کامبیزروشن روان
موسیقیدان و آهنگساز
علی مراد خانی مدیری بود که کم حرف زد ولی زیاد کار کرد. هنگامی که او سکان موسیقی را در وزارت فرهنگ و ارشاد به دست گرفت، نفسی برای موسیقی و موسیقیدانها باقی نمانده بود. او با درایت خاص خودش بتدریج شرایطی فراهم کرد که موسیقی و اهالی آن امید به آینده روشن تری پیدا کنند. جدی شدن جشنواره موسیقی فجر، جشنواره موسیقی جوان، توجه جدی به موسیقی نواحی و انتشار مجموعه بزرگی از موسیقی نواحی گوشه و کنار ایران توسط استادان برجسته، حمایت کامل از تشکیل خانه موسیقی، تأسیس موزه موسیقی و راهاندازی تشکیلات صدور مجوزهای تأسیس آموزشگاههای موسیقی، بخشی از فعالیت این مدیر تواناست. فقدان این مرد عاشق هنر و خصوصاً موسیقی را به خانواده ایشان و جامعه موسیقی و هنری ایران تسلیت میگویم. روحش شاد و یادش گرامی.
رامبد صدیف
خواننده پیشکسوت موسیقی ایران
زنده یاد علی مرادخانی را از سالها قبل میشناختم، از آن دوران که به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آمد و سکان موسیقی را به دست گرفت و به عنوان مدیر کل دفترموسیقی انتخاب شد از آن دوران با او آشنا شدم و ارتباط دوستانهای شکل گرفت و همچنان ادامه داشت و به جرأت میتوانم بگویم آقای مرادخانی یکی از بهترین مدیران باارزش و کاربلد در وزارت ارشاد بودند و طی سالها فعالیت کارهای ارزنده و ماندگاری درعرصه هنرانجام داده و به یادگار گذاشتهاند. از سوی دیگر به لحاظ اخلاقی انعطافپذیری خاصی در ادب و رفتارشان دیده میشد و سلوک مهربانانه در وجودشان بود که موجب شده با لطف و مرحمتی سرشار و با عاطفه همه دوستان و اطرافیان از او راضی و دلگرم باشند. درگذشت این مرد بزرگ اندوه بسیاری بر جامعه هنری است و این فقدان را به خانواده گرامی و اهالی فرهنگ و هنر و هنرمندان عزیز تسلیت میگویم.
«جدایی نادر از سیمین» در فهرست پدران ماندگار سینما
جادوی جزئیات و پدری که ماندگار شد
نرگس عاشوری
خبرنگار
میگویند فیلمهای تأثیرگذار، فیلمهایی هستند که با پایان اکران پروندهشان بسته نشود. «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی از همین دست فیلمهاست. بیش از یک دهه از اکران این فیلم، افتخارآفرینیهای بینالمللی اش از جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان در مراسم گلدن گلوب و اسکار بهترین فیلم خارجی زبان ۲۰۱۲ تا خرس طلای بهترین فیلم و خرس نقره بهترین بازیگر مرد و زن جشنواره برلین میگذرد اما این فیلم همچنان به بهانههای مختلف همچون قرار گرفتن در میان 10 فیلم برتر سینمای جهان در یک دهه گذشته، ۱۰۰ فیلم برتر قرن ۲۱، رتبه سی و هفتم 100 فیلم محبوب سینما به انتخاب هالیوود ریپورتر و... بر صدر اخبار و افتخارات سینمای ایران قرار میگیرد.
جادوی یک دیالوگ ماندگار
سیمین: «اون میفهمه که تو پسرشی؟» نادر: «من که میفهمم اون پدرمه.» این عبارات از مهمترین دیالوگهای «جدایی نادر از سیمین» در گفتوگوی سیمین و نادر در جلسه دادگاه است. حالا پدر نادر در فهرست پنجمین پدر ماندگار تاریخ سینما در لیست سایت استکر قرار گرفته و با توجه به اهمیت فیلم و اصغر فرهادی نگاهها را به بیش از گذشته به شخصیت پدر جلب کرده است. پدری که اگر چه در مرکزیت داستان قرار دارد اما از کار افتاده و در حاشیه است.
