکر در کشور توزیع شده است تا کمبود این محصول در بازار احساس نشود.

 استراتژی خودکفایی دولت 
در تولید شکر
بخشی از شکر مورد نیاز در کشور از طریق واردات تأمین می‌‌شود. در سال گذشته میزان تولید شکر کشور یک میلیون و 450 هزار تن بوده که دولت برای جبران کمبود بازار، اجازه واردات یک میلیون و 203 هزار تن شکرخام را داد، این در حالی است که میزان تولید شکر در سال 1399 حدود یک میلیون و 575 هزار تن و میزان واردات یک میلیون و 18 هزار تن بوده است. آمار تولید شکرخام در کشور  در سال 98 بسیار کمتر از واردات بوده، به طوری که تولید داخل 870 هزار تن و واردات یک میلیون و 830 هزار تن بود. 

عدم حمایت دولت قبل از چغندرکاران
دولت سیزدهم تلاش دارد در قالب طرحی طی سه سال آینده به خودکفایی در تولید شکر برسد و این استراتژی را از اولویت‌های خود قرار داده است. کشورمان نخستین بار در سال 1396 با تولید 2 میلیون و 50 هزار تن شکر به خودکفایی رسید و چشم‌انداز تداوم این روند وجود داشت اما با وقوع سیل در خوزستان در سال زراعی ۱۳۹۹- ۱۳۹۸، بسیاری از مزارع نیشکر از بین رفت.
در سال‌های گذشته از کشاورزان حمایت اصولی و درستی انجام نگرفت و تولید شکر با پشتیبانی دولت قبل همراه نشد، ضمن اینکه سیل و خشکسالی در جنوب کشور، عدم تسهیلگری لازم برای دریافت مجوز راه‌اندازی کارخانه‌های تولیدی و عدم به‌روزرسانی تجهیزات و دستگاه‌های کارخانه‌های تولید شکر از دیگر دلایل مهم در نرسیدن به جایگاه خودکفایی در تولید شکر محسوب می‌‌شوند.
انتظار می‌‌رود با سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی در رسیدن به خودکفایی در تولید محصولات اساسی مانند شکر، چنین مطلوبی حاصل شود و یا حداقل با افزایش میزان تولید به این جایگاه نزدیک شد.