گروه اقتصادی/   یکی از ضرورت‌ها به منظور دستیابی به پیشرفت در هر کشوری تعاون است. در واقع گاهی انجام برخی از کارها به‌صورت انفرادی یا امکانپذیر نیست یا زمان و هزینه قابل توجهی را نیاز دارد که نهایتاً هم نتیجه آن با نتایج کار جمعی و گروهی نیز قابل مقایسه نیست. از همین رو تعاون در همه جوامع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به طوری که حجت‌الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در صحبت‌های خود عنوان کرد: «بخش تعاون یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی است که باید آن را به جایگاه اصلی خود برگردانیم. در چشم‌اندازی که برای وزارتخانه در نظر گرفته‌ایم هدف رساندن تعاونی‌ها به سهم ۲۵ درصد در اقتصاد است.»
همچنین عبدالملکی افزود: در همین راستا، ۲ هزار میلیارد تومان خط اعتباری جدید برای تعاونی‌‌ها در نظر گرفته و به حل مشکلات ۶۰۰ تعاونی، رسیدگی به مشکل ساخت و تحویل پنج هزار و ۵۰۰ واحد مسکن مهر نیز پرداخته‌ایم. علاوه‌بر آن به تشکیل تعاونی‌های دانش‌بنیان هم توجه ویژه‌ای داشته و اقدام به ایجاد۵۸۰ تعاونی جدید در حوزه توسعه و عمران کرده‌ایم و همچنین۷۲۰ هزار نفر ساعت دوره آموزشی برای ارتقای مهارت تعاونی برگزار شده است.
معاونت تعاون این وزارتخانه در نیمه دوم سال 1400 تا پایان فروردین ماه سال‌جاری فعالیت‌های متفاوتی در این عرصه داشته که شامل تهیه، پیشنهاد برنامه‌ها و سیاست‌های مربوط به شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های مسکن و عمرانی، اعتبار گروه شغلی، مصرف‌کنندگان و مرزنشینان، تأمین نیاز صنوف توزیعی، مسکن مهر و همچنین نظارت و حسابرسی این شرکت‌ها است. در این گزارش به بخشی از فعالیت‌های مهم این معاونت در بازده زمانی اعلام شده، اشاره کرده‌ایم.

اشتغال زایی چهار هزار و 637  نفر  در تعاونی زنان
از شهریور ماه 1400 تا پایان فروردین سال‌جاری تعداد 295 شرکت تعاونی زنان با عضویت سه هزار و 184 نفر تشکیل شد که منجر به اشتغال‌زایی و فرصت شغلی چهار هزار و 637 نفر در این عرصه شد. در حوزه تعاونی‌های توسعه عمران شهرستانی 4 مورد با عضویت 5 هزار و 400 نفر تشکیل شد که از این تعاونی‌ها نیز 110 فرصت شغلی ایجاد شد. علاوه‌بر آن 344 تعاونی خدماتی با عضویت 4 هزار و 179 نفر تشکیل شد که در آن به اندازه 5 هزار و 420 نفر اشتغال‌زایی یا فرصت شغلی صورت گرفته و همچنین در این بازده زمانی 971 تعاونی تولیدی راه‌اندازی شد.
این بخش را نیز با عضویت 17 هزار و 134 نفر معادل 15 هزار و 550 نفر اشتغال‌زایی یا فرصت ایجاد کرده‌اند. معاونت تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این بازه زمانی 210 تعاونی توزیعی با 14 هزار و 703 عضو را راه‌اندازی کرده که در آن 4 هزار و 200 فرصت شغلی ایجاد شده است. همچنین این معاونت 26 تعاونی فراگیر ملی با عضویت 2 هزار و 81 نفر و اشتغال‌زایی هزار و 440 نفر را نیز تشکیل و راه‌اندازی کرده است. در مجموع در این مدت هزار و ۵۶۰ تعاونی جدید با عضویت ۳۳ هزار و ۹۵۳ نفر و اشتغال‌زایی یا فرصت شغلی ۳۲ هزارو ۹۵ نفر ایجاد شده است.

گرایش تعاونی های تولیدی
براساس ماده ۲۹ قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران و تبصره ذیل آن پرورش و صید ماهی، شیلات، صنعت و معدن، عمران شهری و روستایی و عشایری و نظایر اینها فعالیت می‌کنند و در تمامی اولویت‌ها و حمایت‌های مربوط به تعاونی‌ها حق تقدم دارند.
