کجای تاریخ به دنیا آمدی؟

زهرا صالحی نیا
نویسنده  

​​​​​​​پسرم از مادربزرگش درخواست بستنی داشت، مادربزرگ برایش توضیح داد که بستنی در فریزر ندارند و باید صبر کند، کمی هوا خنک‌تر شود تا با هم برای خرید بستنی به مغازه بروند، پسرم با حیرت تمام پس از شنیدن توضیح مفصل مادربزرگش گفت: خوب چرا با موبایل‌تان سفارش نمی‌دهید؟ خیلی راحت!
مادربزرگش اول با تعجب نگاهش کرد و بعد خواست بهانه‌ای بیاورد اما گویا پاسخ پسرم کاملاً قانع کننده بود، مادرم بعد از سفارش بستنی و چند قلم دیگر کالا با لحنی پر از تحسین گفت: دیدی چه راه حلی به ذهنش رسید؟ خیلی راحت! این راه حل چیزی نبود که به ذهن پسر من رسیده باشد، این راه حل راه تعریف شده برای خرید در زمان‌هایی بود که نمی‌خواستیم از خانه بیرون برویم یا حتی شاید خرید یعنی همین مدل خرید کردن و خرید حضوری به نوعی از تفریح برایش تبدیل شده، این راه حل در این مواجه‌ی ساده تفاوت دو نسل را نشان می‌د‌هد، نسلی که در دسته‌ی  بومیان دیجیتال قرارمیگیرد و نسلی که در دسته‌ی مهاجران دیجیتال قرار می‌گیرد.

کجا ایستاده‌ایم؟
هوش تکنولوژی چیزی نیست که شما آموزش ببینید، نوعی درک و دانش نسبت به تکنولوژی است که بنا به سال تولد شما و زمانی که به نسبت پیشرفت فناوری ،مخصوصا فناوری‌های مرتبط با کامپیوتر، در آن به دنیا آمده اید مرتبط است، به همین علت است که نسل جدید به راحتی از تکنولوژی استفاده میکند چرا که دنیای دیگری را در غیاب تکنولوژی و فناروی روز نمیشناسد چرا که آنها بومیان دیجیتال هستند و در مقابل نسل‌های قبلی به نسبت سخت‌تر و به چشم تردید با فناوری روز روبه‌رو می‌شوند، اینها مهاجران دیجیتال هستند و به این دنیا وارد شده‌اند، نه که در آن متولد شده باشند و این تفاوت بنیادین این دو نسل در امروز است، اما این شکاف چه ویژگی‌های دیگری دارد؟

نسل اندر نسل
البته که همه ما فارغ از زمان تولد در عصر دیجیتال سهمی داریم چرا که هرکدام از ما به میزان متفاوتی با فناوری در ارتباط هستیم، اما تقسیم بندی و نامگذاری نسل‌های دیجیتال بنا به سال تولد اینطور است:
  سنت گرایان خاموش متولد 1925-1945
  بیبی بومرها(بمب جمعیتی پس از جنگ جهانی دوم) متولد 1945 تا 1965 
  نسل X متولد 1965-1980
  هزاره‌هایی با نسل Y متولد 1980 تا 1995 
  نسل Z متولد 1995-2010
  نسل آلفا متولد 2010 تا به امروز
با توجه به اینکه فناوری در زمان تولد هر نسل چقدر پیشرفت کرده است، می‌توانیم این نسل‌ها را به بومیان دیجیتال و مهاجران دیجیتالی دسته‌بندی کنیم، اصطلاحاتی که اولین بار توسط مارک پرنسکی در سال 2001 ابداع شد و البته مبنای این تقسیم بندی نسلی امریکاست که هرکشور و همچنین ایران بنا به سال ورود فناوری مثل کامپیوتر و اینترنت، تلفن هوشمند می‌تواند تاریخ متفاوتی داشته باشد به طور مثال بیبی بومرها در ایران در بین سال‌های دهه 60 متولد شدند و رشد جمعیتی این دهه را شامل می‌شدند.
و اما بومیان:بومیان دیجیتال هیچ دنیای دیگری جز دنیای دیجیتال را نمی‌شناسند، معمولاً در مباحث مرتبط با فناوری تسلط بیشتری دارند، برای بومیان دیجیتال، سازگاری با رشد فناوری امری ذاتی است، اما ممکن است مانند تمام افراد در معرض خطرات فناوری نیز باشند.
نسل آلفا که از سال 2010 تا به امروز متولد شده است، تنها نسل دیجیتالی هستند که کاملاً در قرن بیست و یکم متولد شده‌اند، و به عنوان نسل شیشه‌ای نیز شناخته می‌شوند زیرا آنها می‌توانند تمام دنیای خود را از طریق صفحه‌های نمایش خود ببینند.
قدیمی ترین اعضای نسل آلفا تنها 12 سال سن دارند، بنابراین بسیاری از محدوده‌ استفاده آنها از فناوری احتماًلاً توسط والدین، معلمان و سرپرستان کنترل و نظارت می‌شود. در نظرسنجی در امریکا درباره تأثیر این تعامل در نسل آلفا نتایج جالبی به دست آمده، به نظر می‌آید که  ارتباط نزدیک نسل آلفا با فناوری بر ارتباطات اجتماعی، آموزش و همچنین رشد فردی آنها تأثیر بسزایی داشته.
اما دسترسی به فناوری با مسئولیت همراه است و برای بچه‌های نسل آلفا این بدان معناست که این وظیفه والدین آنهاست که این مسئولیت را به آنها آموزش دهند، به خصوص که این نسل از فناوری‌هایی مانند تبلت‌ها و بازی‌های ویدیویی برای ارتباطات اجتماعی استفاده می‌کند.
برخی از بچه‌های نسل آلفا ممکن است تلفن همراه داشته باشند، اما بیشتر آنها با تبلت به عنوان نوعی سرگرمی شروع می‌کنند. بسته به اینکه با چه برنامه‌ها و پلتفرم‌هایی درگیر هستند، بچه‌ها ممکن است با افراد دیگر در آن دستگاه‌ها، از جمله برخی از مجرمان سایبری، ارتباط برقرار کنند، نصب برنامه‌های parental controls در نظارت و کنترل زمینه‌های ارتباطی و همچنین محدود کردن محل‌های ورود بچه‌ها در فضای مجازی کمک کننده است.
 به همین دلیل آموزش سواد رسانه‌ای برای این نسل از ارزش حیاتی برخوردار است، ممکن است همواره خانواده و سرپرست به همراه کودک نباشند اما دانش و درک درست از رسانه و پیام‌ها همواره همراه اوست و می‌تواند محافظ خوبی برای این نسل  و حتی تمامی نسل‌های دیجیتال باشد.