بیتا  میرعظیمی
خبرنگار

بارش‌های موسمی و جریان سیلاب، پس از چندین سال به تالاب‌های خشک شده و در حال احتضار کشور، جانی دوباره بخشید. این در حالی است که خشکسالی طی ۲۵سال اخیر نفس بسیاری از تالاب‌های کشور نظیر مهارلو، پریشان، بختگان، گاوخونی و... را به شماره انداخته است؛ تالاب‌هایی که در سایه کم‌آبی، جان داده و به کانونی عمده برای گردوغبار و ریزگردها تبدیل شده‌اند. اگرچه سیلاب‌های اخیر موجب‌ آبگیری تالاب‌های بسیاری در کشور شده است اما به باور بسیاری از کارشناسان، خیلی نباید به آن دل خوش کرد؛ چراکه این شرایط گذرا بوده و تنها در صورت اتخاذ تدابیر و اقدامات حفاظتی مانند جلوگیری از تخریب خاک در بالادست و استفاده پایدار از منابع آب موجود، می‌توان پهنه خشک تالاب‌ها را برای همیشه‌ تر نگه داشت!
تالاب‌های خشک قم، سیراب شدند
شهر قم به‌عنوان یکی از تالابی‌ترین استان‌های کشور و دارای ظرفیت‌های عظیم زیست‌محیطی، بهره بسیاری از سیلاب‌های اخیر برده است؛ به گونه‌ای که تالاب‌های شکار ممنوع «مره» و «حوض سلطان» و «دریاچه نمک» تا حدودی آبگیری شدند. تالاب‌هایی که تا پیش از این بیم خشکی کامل آنها رفته و حتی می‌توانست به کانونی مهم برای تولید گردوغبار در شهر قم تبدیل شود.
«سیدرضا موسوی مشکینی» مدیرکل حفاظت محیط‌‌‌زیست قم، سیلاب‌های ویرانگر را یکی از آثار و پیامدهای تخریب طبیعت و محیط‌‌زیست، از میان رفتن جنگل‌ها، مراتع و حریم رودها و رودخانه‌ها دانسته و به «ایران» می‌گوید: با قطع حقابه‌های زیست‌محیطی تالاب‌ها و رودخانه‌های استان قم، تنها بارش باران و سیلاب‌های مقطعی مهم‌ترین منابع آبی تالاب‌های استان به شمار می‌روند. بنابراین در سال‌های خشک و کم‌باران، این زیستگاه‌های ارزشمند با بحران‌های جدی مواجه می‌شوند.
وی با اظهار تأسف از آسیب‌های جانی و مالی به برخی از هموطنان در جریان سیلاب‌های اخیر، می‌گوید: افزایش حجم سدها، جریان دوباره آب به رودخانه‌های خشک و آبگیری مجدد تالاب‌ها روی دیگر سکه این سیلاب‌ها است. مدیرکل حفاظت محیط‌‌زیست قم بر ضرورت تعهد آحاد مردم و مسئولان نسبت به مسائل زیست‌محیطی تأکید کرده و می‌گوید: تخریب محیط‌زیست خواسته یا ناخواسته، تبعات و پیامدهای سنگینی به‌ دنبال دارد که می‌تواند جان تمامی انسان‌ها را با مخاطرات جدی مواجه کند.
یک درصد نیاز آبی «گاوخونی» تأمین شد!
تالاب بین‌المللی «گاوخونی» نیز یکی دیگر از تالاب‌هایی است که طی 23 سال اخیر روبه خشکی نهاده و سال‌ها حقابه آن به طور کامل تأمین نشده است؛ اما بارش‌های موسمی و سیلاب طی چند روز گذشته، پهنه این تالاب را پس از 4سال، ‌تر کرده و جانی تازه به آن بخشیده است.
«حسین اکبری» معاون محیط‌‌زیست طبیعی و تنوع زیستی محیط‌‌زیست اصفهان، سهم تالاب «گاوخونی» از بارندگی‌های اخیر را بسیار ناچیز دانسته و به «ایران» می‌گوید: در سیلاب‌های اخیر حدود ۱۰هزار مترمکعب آب به گاوخونی وارد شد که این میزان تنها یک درصد نیاز آبی سالانه تالاب را تأمین می‌کند.
به گفته این مقام مسئول، مطابق بررسی‌های اولیه میدانی و اطلاعات دریافتی ناشی از بارندگی‌های اخیر، میزان آبگیری و افزایش رطوبت در تالاب؛ موقتی، بسیار محدود، لکه‌ای و کمتر از یک درصد حداقل میزان نیاز آبی سالانه تالاب تخمین زده می‌شود. همین میزان اندک نیز خشک شدن کامل تالاب را به تأخیر می‌اندازد.
