مهسا قوی‌قلب
خبرنگار
بر‌اساس آمارهای سازمان ثبت احوال کشور، 12.2 درصد از ازدواج‌های صورت گرفته بین سال 91 تا 97 به طلاق ختم شده و 2.8 درصد از این زوج های طلاق‌ گرفته فقط یک سال زندگی کرده‌اند. به تعبیری، میزان طلاق ثبت شده نسبت به ازدواج‌های ثبت شده حدود 20 درصد است و میانگین سنی طلاق 25 تا 26 سالگی است. یعنی نسل ازدواج‌هایی که به طلاق ختم شده به دهه هفتادی‌ها رسیده است و حدود نیمی از نسل ازدواج‌های زنان که منجر به طلاق شده‌اند، مربوط به زنان دهه هفتادی است. این زنان به‌طور متوسط در 17.3 سالگی در سال 91 ازدواج کرده و پس از 2.3 سال زندگی مشترک در سن 20.1 سالگی طلاق را تجربه کردند. دختران 17 ساله‌ای که تازه پا در فضای جوانی گذاشته‌اند و به تعبیری هنوز نوجوان محسوب می‌شوند، نه تنها نمی‌دانند که از زندگی چه می‌خواهند، بلکه تصویر درستی هم از زندگی مشترک در ذهن ندارند.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران درباره این معضل به «ایران» می‌گوید: در این چند سال اخیر بالا رفتن فراوانی آمار طلاق در کشور یکی از دلایل رشد این آسیب اجتماعی است. از طرفی معمولاً در حدفاصل یک تا دو سال الی 5 سال نخست پس از ازدواج، بحث طلاق پیش می‌آید. با توجه به میانگین سنی ازدواج این اتفاق چندان هم غیرطبیعی نیست. آمار طلاق کلاً بالا رفته است، که با توجه به ویژگی میانگین سن ازدواج طبیعتاً به این دهه برخورد می‌کنیم.
به گفته حسن موسوی چلک، بر‌اساس آمارهای موجود روند طلاق در ایران افزایشی و بالعکس، ازدواج، کاهشی بوده، باید به این قضیه بپردازیم که طلاق، جزیره نیست. یک بخش آن به سیاست‌گذاری‌ها بر‌می‌گردد، نمی‌توان تأثیر تصمیم‌گیری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را نفی کرد. بخش دیگر به خود افراد بازمی‌گردد، مهارت همسرداری، مهارت‌های بین فردی، فرهنگ گفت‌و‌گو و خودمراقبتی از جمله موضوعاتی هستند که برای کنترل و کاهش طلاق باید مدنظر قرار بگیرند. دسترسی به خدمات مشاوره‌ای و ارزان هم موضوعی است که نباید از آن غفلت کرد. بحث بعدی به عوامل مؤثر در بروز طلاق برمی‌گردد، قبل از تنظیم هر برنامه‌ای در جهت پیشگیری از هر آسیبی از جمله طلاق، باید به عوامل مؤثر پدیدآورنده آن دقت کرد. در خصوص آسیبی مانند طلاق، مواردی مانند موادمخدر، خشونت، میزان رضایت از روابط زناشویی، نحوه پرکردن اوقات فراغت، مهارت‌های ارتباطی – اجتماعی، بیکاری و موضوعاتی از این دست مؤثر هستند. هر کدام از این عوامل می‌توانند زمینه ساز گرایش افراد به طلاق باشند.
او در ادامه اضافه می‌کند: برنامه‌های پیشگیری باید مبتنی بر مدیریت تأثیرگذاری عوامل کاهش دهنده طلاق باشند. این مقوله ممکن است، در استان‌های مختلف متفاوت باشد. حتی اولویت عوامل مؤثر در طلاق و پژوهش در خصوص آنها ممکن است در هر منطقه یک شهرستان نیز متفاوت باشد. در حال حاضر 71 درصد جمعیت کشور شهرنشین هستند، این در حالی است که در گذشته این آمار برعکس بود، یعنی 71 درصد روستایی بودند. این آمار نشان می‌دهد که کارکردهای خانواده در گذشته بسیار متفاوت بوده و امروزه آن کارکردها دیگر اثرگذار نیستند، در این بازه زمانی نهادهایی مانند نهادهای مشاوره‌ای و مراکز روانشناختی و امثال آنها می‌توانند بخشی از خلأهای ایجاد شده را پر کنند. در نهایت اگر قرار باشد که کاری به صورت ریشه‌ای انجام شود، باید در کلیه حوزه‌های مرتبط، فرهنگسازی صورت گیرد.
