حمیرا حیدریان
خبرنگار
شهری که آمار بزهکاری و اعتیاد در آن کم و سرانه مطالعه بالا باشد، شهروندان احساس امنیت کنند و با طبیعت همنشین باشند و از آلودگی هوا و محیط زیست خبری نباشد؛ حتماً شهری ایده آل برای شهروند بودن در آن است و همه آرزو داریم شهرمان چنین ویژگی‌هایی داشته باشد. شهری مانند پاوه؛ هزار ماسوله کرمانشاه؛ شهری پلکانی در دامنه کوهستان که در بسیاری از محله‌های آن، پشت بام خانه‌ها حیاط خانه دیگری است و با وجود کوچه‌ها و معابر تنگ و پلکانی، شاخص‌های همبستگی اجتماعی بالا و آمار جرم و منازعات شهری پایین است. همین ویژگی‌ها پاوه را در فهرست 10 شهر برتر برای انتخاب به‌عنوان شهر سالم جهان از سوی سازمان بهداشت جهانی قرار داده است. پرونده استان کرمانشاه از نظر شاخص‌های فرهنگی، اجتماعی و هنری با وجود چنین شهری غنی‌تر شده است چراکه اوایل مردادماه پرونده هورامان (اورامانات) پس از 2 سال بالاخره توانست رأی مثبت یونسکو را به‌عنوان بیست و ششمین میراث جهانی ایران جلب کند.
رئیس مرکز بهداشت شهرستان پاوه در گفت‌و‌گو با «ایران» از برگزاری جلسات اولیه انتخاب شهر پاوه به‌عنوان نامزد 10 شهر سالم جهانی در روز سه شنبه هفته جاری خبر داد.
حشمت کریمی با بیان اینکه شهر پاوه از دو منظر اجتماعی و فرهنگی کاندیدای 10 شهر سالم جهانی قرار گرفته است، افزود: یک شهر سالم برای دریافت این نشان باید دست‌کم 80 درصد از هشتاد شاخص سازمان جهانی بهداشت را دارا باشد.این شاخص‌ها شامل طیف متنوعی از موارد شامل اقدامات اجتماعی-اقتصادی، مدیریت و افزایش توانمندی‌های بالقوه گرفته تا همکاری و تحول نهادی براساس برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های نوآورانه است. شهر پاوه نیز در این زمینه بیشتراز بعد فرهنگی، بهداشتی و روانی و تأثیرهای اجتماعی آن برای دریافت این نشان کاندیدا شده است.
وی با اشاره به اینکه پیشنهاد انتخاب پاوه به‌عنوان شهر سالم جهان از سوی دانشگاه علوم پزشکی شهرستان کرمانشاه به سازمان بهداشت جهانی مطرح شده است، گفت: آبان ماه سال 1399 این پیشنهاد از سوی دانشگاه علوم پزشکی شهرستان پاوه مطرح شد و با توجه به اینکه شهرستان پاوه از نظر بهداشتی، اجتماعی و فرهنگی دارای فاکتورهای لازم بود، دانشگاه علوم پزشکی تصمیم گرفت این موضوع را مطرح و شانس خود را برای ثبت جهانی محک بزند و از این‌رو اقدامات اولیه انجام شده و قرار است روز سه‌شنبه اولین جلسه با توجه به فاکتورهای ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برگزار شود که بر اساس آن تمام جزئیات مطرح شده از سوی سازمان بهداشت جهانی کارگروه‌های ویژه بررسی می‌ شود.
کریمی با تأکید بر اینکه سازمان جهانی بهداشت، با اعطای این نشان، شبکه‌های شهرهای سالم، طرح شهرهای سالم را در سراسر دنیا ترویج می‌کند اظهار داشت: تاکنون 6 شهر ایران به‌عنوان شهر سالم در سازمان جهانی بهداشت ثبت شده که شامل 3 شهر سهند، جلفا و مراغه در استان آذربایجان شرقی، اردکان در استان یزد، کاشان در استان اصفهان و گرمی در استان اردبیل است. شهر سهند اولین شهر سالم ایران از سوی سازمان جهانی بهداشت است و اقدامات لازم برای دریافت گواهی برای سایر شهرها نیز در حال انجام است. امیدواریم شهرپاوه نیز در این لیست جای بگیرد.
