کاوه زرگران
عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران
حذف ارز ترجیحی جراحی بزرگ اقتصادی بود که باید مدت‌ها قبل انجام می‌گرفت و به تعویق افتادن آن بیش از این جایز نبود و دولت با همراهی مجلس بدرستی دست به انجام آن زده است.
دولت 13 میلیارد دلار یارانه مستقیم به کالاهای اساسی از جمله نهاده‌های دامی می‌دهد اما با بررسی میزان واردات مشخص می‌شود که سهم واردات آن نسبت به 3 سال قبل که ارز 4200 تومانی داده نمی‌شد، افزایش داشته است. این مسأله نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از نهاده‌های دامی به دست مصرف‌کننده نمی‌رسید یا به شکل دیگری از کشور خارج شده و یا غیر از هدف‌گذاری دولت مورد استفاده قرار گرفته است. به همین منظور باید روش پرداخت یارانه تغییر کند تا به دست مردم برسد.
سیاست حذف ارز 4200 تومانی و اصلاح قانون هدفمندی یارانه‌ها اتفاق مبارکی است و خواسته بخش خصوصی از دو سال قبل هم همین موضوع است.
بخش عمده‌ای از یارانه دولتی به کالاهای اساسی در قالب قاچاق کالا از کشور خارج می‌شود و در واقع این یارانه نصیب مصرف‌کنندگان خارجی می‌شود.
عده‌ای معتقدند قاچاق کالاهای یارانه‌ای به میزانی نیست که بازار داخل را تحت تأثیر قرار دهد. در پاسخ به این افراد باید عنوان کرد که میزان تولید روغن در کشور قبل از سیاست ارز 4200 تومانی حدود ۱.۵ میلیون تن بوده اما در سال‌های اخیر به ۲.۲ میلیون تن رسیده است.  افزایش تولید روغن بسته‌بندی و تصفیه شده حاکی از این است که مصرف این کالا به‌دلیل ارزانی افزایش قابل توجهی داشته درحالی که جمعیت کشور به آن نسبت افزایش نداشته است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اگر مصرف سرانه به طور جزئی افزایش داشته اما بخش عمده آن قاچاق شده است.
حذف ارز دولتی علاوه‌بر اینکه گرانی به همراه نخواهد داشت بلکه با مدیریت صحیح، اقشار ضعیف بیش از گذشته از یارانه دولتی بهره‌مند می‌شوند.

عبدالله رجبی خانقاه
تحلیلگر بازارهای مالی
شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات روز (سه‌شنبه، ۲۷ اردیبهشت‌ماه) با ۲۲ هزار و ۲۲۵ واحد افزایش پس از ۲۰ ماه از مرز یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد فراتر رفت و در ارتفاع یک میلیون و ۶۰۶ هزار واحدی قرارگرفت. آخرین باری که شاخص کل این تراز را تجربه کرد، مربوط به مهرماه سال ۱۳۹۹ بود. این اتفاق ازآن جهت مهم بوده که به نظر می‌رسد بازار سرمایه از ابتدای امسال تغییراتی را در روند خود مشاهده کرده است. واقعیت این است که رشد ۲۲۲۲۵ هزار واحدی شاخص کل در بازار معاملات روز گذشته، مرهون رشد سهم‌های شاخص ساز بازار سرمایه بود. چرا که بسیاری از سهم‌های شاخص ساز بازار تا اکنون فقط 20 درصد رشد کرده‌اند در این‌ صورت می‌توان اینچنین برداشت کرد که همچنان فضا برای رشد بیشترآنها در بازارسرمایه وجود دارد. شکی نیست که روند حرکت بازار سرمایه در سال‌جاری مثبت و خوب خواهد بود که این امر در پیش‌بینی فعالان بازار سرمایه نیز به چشم می‌خورد.
هرچند که ممکن است که شاخص کل بازار در روزهای آتی، بازگشت‌هایی به اعداد پایین‌تر از جمله یک میلیون و 570 هزار واحد را هم به ثبت برساند.
یعنی روند بازار در سال‌جاری ممکن است که با افت‌وخیز‌هایی همراه شود اما در کل، رشد شاخص بازار سرمایه ادامه‌دار خواهد بود. یکی از احتمالات و پیش‌بینی‌ها این است که بازارهای موازی از جمله طلا، مسکن و ارز به سایه می‌روند که دلیل مهم آن هم همین جذاب بودن بازار سرمایه است که پیش‌بینی می‌شود بازدهی بازار سرمایه مثبت خواهد بود.