دفتر تعاونی‌های تولیدی حسب ابلاغ ساختار سازمانی جدید وزارت متبوع عهده‌دار امور تشکیل، توسعه و نظارت شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی تولیدی در گرایش‌های مختلف است. اهم گرایش‌های تولیدی بخش کشاورزی، بخش صنعتی، بخش معدنی، بخش عمرانی، بخش تأمین نیاز تولیدکنندگان و فرش دستبافت را شامل می‌شود.

17 مرکز نوآوری و توسعه تعاون راه اندازی شد
در 6 ماهه پایانی سال گذشته و تا پایان فروردین ماه سال‌جاری این معاونت اقدام به راه‌اندازی 17 مرکز نوآوری و توسعه تعاون جدید کرده و علاوه‌بر آن در همین بازه زمانی 17 تعاونی دانش‌بنیان جدید نیز تشکیل داده‌اند. همچنین به منظور رفع موانع اعتباری تعاونی‌ها کارگروهی تشکیل داده که این کارگروه در این مدت زمان مشکلات یک‌هزار و ۵۳۱ مورد و به‌طور کلی یک‌هزارو ۳۶۹ مشکل تعاونی در کمیته‌های استانی را شناسایی و بررسی کرد. در همین راستا نیز ۶۰۲ مورد از مشکلات آنها را تعیین تکلیف و رفع کرد. همچنین در این مدت زمان به تشکیل و توسعه تعاونی‌ها برای سه دهک پایین درآمدی اقدام کرده که در این راستا 100 تعاونی جدید راه‌اندازی شد. درخصوص سرمایه‌گذاری نیز معاونت تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موفق به شناسایی و جذب ۲۱۴ مورد سرمایه‌گذاری شد که این میزان از 235 درصد بیشتر از برنامه‌های در نظر گرفته شده است.
در 6 ماهه انتهایی سال گذشته تا پایان فروردین ماه 1401 معاونت تعاون وزارت مردم برنامه‌هایی همچون 39 مورد باشگاه تعاون و کارآفرینی که حدوداً 95 درصد برنامه سالانه می‌شود، 51 مورد تورمجازی تعاون و کارآفرینی معادل 94 درصد برنامه سالانه و 43 مورد از کرسی‌های تعاون و کارآفرینی با 95 درصد برنامه سالانه را اجرا کرده‌اند. همچنین علاوه‌بر آن این معاونت 102 اتاق فکر در حوزه تخصصی تعاون، 131 هزار و 157 نفر ساعت وبینار آموزشی، آموزش مجازی در موضوعات مهارتی تخصصی، حقوقی و مدیریتی به مدت ۶۶ هزار و ۴۴۷ نفر ساعت را برگزار کرد. معاونت تعاون این وزارتخانه از 53 پایان‌نامه دانشجویی جهت اجرا حمایت کرده که معادل 98 درصد برنامه سالانه است.
در 6 ماهه دوم سال گذشته تا پایان فروردین ماه سال‌جاری خط اعتباری جدیدی برای تعاونی‌ها ایجاد شد که در همین راستا 136 طرح بررسی شد که پیش‌بینی می‌شود دوهزار و 239 فرصت شغلی جدید شکل گیرد. به این منظور تسهیلاتی به مبلغ دو هزار و 419 میلیارد ریال اختصاص یافت. طبق برنامه عملیاتی سال 1400 تعداد 33 موافقتنامه تشکیل و تمدید برای تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی پیش‌بینی شده است.
حمایت از تعاونی‌ها جهت شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی نیز از دیگر اقدامات این معاونت محسوب می‌شود که در این راستا 261 تعاونی در نمایشگاه داخلی و 7 تعاونی بر رأی حضور در نمایشگاه‌های خارجی مورد حمایت قرار گرفتند. در مدت زمان یادشده حدود 150 میلیارد تومان از مطالبات پرسنل شاغل در تعاونی‌های سهام عدالت پرداخت شده است. حمایت از بهسازی، نوسازی و بهره‌وری از 292 طرح از جمله فعالیت‌های آن است.
معاونت تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این مدت زمانی 32 جشنواره را برگزار کرده که 3۱ مورد آن استانی و یک مورد ملی بوده است. همچنین مبلغ 13 میلیارد و 800 میلیون تومان برای اجرای سیاست‌های تشویقی بازار کار که شامل مشوق‌های بیمه‌ای ودستمزد است به 1030 تعاونی پرداخت شد. این مشوق‌ها به 3 هزار و 254 شاغل حاضر در تعاونی‌ها تعلق گرفته است.