پاوه منحصر به فرد در فرهنگ، امنیت و سلامت اجتماعی
هادی شریفی رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان پاوه نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» گفت: کاندیدا شدن شهر سالم برای ثبت جهانی از سوی دانشگاه علوم پزشکی مطرح شده است.از جمله شاخص‌هایی که شهرستان پاوه را می‌تواند در فهرست کاندیدا شدن شهرسالم و ثبت جهانی آن قرار دهد، عبارتند از: آمار بسیار پایین بزهکاری، پایین بودن اعتیاد، بالا بودن سرانه مطالعه، ضریب امنیت اجتماعی بالا، پایین بودن سرقت، غنی بودن فرهنگ، طبیعت منحصر به فرد، اماکن و روستاهای تاریخی همچون اورامانات و صنایع دستی منحصر به فرد منطقه و... است.
وی با بیان اینکه انتخاب شهرسالم به منزله مدینه فاضله بودن آن شهر نیست، افزود: در این شهر هم مردم و هم مسئولان تمام تلاش خود را برای حفظ محیط زیست، ایجاد امنیت، اشاعه فرهنگ و آداب و رسوم و بهداشت و... انجام می‌دهند. اگرچه این شهر با برخی معضلات همچون انسداد خیابان و شلوغی نیز دست به گریبان است اما مسئولان برای رفع این چنین مشکلاتی با جایگزین کردن طرح‌هایی مانند: دوچرخه سواری و استفاده از وسایل نقلیه عمومی و... سعی در بهبود وضعیت شهرنشینی دارند و در این میان شهروندان نیز با استقبال از این طرح ها نشان می‌دهند که برای حفظ امنیت، پاکی و سلامت زندگی چقدر ارزش قائل هستند.
وی با اشاره به اینکه ثبت جهانی شدن «اورامانات» از دیگر نقاط مثبت این منطقه است، خاطرنشان کرد: این منطقه به‌عنوان قطب جهانگردی مطرح است و گردشگران بسیار زیادی سالانه از داخل و کشورهای همسایه و اروپا برای بازدید از این منطقه زیبا سفر می‌کنند و این شهرستان، روستاهای هدف گردشگری و صنایع دستی زیادی دارد که در کاندیدا شدن این نقطه از کشور به‌عنوان نامزد شهر سالم می‌تواند تأثیر‌گذار باشد.
رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان پاوه با بیان اینکه در این شهرستان 10 روستا بیشترین آمار جذب گردشگران را به خود اختصاص داده است، عنوان کرد: داریان، شمشیر، هجیج، خانقاه، گلال، دشه، شرکان، ساتیاری، تین و زردویی به‌عنوان 10 روستایی هستند که طی چندسال اخیر گردشگران زیادی را به خود جذب کرده‌اند. وی وجود طبیعت بکر، کوه‌های بلند، دره‌های عمیق، رودخانه‌های خروشان، جنگل‌های انبوه و بافت و معماری سنتی و پلکانی در بسیاری از روستاهای پاوه را از عوامل مهم در جذب گردشگران طی یک دهه اخیرعنوان کرد و بیان داشت:مردمان مهربان، خونگرم و میهمان نواز این روستاها هم با فرهنگ و آداب و رسوم اصیل خود میزبانی خوبی از گردشگران داشته‌اند و همین مسأله بستری برای جذب گردشگران بیشتر به سمت آنها شده است.
شهری با میزبانان فرهنگی
مدیر پایگاه منظر فرهنگی اورامان نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» دارا بودن فرهنگ غنی مردم شهر پاوه و طبیعت بکر و امنیت بالای منطقه را از جمله شاخص‌های سالم بودن این شهر برای کاندیدای جهانی شدن عنوان کرد و گفت: وجود هجیج، خانقاه، گلال، دشه، شرکان، ساتیاری، تین و... از جمله جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی این شهرستان است که نه تنها گردشگران داخلی، بلکه سالانه بسیاری از توریست‌های خارجی را به خود جذب کرده است. آشتی مردم با طبیعت و توجه خاص آنان به طبیعت طی قرن‌های متمادی، پایبندی به آداب و رسوم و برگزاری جشن‌های متعدد از جمله جشن‌های شکرگزاری برای محصولات باغی و... که به طور هفتگی برگزار می‌شود جملگی نشان از توجه به طبیعت و فرهنگ غنی مردم این منطقه است.