با این همه، باید گفت که یکی از موارد قابل اتکا در این بازار، سهم‌های شاخص‌ساز هستند که برخی از آنها تا اکنون فقط بین 20 تا 30 درصد رشد کرده‌اند.
بنابراین برای جمع‌بندی باید گفت که با رشد بیشتر سهم‌های شاخص‌ساز در این بازار احتمال دارد که شاخص کل از مرز دو میلیون واحد هم عبور کند.

رئیس سازمان برنامه‌ و بودجه گفت: برخلاف سال گذشته که در ۵ ماه ابتدای سال بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان از تنخواه بانک مرکزی استفاده شد دولت کشور را در اولین ماه سال ۱۴۰۱ بدون استقراض از بانک مرکزی اداره کرد و همین روند تا پایان سال ادامه خواهد داشت.
به گزارش تسنیم، سید مسعود میرکاظمی در گردهمایی رؤسای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها با اشاره به وضعیت کشور در زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم گفت: در سال 1400 زمانی که دولت تحویل گرفته شد شاخص‌های کلان اقتصادی در وضعیت بسیار بدی قرار داشت؛ رشد اقتصادی نزدیک به صفر، ‌نرخ جذب سرمایه منفی 4,6، تورم 50 درصدی و نرخ بالای بیکاری بخشی از وضعیت اقتصاد کشور بود.
وی ادامه داد: علاوه بر کاهش درآمدهای دولت هزینه‌های جاری طی هشت سال بیش از 10 برابر شد، زمان تحویل دولت تنها 60 هزار میلیارد تومان تخصیص بدون اعتبار در خزانه مانده بود؛ علاوه بر اینکه باید ماهانه 10 تا 12 هزار میلیارد تومان اصل و سود اوراق تسویه می‌شد. رئیس سازمان برنامه و بودجه افزود: از مشکلات دیگر معضل خشک‌سالی بود که نه‌تنها در ایران بلکه در کشورهای دیگر اتفاق افتاده و به همراه افزایش قیمت انرژی و افزایش هزینه حمل باعث افزایش قیمت مواد غذایی شده بود. ذخایر راهبردی مواد غذایی هم بین 30 تا 70 درصد پایین‌تر از حد مجاز بود.
معاون رئیس‌جمهور مشکلات ناشی از کرونا را از دیگر معضلات پیش روی دولت سیزدهم دانست و گفت: درگذشتگان انسانی ناشی از کرونا بالا رفته و اجرای واکسیناسیون عقب‌افتاده بود.  وی اضافه کرد: دولت از آغاز کار با این تصویر روبه‌رو بود اما درنهایت بدون استقراض و چاپ پول مشکلات یکی پس از دیگری حل شد؛ نه‌تنها مطالبات معوق اقشار پرداخت شد بلکه تخصیص اعتبارات عمرانی و اشتغال در پایان سال به بیش از 200 هزار میلیارد تومان رسید. میرکاظمی با بیان اینکه برخی راه‌حل مشکلات را به مذاکرات و برجام گره‌ زده بودند تصریح کرد: بعضی‌ها می‌گویند دلیل مشکلات اقتصادی تحریم است، اما این گزاره صحیح نیست، سهم تحریم مشخص است و نباید همه مشکلات را متوجه آن کرد.
وی افزود: در شش ماهه دوم سال 1400 دولت محکم ایستاده بود تا پایه پولی بالا نرود و سازمان برنامه‌ و بودجه برعکس سنوات قبل مأموریت داشت تا مانع بالا رفتن پایه پولی در کشور شود. رئیس سازمان برنامه‌ و بودجه با اشاره به اینکه در دولت سیزدهم تمرکز بر این است تا قدرت خرید مردم بالا رود ادامه داد: تمرکز دولت بر کاهش تورم است تا ثبات اقتصادی شکل‌ گرفته و به بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری اطمینان داده شود.
