تنور تنش چین- امریکا با سفر پلوسی داغتر شد
التهاب در شرق آسیا
مهربانو رستگار/ نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان امریکا روز گذشته به همراه چند عضو کنگره به سنگاپور، بهعنوان اولین مقصد تور آسیایی خود سفر کرد تا تنشها در شرق آسیا که از چند هفته پیش با انتشار خبرهای سفر احتمالی او به تایوان بالا گرفته بود، به التهابی کمسابقه در منطقه تبدیل شود.
به گزارش سایت شبکه خبری سیانان، دامنه تور پلوسی که ممکن است به تایوان هم کشیده شود، از چند هفته پیش مورد توجه رسانهها بوده و باعث برافروختن چهره چین نیز شد. اما با آغاز سفر، روند حوادث به نقطه جوش رسیده است. بنا بر اعلام وزارت خارجه سنگاپور، پلوسی طی این سفر دو روزه، با رئیسجمهور و نخستوزیر این کشور دیدار میکند. بنا بر بیانیههای رسمی، پلوسی قرار است در کشورهای ژاپن، کره جنوبی و مالزی نیز به دیدار مقامهای بلندپایه برود و درباره مسائل منطقه بویژه چین با آنها گفتوگو کند که خود این نیز باعث حساسیت پکن در ارتباط با این سفر شده است. با این حال بر اساس بیانیه دفتر پلوسی، اساس گفتوگوها میان رئیس مجلس نمایندگان و مقامهای این کشورها «منافع مشترک»، بحران آب و هوایی، جهانِ پس از کرونا و.... خواهد بود. هر چند در این بیانیه نامی از کشور تایوان برده نشده است، اما حضور گریگوری میکس، رئیس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان امریکا و مارک تاکانو، رئیس کمیته کهنهسربازان این مجلس که سال گذشته رهبری هیأتی از قانونگذاران امریکا در سفر به تایوان را برعهده داشت در هیأت همراه پلوسی، بر احتمال سفر وی به تایوان افزوده است.
این در حالی است که پس از انتشار خبر احتمال سفر پلوسی به تایوان، چین صراحتاً مخالفت خود را ابراز و اعلام کرد. ارتش چین هم در اقدامی بیسابقه، با ورود به مسألهای در حوزه دیپلماسی، امریکا را تهدید به اقدام نظامی در قبال چنین سفری کرد. در ادامه نیز رهبران دو کشور با یکدیگر تماس تلفنی برقرار کردند. شی جینپینگ، رئیسجمهور چین طی این تماس از جو بایدن خواست دست از مداخله در سیاست پکن در رابطه با تایوان بردارد. در پی این واکنشهای تند، دفتر پلوسی به سکوت خود ادامه داد تا سفر وی به تایوان در هالهای از ابهام باقی بماند. این در حالی است که قانونگذاران هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات مجلس نمایندگان امریکا از سفر احتمالی پلوسی به تایوان حمایت کرده و او را به تأکید بر حمایت امریکا از این جزیره خودمختار تشویق کردند. در مقابل بنا بر گزارشی که آسوشیتدپرس منتشر کرده است، چین روز شنبه دست به مانور نظامی در سواحل خود در نزدیکی تایوان زد تا شدت خشم خود را از این سفر نشان بدهد و از همین رو طی آن راکتهای 300 میلیمتری به تنگه تایوان شلیک کرد.
نگاه
برخی تحلیلگران سیاسی اعتقاد دارند حمله روسیه به اوکراین، به چین جسارت بیشتری برای حمله احتمالی به تایوان داده است. آنها اعتقاد دارند عدم عقبنشینی امریکا از موضع خود در برابر تایوان میتواند به تشدید جنگ سرد میان چین و امریکا منجر شود. اما بهدلیل آنکه رئیسجمهور چین درصدد حفظ روابط قوی کشورش با سایر کشورهای منطقه است، بعید به نظر میرسد بهدنبال تشدید تنش با امریکا باشد. ضمن اینکه از آن سو نیز دولت بایدن تلاش میکند تنشها با چین را در حد «رقابت» نگه داشته و نگذارد تبدیل به «مناقشه» شوند.
اللواء (لبنان)
بقایای سیلوی بیروت که انفجار عظیم دو سال پیش به ساختمان آن خسارات جدی وارد کرد، بعد از ظهر یکشنبه فرو ریخت. با این حال با توجه به هشدارهایی که پیش از آن از سوی آتشنشانی اعلام شده بود، کسی در این حادثه آسیبی ندید. شاید این ساختمان اندکاندک در طول زمان فرو ریزد، اما آنچه باعث انفجار شد، از یادها نمیرود.
