معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
دومین دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران بهمن ماه برگزار میشود
سال گذشته شاهد برگزاری نخستین دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران بودیم؛ اتفاقی که تجربههایی تازه برای صنعت نشرمان را رقم زد. آنطور که معاون فرهنگی وزیر ارشاد تأکید کرده علاقهمندان میتوانند شاهد برپایی دوره دوم این نمایشگاه در بهمن ماه سالجاری باشند.
برگزاری نمایشگاه فیزیکی کتاب سال آینده وابسته به شرایط است
یاسر احمدوند در همین رابطه از انجام اقدامات و تدارکات لازم برای برگزاری دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران دربهمنماه خبر داده است. او درباره برنامه برگزاری نمایشگاه کتاب به ایبنا گفت: «تصمیم برای برگزاری نمایشگاه فیزیکی بستگی به شرایط عمومی جامعه دارد. اگر شرایط مطلوب باشد طبق روال، نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران در سال 1401 برگزار خواهد شد.»
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، درباره زمان برگزاری دومین دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیز تصریح کرد: «این رویداد با مجریگری مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برای بهمنماه در حال تدارک است.»
احمدوند درباره برگزاری هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و برنامهریزیهای آن هم گفت: «بیستونهمین دوره هفته کتاب مطابق با ادوار گذشته از 24 آبان تا یکم آذرماه برگزار خواهد شد. دبیرخانه هفته کتاب در مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران فعال و نشستهای مرتب و منظمی نیز تدارک شده است.»
احمدوند ادامه داد: «در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشستهای برنامهریزی برگزار میشود و جزئیات برنامههای این رویداد کتابمحور، هفته آینده اعلام خواهد شد. شعار بیستونهمین دوره هفته کتاب تعیین و برنامهها نیز در حال تکمیل شدن است.» بهگفته معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به تغییر و تحولات ناشی از تغییر دولت برنامهریزیهای برگزاری بیستونهمین دوره هفته کتاب با اینکه کمی دیر آغاز شده اما برنامهریزیها برای برپایی آن بهسرعت در حال پیگیری است.
دیدار معاون فرهنگی با ستاد هماهنگی توسعه روستایی
بنابرخبر دیگری، معاون فرهنگی وزیر ارشاد دیداری نیز با اعضای ستاد هماهنگی توسعه روستایی داشت که در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد. در این جلسه رضا برزگر، مدیرکل دفتر فرهنگی و اجتماعی معاونت توسعه روستایی ریاست جمهوری با اشاره به نقش تسهیلگری برای ساماندهی روستاها، گفت: «با توجه به حضور ۲۵ درصد از جمعیت کشور در مناطق روستایی، برنامهریزی برای توزیع منابع، در بخشهای توسعهیافته و کمتر توسعهیافته ضرورت دارد تا گامی برای بهبود شرایط در روستاها برداریم.»
وی یکی از فعالیتهای خوب فرهنگی که در روستاها انجام شد را برگزاری جشنواره «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» عنوان کرد؛ بهگفته برزگر با پیگیریهای انجامشده روزی به نام روستاها در تقویم به ثبت رسید تا از این طریق فضایی برای تبادل نظر میان نهادهایی که در روستاها فعالیت دارند ایجاد شود و فضایی برای برنامهریزی بهتر به وجود آید. ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزیهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز گفت:«معاونت امور فرهنگی توجه به روستاها را در رویکردهای برنامهریزی خود قرار داده است. با فعالیتهایی که در این سالها با جشنوارههای «پایتخت کتاب ایران»، «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» و «جام باشگاههای کتابخوانی» در کشور انجام شده، کتابخوانی به یک مطالبه جدی در روستاها تبدیل شده است.»
هادی آشتیانی، مدیرکل امور فرهنگی نهاد کتابخانههای عمومی کشورهم اشارهای به وضعیت کتابخانههای روستایی کرد و اینکه هم اکنون حدود ۷۸۰ کتابخانه روستایی در کشور وجود دارد و کتابخانههایی به مراکز فرهنگی و اجتماعی تبدیل شدهاند. بعد از سخنان اسماعیل زیارتی، رئیس «مرکز مطالعات و برنامهریزی شهری و روستایی سازمان شهرداریها و دهیاریهای وزارت کشور» درباره ضرورت ایجاد توسعه در روستاها به کمک فرهنگ، یوسفیان، «مدیر توانمندسازی بازار صندوق کارآفرینی امید کشور» نیز از تفاهمنامهای برای کسب و کارهای روستایی و عشایری با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت و اینکه برای تحقق آن به چه ضرورتهایی نیاز است.
