شبکه اینترنت و موبایل کشور روز گذشته (10 مردادماه) دچار قطعی و اختلال شدید شد. قطعی اینترنت و موبایل (اپراتور دوم) روز گذشته از ظهر شروع شد و ابتدا گفته شد که این مشکل به علت قطع یکی از نقاط شبکه فیبرنوری شرکت ارتباطات زیرساخت رخ داده و در نتیجه خدمات دیگر اپراتورهای کشور هم با اختلال مواجه شد اما بعد از ساعتی علت قطعی؛ آتش‌سوزی در یکی از حوضچه‌های ارتباطی منطقه ۸ مخابرات تهران اعلام شد.
در روز گذشته شبکه اینترنت همراه و ثابت چندین شرکت با اختلال روبه‌رو و بعضاً قطع شد. شبکه تلفن همراه نیز برای بعضی از کاربران در برخی از مناطق تهران از دسترس خارج شده و امکان برقراری تماس وجود نداشت. گفتنی است نت بلاکس نیز قطعی اینترنت در خطوط اینترنت ثابت و ایرانسل و شرکت ارتباطات زیرساخت را تأیید کرده است و تمام داده‌های رادار ابرآروان هم نشان از اختلال شدید در شبکه دارد، همچنین سرورهای این شرکت از دسترس خارج شده‌اند. براساس داده‌های شبکه ریل تایم سطح دسترسی به شبکه به حدود ۷۹ درصد رسید که نشان می‌دهد ۲۱ درصد کاهش داشته است. در پیگیری درباره علت قطعی و اختلال در اینترنت، شرکت ارتباطات زیرساخت نیز اعلام کرد که علت اختلال قطعی اینترنت در حال بررسی است. در این راستا اداره کل ارتباطات و امور بین‌الملل شرکت مخابرات ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که این اختلال در برخی از خطوط ارتباطی به علت آتش سوزی در یکی از حوضچه‌های ارتباطی منطقه ۸ مخابرات تهران بوده و در نتیجه ارتباط مخابراتی ثابت و سیار در مناطقی از شهر، مختل شده و کارشناسان مخابراتی مشغول فعالیت به منظور رفع سریع این اختلالات هستند. لازم به ذکر است روز سوم مردادماه هم بر اثر فرسودگی خطوط و تجهیزات انتقال برق، در شبکه اینترنتی برخی از مناطق تهران اختلال ایجاد شده بود که شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کرد با استفاده از مسیرهای جایگزین در خطوط انتقال نیرو این مشکل حل و در حال ارائه سرویس است که بعد از اقدام این شرکت، شبکه به حالت عادی برگشت. البته پیش از این عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از مردم و کسب و کارهایی که به دلیل اختلال در اینترنت، دچار مشکل شده‌ بودند، عذرخواهی کرده بود.
در پی قطعی و اختلال پیش آمده در اوایل مردادماه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صفحه اینستاگرامی‌اش نوشت که به دلیل قدیمی بودن و فرسودگی کابل‌های برق داخلی مرکز مخابرات، ارتباطات اینترنتی تعدادی از مشترکین اینترنت ثابت در شهر تهران دچار اختلال و در برخی نقاط قطع شد.
گفتنی است وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته بود که به شرکت ارتباطات زیرساخت، حراست و بازرسی وزارتخانه مأموریت داده است تا از بروز حوادث مشابه در این مرکز و سایر مراکز اصلی ارتباطات کشور ممانعت کنند. حال مشخص نیست که چرا به این دستور وزیر جامه عمل پوشانده نشده است که در فاصله کمتر از یک هفته از قطعی اینترنت (در سوم مردادماه) و عذرخواهی وزیر، باز شاهد قطعی اینترنت نه تنها در تهران بلکه کل کشور هستیم.