وابستگی تالاب‌ها به جریان‌های سیلابی
در همین حال «مسعود باقرزاده کریمی» کارشناس تالاب‌ها، یکی از ویژگی‌های تالاب‌ها را وابستگی زیاد آنها به جریان‌های سیلابی دانسته و به «ایران» می‌گوید: جریان‌های سیلابی همراه خود رسوباتی با ترکیبات غیر شور وارد تالاب‌ها می‌کنند. این سیلاب‌ها به مرور بر اثر تبخیر آب خشک شده و تنها املاح شور باقی می‌ماند. تمامی تالاب‌های فلات مرکزی ایران به‌ دلیل تبخیر بالا، شور هستند. به‌ همین دلیل نیز آب کمی وارد تالاب شده و همین مقدار نیز تبخیر شده و تنها املاح باقی می‌ماند.
به گفته وی، سیلاب‌ها آب شیرین را وارد تالاب کرده و باعث می‌شود تالاب جانی دوباره گرفته و زیستمندان در آن رشد کنند؛ چراکه آب، شیرین‌تر شده و رسوباتش غیر شور می‌شود. در همین راستا نیز تالاب‌ها به سیلاب‌ها وابسته هستند. به‌رغم اینکه سیلاب‌های اخیر خسارات مالی و جانی متعددی را به هموطنان عزیزمان وارد کرده است، اما خوشبختانه این سیلاب‌ها برای تالاب‌ها نعمتی بزرگ به شمار می‌روند.
این کارشناس تالاب‌ها میزان گل‌آلودگی سیلاب‌ها را خیلی بالا دانسته و می‌گوید: همین میزان می‌تواند حجم مخزن تالاب را کمتر کند. باید این نکته را در نظر داشته باشیم که رسوبات تا حدی برای تالاب خوب است؛ اما چنانچه غلظتش از اندازه‌ای بالاتر رود، انباشت رسوب بخصوص در دهانه تالاب‌ها را ایجاد می‌کند. وقتی رودخانه‌ای وارد تالاب‌هایی مانند بختگان یا گاوخونی می‌شود، چون شیب به یکباره کم می‌شود رودخانه بسرعت رسوب‌گذاری می‌کند، چون حجم رسوب نیز بالا است، تپه‌ای از رسوبات ایجاد شده و اجازه نمی‌دهد آب‌های بعدی وارد تالاب شوند.
مقابله با فرسایش خاک
«مسعود باقرزاده کریمی» تصریح می‌کند: باید متذکر شد که رسوبات تا اندازه‌ای برای تالاب مفید است اما ما نمی‌توانیم به طبیعت دستور دهیم که چه میزان رسوبات وارد تالاب شود! تنها می‌توانیم با کارهای آبخیزداری در بالادست، از فرسایش بیشتر خاک جلوگیری کنیم. در حقیقت تخریب خاک در بالادست از طریق چرای بی‌رویه، سدسازی‌ها، ساخت‌وسازهای غیرمجاز و همچنین عدم نظارت مناسب باعث شده  بالادست حوضه‌ها در برابر بارش‌های شدید و سیلاب‌ها بسیار آسیب‌پذیرتر شوند. حوادث غیرمترقبه‌ای نظیر سیلاب‌های اخیر که بسیار نیز نادر هستند، بسرعت خاک را شسته و تخریب می‌کند. طبق قانون شناوری ارشمیدس، رسوبات گل‌آلود قدرت تخریبی چند برابری دارند. سیلاب‌ها در بالادست‌ها به‌ دلیل تخریب خاک، عدم پوشش گیاهی مناسب و از دست رفتن قدرت حفاظتی خاک، گل‌آلود می‌شوند. این سیلاب‌های گل‌آلود نه تنها در پایین دست، سدها و کانال‌ها را پر می‌کنند، بلکه همزمان با چندین برابر کردن خسارات، انباشتگی رسوب در تالاب‌ها را نیز ایجاد می‌کنند.
این کارشناس تالاب‌ها با اشاره به اینکه رسوب‌‌گذاری، جریان‌های سیلابی را به درستی به داخل تالاب‌ها هدایت نمی‌کند، می‌گوید: برای حل این مشکل باید اقدامات مدیریتی صحیح انجام شده و با پیمایش‌های میدانی و حتی تهیه نقشه‌برداری در صورت لزوم، با لایروبی‌های مناسب حتی اگر تالاب خشک نیز شده باشد، زمینه را برای آبگیری‌های بعدی با بارش‌ها و سیلاب‌های آتی، آماده کنند.

