کاهش خفیف شاخص کل در روزی که گروه غذایی و زراعت یکسره سبز پوش بودند

گروه اقتصادی - شروع معاملات سهام در روز سه‌شنبه 20 اردیبهشت ماه 1401، با افزایش عرضه‌ها بخصوص در سهام شرکت‌های فلزی و  خودرویی همراه بود به‌طوری که در 10 دقیقه ابتدایی، در مقابل 440 نمادی که با اختلاف منفی قیمت روبه‌رو شده بودند، تنها 175 نماد رشد قیمت داشتند اما فشار عرضه‌ها دوامی نداشت و با ورود تقاضاکنندگان از جناح گروه‌های غذایی، کشت و صنعت و حمل و نقل به همراه تعادل نسبی در محصولات شیمیایی و محصولات دارویی، بر تعداد نمادهایی که افزایش قیمت داشتند افزوده شد تا در نهایت 427 نماد با افزایش و 188 نماد با کاهش  قیمت به کار خود پایان دهند.
در این روز شاخص کل بورس کاهش خفیفی داشت و تنها با  565 واحد کاهش در ارتفاع یک میلیون و 539 هزار واحد ایستاد. همچنین  شاخص کل هموزن با 2076 واحد افزایش و شاخص کل فرابورس با 5 واحد کاهش به کار خود پایان دادند.
در جریان معاملات روز سه‌شنبه گرچه حقیقی‌ها درحدود 85 میلیارد تومان را از مجموع بازار خارج کردند اما روند خروج پول توسط این طیف از فعالین بازار با کاهش قابل‌توجهی روبه‌رو شد.  در این روز بیشترین ورود پول حقیقی به گروه‌های کشت و صنعت،محصولات غذایی و بانک‌ها تعلق گرفت و حقوقی‌ها درگروه‌های فلزات اساسی، صندوق‌های قابل معامله و فرآورده‌های نفتی بیشترین تقاضا را به خود اختصاص دادند.
 کاهش ارزش معاملات خرد
روز سه شنبه ارزش معاملات خرد با کاهش 18 درصدی نسبت به روز معاملاتی قبل به حدود 5 هزار و 740 میلیارد تومان رسید. آمارها نشان می‌‌دهد روند معاملات خرد از اواسط بهمن‌ماه سال گذشته درحال افزایش بوده که نشان‌دهنده افزایش نسبی استقبال سهامداران خرد از بازار است. این روند در هفته جاری و در پی نزدیک شدن شاخص کل به نقطه مقاومتی جدید خود تا حدودی کاهش یافت .
خروج حقیقی‌ها از صندوق‌های درآمد ثابت
دیروز صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت برای پنجمین روز متوالی با خروج پول حقیقی روبه‌رو شدند.
در جریان معاملات سه‌شنبه 51 میلیارد تومان دیگر از این صندوق‌ها خارج شد تا مبلغ خروج پول حقیقی در مجموع هفته به 641 میلیارد تومان برسد.  آمار‌ها نشان می‌‌دهد خروج پول حقیقی از صندوق‌های با درآمد ثابت در پی رشد قیمت سهام وافزایش بازدهی در سایر بازارهای موازی؛ از اواسط بهمن‌ماه سال گذشته شدت گرفته و مبلغ کل خروج پول حقیقی در این بازه زمانی به 3 هزار و 500 میلیارد تومان رسیده است.