هوشنگ گلمکانی، منتقد سینما درباره انتخاب شخصیتی با چنین ویژگیهایی در این فهرست بر جادوی دیالوگ مشهور فیلم تأکید میکند و به «ایران» میگوید: «پدر از کار افتاده است اما منفعل نیست. با نگاههایش نشان میدهد که چقدر نگران است و دلش میخواهد کاری انجام بدهد. از طریق همین نگاهها هم این کار را انجام میدهد.»
او میافزاید: «پدر در مرکزیت داستان قرار داد. با حضورش بخشهایی از درام را میسازد و بسیاری از اتفاقات فیلم حول محور اوست. شاید اگر این پدر نبود اختلافی بین نادر و سیمین هم نبود و نادر همراه او میرفت. بر این اساس پدر حضور مؤثری در فیلم دارد.»
سردبیر مجله «فیلم امروز» در توضیحات تکمیلی میگوید: «این دیالوگ معروف و سکانس شستن پدر در حمام و گریه نادر، به لحاظ حسی و عاطفی خیلی تأثیرگذار است. اینها چیزهایی است که به گمان من باعث انتخاب شده است. نمیدانم چه کسانی در این انتخاب نقش داشتهاند اما من با انتخاب آنها موافقم.»
گلمکانی در پاسخ به سؤالی درباره حضور علیاصغر شهبازی در این نقش (نقشی که اصغر فرهادی در ابتدا نصرت کریمی را انتخاب کرده بود و قرار بود بابک کریمی نقش نادر را بازی کند) و تأثیر آن در این دیده شدن میگوید: «باز هم نقش کارگردان در انتخاب مطرح است. چون شهبازیان بازیگری بلد نبوده و بازی کلاسیکی از او نمیبینیم. مؤلفه مهم حضور درست یک شخصیت است که بیشتر مرهون انتخاب و هدایت کارگردان است.»
رابطهای که در عمق درک میشود
اعظم راودراد دارای دکترای جامعهشناسی هنر هم صحبتهایش را با تأکید بر تأثیر این دیالوگ ماندگار آغاز میکند: «این جمله خیلی قشنگ است نادر با این جمله به اسطوره پدر جان میدهد و او را برجسته میکند، نه شخصیتی که به عنوان پدر در فیلم میبینیم.»
این جامعهشناس ارتباطات در ادامه با ارائه توضیحاتی درباره رابطه پدر و پسر در این فیلم میگوید: «درست است که پدر آلزایمر دارد اما غیر از حافظه، کلیت بدن او این رابطه را میشناسد. شاید قادر به بیان نباشد و ما نتوانیم فکر او را بخوانیم و تظاهر بیرونی رفتارش نشان ندهد، ولی در عمق وجودش میداند که نادر پسرش و سیمین عروس اوست. در صحنهای که دست سیمین را فشار میدهد و همچنین شب ادراری که به آن دچار میشود گویای آن است که برخلاف تصور سیمین، پدر در عمق وجودش آنها را خوب میشناسد و این رابطه را میداند.»
راودراد با بیان این نکته که نقش فعال این رابطه نادر است، توضیح میدهد: «پدر به لحاظ تظاهر بیرونی نمیتواند ارتباط برقرار کند، بنابراین در این ارتباط منفعل به نظر میرسد در عوض نادر است که تلاش میکند این ارتباط را برقرار کند، پدرش را با عشق حمام میکند، پرستار میگیرد و مراقب است با او بدرفتاری نشود. حاضر نیست پدرش را بگذارد و برود. تمام نقش فعال در رابطه پدر و پسری نادر است مگر اینکه به شیوه روانشناسی نقش فعال پدر را در گذشته او و تربیتش جست و جو کنیم.»