در راستای اجرایی شدن جزء 3 بند ج ماده 9 قانون سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی اقداماتی همچون جذب حدود 15 میلیارد تومان مشوق بیمه‌ای از محل تبصره 18 قانون بودجه سنواتی پرداخت شد که این طرح به هزار و 171 تعاونی اختصاص یافت که بر اساس آن برای 10 هزار و 730 شاغل در تعاونی تخفیف 20 درصدی حق بیمه سهم کارفرمایی در نظر گرفته شد. حمایت از بیش از 100 اتحادیه و شرکت تعاونی با اعطای تسهیلات به آنها نیز از دیگر اقدامات معاونت تعاون است. همچنین در جهت حمایت از تشکیل و توسعه تعاونی‌ها معاونت تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به شناسایی هزار و 287 پیشران مشاغل خانگی به منظور ساماندهی در قالب شرکت‌های تعاونی تأمین نیاز و اتحادیه سراسری را شناسایی و اعلام کرد که پس از تفکیک در این بخش 876 پیشران به‌صورت استانی مشخص شد.

اهم برنامه‌های سال 1401
برنامه سال 1401 با هدف توسعه و گسترش تعاونی‌ها در راستای حمایت از مردمی‌سازی اقتصاد تدوین شده است.
دو راهبرد اصلی و 7 سیاست کلی برای دستیابی به این هدف تدوین گردیده است و برنامه‌های مشخصی برای هر یک از این سیاست‌ها در دستور کار قرار دارد. این فعالیت‌ها عبارتند از: راهبردهای توسعه تعاون و برنامه‌های اصلی معاونت امور تعاون در سال 1401 که راهبردهای توسعه تعاون شامل تقویت مدیریت و سیاستگذاری بخش تعاون و تقویت مشارکت و توانمند‌سازی بخش تعاون می‌شود.
برنامه‌های اصلی معاونت امور تعاون در سال‌جاری شامل 20 مورد است که برخی از آنها عبارتند از:
1. برنامه توسعه سامانه جامع و هوشمند بخش تعاون
در این برنامه ارتقای سامانه جامع و هوشمند بخش تعاون به منظور شفاف‌سازی و توسعه خدمات‌رسانی به ذینفعان، کاهش زمان ارائه خدمت و تنوع بخشی به خدمات الکترونیک ارائه شده در حوزه تعاون هدف‌گذاری شده است.
2. برنامه محاسبه سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی
یکی از نیاز‌های اصلی بخش تعاون، محاسبه سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی است. براساس مصوبه شورای عالی اجرای قانون اصل 44، مرکز آمار ایران موظف به محاسبه سهم این بخش در اقتصاد می‌باشد.
3. برنامه تشکیل و توسعه تعاونی‌ها
تشکیل تعاونی‌ها یکی از برنامه‌‌های اصلی این وزارتخانه برای گسترش تعاون در کشور است. لذا در شرایط فعلی حمایت از تشکیل تعاونی به منظور رفع نیاز‌های مشترک اقتصادی اعضا از موارد مورد حمایت در سال‌جاری است. برای این منظور تشکیل بیش از 2000 تعاونی در سال‌جاری با ایجاد 45000 فرصت شغلی هدف‌گذاری گردیده است.
4. نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات بخش تعاون در تعاونی‌ها
براساس قانون وظیفه نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات در تعاونی‌ها، اتحادیه‌ها و اتاق‌های تعاون بر عهده وزارت متبوع می‌باشد. لذا هر ساله بازدید‌های نظارتی از تعاونی‌ها به عمل می‌آید. این برنامه نظارت از بیش از 9000 تعاونی‌ را در دستور کار قرار داده است.
5. انجام حسابرسی از تعاونی‌های منتخب
به منظور حمایت از حقوق اعضا در تعاونی‌ها و ارتقای بهره‌وری و بهبود فرایند‌های مدیریتی در تعاونی‌ها هر ساله از برخی از تعاونی‌هایی که نیازمند انجام حسابرسی هستند، گزارش‌های حسابرسی تهیه می‌شود.
6. تشکیل کمیته رفع موانع اعتباری تعاونی‌ها
با توجه به اینکه اعطای تسهیلات اعتباری به تعاونی‌ها برای اجرای طرح‌های اشتغال‌زایی و طرح‌های توسعه‌ای آنان ضروری است به منظور حل برخی از مشکلات آنان در اعطای تسهیلات، این کمیته با حضور نمایندگان بانک توسعه تعاون و صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون تشکیل گردیده و تصمیماتی برای حل مشکلات ایجاد شده برای تعاونی‌ها در آن اتخاذ می‌شود.
7. تشکیل کمیته اصلاح قوانین و مقررات
به منظور مانع زدایی و رفع ضوابط و مقررات غیرضروری این کمیته تشکیل شده است. در این کمیته نمایندگان دفاتر تخصصی، اتاق تعاون ایران عضویت دارند.