آوین صفایی
خبرنگار

ایران با تمدن و فرهنگی کهن، یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان به لحاظ ساخت عروسک‌های دست‌ساز سنتی است. در جای جای این مرز و بوم، بیش از ۸۰۰ نوع عروسک بومی و باستانی وجود دارد که در دل هر کدام‌شان قصه‌ای به بلندای آفتاب و به زیبایی لبخندی بی‌بهانه، نهفته است؛ قصه‌هایی که سبک زندگی اقوام ایرانی را در قالب بازی به کودکان آموزش داده و زمینه دوستی، همدلی و دستیابی به صلح جهانی میان تک‌تک انسان‌ها را فراهم می‌کند.
«فوزیه خضری» فعال فرهنگی و اجتماعی، سال‌هاست که با آگاهی از قابلیت‌های قدرتمند و کارآمد عروسک‌ها، در تلاش است تا موزه‌ای متشکل از سفیران فرهنگی را در استان فارس راه‌اندازی کند. علاقه زیاد او به عروسک و بازدید از موزه عروسک‌های ملل تهران، جرقه راه‌اندازی چنین موزه‌ای را در ذهنش ایجاد کرد. پس از 6 سال تلاش پی درپی، بالاخره با همراهی بخش خصوصی توانست اولین موزه عروسک‌ها را در شهرستان «اِوَز» واقع در استان فارس افتتاح کند. موزه‌ای بالغ بر یکهزار عروسک رنگی و دست‌ساز، که داستان هر کدام‌شان با فرهنگ اقوام و ملل (بومی و جهانی) در هم تنیده شده است تا شناخت فرهنگ غنی از ملل مختلف را به کودکان و نوجوانان آموزش داده و آداب و رسوم ارزشمند ایرانی را در وجود آنها نهادینه کند. او متولد سال 1341 و فعال فرهنگی و اجتماعی است. متأهل است و 3 فرزند (2 دختر و 1 پسر) دارد. وی  به «ایران» می‌گوید: «در حال حاضر کارمند بازنشسته بیمارستان هستم و سال‌هاست که فعالیت‌هایی وسیع در حوزه کتاب و کتابخوانی این شهرستان دارم. در بخش فرهنگی نیز کارهای جسته و گریخته‌ای انجام داده‌ام. نزدیک به ۲۰ سال است که در سه مقطع پیش دبستانی، دبستان و متوسطه اول فعالیت دارم. کار را ابتدا با مهد کودک آغاز کرده و پس از مدتی توسعه دادم. در حال حاضر نیز عضو کمیسیون بانوان و همچنین عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اوز هستم و دستی نیز در امور خیریه دارم. با او درباره چرایی راه‌اندازی این موزه گفت‌و‌گو کرده‌ایم.
چرا به فکر راه‌اندازی این موزه افتادید؟
از همان دوران کودکی به عروسک علاقه‌مند بودم و به هر جایی که سفر می‌کردم، یکی از آنها را می‌خریدم. چندین بار از موزه عروسک‌های ملل تهران بازدید کردم و در همین اثنا، جرقه راه‌اندازی موزه عروسک‌ها در ذهن من ایجاد شد؛ به این فکر افتادم تا با افتتاح این موزه، زمینه‌ای را برای ارتباط بیشتر کودکان این شهرستان با فرهنگ اقوام و ملل دیگر ایجاد کنم.
در این موزه، چند عروسک وجود دارد؟
در حال حاضر بالغ بر هزار عروسک در طبقه‌بندی ملل و اقوام ایران به نمایش گذاشته شده‌ است که بخش داخلی از سراسر ایران و بخش بین‌المللی شامل عروسک‌هایی از کشورهای آفریقایی، ارمنستان، گرجستان، ژاپن، چین، کانادا، اوکراین و... است.
آنها ویژگی خاصی دارند؟ ابعاد، رنگ، اندازه و...؟
تمامی عروسک‌های این موزه، در نوع خود منحصر به فرد است؛ چه عروسک‌هایی که در ایران و چه عروسک‌هایی که در خارج از کشور ساخته شده است. آنها راوی فرهنگ و اقلیم منطقه خود هستند که با ظرافت خاصی توسط سازنده‌شان ساخته شده و به نمایش گذاشته شده است. ابعاد عروسک‌های این موزه متعدد بوده و از 5 سانتیمتر تا دو متر می‌رسد. جنس آنها نیز از چوب، پشم شیشه، نخ، یونالیت و.... بوده و با بهره‌گیری از رنگ‌های مختلف و با مهارتی بی‌نظیر ساخته و پرداخته شده‌اند.
این دست سازه‌های زیبا را چطور جمع‌آوری کردید؟
عروسک‌های بخش اقوام ایرانی در موزه، توسط سازندگان و احیا کنندگان بومی ساخته شده‌اند. برخی از این عروسک‌ها تا 30 الی 40 سال اخیر وجود خارجی نداشته‌اند و توسط افراد خلاق و سازندگان مختلف در شهر‌ها و روستاهای مختلف بازسازی و احیا شدند. ما نیز پس از شناسایی، این عروسک‌ها را خریداری کرده‌ایم. جمع‌آوری عروسک‌ها و مرمت و بازسازی فضای موزه نزدیک به یک دهه، به طول انجامیده است. در حال حاضر نیز تعداد این عروسک‌ها بالغ بر هزار عدد بوده و قرار است در فصول مختلف با توجه به موضوعات خاص آنها را به نمایش عموم بگذاریم.
این موزه قرار است چه پیامی را به خانواده‌ها منتقل کند؟
هر عروسکی از کوچکترین تا بزرگترین آنها، می‌تواند معرف فرهنگ یک جامعه و پیام‌آور صلح بوده و دوستی و همدلی میان ملل مختلف را تقویت کند. همچنین کودکان با شناخت این عروسک‌ها قادر خواهند بود تا ارتباط سازنده‌ای را با فرهنگ و سنن مختلف برقرار کرده و در نتیجه این تعامل، پیوند دوستی و فرهنگی آنها با جوامع مختلف را مستحکم‌تر کند.
آیا نمایش عروسک‌ها به تقویت گردشگری استان کمک می‌کند؟
موزه‌ها مکانی برای تبادل فرهنگی و جذب توریست به شمار می‌روند. البته وجود مهاجرین داخلی و خارجی در شهرستان «اِوَز» نیز می‌تواند تا حدی به جذب گردشگر در این شهرستان کمک کند. همچنین با توجه به غنی بودن بخش بین‌الملل موزه عروسک اوز، مخاطبین موزه قادر به آشنایی با فرهنگ سایر ملل نیز خواهند بود. البته پیشتر وجود موزه مردم‌شناسی و بازرگانان در شهرستان «اِوَز» در این امر موفق عمل کرده است. امیدواریم که موزه عروسک‌ها نیز در رشد صنعت توریسم و جذب گردشگر در این شهرستان نقش قابل توجهی را ایفا کند.
و سخن پایانی؟
موزه عروسک‌های «اِوَز» یک موزه نوپاست؛ همانند نوزادی که نیاز به مراقبت، حمایت و پشتیبانی زیاد دارد تا رشد کرده و به جایگاه اصلی و واقعی خود برسد. دَرِ موزه عروسک‌ها به روی تمام استادان فن و کسانی که تجربه بیشتری دارند، باز است و با رویی گشاده از تمامی پیشنهادات عزیزان برای پیشبرد اهداف فرهنگی موزه، استقبال می‌کنیم.