کشورهای همسایه تا شعاع 300 کیلومتری از دارو، روغن و آرد یارانه‌ای ایران ارتزاق می‌کردند
معاون رئیس‌جمهور به موضوع ارز ترجیحی و دلایل تغییر شیوه پرداخت آن اشاره کرد و گفت: قاچاق کالاهایی که ارز ترجیحی می‌گرفتند بسیار بالا بوده به‌طوری‌ که گاهی کشورهای همسایه تا شعاع 300 کیلومتری از دارو، روغن و آرد شامل ارز ترجیحی ارتزاق می‌کردند و از زمانی که شیوه پرداخت عوض‌ شده قیمت اینها در کشورهای همسایه افزایش پیدا کرده است. میرکاظمی با بیان اینکه اثربخشی ارز ترجیحی بسیار پایین بوده است ادامه داد: ارز ترجیحی بزرگ‌ترین ضربه را به تولید کشور زد چون هیچ فعال اقتصادی نمی‌توانست با دریافت‌کنندگان ارز ترجیحی رقابت کند. به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه ظرفیت‌های قانونی بودجه 1401 اجازه ادامه پرداخت ارز ترجیحی تا چند ماه را می‌داد و از منظر قانونی هم دولت ناگزیر به اجرای این جراحی اقتصادی بوده است. وی به مزایای حذف ارز ترجیحی برای اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: از ظرفیت حذف ارز ترجیحی می‌توان اشتغال پایدار ایجاد کرد و مهم‌تر اینکه دولت از کف بازار بیرون می‌آید. تولیدکنندگان و بخش خصوصی به‌تدریج در تنظیم بازار نقش اصلی را به عهده می‌گیرند. رئیس سازمان برنامه‌ و بودجه با اشاره به افزایش ضریب جینی و شکاف طبقاتی در سال گذشته افزود: توزیع کمک‌ معیشت جدید قطعاً باعث بهبود ضریب جینی خواهد شد؛ تدابیری هم توسط سازمان هدفمندی یارانه‌ها اندیشیده شده که کسانی که متقاضی جدید دریافت یارانه هستند بتوانند به‌زودی ثبت‌نام کنند.

گروه اقتصادی/  به دنبال اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها و پرداخت یارانه به 9 دهک، راه‌هایی برای طرح اعتراض خانوارهایی که مشمول دریافت یارانه نبودند از سوی دولت اعلام شد؛ اولین مسیر امکان اعتراض برای خانوارهایی است که تا فروردین امسال یارانه می‌گرفتند و حالا مشمول نشده‌اند که از همان ابتدا معرفی شده بود و دومین راه برای کسانی بود که پیش از این یارانه آنها قطع شده یا اصلاً یارانه‌بگیر نبوده‌اند و حالا سازمان هدفمندی برای این دسته هم امکان ثبت درخواست برقراری یارانه را فراهم کرده است.  سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها دیروز در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: ثبت‌نام از متقاضیان دریافت یارانه شامل افراد جدید و جامانده در راستای تکلیف مقرر در جزء یک بند ص تبصره ۱ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور و در راستای مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها از سوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها آغاز شد. بر این اساس، سرپرستان خانوارهایی که تاکنون از گرفتن یارانه جامانده‌اند و یا متقاضی جدید دریافت یارانه هستند، ابتدا لازم است برای کسب اطلاع از آخرین وضعیت ثبت‌نام خود کد دستوری #کد ملی*۴۳۸۵۷*۴* را شماره‌گیری کنند و سپس با مراجعه به آدرس اینترنتی my.gov.ir نسبت به ثبت درخواست برقراری یارانه خانوار خود اقدام کنند.
در این اطلاعیه تأکید شده بود که متقاضیان برای ثبت‌نام، نیازی به مراجعه حضوری به هیچ سازمانی را ندارند. بر این اساس زمان ثبت‌نام از متقاضیان جدید یارانه و جامانده بر اساس آخرین رقم سمت راست کدملی در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه (۲۷ و ۲۸ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱) برای اعداد زوج و همچنین روزهای پنجشنبه و جمعه (۲۹ و ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱) برای اعداد فرد از طریق این درگاه است.
درصورتی که این متقاضیان به هر دلیلی موفق به انجام ثبت‌نام در روزهای یادشده نشوند، می‌توانند در روز شنبه ۳۱ اردیبهشت و یکشنبه ۱ خردادماه ۱۴۰۱ نسبت به ثبت‌نام خانوار خود اقدام کنند.
بر‌اساس اعلام سازمان هدفمندی، ثبت‌نام پس از این تاریخ متوقف نخواهد شد و تاریخ جدید برای افرادی که در زمان مقرر موفق به ثبت‌نام نشوند، متعاقباً اعلام می‌شود. برای ثبت‌نام در اختیار داشتن شماره همراه به‌ نام سرپرست خانوار، کدملی، کدپستی، تاریخ تولد و شماره شبای بانک مربوط به سرپرست خانوار ضروری است. پس از ثبت‌نام کلیه اطلاعات سرپرستان جهت تعیین دهک به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال می‌شود که در صورت واجد شرایط بودن متقاضی، یارانه معوقه مطابق با دهک خانوار مربوطه از اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ به‌حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود.
