شواهد ماهوارهای نشان از تبدیل دامسراهای جنگلی به ویلا، به جای خروج دام از هیرکانی دارند
پاکتراشی هکتارها جنگل باستانی در بندپی بابل!
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
انتشار تصاویر ماهوارهای از پاکتراشی هکتارها جنگل در بندپی بابل و تبدیل عرصههای جنگلی به خانه باغ، بار دیگر زنگ خطر تخریب و نابودی اکوسیستمهای ارزشمند در قلب جنگلهای مازندران را به صدا درآورد. جنگلها و مراتعی که بیهیچ نظارتی تغییر کاربری داده و به مأمنی امن برای ساخت خانهها و ویلاهای لوکس و غیرمجاز تبدیل میشود.
پاسخی داده نشد!
حدود 2 هفته پیش تعدادی از فعالان محیط زیست، دهها تصاویر ماهوارهای از پاکتراشی هکتارها جنگل در بند پی بابل را در اختیار روزنامه ایران قرار دادند. برای بررسی این موضوع، ابتدا با مدیرکل منابع طبیعی بابل تماس گرفتیم. از ما خواسته شد تا تصاویر به اضافه موقعیت دقیق مکانی این پاکتراشیها را ارسال کنیم. فعالان، تصاویر ماهوارهای بیشتری را برای «ایران» ارسال کردند. تصاویر تکمیلی در اختیار مدیرکل منابع طبیعی بابل قرار گرفت. پس از چند روز پیگیری، از ما خواسته شد که ابتدا با روابط عمومی منابع طبیعی بابل هماهنگ شده و پس از تأیید گفتوگو را انجام دهیم. هماهنگیها از سوی روابط عمومی انجام و اعلام شد که هیچ منعی برای گفتوگو وجود ندارد. پس از آن به یکباره، تمامی تماسهای «ایران» بیپاسخ ماند. از روابط عمومی علت را جویا شدیم اما در کمال ناباوری به ما گفته شد که اداره حراست اجازه مصاحبه و گفتوگو در این خصوص را نداده است. متأسفانه مدیرکل منابع طبیعی مازندران نیز به رغم تماسهای مکرر و ارسال پیام، هیچگونه پاسخی به روزنامه ایران ارائه ندادند، این در حالی است که روابط عمومی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به «ایران» میگوید هیچ منعی برای مصاحبه وجود ندارد و حراست حق ورود به موضوع را ندارد.
ویلاسازی در اراضی ملی
سؤال اینجاست که این حجم گسترده از پاکتراشی در قلب جنگلهای مازندران را که اتفاقاً با اسناد دقیق و قابل استنادی در اختیار روزنامه قرار گرفته است کدام مسئول باید پاسخگو باشد؟ آیا جز این است که در سالهای اخیر مدام اکوسیستمهای باارزش جنگلی در کشور به بهانههای واهی تغییر کاربری داده و به مأمنی امن برای ساختن ویلاها و خانهها آن هم در اراضی ملی تبدیل شده است؟ مگر نه این است که طبق قانون، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری هر استانی مسئول حفاظت از جنگلها و مراتع و بیشههای طبیعی و اراضی جنگلی کشور در استان مزبور است؟ آیا اداره منابع طبیعی بابل به وظیفه قانونی خود عمل کرده و پاسخی شفاف در این خصوص به مردم دغدغهمند و دوستدار محیط زیست ارائه داده است؟ چرا باید حراست اجازه هرگونه پاسخگویی را از مسئولان گرفته و مردم ندانند چه بر سر اراضی ملی و جنگلهای ارزشمند ما در ایران میآید!
تغییر کاربری دامسراهای جنگلی
اما داستان پاکتراشی هکتارها جنگل در بندپی بابل از چه قرار است؟ «سهیل اولادزاد» کنشگر محیط زیست در پاسخ به این سؤال به «ایران» میگوید: در شرق و غرب استان مازندران، دامسراهای جنگلی بسیاری وجود دارد که به شکل سنتی در قلب مراتع و جنگلها ایجاد شده است. این زمینها از همان ابتدا تحت اجاره منابع طبیعی قرار داشته و صرفاً برای چرای دام بدون هیچگونه دخل و تصرفی در اختیار دامداران جنگلی قرار گرفته است اما متأسفانه طی چند دهه گذشته، تغییرات کاربری وسیعی در جنگلها و مراتع رخ داده و دامداران به خانه سازیهای گسترده روی آوردهاند.
به گفته اولادزاد، تصاویر ماهوارهای و مشاهدات میدانی از بخشهای وسیعی از بندپی بابل این رخداد تلخ را تنها در بخش کوچکی از جنگلهای مازندران تأیید میکند؛ دامسراهایی که از پدران به فرزندان به ارث رسیده و بیهیچ ملاحظهای تغییر کاربری انجام شده و خانه سازیهای گسترده در آن انجام شده است. طبق قانون این دامداران باید در مراتع تنها 3 ماه حضور داشته و پس از طی این مدت جابهجا شده و منطقه را خالی کنند. ولی برخلاف قانون در جنگلها مدت بیشتری حضور دارند، اما شکی نیست که دامداران باید تغییر مکان دهند تا اکوسیستم منطقه جانی تازه کند.
نابودی اکوسیستمهای ارزشمند
این کنشگر محیط زیست میافزاید: در یکی از تصاویر ماهوارهای هوایی به وضوح نشان داده میشود که سال 2013 در بخشی از منطقه بندپی بابل تنها 4 خانه وجود داشت، اما حالا 13 خانه ساخته شده است. تصور کنید هر دامسرا تنها یک هکتار افزایش مساحت داشته باشد، چه حجم عظیمی از تخریب، تغییر کاربری، نابودی درختان و مهمتر از آنها تخریب خاک را طی سالهای مختلف شاهد خواهیم بود. این تخریبها در اکوسیستم باارزشی به نام جنگل رخ داده و دیگر فضایی حتی برای زیست جانوری هم باقی نگذاشته است.