8. ایجاد و توسعه اتحادیه‌های تخصصی
تشکیل اتحادیه‌ای تخصصی به منظور توسعه شبکه تعاونی‌ها هدف‌گذاری شده است.
9. راهبری و نظارت بر راه‌اندازی و توسعه مراکز نوآوری و توسعه تعاون
ایجاد مراکز نوآوری تعاون به منظور حمایت از ایده‌های نوآور و خلاق در حوزه تعاون تشکیل شده و مورد حمایت قرار دارد. در حال حاضر در همه استان‌ها مراکز نوآوری و توسعه تعاون تشکیل گردیده است.

بــــرش
بخشی از عملکرد معاونت تعاون

1. حمایت از نوسازی و استاندارد‌سازی تعاونی‌ها.
2. راهبری طرح‌های توانمند‌سازی منابع انسانی تعاونی‌ها.
3. راهبری طرح‌های پژوهشی در بخش تعاون.
4. راهبری ترویج تعاونی‌ها.
5. راهبری اعطای مشوق‌ها و حمایت‌های مالی از تعاونی‌ها.
6. راهبری و حمایت از حضور تعاونی‌ها در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی.
7. راهبری و ارزیابی طرح توجیهی و امکان سنجی تأسیس و توسعه تعاونی‌ها با اولویت تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی و فراگیر ملی.
8. نوسازی ناوگان تعاونی‌های حمل ونقل کرایه سواری بین شهری با استفاده از تسهیلات ارزان قیمت منابع داخلی بانک‌ها.
9. اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به تعاونی‌ها از طریق بانک رسالت.
10. اعطای تسهیلات کم بهره از طریق بانک توسعه تعاون.
11. حمایت از تعاونی‌های بانوان، اشتغال‌زا و دانش‌بنیان.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: این وزارتخانه مدیریت بیش از ۴۰۰ شرکت را که متعلق به مردم است، بر عهده دارد و تلاش می‌کند نیازها را با مدیریت درست منابع و بدون فساد برطرف کند.
به گزارش ایرنا، حجت‌الله عبدالملکی روز شنبه در سفر یک روزه خود به شهرستان فیروزکوه، با بیان اینکه به اندازه ۳۰ سال طرح نیمه‌تمام داریم، افزود: اگر ما منابع را درست، عاقلانه و منطقی استفاده کنیم تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام منطقی است. وی اظهار داشت: اگر به جای این تعداد طرح نیمه تمام که ۳۰ سال طول می‌کشد طرح‌ها را منطقی شروع می‌کردیم و به اندازه منابع مادی کلنگ می‌زدیم و مصوبه می‌گرفتیم با فرض اینکه هر کدام از طرح‌ها ۳۰ درصد پیشرفت داشته باشد معادل ۱۰ سال آینده در حال حاضر طرح داشتیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه جمعیت کشور ما کارگری است، اظهار داشت: این افتخار برای ۷۰ درصد خانواده‌های ایرانی است که سرپرست و نان آور آنان کارگر هستند که برای پیشرفت کشور کار می‌کند.
عبدالملکی خاطرنشان کرد: کارگران قبل و بعد پیروزی از انقلاب، دوران دفاع مقدس، سازندگی، خنثی‌سازی تحریم‌ها همیشه در خط مقدم بودند و هر اندازه برای کارگران کاری انجام بدهیم فرسنگ‌ها از مسئولیت و وظیفه خود در قبال کارگران عقب هستیم.
وی ادامه داد: وقتی صحبت از معیشت کارگران می‌شود؛ مسأله حقوق و دستمزد، سلامت کارگران  در محیط کار و زندگی، مسکن کارگری، ایمنی و بهداشت در کار، مسائل اجتماعی و فرهنگی برای خانواده‌های آنها و آسیب‌های اجتماعی که تا حدی آنها را آزار می‌دهد باید به آنها رسیدگی شود. این مسئول اضافه کرد: در مجموعه فرهنگی - ورزشی حضور دارید که ۱۴ سال پیش ساخت آن مصوب و کلنگ‌زنی شده بود، پس از ۱۴ سال با حرکت جهادی طی چهار ماه ۸۰ درصد کار انجام و در هفته کار گر به بهره‌برداری رسید و این به معنای خدمت‌رسانی بدون فساد و کارآمد است. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به رویه کار کردن در جمهوری اسلامی یادآور شد: کار سالم و بدون ظلم و کفران رویه اصلی جمهوری اسلامی در انجام امور است.