حاج محمود هیچ وقت دنبال دیده شدن نیست

عبدالرضا هلالی
مداح و ذاکر اهل‌بیت
یکی از سنت‌های پسندیده، احترام به پیشکسوتان در عرصه‌های مختلف است. عرصه مداحی نیز در طول سالیان دراز قدردان پیشکسوتان خود بوده و ما هم امروز قدردان بزرگترها و سرمایه‌های خود هستیم. بزرگترهایی همچون حاج منصور ارضی، حاج حسین سازور، حاج سعید حدادیان، حاج محمدرضا طاهری و حاج قربان جزو سرمایه‌های تکرار نشدنی مداحی در کشورمان هستند. یکی از این سرمایه‌ها حاج محمود کریمی است، پیشکسوتی که بعید است مثل او تکرار شود. از نظر جامعیت، حاج محمود کریمی بی‌نظیر است. این جامعیت در چند عرصه قابل توجه است؛ اولین عرصه توانایی فنی ایشان در مداحی است. ما روضه‌‌خوان‌های توانمند زیادی داریم، اما صرفاً در عرصه روضه‌خوانی توانمند هستند. شورخوان‌های زیادی داریم، اما فقط در شورخوانی تبحر دارند. شاید با جرأت بتوان گفت مداحی که هم در روضه و هم در سینه‌زنی و هم در شورخوانی درجه یک باشد، حاج محمود کریمی است.
حاج محمود، استاد دستگاه‌های موسیقی است. دستگاه‌های قرائت قرآن را به‌خوبی می‌شناسد و یک قاری توانمند قرآن هم است. از طرف دیگر، یک شاعر آیینی درجه یک است. بسیاری از نوحه‌های مشهور، سروده خود ایشان است، حتی شعرها و نوحه‌هایی که شعرا زحمت می‌کشند و به ایشان می‌دهند، غالباً توسط خود حاج محمود ویرایش می‌شود. پس حاج محمود هم روضه‌خوان است، هم نوحه‌خوان، هم شورخوان، هم شاعر، هم آشنا با دستگاه‌های موسیقی.به همه اینها باید فهم دقیق از مخاطب را هم اضافه کرد. مداح باید مثل یک روانشناس، به تک تک سینه‌زنان پای منبر خود توجه کند. اینها از جمله ویژگی‌های جامع حاج محمود در عرصه مداحی است.در بعد فردی هم ویژگی‌های متعددی دارد که باعث جامعیت وی می شود. حاج محمود فکر بسیار روشنی دارد. با آغوش باز شنونده درد دل‌های جوان‌هاست. حامی نوآوری‌های جوان‌ترهاست و اگر جایی اشتباهی می‌بیند، سعی می‌کند به جای طرد، راهنمایی و اصلاح کند.
حاج محمود اهل مطالعه است و به خاطر سفرهای زیادی هم که می‌رود با فرهنگ‌های مختلف آشناست و همین باعث شده در مخاطب‌شناسی و فهم فرهنگ‌های مختلف و تکثر سلیقه‌های گوناگون بسیار خوب عمل کند. ویژگی مهم دیگر حاج محمود، اعتقاد خالصانه‌اش به امام حسین علیه‌السلام است. اعتقاد حاج محمود به امام حسین خیلی خاص است. این مسأله باعث شده حاج محمود یک خلوت بی‌نظیری با امام حسین داشته باشد. نماز صبحی نیست که حاج محمود بخواند و بعد از آن یک روضه مفصل نخواند. اگر کسی حاضر باشد برای همان چند نفر روضه می‌خواند، اگر هم کسی نباشد، خودش برای خودش روضه می‌خواند. وجود اشک زیاد در خلوت است که نتیجه‌اش اشک زیاد در آن جلسات عظیم می‌شود.
حاج محمود یکی از مداحان خوش اشک است و واقعاً خودش را برای امام حسین خرج می‌کند. خوب است مداح مرتب وارد جلسه عزای امام حسین بشود، اما نباید مرتب و اتو کشیده خارج بشود. باید حال حاج محمود را بعد از جلسات از نزدیک ببینید که متوجه شوید چطور خودش را در جلسه خرج کرده است. هیچ وقت هم به‌دنبال نمایش خود نبوده. اساساً شاید یکی از دلایل اوج گرفتن حاج محمود، این است که ذره‌ای به‌دنبال اثبات و بالا بردن خودش نیست. خودش را کنار گذاشته و همه توجهش معطوف به انجام وظایفش است و برای همین است که امام حسین علیه السلام هم به فکر و وجودش برکت می‌دهد. من احساس می‌کنم ایده‌های نابی که حاج محمود اجرا می‌کند، از نور اهل بیت است که به او الهام می‌شود. در ایام کرونا، به علت محبتش نسبت به امام حسین علیه‌السلام نمی‌توانست بی‌تفاوت باشد، برای همین ایده راه‌اندازی دسته‌های عزاداری در کوچه‌ها را راه انداخت. با فهم اجتماعی زیادی هم که دارد، مراسم روز تاسوعا را همراه با کودکان ساکن مجاور کوره‌های آجرپزی برگزار‌ کرد. چنین عملکرد حیرت‌انگیزی نمی‌تواند توسط یک آدم عادی که مداح است انجام شود. حاج محمود کریمی یک نخبه به تمام معناست.