شانههای لرزان کلاری و سکوت فرهادی
سکانس مشهور «جدایی نادر از سیمین» که به آن اشاره شد همان سکانسی است که نادر در حمام در حال شستن پدرش است و گریهاش میگیرد. در بخشی از مستند «از ایران، جدایی» ساخته آزاده موسوی و کوروش عطایی که به بازتاب موفقیت این فیلم میپردازد، سر همین سکانس محمود کلاری به گریه میافتد و فرهادی پشت به دوربین صحنه را ترک میکند.
آزاده موسوی کارگردان این مستند به «ایران» میگوید: «وقتی سکانس درخشانی در فیلم خلق میشود عوامل احساسات و اتمسفر فضا را درک میکنند و خیلی اوقات حس میکنند که این صحنه ماندگار خواهد شد. در همین سکانس میبینیم که محمود کلاری از دیدن این سکانس پر احساس و ملموس حالش منقلب میشود، در حال فیلمبرداری شانههایش میلرزد و دوربین را به سختی نگه میدارد و فرهادی برای مدتی در سکوت و خلوت تراس میایستد. بقیه عوامل هم تحت تاثیر قرار گرفتهاند. اینها همه نشاندهنده جذابیت خلق این صحنه است.»
او در ادامه درباره ایده این سکانس میگوید: «آن طور که فرهادی در این مستند برایمان تعریف کرد این سکانس از یک عکسی در ذهن او و خاطرهای میآید که برادر بزرگترش تعریف کرده بود. فرهادی گفت برادرم، روزی پدر بزرگم را حمام میبرد، فضایی که ایجاد میشود آنقدر عجیب و احساساتی است که سرش را روی شانه او میگذارد و گریه میکند. برای من، تصویر جوانی که سر روی شانه پیرمرد گذاشته و گریه میکند تأثیرگذار بود و همین، نقطهای برای شروع فیلم شد.»
حضور سه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در منزل زنده یاد علی مرادخانی
صالحی: آثار و یاد مرحوم مرادخانی درخاطر اهالی فرهنگ و هنرهمیشه باقی خواهد ماند
سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی، سیدرضا صالحی امیری وعلی جنتی وزیران پیشین وجمعی ازمدیران و مسئولان این وزارتخانه و شماری ازاصحاب فرهنگ وهنرعصردوشنبه 17 خرداد ماه با حضور در منزل زنده یاد علی مرادخانی معاون سابق امور هنری این وزارتخانه، ضمن دیدار، در سوگ وی با خانواده آن مرحوم ابراز همدردی کردند.
مرادخانی در حل مشکلات اهالی فرهنگ کوشا بود
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دیدار با خانواده مرحوم مرادخانی به ایرنا، گفت: آن مرحوم از مدیران با سابقه و با تجربه و مؤثر در حوزه فرهنگ و هنر بود، بیش از ۳۰ سال حضور ایشان در حوزه فرهنگ و هنر از وی یک کارنامه درخشان و قابل توجه ایجاد کرده است.
سیدعباس صالحی افزود: برخی مدیران با فضای صندلیهای اداری جا به جا میشوند و برخی مدتی حضور دارند و میآیند و میروند، اما مرادخانی از مدیرانی بود که در یک ارتباط پیوسته با اهالی فرهنگ و هنر بود و در دل آنها جا داشت، او در حل مسائل مختلف اهالی فرهنگ در شرایط مختلف کشور در سه دهه گذشته بهصورت آشکار و نهان فعال و کوشا بود. مرحوم مرادخانی در حوزه مدیریتی تلاش وافری داشت تا سهم حوزه فرهنگ و هنر را در توسعه ملی و در ارتباطات خارجی ایران بالاتر ببرد؛ او از مدیرانی است که آثارش و یادش و یادگارانش همیشه در خاطر اهالی فرهنگ و هنر باقی خواهند ماند.
