گروه اقتصادی|   مسعود میرکاظمی که از 20 مردادماه سال‌جاری به سازمان برنامه و بودجه رفته است و در اولین روزهای کاری خود جلسات تنظیم بودجه 1401 را برگزار کرد، یکشنبه شب در برنامه گفت‌و‌گوی ویژه خبری حضور یافت و از بودجه 1400 و مشکلات آن گفت و اظهار داشت که دولت سیاست انقباضی را در پیش خواهد گرفت. رئیس سازمان برنامه و بودجه اطمینان داد که متمم بودجه نخواهد داد. وی گفت که باید مصارف خود را کنترل کنیم و حالت انقباضی در هزینه‌ها داشته باشیم تا کمتر مجبور شویم خلق پول کنیم زیرا خلق پول، آفتی در اقتصاد کشورمان است که هزینه خانوار را افزایش می‌دهد و چون رشد اقتصادی نداریم، اشتغال، دچار آسیب می‌شود.
مسعود میرکاظمی با اشاره به بحث وجود کسری بودجه که اخیراً توسط رسانه‌ها مطرح شده است، گفت: مهم‌ترین مشکل این است که بودجه به‌درستی تدوین نشده است. بودجه سال 1400، اساساً متناسب طراحی نشده است و اگر بخواهیم طبق روال، ضریبی به بودجه امسال اضافه و بودجه سال 1401 را تدوین کنیم، مشکل جدی خواهیم داشت.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به این پرسش که آیا متمم یا اصلاحیه بودجه به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌کنید؟ گفت: فعلاً به این نتیجه نرسیدیم که به متمم نیاز باشد و تلاش می‌کنیم همین بودجه را مدیریت کنیم. قاعدتاً درآمدها محقق نمی‌شود در نتیجه هزینه‌ها هم نباید در این سقف محقق شود اما اگر مجبور شویم حتماً در چارچوب قانون حرکت می‌کنیم و اصلاحیه می‌دهیم. این مسیر فعلی قابل ادامه نیست و باید تجدیدنظر جدی شود و ناچاریم مسیر حرکت را تغییر دهیم.
وی به تورم حدود 50 درصدی اشاره و اضافه کرد: اینها نشان می‌دهد خطایی در جاهایی انجام شده است. بنابراین با محاسبات قبلی نمی‌شود جلو رفت.
رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به رشد تند مصارف دولت از پایان سال گذشته در بودجه امسال و سقف اولیه آن که از حدود ۵۶۶ هزار میلیارد به ۹۳۷ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است گفت: این اقدام بر چه اساسی بوده است؟ آیا وضعیت اقتصاد درست شده یا رشد اقتصادی داشته‌ایم که اغلب کمتر از یک درصد و حتی صفر یا منفی بوده است، تورم بیشتر دو رقمی بوده است.
میرکاظمی در ادامه با اشاره به جریان عملکرد بودجه سال‌جاری گفت: در ۵.۵ ماه ابتدای سال‌جاری یعنی قبل از تحویل دولت، ۲۸۰ هزار میلیارد تومان مصارف داشته‌ایم که از آن ۲۲۵ میلیارد تومان منابع قابل اتکا بوده هرچند که بخشی از آن حدود ۸۵ هزار میلیارد تومان از واگذاری اوراق تأمین شده است. این در حالی است که ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر از محل تنخواه و به عبارتی استقراض از بانک مرکزی بوده است.
معاون رئیس جمهوری ادامه داد: در عملکرد سال گذشته 562 هزار میلیارد تومان مصارف کشور بود که 30درصد از این رقم از طریق واگذاری دارایی‌های مالی مانند اوراق و مانند آن و 70 درصد منابع پایدار بود.
