جهان از آن انسان‌های خلاق است

نلی محجوب
فعال ادبیات حوزه کودک و نوجوان
این روزها به شکلی محبوس شده‌ایم، محبوس در فضای خانه، محبوس در ماسک و... با کمترین امکان ارتباطات اجتماعی و فیزیکی. ارتباطاتمان وابسته شده به فضای مجازی و باز هم چارچوب و قاب‌های موبایل و تلویزیون. اما تنها چیزی که محبوس نیست ذهن ماست و تخیل‌مان. ذهن ما سفر می‌کند، به یاد می‌آورد و مرور می‌کند و از چارچوب ها بیرون می‌زند. قصه می‌سازد. شخصیت قصه می‌شود یا با شخصیت قصه همذات پنداری می‌کند. نمایشی ذهنی. انسان همیشه با خلاقیت خودش قصه‌ها و نمایش‌ها را ساخته اما در این روزگار این قصه و نمایش است که آدم‌ها را می‌سازد و این کنش متقابل قصه و نمایش و انسان از ازل تا ابد بوده و خواهد بود. اگر به دور و بر نگاه کنیم در همین روز‌های سخت، خلاقیت موهبتی است که بدون آن زندگی بیهوده و یکنواخت می‌شود. افراد خلاق زنده هستند و جسارت به خرج می‌دهند، راهکار پیدا می‌کنند برای تجربه کردن. این روزها اگر با بچه‌ها سرو کار دارید به خاطر یکنواختی و محدودیت‌ها حتماً مجبور شده‌اید دست به خلاقیت‌هایی بزنید تا آنها را سرگرم کنید. آشپزی کنید. کاردستی بسازید. نقاشی بکشید و قصه بگویید. اما آیا قصه هم شنیده‌اید؟ آیا فرصت کرده‌اید در نقش شنونده قرار بگیرید یا در نقش شخصیتی از یک قصه خلاق؟ آیا سعی کرده‌اید در خانه با اعضای خانواده نمایش خلاق اجرا کنید؟ بله نمایش خلاق. در نمایش خلاق نه نیاز به متن از پیش تعیین شده است نه صحنه‌پردازی و وسایل صحنه، نه نیاز به تمرین و گریم و لباس. نمایش خلاق یک مشارکت است که نیاز به همکاری دارد و باعث درک مشترک و ایجاد ارتباط می‌شود.
در نمایش خلاق می‌توان امیدوار بود که: تقویت زبان و ارتباط و مهارت‌های حل مسأله، آگاهی اجتماعی و مشارکت و همدلی، فکری خلاق و شناخت برسیم. امروزه برای حل مشکلات ارتباطی و رفتاری کودکان از نمایش خلاق استفاده می‌شود. حالا که در خانه هستیم و به‌واسطه محدودیت‌های ناخواسته شرایط اضطراب زا برای بچه‌ها بیشتر شده – حجم خبرها، گفت‌و‌گو‌های خانوادگی، وضعیت معیشت خانواده، نا امیدی اعضای خانواده و...- باید بیشتر به حال آنها دقت کنیم. این موارد بر روح بچه‌ها اثر می‌گذارد و همه این موارد در ذهن آنها باقی می‌ماند و می‌تواند سال‌ها بعد آثار خودش را نشان بدهد بنا براین نیاز به برون‌ریزی دارد. نمایش و قصه‌گویی خلاق یکی از راه‌های این برون‌ریزی است.
در اینگونه فعالیت، فرد فرصت می‌کند آنچه به دغدغه ذهنی تبدیل شده را بیرون بریزد و اعضا با ارائه راهکار و شنیدن مشکل می‌توانند آن را تعدیل یا حل کنند. نمایش خلاق راهی است برای تعدیل فشارها و اضطراب و تنش که می‌تواند راه گفت‌و‌گو را باز کند و اعضای یک مجموعه را به هم نزدیک کند. کتاب نمایش خلاق نوشته یدالله آقا عباسی و تجربیات او در اجرای نمایش خلاق در بم، می‌تواند به شما که با بچه‌ها سرو کار دارید کمک کند.