فرهنگ و هنر ایران زمین با رفتن مرادخانی سرمایه بزرگی را از دست داد
سیدرضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی المپیک و وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی نیزدراین دیدار بیان داشت: او جزو معدود انسانهایی بود که خیلی در دل، درد داشت اما همیشه برلب لبخند داشت، او دردهایش را کتمان میکرد و همیشه برای همکارانش و جامعه مخاطبانش در تمام سطوح لبخند خود را عیان میکرد. وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه گفت: زنده یاد علی مرادخانی انسانی فهیم و وارسته بود، در حوزه هنر اندیشمند و مدیری کم نظیر و اخلاق مدار بود و متانت بسیاری داشت. من هرگز از ایشان حاشیهای نشنیدم و ندیدم، هرگز از کسی گلهای نداشت بسیار صبور بود.
صالحی امیری مرحوم مرادخانی را انسانی فرهیخته دانست و گفت: با درگذشت او فرهنگ و هنر ایران زمین یکی از سرمایههای بزرگ خود را از دست داد. بهگفته یکی از اندیشمندان «وقتی یک فرهیخته از دنیا میرود یک کتابخانه میسوزد» مرحوم مرادخانی نمونه عینی همین خسران است و با رفتنش همه اصحاب فرهنگ و هنر را داغدار کرد.
مرحوم مرادخانی با خلوص نیت کار میکرد و خستگیناپذیر بود
علی جنتی وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی در دیدار با خانواده مرحوم مرادخانی، اظهار داشت: حدود چهار دهه با آن مرحوم کار کردم و مأنوس بودم، او با همه خلوص نیت کار میکرد. در حوزه فرهنگ و هنر شبانه روز تلاش میکرد و خستگیناپذیر بود. جنتی افزود: او ازاوایل دهه ۶۰ در حوزه فعالیتهای هنری فعالیت میکرد. بیشترین زمان کاری خود را بیش از ۱۴ سال در حوزه موسیقی صرف کرد و رئیس دفتر موسیقی بود. با اهالی فرهنگ و هنر یک رابطه عاطفی بسیار نزدیک داشت. او درادامه بیان کرد: همه هنرمندان نه فقط در حوزه موسیقی بلکه در حوزه سینما و نمایش با مرادخانی خیلی رابطه صمیمی داشتند و در بسیاری جهات حرف شنوی داشتند، در بسیاری از مشکلات تنها کسی بود این اختلافات و مسائل را براحتی حل و فصل میکرد. جنتی گفت: در دورهای که او معاون هنری در زمان وزارت من بود و همکار بودیم، واقعاً بهعنوان یک مشاور و معاون عالم و پر تلاش و کارآمد بود و پس از سال ۸۴ موزه موسیقی را راهاندازی کرد؛ این موزه یکی از ماندگارترین کارهایی است که در جمهوری اسلامی در بخش موسیقی انجام شده است، هر آنچه از ابتدای موسیقی در تاریخ ایران زمین بوده در این موزه جمعآوری شده است. موزه موسیقی گنجینهای است حاصل تلاش مرحوم مرادخانی که در هیچ مؤسسه و مرکز فرهنگی دیگری حتی صداوسیما نمیتوان یافت. همهآلات موسیقی سنتی ایران منسوب به هر نقطهای از کشور در این مجموعه گردآوری شده که حاصل تلاش مرحوم مرادخانی است.
مدیران به دیدار خانواده مرادخانی رفتند
پیروز حناچی شهردار تهران، سید مجتبی حسینی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا تابش رئیس بنیاد سینمایی فارابی، حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی ایران، ابوالقاسم خوشرو معاون هنری پیشین وزارت فرهنگ، مصطفی کاظمی مشاور و مدیرکل دفتر شهردار تهران، مرتضی کاظمی مشاور وزیر و معاون پیشین هنری وزارت فرهنگ نیز با حضور در منزل آن مرحوم و دیدار و تسلیت به خانواده آن فرهیخته فقید در سوگ وی ابراز همدردی کرده و فاتحه خواندند.
پیام تسلیت مسئولان
همچنین محمود واعظی رئیس دفتررئیس جمهوری، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و سیدحسن قاضیزاده هاشمی وزیرسابق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در پیامهایی جداگانه درگذشت علی مرادخانی را تسلیت گفتند.