به گفته وی، در مجموع در این مدت ۵۰ درصد هزینه‌های انجام شده از محل استقراض و اوراق صورت گرفته که منابع پایداری نیست. وی با بیان اینکه وقتی منابع بودجه پایدار نیست، دولت به سمت خلق نقدینگی و افزایش تورم حرکت می‌کند، گفت: در این حالت به نوعی برداشت از اقشار ضعیف صورت می‌گیرد و شاهد آن خواهیم بود که طی سال‌های گذشته ضریب جینی افزایش داشته که نشان‌دهنده رشد فاصله طبقاتی به نفع مرفهین است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه با انتقاد از افزایش تا ۱۰ برابری هزینه‌های دولت و در برابر آن رشد فاصله طبقاتی به نفع مرفهین در سال‌های اخیر، گفت: می‌گویند اگر هزینه‌ها رشد کرده حقوق‌ها را اضافه کرده‌ایم، اما ما خودمان هم کارمند و حقوق بگیریم چرا این افزایش ۱۰ برابری را در حقوق‌هایمان حس نکردیم؟
میرکاظمی با بیان اینکه اول سال، امکان تأمین بودجه نبوده است، افزود: با توجه به اینکه منابع درآمدی پیش‌بینی‌شده ناشی از فروش نفت در بودجه امسال، محقق نشده است در این 139 روز، فقط 15 درصد تحقق عملیات داشته‌ایم.
وی با تأکید بر اینکه باید به منابع تأمین مالی و چگونگی افزایش درآمدها، بازنگری شود، گفت: باید پایداری بودجه را بیشتر و در مصارف، مدیریت کنیم. در پایان سال 91، عملکرد مصارف دولت 89 هزار میلیارد تومان بوده است؛ چگونه می‌شود که در سال 1400 این رقم به 937 هزار میلیارد تومان رسید؟
میرکاظمی گفت: متوسط رشد اقتصادی در 8 سال گذشته از صفر تا 8دهم درصد بوده و عمدتاً تورم دورقمی بوده است.
استفاده از مشارکت مردمی و تدوین بسته‌های سیاستی
میرکاظمی به وضعیت بودجه‌های عمرانی اشاره داشت و گفت: وقتی که می‌خواهیم صرفه‌جویی کنیم با این حجم بالای هزینه و مصارف به‌طور حتم امکان تحقق کامل بودجه‌های عمرانی وجود ندارد و اگر به این روال پیش برویم شاید تکمیل پروژه‌ها صد سال دیگر هم طول بکشد. بر این اساس باید به سمت استفاده از مشارکت مردمی و تدوین بسته‌های سیاستی پیش رفت.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در رابطه با تصحیح وضعیت موجود افزود: ما کشور ثروتمندی هستیم و در برخی منابع جزو ۱۰ کشور اول دنیا قرار داریم، بنابراین نباید وضع زندگی مردم ما این‌گونه باشد. در حالی که همواره از تحریم به عنوان عامل اصلی یاد شده است، تحریم یکی از مسائل است و همه آن نیست و نباید خودمان را گول بزنیم و آن را سیاسی کنیم.
وی تأکید کرد: وقتی کارشناسان در دولت گذشته تذکر در مباحث اقتصادی و بودجه می‌دادند به آنها گفته می‌شد که می‌خواهند دولت را تخریب کنند، لذا اگر کمی به این تذکرات گوش می‌کردند اکنون وضعیت این‌گونه نبود.
چرا همه چیز را به درآمد نفت
گره زدیم؟
به گزارش ایسنا، میرکاظمی انتقادی هم به وضعیت وابستگی بودجه به نفت داشت و افزود: چرا باید همه مصارف و وضعیت درآمدی به نفت گره بخورد و چرا باید دولت هر ماه منتظر باشد بانک مرکزی سهم ۱۴.۵ درصد شرکت نفت را کنار گذاشته و مابقی را به آن بدهد. باید به سمت افزایش بهره‌وری در سایر بخش‌ها حرکت شود و ضروری است که این حساسیت ایجاد شده و تمامی دستگاه‌ها و حوزه‌های مرتبط به آن ورود کنند.