تلفیق زیبای چرم و هنردست هنرمندان زنجانی پدیدآورنده اثری زیبا و ماندگار به نام چاروق است که در زبان محلی به آن چارخ می‌گویند. نوعی پاپوش با نوک عقابی برگشته است که اغلب با چرم دباغی شده‌‌ای که رنگ قرمز متمایل به زرشکی دارد تولید می‌‌شود. این پاپوش سنتی با استفاده از نخ ابریشمی رنگی، نخ گلابتون، مخمل، پاشنه‌های چوبی، نوار زیگزاگ و چرم گاوی در انواع مختلف: توری، پرده‌بند و تمام چرم (پشت باز و پشت بسته) تولید می‌شود. خاستگاه اصلی این هنر بی‌بدیل در استان زنجان شهر سلطانیه است که زیبایی و تنوع طرح و نقش آن چشم هر بیننده‌ای را شیفته نقوش انتزاعی و اصیل خود می‌کند.
از انواع چاروق‌های تولید شده در استان زنجان می‌توان به انواع کنفی، تمام پوست، کشاورزی، تمام چرم، توری و پرده‌بند اشاره کرد که هر کدام با روشی خاص و با استفاده از چرم فرآوری شده و مواد مختلفی، چون پنبه، کنف و ابریشم تهیه می‌شود. زنجان یکی از شهرهای مهم ایران است. 
گفتنی است  روز هشتم مرداد (زادروز شیخ شهاب‌الدین سهروردی) به عنوان روز زنجان نامگذاری شده است.