اولین دهه‌ای که طلاق را تابو نمی‌داند
یک فعال حوزه زنان هم با اشاره به اینکه هر دهه ویژگی‌های منحصر به فردی دارد، به «ایران» می‌گوید: در دهه هفتاد، ابزارهای مدرن مختلفی وارد کشور شد، سیستم حمل و نقل متفاوت، دسترسی آزاد به اینترنت خانگی و موبایل‌های پیشرفته، ورود راحت به دانشگاه و لباس پوشیدن راحت‌تر از گذشته، همه از جمله مواردی بودند که دهه هفتاد را از دیگر دهه‌ها متمایز کرد. این در حالی است که پدرها و مادرهای این افراد، همچنان افکاری سنتی داشتند. این گروه از جوانان یعنی دهه هفتادی‌ها، اولین گروهی در کشور هستند که طلاق برای آنها تابو نیست و ارزش چندانی  برای نظر جامعه و ملاحظات خانوادگی در جهت پرهیز از طلاق، قائل نیستند.
رایحه مظفریان در ادامه اضافه می‌کند: مهمترین مطلبی که باید از نظر فرهنگی نهادینه شود، این است که باید تعریف دقیقی از ازدواج در زمان مناسب داشته باشیم. جمعی از فعالان حوزه کودک، تلاش‌های زیادی کردند تا بتوانند قانون ممنوعیت ازدواج کودکان که معروف به «منع کودک همسری» است را تصویب کنند اما این قانون به نتیجه نرسید و به دنبال آن نوعی دو دستگی به بوجود آمد که مردم را گیج کرد. در حال حاضر عده‌ای از فعالان حقوق کودک تلاش می‌کنند مانع از افزایش کودک همسری شوند و از سوی دیگر عده‌ای تبلیغ کودک همسری می‌کنند. برای جلوگیری از ایجاد آسیب‌های بیشتر در این حوزه اولین گامی که می‌تواند مؤثر باشد، این است که فعالان حقوق کودک، باید به نقطه مشترکی برسند تا سریعتر پژوهش‌های صورت گرفته، ساماندهی شود و تصویب قانون در این خصوص بتواند سبب کاهش آسیب‌ها شود.
به گفته او، برای پاسخ به این سؤال که چرا آمار طلاق بالا رفته و این آمار در سنین پایین هم رقم زیادی را به خود اختصاص داده، باید گفت: در این خصوص علل زیادی دخیل هستند؛ از علل فرهنگی گرفته تا اقتصادی. اما مهم این نکته است که وقتی آمارهای تکان دهنده از طلاق منتشر می‌شود، یعنی قضیه به مرحله پژوهش رسیده و پژوهشگران باید مأمور شوند تا میزان اثرگذاری تمامی علل موجود را بررسی کنند. نتایج به دست آمده بعد از بررسی باید در اختیار قانونگذاران و سازمان‌های مربوطه قرار گیرند تا از وقوع چنین معضلاتی جلوگیری شود اما متأسفانه هر بار تنها آماری منتشر می‌شود و اصل موضوع به دست فراموشی سپرده می‌شود.

رئیس سازمان بهزیستی کشور از شتاب افزایش سالمندی در ایران خبر داد و گفت: براساس پیش‌بینی‌ها جمعیت سالمندان کشور در سال ۱۴۲۰ (۲۱ سال بعد) دو برابر (حال حاضر) می‌شود.
وحید قبادی‌دانا افزود: جهان در حال حاضر با بهبود مراقبت‌های بهداشتی اولیه و همچنین افزایش قدرت تشخیص و درمان بیماری‌ها شاهد کاهش مرگ و میر و افزایش امید به زندگی است.
وی ادامه داد: در سال ۲۰۱۹ میلادی از هر ۱۱ نفر در جهان یک نفر سالمند بود، یعنی جمعیت سالمندان ۹ درصد جمعیت دنیا را شامل می‌شد؛ اما با روند امروز پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۵۰ از هر ۶ نفر در جهان یک نفر سالمند باشد، به عبارت دیگر ۱۶ درصد از جمعیت دنیا را سالمندان تشکیل خواهند داد.
قبادی‌دانا اضافه کرد: در سال ۲۰۱۸ برای اولین بار در تاریخ شمار افراد ۶۵ سال و بالاتر در جهان از شمار افراد زیر پنج سال بیشتر شد. در ایران نیز جمعیت سالمندی طی سال‌های اخیر رو به افزایش بوده است و در سال ۱۳۵۵، 5 درصد از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دادند؛ در حالی که در سال ۹۸ این رقم به ۱۰ درصد جمعیت رسیده و ظرف ۴۲ سال جمعیت سالمندی دو برابر شده است.