میترا جلیلی
خبرنگار

هرچند تولید تلفن‌های همراه در اختیار چند کشور محدود است و برخی فناوری‌ها نیز کاملاً انحصاری هستند اما این کشورها برای کاهش میزان هزینه‌های خود، از نیروی کار و تخصص کشورهای دیگر بهره می‌گیرند تا بتوانند با تولید محصولات ارزان‌تر، در بازار رقابت خوش بدرخشند. اما کدام کشورها در زمینه مونتاژ تلفن همراه فعالیت دارند؟
70درصد گوشی‌های هوشمند پاکستان، در چرخه مونتاژ
در حال حاضر بیشتر برندهای معتبر جهانی در پاکستان مونتاژ می‌شوند که از جمله آنها می‌توان به سامسونگ، شیائومی، تکنو، اینفینیکس، نوکیا، اوپو (Oppo)، ریلمی، Realme ویوو (Vivo) و ایتل (Itel) اشاره کرد. البته درحال حاضر اپل هیچ کارخانه‌ای در پاکستان ندارد ولی خبرها حاکی است این کشور به‌دنبال مذاکره با اپل برای ایجاد یک کارخانه مونتاژ آیفون در این کشور است. محصولات اپل در پاکستان نیز همچون هندوستان، تعرفه واردات بالایی دارند و به همین دلیل فعالان این حوزه معتقدند با مونتاژ آیفون، می‌توان انتظار کاهش قیمت این محصول را در پاکستان داشت چراکه تفاوت قیمت بین گوشی‌های مونتاژ شده در پاکستان با گوشی‌های وارداتی، 12 تا 13 درصد است. یک تلفن هوشمند معمولی بیش از 60 قطعه دارد و مونتاژ آن، نیازمند نیروی انسانی است که نیروی کار ارزان در پاکستان، می‌تواند پاسخی مناسب به این تقاضا باشد.از آنجا که نیروی کار در پاکستان در مقایسه با چین بسیار ارزان‌تر است، مونتاژ تلفن‌های همراه به یک تجارت مناسب برای این کشور تبدیل شده است. در چین هزینه دستمزد ماهانه یک کارگر فعال در صنعت تولید تلفن همراه بین 700 تا 1000 دلار است، در حالی که این رقم در پاکستان به 125 دلار در ماه می‌رسد و همین تفاوت هزینه دستمزد می‌تواند پاکستان را به بهشتی برای فعالان صنعت تولید تلفن همراه تبدیل کند. بازار تلفن هوشمند پاکستان شاهد روند روبه رشد حضور بازیگران بین‌المللی در سال‌های اخیر بوده است به گونه‌ای که آمارها نشان می‌دهد حدود 70 درصد از تلفن‌های هوشمند موجود در پاکستان، مونتاژ این کشور است. در سال 2021 پاکستان 24.66 میلیون دستگاه تلفن هوشمند مونتاژی تولید کرده و در مقابل، 10.26 میلیون دستگاه واردات داشته است به همین دلیل هم این کشور، صادرات گوشی‌های مونتاژ خود به سایر کشورها را هدفگذاری کرده است. انتظار می‌رود تا پایان 2023، تولیدکنندگان داخلی تلفن همراه پاکستان بیش از 90 درصد از کل تقاضای این کشور را تأمین کنند. درحال حاضر برای 50 تا 60 هزار نفر اشتغالزایی شده است ولی انتظار می‌رود تا پایان 2023 حداقل 40 هزار شغل مستقیم نیازمند مهارت بالا در صنعت فناوری اطلاعات و الکترونیک و تا حدود 300 هزار شغل غیرمستقیم در بخش‌های فرعی در چرخه مونتاژ گوشی ایجاد شود. همچنین پاکستان توانایی تولید انواع تلفن‌ها را به دست آورده و آماده تولید گوشی‌های 5G است.
بازار مونتاژ پاکستان در تسخیر چین
یکی از برندهایی که پاکستان را به‌عنوان کشوری مناسب برای مونتاژ محصولات خود می‌شناسند، برند چینی realme است. این برند در سال 2020 با سرمایه‌گذاری 16میلیون دلاری، یک کارخانه در لاهور ایجاد کرد و روزانه بین 2 هزار و 500 تا 4 هزار دستگاه تلفن همراه بسته به تقاضای بازار و همچنین نوع محصول از این نظر که میان‌رده یا پرچمدار است، مونتاژ می‌شود.