بازدهی بازار سهام بالاتر از دلار وطلا است
گروه اقتصادی  - بازار سرمایه از ابتدای امسال روند متفاوتی را نسبت به سال گذشته در پیش گرفته به نحوی که بازدهی این بازار از ابتدای امسال تا میانه اردیبهشت ماه سال‌جاری حدود 15 درصد بوده است. به نظر می‌رسد با عبور شاخص کل از مرزیک میلیون و پانصد هزار واحد، بازار بورس وارد فاز جدید‌تری شده و معامله‌گران حقیقی و حقوقی این بازار را با جدیت و تعقل بیشتری رصد می‌کنند. این احتمال تقویت شده که با کاهش ریسک‌های مؤثر دربازار سرمایه، این بازاردر سال‌جاری نسبت به سایر بازارهای موازی ازبازدهی بیشتری هم برخوردارشود. به ویژه آن‌که احتمال دارد که بخشی ازمنابع بانکی در روند اخذ مالیات ازسپرده بانکی اشخاص حقوقی، به سمت بازار سرمایه سرازیر شود. حال سؤال اصلی این است که روند بازار سرمایه درسال‌جاری چگونه خواهد بود؟ آیا معامله گران حقیقی بازاردرحال آشتی با بازارسرمایه هستند؟ برای یافتن پاسخ این سؤالات، گفت‌و‌گویی کوتاه با دکتر عباس کشوری تحلیلگر بازارهای مالی و مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک رفاه کارگران انجام شده که با هم مرور می‌کنیم.
تحلیل شما ازبازار سرمایه درشرایط کنونی چیست؟
درحال حاضر، در آینده نزدیک نباید این انتظار وجود داشته باشد که نرخ دلار به زیر 27 هزار تومان کاهش یابد. درهمین حال، مشاهده می‌کنیم که نرخ سامانه نیما نیز در بالای 25 هزار تومان تقریباً درحال تثبیت است.  بنابراین اقبال بازار احتمالاً به سمت نمادهای DPS محور، صادرات محور و دلاری محور چرخش پیدا خواهد کرد. درمجموع، انتظار می‌رود که بازار همچنان حداقل تا فصل مجامع روند خوبی داشته باشد و در یک جمله، سال 1401 را بهتر از سال 1400 برای بازار سرمایه پیش‌بینی می‌کنم.
درحال حاضر چه صنایعی برای سرمایه‌گذاری مناسب هستند؟
با توجه به روند پیش رو، صنایع دلاری محور نظیر پتروشیمی، فلزات رنگین، کانی‌ها و پالایشی‌ها می‌توانند از بازدهی خوبی برخوردار باشند. البته حوزه مواد غذایی و دارو هم همچنان با حذف ارز 4200 تومانی می‌توانند به عنوان گزینه‌های جذاب‌ سرمایه‌گذاری تلقی شوند. صنایع حوزه حمل و نقل هم اگر افزایش نرخ‌های آنها اعمال شود، کاندیدای کسب بازدهی قابل قبولی هستند. بنابراین در دوره‌ای از بازار به سر می‌بریم که تلفیقی از عوامل افزایش قیمت‌ها به واسطه حذف ارز4200 تومانی و افزایش نرخ ارز؛ مستعد محرک‌های اصلی رشد آن است.
توصیه شما به کسانی که در یکی دو سال اخیر در بازار سرمایه حضور داشتند و زیان کردند چیست؟
سهامداری و چینش سبد براساس این فاکتورهایی که ذکر شد می‌تواند برای سرمایه‌گذارانی که درزیان بوده‌اند، وضعیت بهتری فراهم کند و تا حدودی سودهای منطقی‌تری نسبت به سال گذشته عاید شود. مضافاً برای افرادی که آموزش‌های حرفه‌ای را دریافت نکرده‌اند و از تجربه کافی برخوردار نیستند توصیه می‌شود سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌های سهامی‌ها با توجه به مدیران نخبه‌ای که در این صندوق‌ها فعالیت می‌کنند، می‌تواند یک استراتژی مناسب و بهینه برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس و بهره‌مندی از بازده این بازار باشد.
بازدهی بازار سرمایه درسال گذشته چگونه بود و فکر می‌کنید درسال‌جاری این روند چگونه باشد؟
سال 1401 براساس این تحلیلی که ارائه شد حداقل در نیمه اول بهتر از پارسال است. در سال 1400 به واسطه کسری بودجه، فروش اوراق، افزایش‌های نرخ بهره و همچنین عدم درک واقع بینانه از اینکه وضعیت سیاسی به سمت مذاکرات پیش می‌رود یا غیره، تقریباً در یک وضعیت مبهم قرار داشت ولی به‌نظر می‌رسد سال 1401 از این منظر وضعیت شفاف‌تری خواهد داشت.
چرا دلار و سکه و طلا برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست؟
در درجه نخست، این بازارها اصولاً به لحاظ ماهیت، مولد و حائز دستاورد ثمربخش نیستند و رفتارهای سوداگری و انتظارات تورمی را تحریک می‌کنند.
ولی بازار سرمایه، صرفنظر از بازار اولیه و تزریق پول جدید به تولید، به سبب خلق مزایای بازار ثانویه همچون قابلیت نقد شوندگی، بازار مولدتری نسبت به بازار طلا و دلار است و می‌تواند زمینه تأمین مالی بنگاه‌های اشتغال آفرین را فراهم کند و به بهبود تولید و تخصیص بهینه منابع به بخش‌هایی که قابلیت تولید و سرمایه‌گذاری دارند، کمک کند. ازسوی دیگر، دلار، اگر چه در مقطع کنونی درحال صعود است ولی با نوسانات زیادی مواجه بوده و احتمالاً سیاستگذاری و مدیریت، روند و بازده این بازار را تحت تأثیر قرار خواهد داد. ملاحظات دیگری نیز در این بازار مورد توجه قرار دارد، مضاف بر اینکه انتظار می‌رود که در بازار سهام با بازده بالاتری نسبت به بازارهای دلار وطلا روبه‌رو باشیم.