بر اساس این گزارش معترضان به دهک‌بندی اعلام‌شده و یا قطع یارانه اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ کماکان باید از طریق آدرس اینترنتی hemayat.mcls.gov.ir و شماره تماس‌های اعلام شده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعتراض خود را ثبت و پیگیری کنند. افرادی که در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ بر اساس اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشمول دریافت یارانه قرار گرفته‌اند، نیازی به ثبت‌نام مجدد یا مراجعه به درگاه‌های اعلام‌شده ندارند.
بیستم اردیبهشت ماه یارانه 300 و 400 هزار تومانی برای خانوارهای مشمول در دهک‌های یک تا 9 پرداخت شده بود و به دنبال اعتراضاتی که برخی خانوارها نسبت به عدم دریافت یارانه داشتند، رئیس جمهور دستور داده بود تا یک ماه یارانه به افرادی که تا پیش از این مشمول دریافت یارانه بوده و اکنون به قطع آن معترضند پرداخت شود و در عین حال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در فرصتی یک ماهه به اعتراضات غیرمشمولان رسیدگی کند، شفاف‌سازی نحوه محاسبه دهک‌ها برای رفع ابهامات و دغدغه‌های مردم دستور دیگر رئیس جمهور بود. پس از این دستور اطلاعات خانوارهایی که به دهک‌بندی خود معترض بودند از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ارسال و یارانه اردیبهشت ماه به حساب آنها واریز شد تا پس از بررسی دهک درآمدی آنها طی یک ماه و در صورت تغییر دهک بندی، یارانه برای آنها قابل برداشت شود.
ملک، ملاک حذف نبوده است
گردش حساب، تراکنش‌های بانکی، اموال، حقوق، مالیات و خودرو و سفر خارجی شاخص‌هایی است که بر اساس آنها دهک‌بندی خانوارها از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بر مبنای داده‌های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان انجام شده است. در عین حال ملک در میان شاخص‌های مورد بررسی نبوده و در دهک‌بندی تأثیری نداشته است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین به خانوارها اطمینان داد که تراکنش‌های موقت ملاک تعیین دهک‌بندی نبوده و تمام این اطلاعات در بازه زمانی 6 ساله مورد بررسی و سنجش قرار گرفته است.
در جریان رسیدگی به اعتراضاتی که در سامانه و تلفن‌های اعلامی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ثبت شده، استعلام از شبکه بانکی و مراجع قانونی انجام خواهد شد و پیامک‌هایی برای تکمیل روند اعتراض و ارائه مستندات برای متقاضیان ارسال می‌شود.

در جریان معاملات دیروز، شاخص کل بورس  1.4 درصد افزایش یافت تا بیشترین بازدهی را در میان بازارهای مالی به خود اختصاص دهد

گروه اقتصادی/ در پایان معاملات دیروز، شاخص کل بورس در حالی بالاترین رکورد سالانه خود را به ثبت رساند که در مقابل  240نمادی که در این بازار با کاهش قیمت روبه‌رو شدند تنها 140نماد مثبت وجود داشت. 140نماد سبزپوشی که دست برتر را در بازار داشتند و توانستند شاخص کل بورس را با رشد عجیب 22هزار و 225واحدی به قله جدید یک میلیون و 606هزار واحد برسانند تا به این ترتیب با همدستی بزرگان شاخص‌ساز، روند صعودی بازار یک روز دیگر ادامه یابد. در این روز نمادهای «پارس»، «کگل»، «فولاد»، «کچاد» و «فملی» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل بورس داشتند.
شکست شاخص کل هم‌ وزن
در «شاخص برابر» اما واقعیت به گونه دیگری نمود می‌‌یافت. این شاخص که طی ماه‌های گذشته همواره روند صعودی خود را ادامه داده بود در روز اوج‌گیری شاخص کل بورس، راهی دیگر را پیش گرفت و در حدود 1411 واحد فرو نشست تا شکنندگی بازار در این روز معاملاتی را بیش‌ازپیش نمایان کند.
در این روز شاخص آیفکس (کل فرابورس) نیز با رشد ضعیف 69واحدی به ارتفاع 21هزار و 689واحد رسید. در این بازار 104نماد با رشد قیمت  و 160نماد با کاهش قیمت به کار خود پایان دادند.