پویا طالب نیا به امنیت بالای این منطقه، غنای فرهنگی شهرستان پاوه و منطقه اورامانات اشاره کرد و افزود: فرهنگ مردم این شهرستان به قدری بالا است که می‌توان گفت فرهنگ میزبان بر میهمانان (گردشگران) غالب است. نبود متکدی، نداشتن معتاد، نظافت و سلامت شهر و... از جمله عواملی است که این شهر را در لیست کاندیدا قرار گرفتن شهرسالم جهانی قرار داده است و امیدواریم پس از طی شدن مراحل لازم شاهد ثبت جهانی این شهر درلیست شهرهای سالم جهان باشیم.

زهرا کشوری
خبرنگار
معاون سازمان حفاظت محیط زیست کشور از شروع مذاکرات دیپلماسی آب ایران با طالبان درباره حقابه هامون و همچنین مذاکره با کشورهای همسایه خزر درباره کنوانسیون تهران خبر داد. احمد لاهیجان‌زاده در نشست خبری خود مسئولیت دیپلماسی آب در زمینه افغانستان را بر عهده وزارت امور خارجه و وزارت نیرو دانست و گفت: بعد از روی کار آمدن طالبان مذاکرات قبلی متوقف شد ولی به نظر می‌رسد {این مذاکرات} در حال از سرگیری است. دولت اشرف غنی در این مسأله مقاومت زیادی داشت و ممکن است مذاکرات آب با دولت جدید افغانستان راحت‌تر باشد.»
افغانستان پس از سقوط طالبان در سال 2001 مأموریت ویژه‌ای برای خود نوشت که ساخت حداقل 104 سد در آن دیده شده بود. کارشناسان بین‌المللی از آن به «مأموریت هیدرولیکی» یاد می‌کردند. برنامه آبی افغانستان را در این دوره امریکا، هلند و ترکیه نوشتند. دولت گذشته افغانستان ساخت بالغ بر 35 سد و 34 طرح انحراف آبی روی هیرمند و 14 سد و 8 طرح انحراف آبی روی هریرود را در برنامه داشت که ساکنان سیستان دو سوی مرز را دچار خشکسالی شدید می‌کرد. پیامدهای منفی این سدسازی به سیستان و بلوچستان در ایران محدود نمی‌شد و مردم خود را هم دچار یک سازه‌سازی غیر اصولی می‌کرد.
کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند سدسازی یکبار دیگر باعث مهاجرت اجباری افغان‌ها شود. پس از ساخت سد کمال خان افغانستان روی هریرود نیز بسیاری از مسئولان دولت پیشین مدعی شدند که حقابه هریرود را بیش از عدد توافقی به ایران پرداخته‌اند. افغانستان در آن روزها سیلابی را که از سمت این کشور به سوی سیستان و بلوچستان می‌آمد و افغانستان نمی‌توانست جلوی ورود آن را به کشور بگیرد حقابه حساب می‌کرد. دولت پیشین افغانستان در حالی مدعی پرداخت حقابه هامون بود که پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان در گفت‌و‌گو با رسانه‌های ایران گفته است: «افغان‌ها در هیچ مقطعی بخصوص بعد از کودتای داوودخان (۱۳۵۲) زیر بار این مسأله(پرداخت حقابه هامون) نرفتند.» به گفته او افغان‌ها معتقد بودند که باید با سدسازی آب را به مناطقی که عمدتاً زیرکشت خشخاش بوده منتقل کرد. منطقه هلمند نیز یکی از مستعدترین مناطق برای کشت خشخاش است و بیش از ۹۰ درصد تریاک دنیا در این منطقه تولید می‌شود. افغانستان در 4 دهه گذشته در مقاطعی نیز مدعی شده بود آنچه اجازه نمی‌دهد حقابه هامون از سمت افغانستان به ایران جاری شود کاهش بارندگی در حوضه آبریز «هیرمند» است اما تازه‌ترین پژوهش نشان می‌دهد برخلاف ادعای افغانستان، میزان بارندگی در بازه 34 ساله در حوضه آبریز هیرمند افزایش داشته است. افتتاح سد کمال خان نیز رفتار دولت افغانستان را در قبال حقابه توافقی تغییر داد. پس از افتتاح سد کمال خان، اشرف با وجود آنکه در سال 2017 از ایران خواسته بود که معاهده آبی بر سر هیرمند را اجرایی کند در چرخشی آشکار اعلام کرد «همسایگان این کشور دیگر از آب این کشور به رایگان استفاده نخواهند کرد و از این‌رو کابل دیگر وارد هیچ معاهده آبی بلندمدتی نخواهد شد.» اشرف غنی رئیس‌جمهور پیشین افغانستان در روز افتتاح سد کمال خان هم گفت: «کشورش از این پس در مقابل نفت به ایران آب می‌دهد.» بسیاری از تحلیلگران این رفتار غنی را یکی از اشتباهات اساسی او در دولت‌داری خواندند. دولت او چندی پس از اظهارات و پیش از ورود طالبان سقوط کرد.