معاون رئیس‌جمهوری به جریان یارانه‌های پنهان و وضعیت قابل تأمل آن اشاره کرد و گفت: اکنون حداقل ۶۳ میلیارد دلار میزان یارانه‌های پنهان است که حساب کنید با دلار ۲۵ هزار تومان چقدر می‌شود؟
وی توضیح داد: علی‌رغم پرداخت منابع سنگین برای یارانه تولید، شاهد آن هستیم که قیمت پروتئین در بازار بالاست و این مرغ ۴۰ هزار تومانی آیا ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کرده است؟ از این‌رو باید به سمت تصحیح این زنجیره حرکت کرد.موضوعی که به سرعت قابل حل نیست و باید از دامدار و پرورش‌دهنده طیور و کشت به‌طور درستی حمایت شود.
مانع از تعدیل یارانه انرژی شدند
رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به یارانه حدود ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومانی حامل‌های انرژی گفت: این رقم در حالی است که یک عده که وضعیت مالی مطلوبی داشته و دارای اموال و دارایی زیادی هستند بیشترین سهم را می‌برند ولی یک فرد روستایی سهم بسیار اندکی از یارانه انرژی دارد.
وی تأکید کرد: زمانی که می‌خواستیم یارانه نقدی پرداخت کنیم می‌گفتند باید یارانه‌ها همسان باشد. اما نمی‌دانیم چرا در مورد یارانه انرژی هر وقت که بحث اصلاح مطرح بود چنین حمایتی وجود نداشت و حساسیتی ایجاد نمی‌شد چون یک‌سری رسانه در اختیار داشته و آنقدر قدرت داشتند که مانع از این تعدیل شوند.
همسان‌سازی حقوق معلمان با رویکرد جدید
رئیس سازمان برنامه و بودجه به موضوع همسان‌سازی حقوق و فوق‌العاده شغل فرهنگیان که اخیراً با آن مخالفت‌هایی صورت گرفت، اشاره داشت و توضیح داد: طی بررسی‌ها به این نتیجه رسیدیم که احکامی در رابطه با حقوق فرهنگیان صادر شده که با قانون مغایرت دارد و اختلاف بالایی ایجاد می‌کند که اگر قرار بر اجرای آن باشد به مشکل برمی‌خوریم. از این رو از وزیر قبلی خواستیم تا این احکام را برای این ماه اصلاح کند و با توجه به اینکه زمانبر بود قرار شد که در ادامه این اصلاحیه صورت بگیرد و ما هر آنچه طبق قانون باشد برای همسان‌سازی حقوق معلمان انجام خواهیم داد.
به گفته وی، در مورد پرداخت پاداش بازنشستگی نیز به‌طور حتم براساس چارچوب‌های قانونی و با رعایت جوانب کسری بودجه و انضباط مالی اقدام می‌کنیم. میرکاظمی خاطرنشان کرد: از اینکه در روزهای پایانی دولت گذشته اتفاق‌هایی افتاده و احکامی صادر شده که اخلاقی نیست؛ ای کاش دولت گذشته این‌گونه برخورد نمی‌کرد تا دولت جدید در تنگنا قرار نگیرد و این احساس ایجاد شود تا دولت در مقابل مردم و یا فرهنگیان ایستاده است.

وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه بر اساس قانون، بانک‌ها مکلف به تأمین ۲۰ درصد تسهیلات خود به بخش مسکن هستند احداث سالانه یک میلیون مسکن را با توجه به ظرفیت‌های کشور قابل انجام دانست و از نوسازی ناوگان هوایی در آینده نزدیک گفت. به گزارش فارس، رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی، یکشنبه شب در برنامه تیتر امشب به تشریح برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی در دولت سیزدهم، پرداخت.
قاسمی گفت: امروز کمتر از ۱۰ درصد از حمل‌ونقل بار کشور ریلی است و ما باید یکبار در این حوزه اقدامات لازم را انجام دهیم تا یک سفر ایمن و ارزان بتوانیم فراهم کنیم.