وی تصریــــــح کرد: براســـــــــــاس پیش‌بینی‌ها بار دیگر در سال ۱۴۲۰ (۲۱ سال بعد) جمعیت سالمندان کشور دو برابر می‌شود این در حالی است که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان دو برابر شدن جمعیت سالمندی در طول بیش از ۱۰۰ سال اتفاق افتاده بنابراین افزایش جمعیتی سالمندی در کشور ایران شتاب یافته است.
وی افزود: در ایران امید به زندگی در سال ۱۳۵۵ حدود ۵۷ سال بود که این نرخ در سال ۹۵ به ۷۵ سال رسید؛ همچنین براساس ترکیب جمعیت سالمندی، حدود ۷۲ درصد از سالمندان در مناطق شهری و ۲۷ درصد از این قشر در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.
رئیس سازمان بهزیستی یادآور شد: سهم سالمندان مرد بیش از سالمندان زن طی سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۸۵ بوده است اما از سال ۱۳۹۰ به بعد تعداد سالمندان زن بیش از سالمندان مرد شده و سالمندی الگوی زنانه پیدا کرده است.
قبادی دانا گفت: در حال حاضر بیشترین درصد جمعیت سالمندی در بین استان‌ها در استان گیلان است و پس از آن استان‌های مازندران و مرکزی در رتبه‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند.
وی خاطرنشان کرد: این در حالی است که کمترین درصد جمعیت ۶۰ ساله و بالاتر در بین استان‌ها مربوط به استان سیستان و بلوچستان است و بعد از آن، استان هرمزگان شاهد درصد جمعیتی کمتری از سالمندان است.
وی ادامه داد: در ارتباط با وضعیت اجتماعی سالمندان هم طبق آخرین سرشماری انجام شده، حدود ۷۲ درصد از سالمندان متأهل و حدود ۲۶ درصد از سالمندان بدون همسر هستند. در حالی‌که ۹ دهم درصد از سالمندان کشور هرگز ازدواج نکرده، تنها بودند و اکنون نیز تنها زندگی می‌کنند.

 رئیس شورای شهر تهران اعلام کرد: دو سال است از وضعیت هشدار در مورد سیستم حمل و نقل عمومی عبور کرده‌ایم. محسن هاشمی در مورد حال ناخوش سیستم حمل و نقل عمومی در تهران، به ایسنا گفت: همان زمان هشدارهای لازم را به مسئولان دادیم و در رسانه‌ها اعلام کردیم.
وی با بیان اینکه واقعیت این است که سیستم حمل‌ونقل عمومی تهران در آستانه کلاپس و فروپاشی است، چراکه 10 سال است ناوگان اتوبوسرانی تهران، نوسازی نشده است، گفت: در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد اتوبوس‌های تهران فرسوده شده و با کمبود ۵۰ درصدی هم مواجه هستیم، یعنی به جای ۹۰۰۰ دستگاه اتوبوس در حدود ۵۵۰۰ دستگاه اتوبوس فعال داریم.
او با تأکید بر اینکه در مترو این کمبودها بیشتر احساس می‌شود، چرا که سه خط مترو در سال‌های اخیر افتتاح شده اما واگن و تجهیزات آن تأمین نشده است و این خطوط؛ تجهیزات سایر خطوط را استفاده می‌کنند، گفت: طبیعی است این مشکلات، موجب کمبود تجهیزات و افزایش استهلاک و عدم اورهال و تعمیرات اساسی بموقع در تجهیزات می‌شود و اخیراً هم شاهد سوانحی در این حوزه بودیم که به دلیل عدم تلفات، متأسفانه رسانه‌ها به سادگی از کنار آن عبور کردند. وی درباره برنامه اورهال اتوبوس‌های پایتخت به جای خرید اتوبوس‌های جدید نیز با بیان اینکه دقت داشته باشید زمانی که اعتبار تأمین اتوبوس‌های نو تخصیص پیدا نمی‌کند ما ناگزیر به تعمیر ناوگان فعلی برای جبران موقت کمبود و کاهش آلودگی هستیم، گفت: اما این نمی‌تواند جایگزین تأمین اتوبوس‌های نو شود و شهرداری باید جسارت داشته باشد و قرارداد خرید اتوبوس‌های گازسوز را با کارخانه‌های داخلی و اتوبوس‌های برقی را با تولید کننده‌های خارجی منعقد کند. رئیس شورای شهر تهران در مورد نامه اخیر حناچی به دفتر رهبری درباره توسعه حمل‌ونقل عمومی، گفت: به‌طور کلی می‌گویم که من این نحوه تعامل شهرداری با دولت و حاکمیت را نمی‌پسندم، نوشتن نامه‌های سرگشاده بدون نتیجه، چه حاصلی جز تبلیغات برای مردم دارد، ما دو سال از شهردار خواهش می‌کردیم که با قاطعیت و پیگیری بیشتری با مسئولان دولتی عمل و مسائل شهر را حل کند، ایشان می‌گفت که نمی‌خواهم رابطه شهرداری با دولت دچار خدشه شود، بعد سر یک موضوع حاشیه ای، این همه تنش ایجاد شد و شهردار به هیأت دولت، دعوت نشد و متعاقب آن هم نامه‌های سرگشاده‌ای که از نظر دولت فرافکنی و کار تبلیغاتی به نظر می‌رسد، اصولاً ورشکسته نشان دادن شهرداری به ضرر مدیریت شهری است.

