نگاهی به برخی گمانه‌زنی‌ها درباره برنده اسکار برترین انیمیشن سال
پرواز اسپایدرمن
وصال روحانی
خبرنگار
یکی از گمانه‌زنی‌های جالب‌توجه درباره جوایز اسکار این است که کدام فیلم، برنده عنوان برترین فیلم انیمیشن سال می‌شود. این در حالی است که تا همین 15 سال پیش چنین بخشی در جوایز اسکار نبود و زمانی این قسمت به آن اضافه شد که که تعداد و کیفیت خوب انیمیشن‌ها، هر سال بیشتر از سال‌های گذشته جلوه کرده و راه‌اندازی چنین قسمتی را غیر قابل اجتناب‌تر کرد. با به‌راه افتادن شاخه‌ای ویژه انیمیشن، آنها هم قادرند به رقابت با آثاری از جنس و سطح خود بپردازند. در این گزارش نکاتی را درباره برخی انیمیشن‌هایی می‌خوانید که با بیشترین احتمال در کسب مجسمه طلایی برترین فیلم انیمیشن سال، در نود و ششمین دوره اهدای این جوایز که بیست و یکم اسفند برگزار می‌شود روبه‌رو هستند.
حفظ سهم همیشگی انیمیشنهای ژاپنی
«پسرک و هرون» که به همت برترین و قدیمی‌ترین استودیوی کارتون‌ساز ژاپن تولید شده، سهم همیشگی انیمیشنهای ژاپنی را در این شاخه حفظ کرده است. کارگردان آن «هایائو میازاکی» است و فروش زیاد فیلم در اروپا و امریکا و البته آسیا از دلایل اصلی راهیابی‌اش به جمع مدعیان اسکار امسال است. هرچند که میازاکی از تازه‌واردان به عرصه رقابت اسکار نیست و کمتر از دو دهه پیش با ساختن انیمیشنی پرطرفدار به نام «شهر اشباح» به جمع کاندیداهای اسکار پیوست و دیگر سازندگان انیمیشن جهان را به تحسین خود واداشته و به یکی از چهره‌های افسانه‌ای این ژانر تبدیل شد.
«اسپایدرمن: بر فراز فرهنگ عنکبوتی» از انیمیشنهای بسیار پرهزینه و موفق هالیوودی است که برخلاف «پسرک و هرون» تعداد زیادی از تهیه‌کنندگان و حامیان مالی را دارد؛ کارگردانی این فیلم میان «ژواکیم دوس سانتوس»، «کمپ پاورز» و «جاستین کی تامپسون» تقسیم شده است. این انیمیشن که سومین نسخه کارتونی ساخته شده از کمیک بوک‌های مرد عنکبوتی به حساب می‌آید، برداشت آزادی از روی 8 فیلم بلند سینمایی محسوب می‌شود که از سال 1999 به این‌سو به نمایش درآمدند و فروش‌های بسیار بالایی نیز داشتند. توفیق نسخه‌های کارتونی اخیر مرد عنکبوتی از جمله فیلم فعلی، اگرچه به معنای پایان یافتن تولید آثار بعدی با بازیگران زنده نیست اما مارول را که غول انتشاراتی و سینمایی تولید‌کننده داستان‌های مرد عنکبوتی است به استمرار روند ساخت نسخه‌های کارتونی تشویق خواهد کرد.
ساخته‌ای موفق در جلب نظر منتقدان و مردم
«اولیه» یا «اصلی» انیمیشنی است که «پیترسون» کارگردانی‌اش را انجام داده، اثری که برخورد مثبت منتقدان و گیشه پرفروش آن نشان می‌دهد که در جذب هر دو طیف منتقدان و مردم عادی موفق بوده است. «فرار مرغ: طلوع ناجت» به کارگردانی «سم فل» دیگر کاندیدای این بخش اسکار است که یکی از برترین انیمیشنهای سال به حساب می‌آید و این شرایط را نه فقط توفیق تجاری فیلم، بلکه دلبستگی اهالی هالیوود و آکادمی علوم سینمایی و هنرهای تصویری به کاراکترهای پرتعداد و محبوب این فیلم فراهم آورده است.
«آرزو» به کارگردانی مشترک «کریس باک» و «فاون ویراسونتورن» دیگر فیلمی است که می‌تواند نامزد عنوان برترین انیمیشن سال شود، ولی لازمه آن حذف یکی از کاندیداهایی است که در سطرهای قبلی به آنها اشاره شد. «نیمونا» به کارگردانی مشترک «نیک برونو» و «تروی کوان» دیگر انیمیشن موفق سال 2023 است. «نتفلیکس» غول صنعتی سینما که پیشاهنگ روند در اختیارگذاری هرچه سریع‌تر فیلم‌های روز دنیا، از طریق امکان دانلود آنها روی سایت‌های اینترنتی، همزمان با اکران آنها در سالن‌های سینما بوده است، تهیه‌کننده اصلی این انیمیشن به شمار می‌آید.
«رؤیاهای روبات» به کارگردانی «پابلو برگر» همپا با «پسرک و هرون»، تنها نامزد غیر‌امریکایی اسکار برترین انیمیشن امسال است. اسپانیایی‌ها به برخورداری از طراحان چیره‌دست در ساخت انیمیشن و استادی در این ژانر شهره‌اند و به همین سبب نامزدی «رؤیاهای روباتی» برای این عنوان را می‌توان توفیق مهمی برای سینمای فرهنگی اسپانیا دانست.
احتمال ناکامی کمپانی‌های دیزنی و پیکسار
اگر قرار باشد در یک جمع‌بندی کلی به این نتیجه برسیم که بخت کدام فیلم‌ها برای تصاحب اسکار برترین انیمیشن امسال بیشتر است، به نظر می‌رسد که «اسپایدرمن: بر فراز فرهنگ عنکبوتی» از شانس بیشتری در این زمینه برخوردار باشد. پنج سال پیش در چنین روزهایی نسخه کارتونی قبلی مرد عنکبوتی که «اسپایدرمن: درون فرهنگ عنکبوتی» نام داشت، مجسمه طلایی بهترین انیمیشن سال را برد و امسال شاید فقط کار جدید «هایائو میازاکی» ژاپنی توان کنار زدن نسخه جدید کارتونی اسپایدرمن را داشته باشد و سایر نامزدها برای جلوگیری از پرواز مرد عنکبوتی به سوی کسب افتخاری تازه کم‌توان‌اند. با این حال برای اطلاع از اینکه کدام انیمیشن موفق به کسب جایزه اسکار می‌شود باید تا بیست و یکم اسفندماه صبر کرد. والت‌دیزنی قدیمی‌ترین و معتبرترین کمپانی کارتون‌سازی تاریخ سینما که هنوز در این رشته جولان می‌دهد و پیکسار شریک و زیرمجموعه توانای آن در 30 سال اخیر به‌ندرت کسب جایزه اسکار این ژانر را از دست داده‌اند. اما با وجود شرایطی که برای انیمیشنهای یاد شده برشمردیم شاید امسال از معدود مواردی باشد که ساخته کمپانی‌هایی غیر از آنها موفق به کسب جایزه این بخش از اسکار شود.