زیست‌بوم/ سنبل آبی یا شیطان نیلگون، گونه‌ای مهاجم است که به دلیل جذب فلزات و آلودگی می‌تواند سرطان را به جان ساکنان شهرهای مختلف بیندازد. چهار سال پیش بود که مدیرکل حفاظت محیط زیست وقت گیلان از پایش 15 ساله این گونه مهاجم در تالاب‌ها و آبگیرهای استان خبر داده بود. وضعیت امروز آبگیر سفیر امید آستارا  در حاشیه جاده اصلی و ترانزیتی شهر مرزی آستارا  نشان می دهد این پایش پس از چهار سال موفقیتی به دست نیاورده و شیطان نیلگون همچنان  در حال بلعیدن منابع طبیعی، محیط زیست و اراضی کشاورزی گیلان است. این گیاه علاوه بر آلرژی زا بودن، سرطان‌زا نیز بوده و با توجه به قدرت تکثیر و رشد سریع و تهدیدات ناشی از نگهداری آن، به شهروندان و گردشگران توصیه شده است از نگهداری آن در منازل و نزدیک شدن به این گیاه مهاجم پرهیز کنند. آن طور که «مسعود باقرزاده کریمی» کارشناس تالاب‌ها پیش‌تر گفته بود: «سنبل آبی اولین بار سال ۹۰ در تالاب آب‌بندان عینک رشت دیده شد.» سنبل آبی در این تالاب مرگ بسیاری از گیاهان آبزی و جانورانی چون ماهی، مار، قورباغه و لاک پشت را در پی داشت. او سنبل آبی را باعث خسارت‌های بسیار بالا به شالیزارهای شمال می‌داند و احتمال می‌دهد که هزینه لایروبی آب بندان‌ها و سدها را هم افزایش دهد. سنبل آبی پهنه تالاب‌ها را درمی‌نوردد . باقرزاده کریمی اعتقاد دارد می‌تواند روی اقتصاد ناشی از ماهیگیری و توریسم منطقه تأثیر سوء بگذارد و در نهایت مردم حاشیه تالاب را به مهاجرت وادارد. او حاشیه‌نشینی و آسیب‌های اجتماعی را نتیجه هجوم شیطان نیلگون سرزمین‌های شمالی ایران می‌داند که در چند سال اخیر خبر فروش آن در شهرهای سردی چون اردبیل هم به گوش می‌رسد. باقرزاده رشد این گیاه مهاجم را با فقر مرتبط می‌داند. جهان هنوز از پس این گونه مهاجم برنیامده است!
همچنین آن طور که باقرزاده کریمی، جغرافیای حمله این گونه به محیط زیست ایران را ترسیم می‌کند، شیطان نیلگون تنها دو استان شمالی را زخم نزده بلکه خوزستان و بوشهر را هم درگیر کرده است. او دمای بالا را از جمله شرایط مساعد رشد این گونه مهاجم می‌داند. «مریم مقانلو» رئیس گروه گیاهی سازمان حفاظت محیط زیست نیز پیشتر در گفت‌وگو با رسانه‌ها سنبل آبی را فرشی گسترده بر پهنه‌های آبی این دو استان شمالی تصویب کرده بود که از نفوذ نور خورشید به لایه‌های زیرین آب جلوگیری کرده، همچنین از تبادل اکسیژن میان هوا و بخش‌های عمقی آب ممانعت به عمل می‌آورد و تنفس ماهیان و سایر آبزیان را با اختلال مواجه می‌کند . این گونه چند سالی است در اسفند ماه هر سال در تهران فروخته می‌‌شود و روی سفره‌های  عید نوروز می‌‌رود تا تهدید شیطان نیلگون تنها به استان‌های شمالی و حتی به خوزستان و بوشهر محدود نشود.  

ایسنا- «غلامرضا ابدالی»، سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌ وحش ضمن اشاره به احتمال باردار شدن «ایران» - یوزپلنگ ماده پارک ملی توران- در فصل جفت‌گیری امسال از وضعیت نسبتاً پایدار «پیروز» - توله یوز- در سه ماهگی خبر داد و تأکید کرد که البته تا شش ماهگی نیازمند توجه ویژه است.