افزایش قابل‌توجه صف‌های فروش در مجموع بازار
طی معاملات دیروز، تعداد نمادهایی که در پایین‌ترین قیمت مجاز روزانه معامله می‌‌شدند همواره در حال افزایش بود به‌طوری‌که در یک ساعت پایانی، 73نماد در صف فروش قرار گرفته بودند. آمارها نشان می‌‌دهد ارزش معاملات در صف‌های فروش 10درصد کل ارزش معاملات را به خود اختصاص می‌‌داد که بیشترین میزان را از ابتدای سال‌جاری به ثبت رسانده است. گرچه افزایش تعداد و ارزش صف‌های فروش در نقطه مقاومتی یک میلیون و600هزار واحد طبیعی به نظر می‌‌رسد اما نشان می‌‌دهد  بازار در گذار از این سطح مهم همچنان دست به عصا است.
خودرویی‌ها همچنان ساز مخالف می‌‌زنند
در روز سه‌شنبه، گروه خودرو و ساخت قطعات، بیشترین تأثیر منفی را بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران به ثبت رساند. این درحالی بود که در روز قبل این گروه معاملاتی، سکاندار افزایش شاخص بود و نمادهای شاغل در این گروه تأثیرگذارترین‌ها بر شاخص کل بودند. در روز یکشنبه نیز هنگامی که سایر گروه‌های معاملاتی در حال رشد قیمت بودند، خودرویی‌ها شاخص را به پایین کشیدند و مانع از رکوردزنی شاخص در آن روز شدند. البته حرکت الاکلنگی قیمت‌ها تنها در این گروه مشاهده نمی‌شود و گروه‌هایی همچون فعالیت‌های کمکی به نهادهای واسط و کاشی و سرامیک نیز در دو هفته اخیر با نوسانات شدید قیمتی روبه‌رو شده‌اند. این روند ضمن اینکه ضریب  نااطمینانی در بازار را بالا می‌‌برد.
بازگشایی نماد «پارس» و جهش 7هزارواحدی شاخص کل
نماد شرکت پتروشیمی پارس در یک ساعت پایانی معاملات بازگشایی شد و با رشد 25.47درصدی  منجر به جهش 7هزار واحدی شاخص کل بورس شد. این پتروشیمی درصدد انجام افزایش سرمایه از طریق مازاد تجدید ارزیابی است که تغییر سرمایه این شرکت از مبلغ 600میلیارد تومان به حدود 47هزار و 600میلیارد تومان را در پی دارد.
ترین‌های بازار
دیروز، تعداد 18میلیارد و 199میلیون برگ سهم و انواع اوراق بهادار در یک میلیون و 393هزار و 428نوبت و به ارزش 12هزار و 858میلیارد تومان در بازار معامله شد که از نظر حجم و ارزش نسبت به روز معاملاتی قبل، کاهش داشته است. ارزش معاملات خرد نیز در این روز با 6درصد افزایش به 8هزار و 282میلیارد تومان رسید.
درحدود 360میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد که صندوق‌های قابل معامله، زراعت و چند رشته‌ای صنعتی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین گروه کانه‌های فلزی، محصولات شیمیایی و سرمایه‌گذاری نیز بیشترین جذب سرمایه حقیقی را به خود اختصاص دادند.
بیشترین ارزش معاملات به نمادهای «فولاد»، «شستا» و «شپنا» تعلق گرفت و «شستا»، «کرمان» و«پارس» بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند.
نماد‌های «پارس»، «آینده» و «شتوکا» بیشترین و نمادهای «غدام»، «بهپاک» و «زفکا» کمترین بازده روز را داشتند و بیشترین سرانه خرید حقیقی در نماد‌های «سکارون»، «کفرآور» و «غناب» به ثبت رسید.
بورس بالاتر از ارز و طلا
بازار سهام توانست در روز سه‌شنبه 1.4درصد بازدهی را به خود اختصاص دهد. این درحالی بود که قیمت دلار و طلا در این روز با کاهش جزئی روبه‌رو شد و در بازار دارایی دیجیتال، قیمت‌ها همچنان درحال نزول است. همچنین  با نگاهی به آمارهای 90روزه این بازار‌ها مشخص می‌‌شود در این مدت، بازار سهام  درحدود 25.8درصد، بازار طلا (سکه تمام بهارآزادی) 16.5درصد و دلار  15.5درصد رشد داشته است. در این مدت بازار دارایی دیجیتال نیز یک روند نزولی را در پیش گرفت و ارزش این بازار به طور میانگین با 15درصد کاهش روبه‌رو شده است.