سخنگوی وزارت بهداشت گفت: با قربانی شدن 187 بیمار دیگر کرونا در شبانه روز گذشته، مجموع جانباختگان این بیماری به 26 هزار و 567 نفر رسید. دکتر سیما لاری افزود: از ظهر روز پنجشنبه تا ظهر روز جمعه و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه هزار و ۵۵۲ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که یک هزار و ۴۴۳ نفر از آنها بستری شدند. سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۴۶۴ هزار و ۵۹۶ نفر رسید، افزود: متأسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۸۷ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۲۶ هزار و ۵۶۷ نفر رسید. خانم لاری گفت: خوشبختانه تا کنون ۳۸۵ هزار و ۲۶۴ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه ۴۱۳۷ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند، خاطرنشان کرد: تا کنون چهار میلیون و ۶۷ هزار و ۸۶۱ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.
دکتر لاری گفت: استانهای تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحال و بختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند. وی گفت: استان‌های کردستان، هرمزگان، فارس و گلستان نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.

رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه نظارت‌های گسترده‌تر و وضع جرایم لازم برای تضمین رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی ضروری است، گفت: جرایمی متناسب با تخلفات در سه سطح ادارات، اصناف و کسب و کارهای خصوصی و فضاهای عمومی اعمال می‌شود.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی روز پنجشنبه در جلسه رؤسای کمیته‌های ستاد ملی مقابله با کرونا، گفت: در خصوص ادارات باید تخطی از پروتکل‌ها به عنوان تخلف اداری محسوب شده و طبق ضوابط اداری، با قاطعیت و جدیت با متخلفان برخورد شده و مورد توبیخ اداری قرار گیرند.  روحانی افزود: در خصوص اصناف نیز ضروری است با کمک سازمان‌های مرتبط با اصناف و بنگاه‌های خصوصی و اتاق اصناف، نظارت‌ها با قاطعیت دنبال شود و با متخلفان چه صاحبان مشاغل و بنگاه‌ها و چه خدمات‌گیرندگان، بر اساس جرایمی که تعریف شده باید برخورد شود.
وی با اشاره به اینکه ستادهای استانی مقابله با کرونا با توجه به مصوبات گذشته ستاد ملی همچنان با مجوز وزیران کشور و بهداشت و متناسب با وضعیت شیوع کرونا در استان‌های خود تصمیم می‌گیرند، دستور داد با توجه به وضعیت شدیدتر کرونا در تهران، کنترل‌ها و نظارت‌ها با دقت، شدت و جدیت بیشتری دنبال شود تا هر چه سریعتر به شرایط کنترل و مدیریت شده بیماری، نزدیک شویم.
رئیس جمهوری در ابتدای سخنان خود نیز با اشاره به اقداماتی که طی ۸ ماه گذشته در خصوص آموزش دستورالعمل‌ها، اطلاع‌رسانی و تذکرات برای اجرای دقیق این دستورالعمل‌ها برای حفظ سلامتی مردم انجام گرفته، گفت: با توجه به تداوم روند شیوع این بیماری و شرایط جدید آن و افزایش شمار مبتلایان و فوتی‌ها، عدم رعایت دستورالعمل‌ها در سطح جامعه، مستلزم جریمه متخلفان است بویژه اینکه در ماه‌های پیش رو بر اثر امکان تلاقی کرونا با سرماخوردگی و آنفلوانزا با مخاطراتی مواجه خواهیم شد که برای کنترل آن، وضع جرایم برای متخلفان را ضروری‌تر می‌سازد.