 مذاکرات محیط زیستی با 5 کشور حوزه خزر
لاهیجان‌زاده ضمن اشاره به کنوانسیون بین‌المللی تهران اضافه کرد: بر اساس کنوانسیون تهران در سال ۱۳۸۲، پنج پروتکل در زمینه تنوع زیستی، ارزیابی آلودگی نفتی و... به تصویب رسید. سه پروتکل این کنوانسیون در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است و بزودی این روند برای پروتکل چهارم نیز طی خواهد شد. پروتکل پنجم نیز هنوز در دست پایش است. در دیگر کشورهای ذینفع حوزه دریای خزر نیز شرایط مشابه است و برخی سه پروتکل، برخی چهار و برخی همه پروتکل‌ها را به تصویب رسانده‌اند و این قدم بلندی برای اجرای فعالیت‌های مشترک در این منطقه است همچنین برای تحقق اهداف این کنوانسیون نشست‌های آنلاین با حضور کشورهای این حوزه برگزار می‌شود.
معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست درباره تغییر اقلیم در حوزه دریای خزر گفت: محور این صحبت‌ها بجز آلودگی، گردشگری نیز است، همچنین تغییر اقلیم در هر پنج کشور این حوزه مشاهده می‌شود و برای اتخاذ سیاست‌های مناسب جلساتی به میزبانی سازمان هواشناسی طی یک سال گذشته برگزار شده‌ است. دریای خزر به‌دلیل تغییر اقلیم و مشکلات انسان‌ساخت تحت تأثیر است و عقب‌نشینی و پسروی آن تا سال ۲۰۵۰ ادامه خواهد داشت که از سمت شمال خواهد بود و کاهش حجم آب و افزایش دما کاهش تنوع زیستی را در پی خواهد داشت.
 لاهیجان‌زاده ضمن اشاره به افزایش حساسیت‌ و اهمیت دستگاه‌ها نسبت به محیط زیست گفت: یکی از خطوط قرمز بودجه امسال، محیط زیست است.
حمایت محیط زیست از انتقال آب عمان
معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به پرسش ایسنا درباره ارزیابی‌های زیست محیطی طرح انتقال آب دریای عمان به سیستان هم از مطالعه دوساله برای اجرای طرح انتقال آب خبر داد و گفت: «تصمیم‌گیری درباره آن با کمک مشاوران داخلی و خارجی انجام شد.» او طرح انتقال آب عمان را یکی از دقیق‌ترین طرح‌ها از نظر ارزیابی زیست‌محیطی خواند و گفت: «همه ارزیابی‌ها درباره شورابه و پساب انجام و روش‌های برداشت و تخلیه آن مشخص شده‌ است. همچنین مقدار فشار و بازه‌های آن در نازل‌های خروجی تعریف شده است. اجرای این طرح حداقل آسیب زیست‌محیطی را در پی خواهد داشت و برداشت آب از دریای عمان و بخش اقیانوسی آن خواهد بود.»
انتقال آب از دریای عمان جایگزین طرح خزر می‌شود
لاهیجان‌زاده طرح انتقال آب خزر به سمنان را با ‌وجود مخالفت بسیاری از کارشناسان و فعالان محیط زیست دارای مجوز معاونت انسانی دانست و گفت:«این مجوز پس از پشت سر گذاشتن چالش‌های مداوم ۹ ساله، بالاخره سال گذشته صادر شد. این طرح در لایحه بودجه دارای مجوز است اما باید به کمیسیون تلفیق برود و آنجا ممکن است مورد بازنگری قرار گیرد. با توجه به سرمایه‌گذاری در جنوب این طرح می‌تواند سمنان را هم پوشش دهد.» نشست مجازی معاون محیط دریایی پردیسان به منظور توضیح درباره ابلاغ حقابه تالاب‌ها به وزارت نیرو انجام گرفت. در این نشست البته حقابه تالاب‌ها اعلام نشد و لاهیجان‌زاده به اعلام عدد کلی ۱۱ میلیارد مترمکعب آب حقابه تالاب‌ها بسنده کرد. او زندگی تالاب‌ها را در گرو وضعیت بارش‌ها دانست و گفت: «تعداد تالاب‌های خشک شده به‌صورت دقیق قابل تشخیص نیست.»