سهیل اولادزاد ادامه میدهد: سؤال اینجاست چرا سازمان جنگلها طی دهههای گذشته بر این حجم گسترده از جنگلخواری نظارتی نداشته است؟ آیا این تغییرات کاربری، ارزش افزودهای برای جنگل و مراتع به ارمغان داشته است؟ چگونه میتوان از تبدیل جنگلها به باغهای خصوصی به بهانه زراعت چشمپوشی کرد؟! آیا یادمان رفته است که این اکوسیستم تا چه اندازه ارزشمند است؟ این در حالی است که طبق قانون حفاظت جنگلها و بهسازی، تمامی این زمینها، زیستگاههای ارزشمندی تلقی میشوند که با تخریب آنها خسارتهای کلان اقتصادی را به کشور تحمیل میکنند. متأسفانه در این منطقه کسی به فکر دامداری نیست و تنها به فکر فروش زمینهای جنگلی و حتی به ارث گذاشتن هستند. مگر این زمینها در اجاره دامداران نبودند؟ اما الان چرا کسی نظارتی نمیکند؟ تمامی تصاویر منتشر شده از حجم گسترده جنگلخواری در بندپی بابل تنها 800 نقطه را نشان میدهد که همین میزان تنها از 1.3 حجم جنگلخواری در این منطقه حکایت میکند. بهتر است فراموش نکنیم که هرگونه تخریبی در قلب جنگلها، هزینه جدیدی به اکوسیستم باارزش این منطقه تحمیل کرده و ارزشهای اکولوژیک و معنوی جنگل را برای همیشه از بین خواهد برد.
لازم به توضیح است که روزنامه ایران و تمامی دوستداران و فعالان محیط زیست همچنان منتظر پاسخگویی مسئولان در خصوص چرایی پاکتراشی هکتارها جنگل در بندپی بابل و سکوت معنادار آنها در مواجهه با تغییرات کاربری غیرقانونی در قلب جنگلهای مازندران میمانند.
مهر- «روحالله متفکر آزاد» نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر ضرورت اقدام فوری دولت برای نجات دریاچه ارومیه، گفت: وضعیت دریاچه تعریفی ندارد و باید اقدام فوری برای نجات آن انجام شود.
مهر- «علی دارابی» قائممقام وزیر و معاون میراثفرهنگی کشور در نامههایی جداگانه به استاندار کرمانشاه مراتب ثبت ملی چهار میراث طبیعی این استان را ابلاغ کرد، یکی از این پروندهها ثبت ملی سراب گرم سرپل ذهاب بود.
ایسنا- «علی محمد طهماسبی» دبیر ستاد ملی سیاستگذاری و مدیریت پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به افزایش گرد و غبار در ماههای اخیر و تفاهمنامههای امضا شده با کشورهای همسایه برای کنترل این پدیده، گفت: در اعلامیه اجلاس وزرای محیط زیست کشورهای منطقه، موضوع سازمانهای منطقهای مطرح شد و ما در حال فراهم کردن مقدمات راهاندازی آن هستیم.
مهر- «روحالله محمد حسینزاده» مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی از مجتمعهای خدماتی، بهداشتی و رفاهی بینراهی در مسیر زائران اربعین بازدید کرد و گفت: مأمور به ساخت مجتمعهای خدماتی هستیم.
میراث آریا- «حجتالاسلام حسن شجاعی» نماینده مردم ابهر، خرمدره و سلطانیه در مجلس شورای اسلامی، مرکز سلولدرمانی سلطانیه را یکی از بزرگترین مجموعههای سرمایهگذاری حوزه بهداشت و درمان در کشور عنوان کرد و گفت: این مرکز به توسعه گردشگری سلامت در استان و کشور رونق خواهد بخشید.
ایسنا- «وحید جعفری پلگرد» کارشناس ارشد گیاهشناسی نسبت به خشک شدن موضعی فراگیری که درختان ارس منطقه هزار مسجد را فراگرفته است هشدار داده و گفت: در پایشی که اخیراً در منطقه داشتهایم مشاهده شد که خشکیدگی فقط مخصوص بخش خاصی نیست و متأسفانه درختان ارسِ کل منطقه را درگیر کرده است و اگر بموقع چارهای اندیشیده نشود این میراث طبیعی گرانبها را از دست خواهیم داد.
ایرنا- «محمد فرخزاده» معاون هماهنگی امور زائرین و گردشگری استانداری در پی ابراز نارضایتی استاندار فارس از روند توسعه گردشگری شهرستان پاسارگاد، از مناطق مختلف این شهرستان بازدید کرد که بهدنبال این بازدید، تقویت خدمات شهری برای گردشگران و ساخت هتل دانشگاه در پاسارگاد در دستورکار قرارگرفت.
ایسنا- «سید محمدمهدی میرزایی قمی» مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اعلام اینکه بر اساس اطلاعات ایستگاههای سنجش کیفیت هوای پایتخت در هفته گذشته (12 الی 18 شهریور) در مجموع دو روز در شرایط فراتر از حد مجاز قرار گرفت، گفت: در هفتهای که گذشت، کیفیت هوای تهران نسبت به بیشتر هفتههای تابستان در شرایط نسبتاً مطلوبی قرار داشت.