گفتنی است که در پایان این جلسه، یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت ارشاد نیز ضمن تشکر از زحمات نهادهای دیگر در روستاهای کشور گفت:«هماهنگی دستگاههای مختلف در فعالیتهای مربوط به روستا توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام خواهد شد. امیدواریم خدمات مؤثرتری به جامعه روستایی ارائه شود.»
کنکاش در محتوای سریال پرطرفدار «سرقت پول» که فصل پنجم آن نیز آغاز شده است
نسخه های تازه برای زندگی در هزاره سوم
وصال روحانی
خبرنگار
آغاز پخش فصل پنجم سریال تلویزیونی پرطرفدار «سرقت پول» در سطح جهان این مجموعه را که سه فصل اول آن از تلویزیون ایران هم به نمایش درآمده، در مرکز توجهی تازه قرار داده است. این در حالی است که فصل پنجم «سرقتپول» مشتمل بر دو بخش است و هر بخش از 5 اپیزود شکل میگیرد. پنج اپیزود بخش اول نیمه دوم چندی قبل در تلویزیونهای اروپا و بخشی از امریکای شمالی به نمایش درآمد. قرار است پخش اپیزودهای پنجگانه بخش دوم نیز از 14 آذرماه امسال،طی پنج شب آغاز شود.
ماجرای دو سرقت بزرگ و تمهیدات آن
اگر اصل ماجرا و کل قصه «سرقت پول» را که سریالی اسپانیایی است خواستار باشید، باید متذکر شویم که اتفاقات متمرکز بر دو سرقت بزرگ و تمهیدات آن است. ابتدا سرقت بانک سلطنتی اسپانیا در دستور کار خلافکاران قرار میگیرد و سپس آنها به سوی بانک مرکزی اسپانیا خیز برمیدارند. یکی از وجوه تفاوت آشکار این سریال با مجموعههای مشابه این است که رویدادها از دریچه دید یکی از سارقان با نام مستعار توکیو (با بازی اورسولا کوربرو) توضیح داده میشود که البته با فلاش بکها و تقاطعهای زمانی همراه است. هر یک از توضیحات برخی انگیزههای روحی کاراکترها را افشا میکند و در عین حال بر ابهامها نیز میافزاید. آنچه «سرقت پول» را جذابتر از برخی مجموعههای مشابه میسازد، ارتقای درجات سارقان از دید مردم عادی و قهرمان جلوه کردن آنها از برخی منظرها است. آنچنان که تماشاگران به این نتیجه میرسند که تلاش گسترده و طولانی آنها برای خالی کردن دو مخزن بزرگ مالی که نامشان آمد بیش از آنکه بابت پرکردن جیبهای خود سارقان باشد نوعی قیام علیه نظامهای کاپیتالیستی است. با این نگرش سارقان تبدیل به رابینهودهای عصر مدرن میشوند که البته برخلاف قهرمان محبوب و شیرین «جنگلهای شروود» در حومه شهر «ناتینگهام» انگلیس پولها و کالاهای سرقتی را به فقرا انتقال نمیدهند اما با عقب راندن مفسدان آنها را متنبه میکنند.
درجستوجوی ساز و کارهایی تازه برای هزاره سوم
آوردن خلاصهای از گفتههای افراد نامدار اجتماعی و رسانههای غربی در خصوص این سریال و بازخوردهای آن گویای نکته فوق است. «استیفن کینگ» سلطان ادبیات وحشت، این سریال را نشانه عوض شدن انگارههای زمانه دانسته و «رومئو سانتوز» خواننده امریکایی گفته است جذابیت کاراکترها و پرداخت هوشمندانه داستان از دلایل اصلی محبوبیت فراوان سریال بوده است. روزنامه «ال موندو» اسپانیا هم نوشته است: «بافت سریال سرقت پول نشانهای از ایجاد دیدگاههای تازه در جهان که لزوماً بر نظم و قانون شناسی مبتنی نیست و قدرت و حق مردم را بالاتر از قوانین میانگارد.» نشریه «نیو استیتزمن» امریکا هم متذکر شده است: «ما با مشتی ضد قهرمان طرف هستیم که با سرقتهای کشدار اما موفقشان و سرانجام با یافتن راههای فرار از مخمصه تصریح میکنند که دنیا در هزاره سوم و بخصوص در 2020 به ساز و کارهایی تازه برای زیست نیاز دارد. شاید کرونا و مشکلات اقتصادی به طور مستقیم ایجاد این فضا را توجیه نکنند اما وقتی مردم ببینند که همه چیز در غرب از هم پاشیده، شاید عکسالعملشان همانی باشد که از کاراکترهای این سریال میبینیم.»