 او گفت: «تالاب‌های ما در فلات مرکزی فصلی هستند و بر اساس بارش آبگیری می‌کنند چرا که رود دائمی ندارند و تابع دوران بارش هستند. این تالاب‌ها در ماه‌های آبان و آذر آبگیری می‌کنند و در اردیبهشت و خرداد از بین می‌روند.»

زهره توکلی
خبرنگار
در حالی که قرار بود در آبان ماه آخرین مرحله از تسهیلات به زلزله زدگان سی سخت در استان کهگیلویه و بویراحمد با پرداخت وام‌های 50میلیون تومانی اجرایی شود و ساخت واحدهای مسکونی در این شهر تا 15آذرماه به پایان برسد، هنوز بسیاری از زلزله‌زدگان سی‌سخت موفق به دریافت این وام‌های بانکی نشده‌اند. مدیرکل بنیاد مسکن استان کهگیلویه و بویراحمد در این باره به «ایران» گفت: در خصوص اعطای تسهیلات وام 50میلیونی به زلزله‌زدگان سی‌سخت قرار بود 5 بانک عامل آنها را به متقاضیان پرداخت کنند که 3 بانک در این زمینه خوب عمل کردند اما 2بانک دیگر تأخیر زیادی داشته‌اند.
اسماعیل باقری افزود: از یک هزار و 700 مسکنی که قرار بود در این منطقه زلزله زده ساخته شود، حدود 200 مسکن آن هنوز به سقف هم نرسیده و ممکن است در حد دیوارچینی باقی مانده باشند. اینها جزو مواردی هستند که دچار مشکلاتی بوده‌اند و ما نیز به صاحبان آنها فشار نمی‌آوریم چون برای دریافت پروانه ساخت مشکل داشته یا در مکان دیگری مسکن داشته‌اند بنابراین ساخت مسکن را ادامه نداده‌اند به همین دلیل در مجموع از یک هزار و 500 مورد حاد، تاکنون حدود یک هزار و 133 مورد پایان کار گرفته و ساخت واحدهای آنها به اتمام رسیده است. وی ادامه داد: برای باقی موارد نیز سقف واحدها هم گذاشته شده است یعنی می‌توانند در این واحدها ساکن شوند و گرفتن این تسهیلات 50میلیون تومانی فقط موجب تکمیل این واحدها خواهد شد.
این مسئول اظهار داشت: چندی قبل دکتر نیکزاد، رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، این تسهیلات 50میلیون تومانی را مصوب کردند اما از زمان مصوب شدن تا زمانی که بانک مرکزی به بانک‌های عامل در تهران ابلاغ کند و سپس این ابلاغیه از تهران به بانک‌های عامل در استان کهگیلویه و بویراحمد برسد 2ماه طول کشید. حتی هنوز هم تعدادی از بانک‌ها کار را شروع نکردند لذا کاری که 2 ماه قبل با 50 میلیون تومان می‌توانست به اتمام برسد امروز شاید با 80 تا 100 میلیون تومان هم نتوان انجام داد لذا متأسفانه قولی که دادیم عملی نشد در صورتی که اگر این تسهیلات بموقع پرداخت می‌شد به طور قطع تمامی واحدها تا 15 آذرماه تکمیل می‌شد. وی در خصوص افرادی که واحدهای مسکونی آنها به‌دلیل تأخیر در پرداخت وام 50 میلیون تومانی هنوز تکمیل نشده است، تصریح کرد: در این خصوص جز پرداخت آن وام مصوب، کار دیگری نمی‌توانیم انجام دهیم چون تاکنون توانسته‌ایم با کمک‌های جمع‌آوری شده از خیران و کمک‌های بلاعوض و... کار را به این مرحله برسانیم و آخرین مصوبه دولت در این زمینه نیز همان وام 50میلیون تومانی بوده است لذا در صورت افزایش هزینه‌ها، باید خودشان پرداخت کنند. مدیرکل بنیاد مسکن استان کهگیلویه و بویراحمد درباره زمان پرداخت این وام توسط 2بانکی که هنوز در این خصوص اقدامی انجام نداده‌اند، گفت: هر بانک بین 150 تا 200 سهمیه برای پرداخت این وام‌ها داشته است که 3 بانک این سهمیه‌ها را پرداخت کرده‌اند و 2بانک دیگر قول داده‌اند که در این هفته کار اعطای وام‌ها را آغاز کنند.