با آغاز مونتاژ تلفن هوشمند در پاکستان، هزینه تولید تا 40درصد کاهش یافته و به این ترتیب مصرف کننده نهایی می‌تواند گوشی ارزان تری در اختیار داشته باشد. Realme در 2 سال گذشته، پیشرفت‌های بزرگی در بازار گوشی‌های هوشمند پاکستان داشته است. از آنجا که کیفیت و رعایت استانداردهای مونتاژ برای این برند اهمیت زیادی دارد، با قوانین سختگیرانه، تلاش کرده تا محصولاتی با کیفیت بالا و بدون ایراد راهی بازار کند. از سوی دیگر آموزش به بازار کار نیز توسط مهندسان و تکنیسین‌های چینی انجام شده است. این کارخانه تاکنون برای 800 تا هزار نفر اشتغالزایی داشته که بخش عمده آنها تکنیسین‌ها و مهندسان بوده‌اند. ایجاد این کارخانه، نه تنها اشتغالزایی به‌دنبال داشته بلکه در بهبود وضعیت اقتصادی این کشور نیز نقش داشته است. سامسونگ نیز یکی دیگر از برندهایی است که مونتاژ آن در پاکستان انجام می‌شود. این برند کره‌ای جمعیت جوان پاکستان را ظرفیتی مناسب برای تولید تلفن همراه می‌داند و از نخستین تلفن هوشمند سامسونگ که در پاکستان مونتاژ شده، در ژانویه 2022 رونمایی شد. این غول کره جنوبی طی همکاری با کمپانی
 Lucky Motor، به مونتاژ گوشی‌های این برند در پاکستان می‌پردازد و کارخانه‌ای در بندرقاسم در کراچی (Qasim) راه‌اندازی کرده است.
صادرات تلفن همراه بنگلادش
تولید تلفن همراه در بنگلادش نیز یک صنعت روبه رشد محسوب می‌شود. بدین ترتیب درحالی که در سال 2014 مونتاژ گوشی در این کشور آغاز شد اما حالا خود یک تولیدکننده است. در سال 2014 مونتاژ یک گوشی ساده و یک گوشی هوشمند در این کشور انجام شد و در سال 2016، موفق به تولید برند داخلی Walton بنگلادش شد تا گوشی‌های انحصاری را راهی بازار کند. در سال 2018 نیز مونتاژ گوشی سامسونگ در این کشور آغاز شد و در این کارخانه برای بیش از 2 هزار نفر اشتغالزایی صورت گرفت. در همین سال برند هندی Symphony نیز مونتاژ گوشی‌های ساده و هوشمند خود را در این کشور آغاز کرد. سال 2019 هم مونتاژ برندهای چینی تکنو(Tecno) و ایتل(Itel) و اوپو در بنگلادش صورت گرفت. در سال 2020 برند «ریلمی» و در اکتبر 2021 نیز برند چینی شیائومی به مونتاژ گوشی در این کشور پرداختند. وضعیت صنعت تلفن همراه در بنگلادش به گونه‌ای است که به تازگی این کشور صادرات تلفن‌های همراه مونتاژ داخلی را به ایالات متحده آغاز کرده تا بدین ترتیب به ویتنام، هند و اندونزی نیز ملحق شود.
بازار بزرگ ترکیه
انتظار می‌رود با سرمایه‌گذاری برندهای صاحبنام جهان، ترکیه یکی از بهترین‌های مونتاژ تلفن همراه در جهان شود. نخستین گام 11سال قبل توسط برند چینی «هوآوی»، با ایجاد یک مرکز تحقیق و توسعه، برداشته شد. پس از آن برندهای «شیائومی»، «اوپو»، «سامسونگ»، «تکنو موبایل»، «تی سی ال»، «ریلمی» و «ویوو» وارد بازار ترکیه شدند.