وقتی همه سرخ میپوشند!
جالبتر این که حتی لباسهای سرخ رنگی که سارقان سریال بر تن دارند، هم در جنبههای مثبت و هم وجوه منفی به کارگرفته شدهاند. از یک سو در سه سال اخیر در کارناوالهای معروف اجتماعی در ایالات بزرگ برزیل و بویژه «ریو دوژانیرو» بسیاری از حاضران نمونه همین لباسها را بر تن کردهاند و از جانب دیگر در کشورهای مختلف اروپایی دهها سرقت واقعی از بانکها گزارش شده که مجریان آن با لباس قرمز رنگ ضد قهرمانان این سریال دست به سرقت زدهاند. قهرمانان مشهور ورزشی هم بیکار ننشستهاند و «نیمار» و «دانیل الوز» فوتبالیستهای برزیلی با ستودن این سریال گفتهاند که حتی اگر سرقت در نفس خود کار بدی باشد، این سارقان خاص بهگونهای آشکار تحت تأثیر فشارهای اجتماعی قرار داشتهاند و به پاخیزیشان برای زنده ماندن است و نه پول اندوزی صرف.
نویسندهای موفق و خلاق
این همه اظهار نظر و نصب شدن مجسمههایی از برخی کاراکترهای سریال در موزه «گره ون» در شهر پاریس نشان میدهد «الکس پنیا» نویسنده اصلی و خالق این مجموعه در کارش بسیار موفق بوده و توانستهاست اثری را روانه بازار کند که نه فقط یک کار تصویری پرطرفدار بلکه بانی یک موج بزرگ اجتماعی و پدیده جریان ساز است. با قلم پنیا دو سرقت بزرگ از بانکهای اسپانیا به گونهای ترسیم میشود که بینندگان نمیتوانند در تشخیص خوب و بد و تفکیک کاراکترهای مثبت و منفی به یک نتیجهگیری سریع برسند.
طراح این سرقتها مرد مرموزی است که او را با لقب پروفسور صدا میزنند و او در راستای اجرای اهدافش و خالی کردن خزانههای بانک سلطنتی و بانک مرکزی اسپانیا در شهر مادرید هشت فرد کارآمد را استخدام میکند و البته بعضی نیروها و نفرات جنبی و خبرچینهایی از اینجا و آنجا را هم به جمعشان میافزاید. با طراحی او و گروگان گرفته شدن 67 نفر درون ساختمان بانک سلطنتی اسپانیا تصاحب 984 میلیون یورو توسط پروفسور و یارانش امکانپذیر میشود و آنها پساز 11 روز حضور دراین بانک و ضرب و چاپ اسکناس طی این مدت از محل میگریزند اما بهجای آرام گرفتن و استراحت کردن وارد مراحل اجرایی سرقت دوم خود میشوند که این بار متمرکز بر بانک مرکزی اسپانیا و در بردارنده تقابلهایی بزرگ و تازه با پلیس این کشور است. «اورسولا کوربرو» که ایفاگر نقش سیلنه اولیویرا (ملقب به توکیو) است، سارق پرسابقهای را پیش روی ما میگذارد که سهم مهمی در توفیق این عملیات سخت و طولانی دارد و «الوارو مورته» نیز در قالب پروفسور ظاهر میشود که همه طراحیها و نقشهچینیها توسط او انجام شده و «ایتزیار ایتونو»، «پدرو آلونسو»، «پاکو توس»، «البا فلورس»، «میگل هران»، «خیمه لورنته»، «استراسه بو» و «انریکه آرسه» سایر بازیگران شاخص این مجموعه هستند. نت فلیکس که تهیه و توزیع سیزنهای متأخر این سریال را برعهده داشته، فصل پنجم را اضافه بر شهر مادرید، در سطح کشورهای پاناما، تایلند، ایتالیا و دانمارک تصویربرداری کرده و با این که تأکید شده این سیزن آخر و فرجام نهایی اتفاقات است اما محبوبیت سریال شاید مدیران نت فلیکس را در سال 2023 به جهتگیریهایی تازه در این زمینه و تولید قسمتهای بعدی
و ادارد.