دیلی صباح (ترکیه)
اولین کشتی حامل گندم، از بندر اوکراین در دریای سیاه جدا شد تا بتواند گامی در جهت بهبود وضعیت بحران غذایی بردارد. اوکراین یکی از اصلیترین صادرکنندگان گندم، ذرت و روغن آفتابگردان و حذف آن از بازارهای جهانی، باعث افزایش بهای موادغذایی شده است. از 5 ماه پیش، حرکت کشتیها از اوکراین متوقف شده بود.
المصری الیوم (مصر)
طی نشستی در مقر اتحادیه عرب در قاهره، تحریم اسرائیل توسط کشورهای عربی مورد بررسی قرار گرفت و تأکید شد، باید تمامی کالاهای ساخت اسرائیل تحریم شوند. به گفته دبیرکل اتحادیه عرب، تحریم اسرائیل نشاندهنده میزان پایبندی کشورهای عربی به مسأله فلسطین است و اراده آنان در قبال چنین چیزی را به نمایش میگذارد.
دعوت مقتدیصدر به کودتا در عراق با فراخوان به تظاهرات سراسری، سطح تنشها را بالا برد
هشدار قرمز امنیتی در بغداد
گروه جهان/ بیانیه مقتدیصدر برای پیوستن مردم به تحصنکنندگان در پارلمان عراق از شهرهای مختلف از یک سو و فراخوان چهارچوب هماهنگی شیعیان، برای تجمع در پشت دیوارهای منطقه سبز که یک روز قبل توسط حامیان صدر کنده شده بود از سوی دیگر، آرایش امنیتی در بغداد را رقم زد و تا عصر دیروز گمانهزنیها را برای تشدید تنشها و درگیریها در این کشورتقویت کرد.
ساعاتی پس از آنکه چهارچوب هماهنگی شیعیان، هوادارانش را در راستای «دفاع از حاکمیت» برای برگزاری تظاهرات صلحآمیز دعوت کرد و همزمان خواهان مذاکره بین طرفین شد، بلومبرگ خبر داد مقتدیصدر در بیانیهای تند که به طور تلویحی لایههایی از تهدید در آن نهفته بود، موجب واکنشها در این کشور شد. رهبر جریان صدر در این بیانیه توئیتری از عشایر، نیروهای امنیتی، شبهنظامی و هوادارانش در سراسر کشور خواست به تحصنکنندگان در پارلمان بپیوندند. او شکستن حریم امنیتی منطقه سبز توسط حامیانش را به آزادسازی این منطقه تعبیر کرد و آن را فرصتی طلایی برای رهایی همه قربانیان ظلم، تروریسم، فساد، اشغالگری و سرسپردگی خواند و ابراز امیدواری کردکه «فرصت کنونی نباید مانند سال 2016 از دست برود.» این در حالی بود که سخنگوی وی نیز با انتشار 10توصیه خطاب به تظاهرکنندگان در بغداد، از تداوم این تحصن و اعتراضاتی خبر داد که به باور کارشناسان تنها حاصل آن، بنبست سیاسی و تهدید علیه دموکراسی در این کشور است.
اعتراض احزاب به دعوت صدر برای کودتا
فراخوان مقتدیصدر برای پیوستن مردم به تظاهرکنندگان در راستای تغییر تصمیمگیریهای ملی و قانون اساسی، نه تنها از سوی چهارچوب هماهنگی شیعیان که توسط کردها نیز مورد انتقاد قرار گرفت.
به نوشته العالم، چهارچوب هماهنگی شیعیان در بیانیهای با دعوت از همه جریانهای سیاسی و صدریها برای گفتوگو اعلام کرد: «متأسفانه شاهد افزایش تنش و گسترش اسفبار رخدادها تا سطح دعوت به کودتا علیه ملت، دولت و مؤسسات و روند سیاسی و قانون اساسی و انتخابات هستیم. این اقدام علیه مشروعیت قانون اساسی است که طی سالهای گذشته از حمایت قاطبه مردم و مرجعیت و جامعه جهانی بهرهمند بوده و اکثریت مطلق مردم به آن رأی دادند.»
در همین حال هوشیار زیباری از مسئولان ارشد حزب دموکرات کردستان عراق نیز در واکنش به این بیانیه گفت: «نظام سیاسی کنونی و قانون اساسی عراق تابع خلقوخوی شخصی نیست. بیش از 60درصد مردم عراق در سال 2005 با همهپرسی مردمی که مورد حمایت مرجعیت و جامعه جهانی قرار گرفت و مشروعیت یافت، به قانون اساسی رأی دادند بنابراین جایی برای اصلاح قرارداد اجتماعی جز پس از رایزنیهای گسترده نیست.»