برش
اعلام مراسم تشییع
مراسم تشییع پیکر و خاکسپاری مرحوم علی مرادخانی معاون سابق امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرعامل موزه موسیقی امروز چهارشنبه 19 خرداد ماه ساعت ۱۰ صبح در قطعه ۲۰ ردیف ۱۲ بهشت زهرای تهران برگزار میشود. خانواده زندهیاد مرادخانی درخواست کردهاند که بهدلیل جلوگیری از شیوع بیماری کرونا و ضرورت رعایت پروتکلهای بهداشتی، از حضور در مراسم خاکسپاری اجتناب شود.
همچنین مراسم یادبود مجازی علی مرادخانی امروز 19 خرداد ساعت ۲۲ در شبکه اجتماعی کلابهاوس به اسم اتاق شب علی مرادخانی برگزار میشود.
محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی میگوید: «برنامه ما استمرار و تقویت طرحهای توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشیها است و حتی در همین دوره اگر خریداران علاقه نشان بدهند و استقبال کنند، اعتبار در نظر گرفته شده اضافه میشود. البته سیاستهای دیگری باید دنبال شود تا کتابفروشیها به جایگاه اصلی خود نزدیک شوند و نباید فقط به اجرای چنین طرحهایی اکتفا کرد. /روابط عمومی خانه کتاب
شقایق و آذرخش فراهانی در فیلم سینمایی «مهمانی از کارائیب» به کارگردانی بهزاد فراهانی و تهیهکنندگی شهرام گیلآبادی ایفای نقش میکنند./خبرانلاین
فیلم سینمایی «آبجی» به کارگردانی مرجان اشرفیزاده از جمعه ۲۱ خرداد در سینماهای هنر و تجربه به روی پرده خواهد رفت. گلاب آدینه، معصومه قاسمیپور، پانتهآ پناهیها، حمیدرضا آذرنگ، بابک حمیدیان، شیرین یزدانبخش، سیاوش چراغیپور، علی استادی، احسان امانی، مهسا مهجور، آرمینه زیتونچیان، ادموند ملکیان، مریم داننده بازیگران فیلم سینمایی «آبجی» هستند. / خبرآنلاین
به گفته مهدی رمضانی، دبیر یازدهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی این رویداد همزمان با شروع هفته کرامت از ۲۲ خرداد تا اول آبان و اختتامیه آن همزمان با هفته کتاب برگزار میشود./ایرنا
کتاب گویای مثنوی معنوی به روایت ساعد باقری، شاعر و پژوهشگر نامآشنا، در دو دیویدی به همت نشر نیستان به بازار آمد./ایرنا
نمایشگاه گروهی هنرهای تجسمی نقاشی «بهارنگ» با رونمایی از آثار ۱۰ هنرمند در نگارخانه رسول مهر تهران آغاز به کار کرد. این نمایشگاه از هجدهم لغایت ۲۱ خردادماه هزار و چهارصد در نگارخانه رسول مهر تهران دایر است./ایرنا
اسامی آثار راه یافته به بخش پایانی و رقابتی جشنواره سینمای ایران در شانتیئی فرانسه اعلام شد. «مهران» به کارگردانی رقیه توکلی، «بدون مرز» به کارگردانی امیرحسین عسگری، «پیرمردها نمیمیرند» به کارگردانی رضا جمالی، «روز ششم» به کارگردانی حجت قاسمزاده اصل، «درمیان تپهها» به کارگردانی محمدرضا کیوانفر، «یدو» به کارگردانی مهدی جعفری و «بنفشه آفریقایی» به کارگردانی مونا زندی حقیقی از جمله این آثار هستند./ایرنا
انجمن موسیقی ایران با انتشار جدول پخش اجراهای برخط «ماه و نوا» اعلام کرد: علاقهمندان میتوانند این اجراها را در صفحات اینستاگرامی این انجمن، بنیاد رودکی و هفدانگ رایگان تماشا کنند. براساس جدول منتشرشده، ۱۲ گروه موسیقی در بخشهای موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک غربی در این برنامه حضور دارند.