حرف آخر
فصل اول سریال که بیشتر از 9 اپیزود نداشت، در ژوئن 2017 پخش شد و فصل دوم با در برداشتن 6 اپیزود در اکتبر همان سال به نمایش درآمد. فصلهای سوم و چهارم هم در سالهای 2019 و 2020 هر کدام مشتمل بر 8 اپیزود بودند و خصلت مشترک همه آنها در پیش گرفتن لحن و روش و ترسیم اتفاقاتی بودند که فقط رنگ و بوی یک کشور را نداشتند و بهرغم اولویت دادن به اسپانیا شمول جهانی هم داشتهاند و با هر فرهنگی قابل انطباقاند. حرف آخر را درباره «سرقت پول» روزنامه پرنفوذ «لوموند» فرانسه زده که آورده است؛ «این سریال همه چیز دارد و حتی در هنگام ترسیم پیچیدهترین و سختترین سرقتها طوری از الهمانهای منعطف و توأم با طنز تلخ استفاده میکند که انگار با فیلمهای سه گانه و فانتزی «بازگشت به آینده» طرف هستیم.» این روزنامه افزوده است: «مردم در غرب آنقدر از سیاستهای ناکارآمد ناراحتاند که اقدامات کاراکترهای این سریال را راهکاری برای رهایی خویش نیز میانگارند و با اینکه افزایش هرج و مرج هم از پی آمدهای بدیهی این سرقتها است، بهنظر میآید که کشیده شدن تدریجی کاراکترهای اصلی به سوی ثبات نسبی و باور به ارزشهای زندگی در درازای اتفاقات سریال نوعی رستگاری برای هرکس است که میخواهد در جهان آشفته کنونی مجالی برای پالایش خود بیابد و نفسی از نو بکشد و مجدداً زنده شود.»
نگاهی گذرا به نمایش «داستان باغ وحش» به کارگردانی مهدی پاشایی
فاصلهها و روایتها
رضا وطنخواه
خبرنگار
چند روز پیش فرصتی دست داد تا بعد از مدتها به تماشای نمایشی بنشینم که دلم سخت لک زده بود برای سالنهای تئاتر و خوشحالم که این شروع با دیدن اثر خوبی همراه شد. نمایش «داستان باغ وحش» را که این روزها در سالن قشقایی تئاترشهر روی صحنه است، مهدی پاشایی کارگردانی کرده و مهدی زمین پرداز، بهار نوحیان و خود مهدی پاشایی در آن ایفای نقش کردهاند و داستان رویارویی مردی است از طبقه نسبتاً مرفه با شخصی که زندگیاش بر روال معمول جامعه نیست. جدال سرخوشانه آنها به تراژدی میانجامد. این نمایشنامه تک پردهای دو کاراکتر به نامهای جری و پیتر دارد و چالشهایی بین این دو که هر کدام از طبقه اجتماعی و اقتصادی متفاوتی هستند در یک پارک رخ میدهد. این نمایش تاکنون به شیوههای مختلفی اجرا شده و حتی شخصیتهای نمایش جنسیتهای متفاوتی داشتهاند و پاشایی هم آنطور که خودش میگوید میخواسته شخصیت جری را با یک بازیگر زن کار کند و تمرینها را هم به این شکل شروع کرده اما در نهایت به این نتیجه رسیده که نقش جری را بهصورت همزمان یک بازیگر زن و یک بازیگر مرد روی صحنه ایفا کنند طوری که انگار روح جری همزمان در دو کالبد حلول کرده است. این تفاوت اجرای پاشایی با دیگر اجراهاست و میشود گفت شیوهای است که تا امروز درباره این نمایشنامه تجربه نشده است. این انتخاب باعث شده هم هیجان اجرا برای مخاطبان بیشتر شود و هم مفاهیم انسانی مد نظر بدرستی به آنها انتقال پیدا کند. متن نمایش از آثار شاخص ادوارد آلبی است و یکی از پایههای اصلی نمایشنامه پرداختن به فاصله طبقاتی است و آنهایی که نمایش را ببینند حتماً متوجه اصرار کارگردان روی این مسأله میشوند که گاهی از حد خودش خارج میشود اما بازی اصولی و بهاندازه بازیگران مخصوصاً مهدی زمینپرداز باعث میشود این اصرارهای اجرایی و متنی کم روتوش شدهتر بهنظر برسد. در کنار اینها نقطه قوتی که شخصیتها در این نمایش دارند باعث میشود بیننده به این درک منطقی برسد که اگر چه فاصله طبقاتی این بازیگران از لحاظ اقتصادی با یکدیگر تفاوت داشته باشد اما از نظر فرهنگی تقریباً با هم در یک سطح هستند و این نکته چالش بین آنها را جذابتر میکند.