ایرنا- «جعفر صفاخواه»، سرپرست معاونت صنایع‌دستی اداره ‌کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی استان سمنان گفت: صنایع‌ دستی استان در سال‌جاری و در نمایشگاه‌های مختلف تاکنون ۱۲۰ میلیارد ریال فروش داشته است.

ایسنا- «داریوش‌ گلعلیزاده»، سرپرست مرکزملی هوا وتغییر اقلیم گفت: سازمان حفاظت محیط‌ زیست بر اساس وظایف قانونی خود در ماده ۲ قانون هوای پاک، وظایف نظارتی و مکاتبات خود را انجام داده و گزارش آن را هم به نهادهای بالادست ارائه کرده است.

مهر- «عزت‌الله ضرغامی»، وزیر میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع‌ دستی میزان برآورد خسارت سیل به بناهای تاریخی، تأسیسات گردشگری و صنایع دستی یزد را ۲.۵ همت برابر با ۲۵۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد.

ایسنا- «صالح رحیمی»، فرماندار بوشهر با تأکید بر اینکه تالاب حله نیازمند فکر اساسی و ریشه‌ای است، گفت: آبگیری این تالاب در پی بارندگی اخیر موقتی و نهایتاً برای ۲ ماه کافی است.

مهر- «محمدحسین‌پور عباس»، رئیس اداره امور مراتع و بهره‌برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی گفت: در سال‌جاری با توجه به خشکسالی‌ها و کاهش بارندگی حدود ۴۶ درصد تولید علوفه مراتع کاهش یافته است.

ایرنا- «محمد جنتی‌فر»، مدیر پایگاه میراث جهانی باغ اکبریه بیرجند گفت: برنامه و فعالیت مرمت در باغ اکبریه تمام‌شدنی نیست و اقدامات مرمت و ساماندهی باغ به‌صورت مستمر و در طول سال ادامه دارد.

ایسنا- «امیرعباس احمدی»، رئیس اداره محیط‌ زیست طبیعی حفاظت محیط‌ زیست استان تهران، در پی وقوع سیل طی چند روز اخیر در تهران، گفت: در حال حاضر این سیلاب‌ها عاملی برای بهبود وضعیت تالاب‌ها نیست و نتیجه مثبتی نیز برای پر شدن آنها ندارد.

ایرنا- «طالب خالویی»، مدیرکل حفاظت محیط‌ زیست استان کرمان گفت: طبق بررسی‌های گروه‌های محلی در استان و آنالیز نقشه‌های ماهواره‌ای تاکنون ۲۰ درصد تالاب جازموریان طی بارش‌های اخیر آبگیری شده است که این میزان طبق پیش‌بینی‌ها در روزهای آینده با ورود آب ناشی از سیلاب افزایش پیدا خواهد کرد.

ایرنا- «سیده الهام عزیزی»، رئیس گروه تغییر اقلیم و حفاظت از اتمسفر سازمان حفاظت محیط‌ زیست گفت: با تغییرات اقلیمی و افزایش سالانه میانگین دما، به نظر می‌رسد کشور ما هم سال به سال بیشتر در معرض فعالیت مونسون قرار می‌گیرد.

ایرنا- «پیمان پاسلاری»، کارشناس میراث فرهنگی گفت: به‌دلیل بارندگی‌های اخیر یکی از مخروطه‌های اثر «ترنه» در منطقه کوخرد بستک (متعلق به دوره ساسانی) به طور کامل از بین رفته است.
میراث آریا- «مصطفی سپهری» سرپرست معاونت گردشگری اداره‌ کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان یزد گفت: یزد به ‌عنوان میز گردشگری مذهبی‌ معنوی کشور انتخاب‌ شده است.

پایگاه اطلاع‌رسانی دولت- «علیرضا ایزدی» مدیرکل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان اصفهان از پایش بناهای تاریخی و جاذبه‌های گردشگری مناطق مختلف استان  طی سه روز گذشته و وارد نشدن خسارتی به این اماکن تاریخی بر اثر بارندگی و وقوع سیل خبر داد.
​​​​​​​
ایرنا- «امید صدیقی سوادکوهی» سرپرست دفتر بررسی و مقابله با آلودگی‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر لزوم همراهی همه دستگاه‌ها برای مدیریت بحران آب گفت: بزرگ‌ترین تهدیدی که اکنون در کشور وجود دارد، بحران منابع آب است.