سنگاندازی صدر در مسیر حل بحران
بهرغم توصیه مقامات و احزاب عراقی و استقبال چهارچوب هماهنگی شیعیان از مذاکره برای حل بحران، ابتدا ابراهیم الجبری، مدیر دفتر جریان صدر با تأکید بر تداوم تحصنها در پارلمان، امکان مذاکره با چهارچوب هماهنگی شیعیان را رد کرد و از سوی دیگر ایرنا به نقل از میدلایستنیوز نوشت: صالح محمد العراقی، نزدیکترین فرد به مقتدیصدر در واکنش به دعوت هادی العامری به مذاکره، شروطی را برای وی گذاشت که از مهمترین آنها میتوان به جدایی العامری و حزبش از چهارچوب هماهنگی شیعیان و تضمین اجرای سند اصلاحات عراق اشاره داشت.
موضع میانه دولت
در آستانه فراخوانهای تظاهرات خیابانی در بغداد و سایر شهرهای عراق، ارتش برای پیشگیری از هر گونه اغتشاش به میدان آمده و دولت نیز بر لزوم تضمین امنیت منطقه سبز تأکید کرده است اما همچنان کارشناسان بر این باورند که موضع روشن دولت حلقه مفقوده این میدان است.
نگاه
حسین الشلح، کارشناس مسائل سیاسی عراق که ورود صدریها به نهادها و مراکز دولتی را اقدامی اشتباه برآورد کرده است، گفت: «شرط گفتوگوی جریان صدر با چهارچوب هماهنگی شیعیان ابقای الکاظمی در شرایط کنونی است اما اگر کسی غیر از صدریها وارد پارلمان عراق میشد، رهبران صدر توئیتهای توهینآمیزی علیه آنها منتشر میکردند. با این حال درگیریهای فرقهای در عراق باعث بیثباتی شدید اوضاع خواهد شد.»
نصرالله: مقاومت برای هر سناریویی آماده است
دبیرکل حزبالله لبنان در سومین سخنرانی خود در دهه اول ماه محرم ضمن هشدار به رژیم صهیونیستی تأکید کرد که مقاومت برای هر سناریویی آماده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، سید حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان در این سخنرانی که در ضاحیه جنوبی بیروت برگزار شد، تأکید کرد، ما نه طرف مذاکرات با رژیم صهیونیستی در رابطه با ترسیم خطوط دریایی هستیم و نه هیچ کسی را مکلف کردیم که به نیابت از ما مذاکره کند. مذاکره بر سر تعیین مرزهای دریایی برعهده دولت لبنان است و ما هر اقدامی که دولت انجام دهد وتو نخواهیم کرد. دبیرکل حزبالله با بیان اینکه مذاکرات تعیین مرزهای دریایی نحوه اقدام و عمل ما را در آینده مشخص خواهد کرد، افزود: «برخورد و رفتار مقاومت با رژیم صهیونیستی، به نتایج مذاکرات غیرمستقیم بیروت و تلآویو بستگی خواهد داشت.» سید حسن نصرالله پیش از این با اشاره به اختلافهای لبنان و رژیم صهیونیستی بر سر میدان نفتی کاریش گفته بود: «مقاومت لبنان مانع استخراج نفت توسط اسرائیل خواهد شد، حتی اگر منجر به جنگ شود.» این در حالی است که دیروز آموس هوکشتاین، میانجیگر امریکا در پرونده ترسیم مرزهای دریایی میان اراضی اشغالی فلسطین و لبنان، اعلام کرد نسبت به حصول توافقی پیرامون ترسیم مرزهای دریایی در هفتههای آتی بسیار خوشبین است. به گزارش ایسنا به نقل از القدس العربی، هوکشتاین بعد از نشستی یکساعته با حضور میشل عون، رئیس جمهور؛ نبیه بری، رئیس پارلمان و نجیب میقاتی، نخست وزیر لبنان در کاخ بعبدا گفت: «من بزودی برای تکمیل مذاکرات به منطقه بازخواهم گشت و امید دستیابی به توافق را دارم.» شبکه الجدید لبنان نیز گزارش داد که میقاتی در حین خروج از این نشست به «مسائل مثبت» اشاره کرد. در همین حال، روزنامه هاآرتص نیز به نقل از یک مسئول اسرائیلی که نامش را فاش نکرد، نقل کرد: «من بر این باورم که سفر کنونی آموس هوکشتاین، فرستاده امریکا به منطقه ممکن است به گشایشی در مذاکرات طی هفته آتی بینجامد.»