شیائومی، ترکیه را به‌عنوان چهارمین تولیدکننده بزرگ خود در جهان انتخاب کرد و با سرمایه‌گذاری 30 میلیون دلاری و ایجاد یک کارخانه در استانبول حدود 2 هزار شغل ایجاد و کار خود را با تولید Redmi 9C آغاز کرد.اوپو نیز در استانبول کارخانه ایجاد کرده ولی برخی مدل‌های گوشی‌های سامسونگ در کارخانه ترکی Sunny تولید می‌شوند.  سامسونگ قرار است با راه‌اندازی یک کارخانه در ترکیه، 3 میلیون گوشی فقط برای مصرف بازار داخل ترکیه تولید کند و انتظار می‌رود قیمت این گوشی‌ها در ترکیه کاهش یابد. گفتنی است سهم سامسونگ از بازار تلفن همراه ترکیه 43درصد است و در این کشور سالانه 10میلیون تلفن هوشمند به فروش می‌رسد. در ژانویه 2022 شرکت سنگاپوری Omix با سرمایه‌گذاری 100میلیون دلاری در ترکیه به جمع 15 شرکت دیگری پیوست که در ترکیه تلفن هوشمند تولید می‌کنند.این شرکت قرار است سالانه یک میلیون دستگاه تلفن همراه در این کشور تولید کند تا مجموع گوشی‌های تولیدشده، سالانه به 6میلیون دستگاه برسد.بیشتر گوشی‌هایی که در این کشور تولید می‌شود عملاً از مونتاژ قطعاتی است که به آن وارد می‌شود و هنوز هیچ تلفن همراهی که به‌صورت کامل در این کشور تولید شود به ثبت نرسیده است. برندهای بزرگی مانند سامسونگ و شیائومی از عبارت «مونتاژ در ترکیه» بر گوشی‌های خود که در ترکیه تولید می‌شوند، استفاده می‌کنند ولی شرکت‌هایی که به تولید «مادربرد» و برخی دیگر از قطعات گوشی در ترکیه می‌پردازند، عبارت «ساخت ترکیه» را ترجیح می‌دهند.
ارمنستان نیز به‌دنبال مونتاژ، از سال 2016 برند تلفن همراه خود با نام Armphone را راهی بازار کشورش کرد. این کارخانه که در ایروان جای دارد از سال 2013 به تولید تبلت ساخت ارمنستان با نام Armtab نیز پرداخته است.

برش
چرا ایران در صنعت تلفن همراه حضور کمرنگی دارد؟
​​​​​​​کارشناسان معتقدند مونتاژ تلفن همراه می‌تواند آغازی برای برندسازی در کشور باشد چراکه بسیاری از کشورها کار خود را با مونتاژ آغاز کرده‌اند و این موضوع در نهایت منجر به باز شدن کانال صادرات گوشی‌های هوشمند شده است. اما در ایران به‌دلیل وجود موانعی بر سر راه تولید و نبود سرمایه‌گذاری زیاد در بخش‌های تولیدی، مارکتینگ و برندینگ شاهد این اتفاق نیستیم. این کارشناسان همسان بودن تعرفه گمرکی واردات قطعات (به صورت CKD و SKD) و گوشی تلفن به صورت CBU (گوشی کامل) را نیز از دیگر موانع تولید می‌دانند چراکه این مشکلات عملاً باعث می‌شود تا تولیدکننده، هیچ توجیه اقتصادی برای ورود به این عرصه نداشته باشد. هرچند تولید بیش از ۴۰درصد از قطعات گوشی در داخل کشور امکان پذیر است و قطعاتی از جمله برد گوشی، بدنه گوشی، لوازم جانبی و باتری را با شرط توجیه اقتصادی می‌توان در کشور تولید کرد اما به‌دلیل نیاز به سرمایه بالا و نبود این سرمایه، این امر تاکنون محقق نشده است. مجموع این مشکلات سبب شده است که تعداد اندک گوشی‌های تولید داخل نیز با قیمت بالایی به بازار عرضه شود. به هرحال نبود تنوع، تولید کم و قیمت بالا برای خریداران دافعه ایجاد می‌کند و این گوشی‌ها در بازار چندان مورد استقبال قرار نمی‌گیرند.