بنیاد فرهنگی هنری رودکی بزودی مجموعه کارگاههای آموزشی رهبری ارکستر را با حضور استادان و معلمان بینالمللی برگزار خواهد کرد. این در حالی است که برنامهریزی آموزشی صورت گرفته در این دورهها به صورت بلندمدت بوده و در دورههای متفاوتی در طول هر سال و بر اساس استانداردهای بینالمللی اجرایی خواهند شد./مهر
نمایشهای «هار» به کارگردانی حسین پوریانی فر و «سگک» به کارگردانی رضا بهرامی روز شنبه ۲۲ خرداد با اجرای ویژه در تماشاخانه ایرانشهر میزبان مخاطبان میشوند./مهر
بازخوانی نگاه کیارستمی به مقطعی مهم از تاریخ به روایت کوهستانی
نرگس کیایی
خبرنگار
هفت پسر دبیرستانی از کلاس درس اخراج میشوند. معلم تهدیدشان میکند که اگر اسم کسی را که با صدای ضرب مداد روی میز، نظم کلاس را بههم زده به او نگویند، یک هفته از حضور در کلاس محروم میشوند. کات.
گفتوگو با دهها نفر از مطرحترین سیاستمداران و روشنفکران دوران انقلاب درباره اینکه راه حل صحیح اخلاقی برای این مسأله چیست. کات.
فیلم به مدت ۵۳ دقیقه این دیدگاهها را بالا و پایین و نکاتی را در مورد بینش سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی موشکافی میکند. روی تصاویر پایانی فیلم، دومرتبه صدای ضرب گرفتن مداد خاطی را روی میز میشنویم. رفتهرفته به تعداد مدادها اضافه میشود تا اینکه همهمه به اوج میرسد.
«قضیه شکل اول، شکل دوم» اولین فیلم عباس کیارستمی پس از انقلاب و محصول سال ۱۳۵۸ است و حال در برنامه مرور آثار او در «مرکز ملی هنر و فرهنگ ژرژ پمپیدو» به روایت امیررضا کوهستانی به نمایش گذاشته شده است؛ به نمایش گذاشتنی که آغاز فعالیتهای این مرکز پس از گذر از دوران همهگیری کرونا را رقم زده و شامل نمایش ۴۶ فیلم از ساختههای این چهره تأثیرگذار موج نو سینمای ایران است. مرکز ژرژ پمپیدو با همکاری شرکت MK2 و بنیاد کیارستمی، در کنار بازنگری فیلمهای او، نمایشگاهی از آثار کیارستمی با عنوان: «دوست ما، کیارستمی، کجاست؟» هم برگزار کرده است.
این نمایشگاه از ۱۰ بخش تشکیل شده و در یکی از بخشها چیدمانی از امیررضا کوهستانی به نمایش درآمده که اشاره به فیلم «قضیه شکل اول، شکل دوم» دارد و به شکل اختصاصی برای این نمایشگاه خلق شده است. این چیدمان به سرنوشت تعدادی از شخصیتهایی اشاره دارد که در این فیلم مقابل دوربین حضور پیدا کرده بودند.
کوهستانی از میان شخصیتهای فیلم ۷ نفر را انتخاب کرده و با کنار هم قرار دادن اظهارات آنها، آخرین عکس موجود از آنها و همچنین شرح مختصری از بیوگرافی هر کدامشان، نگاه کیارستمی در روایت یکی از مهمترین برهههای تاریخ ایران را به نمایش گذاشته است.
صادق قطبزاده، نورالدین کیانوری، ابراهیم یزدی، صادق خلخالی، عبدالکریم لاهیجی، صادق خرازی و احترام برومند این ۷ شخصیت هستند و در این چیدمان پیمان یزدانیان (موسیقی)، یاسمن مرادی (ویدئو آرتیست)، تویک زادوریان (طراح گرافیک)، فرزانه ابراهیمزاده (پژوهشگر) و محمدرضا حسینزاده (مدیر تولید) کوهستانی را همراهی کردهاند.