وی اضافه کرد: طبق برنامه باید در بخش حمل‌ونقل ریلی بتوانیم به رشد ۳۰ درصدی برسیم که متأسفانه در این حوزه عقب مانده‌ایم. وزیر راه وشهرسازی ادامه داد: ۱۰ تا ۱۲هزار کیلومتر راه‌آهن در کشور داریم که بخشی از آنها قدیمی شده و همین امر موجب پایین آمدن سرعت قطارها شده‌ است.
وی گفت: از همه سرمایه‌گذاران ایرانی در کشورهای مختلف دعوت می‌کنیم و برای آنها فرش قرمز پهن می‌کنیم تا در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند، ما جذابیت‌های بسیار زیادی برای تأمین منابع سرمایه‌گذاران فراهم کرده‌ایم.
وی ادامه داد: حدود ۳۵۶ هزار کامیون در جاده‌های کشور تردد می‌کنند که متوسط سن آنها بسیار بالا است و برای نوسازی در این حوزه، دولت اقدامات مؤثری را در دستور کار خود قرار داده‌ است. قاسمی بیان کرد: در بخش حمل‌ونقل هوایی هم ما شوراهای عالی مختلفی را طراحی و راه‌اندازی کرده‌ایم و بزودی اقدامات لازم برای جوان‌سازی هواپیماها در ایرلاین‌ها انجام خواهیم داد. وی در مورد قیمت بلیت هواپیما هم گفت: این‌موضوع در شورای حمل‌ونقل بررسی خواهد شد و ما قیمت‌های منطقه‌ای را مطرح خواهیم کرد که مردم و ایرلاین‌ها با مشکل مواجه نشوند. وی اظهار کرد: ۹۰ درصد از ظرفیت جابه‌جایی بار در کشور از طریق حمل‌ونقل دریایی انجام می‌شود بنابراین باید در این زمینه ظرفیت‌های دریایی خود را افزایش دهیم. قاسمی گفت: ما برای توسعه سواحل مکران کشور اقدامات مؤثری را انجام خواهیم داد و به‌طور قطع بدون اتکا به بخش خصوصی نمی‌شود این اقدامات را انجام دهیم. او با تأکید بر روش تهاتر برای افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی گفت: به دنبال تهاتر نفت با ساخت انواع  پروژه‌های ریلی، جاده‌ای و دریایی هستیم.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه امروزه هزینه مسکن در سبد خانوار در متوسط کشور بالای ۳۷ درصد و در شهرهای بزرگی همچون تهران بیش از ۵۰ درصد است، گفت: مسکن یکی از دغدغه‌های مهم حاکمیت، رئیس‌جمهوری و مشکل مردم است. بنابراین رئیس‌جمهور هم در دوره انتخابات و پس از آن موضوع مسکن را پیگیری می‌کند.
عضو کابینه دولت سیزدهم برنامه‌ریزی و سیاستگذاری وزارت راه و شهرسازی را برای مسکن شامل سه قشر با درآمد بالا، میان‌درآمدی و اقشار ضعیف عنوان کرد و افزود: مسکن هدایتی متعلق به طبقات بالای جامعه است که نیازی به کمک‌های دولتی ندارند و هدایت می‌شوند تا خود با سرمایه‌های خود بسازند که برای این طبقه ۳۰۰ هزار واحد مسکونی احداث می‌شود. اقشار متوسط جامعه نیاز به حمایت دارند و وزارت راه و شهرسازی برای آنها بسته‌های حمایتی پیش‌بینی کرده است. بخش قابل توجهی از اقشار جامعه نیز که جزو اقشار کم‌درآمد هستند نیاز به حمایت و کمک‌های دولتی دارند تا مشکل تأمین مسکن آنها حل شود. برای اقشار ضعیف جامعه نیز سازوکارها تعیین شده است.
قاسمی ادامه داد: امروزه سهم مستأجران در کشور بالاست، در تهران حدود ۴۰ درصد مردم مستأجر هستند. بنابراین تأمین مسکن برای خانوارها یکی از موضوعات مهم دولت است.