پیام وزیرفرهنگ و ارشاداسلامی به چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران
موسیقی نواحی ایران گنجینهای با نقشها و رنگهای بومی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آستانه برگزاری چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران پیامی را خطاب به مخاطبان و هنرمندان شرکت کننده در این رویداد منتشر کرد.
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آستانه برگزاری چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران پیامی را منتشر کرد. متن پیام به شرح زیر است:«تنوع فرهنگی و فرهنگهای بومی مناطق گوناگون ایران سرمایه پویایی است که با پشتوانه غنی تاریخی و فرهنگی میتواند با جهان معاصر نیز به گفتوگو بنشیند و جلوههایی سرشار از سنتهای اخلاقی، انسانی و معنوی را ارائه کند. فرهنگهایی برخاسته از تاریخ و آداب و سنن مردم هر منطقه که در آرام و آلام روزگار و گذر زمان به جد و جهد هنرمندان و حافظان و یاری مردم هر دیار محفوظ مانده است. موسیقی نواحی ایران سرشار از نغمات و نواهایی است که با جانهای عاشق هنرمندان در مسیر تاریخ حیات اجتماعی و فرهنگی یافته است. در موسیقی نواحی ایران غمها و شادیها، حماسهها و آداب و آیینی که از گذشته همدم و همراه زندگی مردم هر منطقه بوده است با لهجه و بیان فرهنگی و اجتماعی خاص همان منطقه بیان میشود. اما در یک نگاه جامع موسیقی نواحی ایران در سراسر این سرزمین گنجینهای با نقشها و رنگهای بومی متنوع است که در یک فرهنگ ملی جلوه میکند. هنرمندان حافظان و راویان بی دریغ موسیقی نواحی هستند که سنتهای موسیقایی را امانتداری کردند و این میراث، هویت و فرهنگ را عاشقانه پاس داشتند تا به آیندگان بسپارند. فرض است که آثار هنرمندان موسیقی نواحی ثبت و ضبط شده و امکان و فضاهایی برای جوانان مشتاق که امید آینده موسیقی نواحی هستند، مهیا شود.
جشنواره موسیقی نواحی ایران فرصتی برای تأمل درباره داشتههای گرانقدر و قدرشناسی از هنرمندان موسیقی نواحی و ضرورت استمرار موسیقی نواحی با نگاه به آینده است. چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در ادامه دورههای پیشین اجرا و پژوهش در موسیقی نواحی را با محوریت وحدت در کثرت موسیقی اقوام ایرانی طراحی و برنامهریزی کرده است و بیتردید نتایج مطالعات و پژوهشهای فرهنگی، مردم شناسی و جامعه شناسی در موسیقی نواحی با توجه به مشخصههای اجتماعی و فرهنگی امروز جامعه، در آینده این موسیقی مؤثر است.
صمیمانه زحمات هنرمندان موسیقی نواحی در هر جای ایران را پاس میدارم و از هنرمندان و همکارانم در معاونت امور هنری و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان در برگزاری چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران قدردانی میکنم. برای هنرمندان عزیز و خادمان فرهنگ و هنر سلامتی و سرفرازی آرزو میکنم.