 چرا بازسازی در برخی روستاهای اندیکا آغاز نشده است؟
از سوی دیگر مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان از ادامه عملیات بازسازی در اندیکا خبر داد و گفت: برخی روستاها معارض محلی دارند که ممکن است این مشکل حل نشود و عملیات اجرایی در این روستاها آغاز نشود.حسین جنتی با بیان اینکه ساخت و ساز در شهرستان اندیکا در حال انجام است، اظهار کرد: در تمام روستاها ارزیابی انجام و عملیات بازسازی آغاز شده است.وی افزود: از برخی بخش‌هایی که اخیراً اعلام شدند، بازدید کردیم که تعدادی از روستاها در حوزه منابع طبیعی مشکل دارند. بنابر استعلام انجام‌شده و در صورت نیاز به جابه‌جایی، این کار انجام خواهد شد.مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان گفت: زمان بازسازی کامل روستاهایی که دچار مشکل هستند، به رفع مشکل شان بستگی دارد. برخی روستاها در مناطق خاص هستند و باید از سازمان محیط زیست مجوز اخذ کنند که ممکن است این سازمان به این روستاها مجوز ندهد.جنتی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، بیان کرد: همچنین برخی روستاها معارض محلی دارند که ممکن است این مشکل حل نشود و عملیات اجرایی در این روستاها آغاز نشود.

۲۰۰ گونه جانوری از ابتدای امسال به طبیعت بازگردانده شد

ایران زمین - مرکز تیمار حیات وحش پارک طبیعت پردیسان،  تاکنون تعداد ۲۰۰ گونه جانوری را با رعایت پروتکل‌های دامپزشکی حیات وحش به طبیعت بازگردانده که تمامی گونه‌های درمان شده با حلقه‌های مناسب علامت‌گذاری شدند. به‌گزارش سازمان حفاظت محیط‌زیست،  کلینیک حیات وحش پارک طبیعت پردیسان هفته گذشته تعداد ۲۵ حیوان وحشی شامل یک قلاده روباه و ۲۴ قطعه پرنده از انواع عقاب طلایی،  عقاب صحرایی،  کورکور سیاه،  سارگپه معمولی،  شاه‌بوف،  جغد انبار و جغد کوچک را پس از درمان و بازپروری به آغوش طبیعت برگرداند. رعایت ملاحظات تخصصی زیست‌محیطی از جمله تغذیه مناسب جانوران بویژه در روزهای پیش از رهاسازی،  انتخاب زمان و محل مناسب برای اجرای برنامه بازگشت به طبیعت از جهت موقعیت مکانی،  توپوگرافی و عوارض طبیعی منطقه و همچنین شرایط مناسب آب و هوایی در روز اجرای برنامه،  علامت‌گذاری جانوران و حمل آنها به شیوه اصولی تا محل رهاسازی از ضرورت‌های اجرای برنامه‌های رهاسازی جانوران وحشی در طبیعت ‌است.

بازگشت 11 واحد راکد به چرخه تولید

بجنورد- مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان شمالی گفت: امسال ۱۱ واحد تولیدی راکد در شهرک‌های صنعتی استان به چرخه تولید بازگشت. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سیاوش وحدت افزود: با راه‌اندازی دوباره این واحد‌ها بیش از ۵۰ نفر دوباره مشغول به کار شدند. وی گفت: همچنین در ۹ ماه گذشته امسال ۹۳ قرارداد واگذاری زمین به مساحت ۲۷ هکتار در شهرک‌های صنعتی خراسان شمالی با سرمایه‌گذاری ۱۸۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان با اشتغالزایی حدود ۲۲۴ نفر منعقد شد که تاکنون ۱۹ قرارداد به سرانجام رسیده است. به گفته وحدت، میانگین واحد‌های راکد کشور ۱۸ درصد است در حالی که این رقم در خرسان شمالی ۱۲.۵ درصد و کمتر از متوسط کشور است.