سعید رشیدی نوبندگانی
 خبرنگار
دوشنبه شب رئیس جمهور در یک برنامه تلویزیونی ظاهر شد و به تشریح یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین برنامه‌های دولت برای اصلاح ساختار‌های اقتصادی کشور پرداخت. وی با ذکر این نکته که درپی اصلاحات اقتصادی پیش رو هیچ گرانی ای در قیمت اقلام اساسی مصرفی خانوار پیش‌بینی نشده، از برنامه دولت برای پرداخت یارانه 300 و 400 هزار تومانی به ازای هر نفر خبر داد. همچنین در این خصوص وزیر اقتصاد نیز در گفت‌و‌گویی مجزا به تشریح روند پرداخت این یارانه‌ها پرداخت و بیان کرد: از 77 میلیون نفر ایرانی که گیرنده انواع یارانه در دولت قبل بوده‌اند حدود 30 درصد مشمول یارانه 400 هزار تومانی هستند و 60 درصد یارانه 300 هزار تومانی را دریافت می‌کنند و همچنین 10درصد نیز بی‌نیاز از دریافت یارانه هستند. با این حساب ماهانه در حدود 23 هزار و 100 میلیارد تومان یارانه به اقشار مختلف جامعه پرداخت خواهد شد که در یک سال حدود 277 هزار و 200 میلیارد تومان می‌شود. این مبلغ که از منبع حذف یارانه‌های مستقیم پرداختی به صنایع تأمین خواهد شد گرچه منجر به افزایش حجم پول در اقتصاد نخواهد شد اما از طریق افزایش قدرت خرید افراد، تبدیل به پول‌های داغی می‌شود که سرعت گردش پول را بالا خواهد برد. به نظر می‌رسد به‌دلیل خرد شدن این سرمایه بین اقشار مختلف، مقصد بیشتر یارانه‌های پرداختی، کالاها و خدمات مصرفی خانوارها باشد و سهم به نسبت کمتری از این یارانه به طور مستقیم به دیگر بازارها تعلق گیرد.

بازار سهام چه سهمی از پول‌های آزاد شده دارد؟
از منظر سرمایه‌گذاری اما، به نظر می‌رسد در بین تمام بازار‌های پولی و مالی برای آن بخش از این پول که صرف انگیزه‌های سرمایه‌گذاری خواهد شد، بازار سهام جذاب‌ترین گزینه باشد. بازار سهام با توجه به ماهیتی که دارد می‌تواند پول‌های خرد را در جهت تأمین مالی بخش‌های مولد اقتصادی جمع‌آوری کند و از این طریق در نقش یک منبع بسیار مناسب برای تأمین سرمایه مورد نیاز شرکت‌ها ایفای نقش کند. با این اوصاف باید دید که سهم بازار سرمایه از پول‌های داغ جدید که در آینده وارد روند مبادلات و معاملات بازارهای ایران خواهد شد چقدر است؟ آیا بازار سرمایه زیرساخت‌های مناسبی را در جهت جذب هر چه بیشتر این سرمایه‌ها دارا خواهد بود؟

تجربه سال 1399 پیش روی بازار سهام
ورود نقدینگی که از سال 1398 بتدریج درحال افزایش بود با عدم آمادگی زیرساخت‌های لازم برای جذب سرمایه از طریق بازار سهام، در سال 1399 تبدیل به یک سونامی شد. روندی که در آن سال‌ها نقایص عمده موجود در ساختار بازار را نمایان کرد و این نقایص، باعث شد بازار سهام نه تنها در جذب نقدینگی و تأمین مالی بخش مولد موفق نباشد بلکه خود به یک بحران بزرگ تبدیل شود که جامعه از طریق آن هزینه‌های عدیده‌ای را پرداخت کند. در سال 1400 و با روی کار آمدن دولت جدید یکی از نهادهایی که همواره مورد توجه دولت قرار گرفت بازار سهام بود، در این سال مسئولان وقت تلاش کردند با اصلاح ساختار‌های معیوب و تقویت ظرفیت‌های موجود، سهام را به‌عنوان یک گزینه جذاب برای سرمایه‌گذاری معرفی کنند. تقویت و اصلاح ساختار‌ها در جهت عمق دهی به بازار به سهامداران این نوید را می‌دهد که می‌توانند در یک چهارچوب نسبتاً برابر به سرمایه‌گذاری بپردازند. لذا مسئولان بازار باید با درس گرفتن از تجربیات گذشته، فرصت‌های پیش رو را مغتنم شمارند و برای جذب پول‌های رها شده درجهت سرمایه‌گذاری هدفمند در بخش واقعی اقتصاد برنامه‌ریزی و آمادگی کامل داشته باشند.