گروه اقتصادی/ بیش از 4 ماه است که دولت سیزدهم موفق به مهار قیمت خودرو شده، این در حالی است که در سال‌های گذشته و بخصوص از سال 97 تا نیمه اول سال 1400 قیمت انواع خودروها به‌صورت متناوب افزایش پیدا کرد، با این اتفاق عملاً دولت روحانی در کنترل قیمت خودرو شکست خورد. در دولت گذشته سیاست‌های متعددی اعمال شد تا از هیجانات و تقاضاهای کاذب بازار خودرو کاسته شود ولی از آنجا که سیاست‌ها محور بازار بود و تولید را هدف نگرفت، هیچ موفقیتی حاصل نشد و چه بسا قیمت‌ها با روند بیشتری صعودی شد.
در این مدت تولید خودرو بیش از 60 درصد کاهش یافت و روز به روز به تعداد خودروهای ناقص به جهت نبود قطعه اضافه می‌شد؛ با روی کار آمدن دولت سیزدهم یکی از اولویت‌ها تکمیل خودروهای ناقص، تأمین قطعه و افزایش تولید خودرو بود.
دولت سیزدهم از همان روزهای ابتدای فعالیت خود اعلام کرد که نمی‌توان با زور و بگیر و ببند، قیمت خودرو در بازار را کنترل کرد و لذا ضرورت دارد از تولید، اصلاحات صورت گیرد. از همین رو در نشست‌های تخصصی با خودروسازان، به آنها الزام شد که برای افزایش تولید و تکمیل خودروهای ناقص با فوریت برنامه‌ریزی کنند. از همین رو شرکت‌های خودروسازی که در دولت روحانی زور هیچ کس به آنها نمی‌رسید در این دولت مجبور شدند که در راستای 8 فرمان رئیس جمهور گام بردارند. 11 اسفندماه سال گذشته ابراهیم رئیسی 8 فرمان را به خودروسازان برای سال‌جاری ابلاغ کرد که در آن به افزایش 50 درصدی تولید خودرو نسبت به سال 1400، تکمیل خودروهای ناقص، واردات خودرو و معرفی خودروهای جدید اشاره شده بود. بر اساس این فرمان مهم، شرکت‌های خودروساز با قطعه‌سازان قراردادهایی را امضا کردند که در پی آن بتوانند به افزایش تولید خودرو و تکمیل خودروهای ناقص دست پیدا کنند. حال آمارهای جدید حکایت از افزایش تولید خودرو و به صفر رسیدن خودروهای ناقص دارد. همچنین گرچه آمارهای کل تولید خودروسازان در مردادماه به‌صورت رسمی منتشر نشده اما بررسی گزارش ماهانه خودروسازان نشان می‌دهد تولید خودرو در برخی شرکتها جهش قابل‌توجهی داشته است؛ به طوری‌که در ۵ ماهه امسال تولیدات گروه ایران‌خودرو رشد ۲۴ درصدی و در پارس‌خودرو رشد نزدیک به ۱۳ درصدی داشته است. در این میان آیین‌نامه واردات خودرو که از اردیبهشت ماه سال‌جاری همه منتظر آن بودند، تصویب شد.
مجموع این اتفاق‌ها سبب شد که بازار آشفته خودرو، روی آرامش را به خود ببیند و اکنون بیش از 5 ماه است که واسطه‌ها و دلالان نمی‌توانند مانند گذشته در این بازار نقش‌آفرین باشند. البته دلالان و واسطه‌ها اسم ثبات و حتی کاهش قیمت خودروها در بازار را رکود گذاشتند و شرایط را به‌گونه‌ای به تصویر می‌کشند که گویا در بازار خودرو هیچ خریدی انجام نمی‌شود و تمام نمایشگاه‌ها در آستانه تعطیلی هستند.
دلایل سه‌گانه که بازار خودرو در رکود نیست
اما گشتی در بازار خودرو 3 نکته را نشان داد، یک آنکه بازار خودرو خیلی هم وارد فاز رکود نشده است، خرید و فروش وجود دارد اما مانند سال‌های 97، 98 و 99 که عطش خرید خودرو با هدف کسب سود وجود داشت، رنگ باخته است و تقریباً هر فردی که نیاز به خودرو یا تعویض خودرو دارد، وارد این بازار می‌شود؛ همان اتفاقی که در قبل از سال 97 (قبل از تحریم صنعت خودرو) همه شاهد آن بودند.
دومین نکته آنکه خبرهای مثبت از صنعت خودرو چون معرفی محصولات جدید و واردات خودرو باعث شده که مردم و فعالان بازار به این حوزه امیدوار شوند، لذا این روزها شاهد تولد قارچ‌گونه نمایشگاه‌های خودرو هستیم. بر این اساس اگر بازار خودرو رکود شدیدی داشت آیا فردی حاضر می‌شد برای ایجاد نمایشگاه خودرو هزینه کند؟
سومین نکته اینکه در دولت سیزدهم فروش خودرو حتی با مدل قرعه‌کشی که قرار است بزودی برای تمام خودروها حذف شود، ساماندهی پیدا کرده است و مردم با شانس بیشتری می‌توانند ثبت‌نام کنند و همچنین از آنجا که مردم متوجه شدند این بازار دیگر مانند سال‌های گذشته سودده نیست برای خرید خودرو با هدف فروش و کسب سود عطش ندارند. اکنون خیلی از خریداران خودرو منتظر خودروهای وارداتی هستند که می‌گویند سری اول آن نیمه دوم سال‌جاری وارد بازار می‌شود.
مجموع این اقدامات سبب شده که حداقل طی 4 ماه اخیر قیمت خودرو در بازار از 10 میلیون تا 51 میلیون تومان کاهش پیدا کند. همچنین بررسی روند قیمت انواع خودروهای پرتیراژ در طول حدوداً یک ماه اخیر در بازار نشان می‌دهد، قیمت اکثر خودروها به طور متوسط 4 تا 6 میلیون تومان کاهش داشته‌ است؛ البته کاهش یک میلیون تومانی دنا معمولی و حتی ۴۷ میلیون تومانی پژو ۲۰۷ اتوماتیک هم دیده می‌شود.
اصغر کمالی یکی از فعالان بازار خودرو، کاهش قیمت انواع خودروها را تأیید کرد و گفت: «برخی از نمایشگاه‌داران و فعالان بازار خودرو علاقه‌ای به کاهش قیمت خودرو ندارند و تمام تلاش خود را برای سیاه‌نمایی بازار انجام می‌دهند؛ این افراد کسانی هستند که خودروها را با قیمت بسیار بالا خریداری کردند و اکنون هر گونه کاهش قیمت به ضرر آنها تمام می‌شود، از همین رو سعی می‌کنند با قیمت بالا محصولات خود را به فروش برسانند و مشتریان را هم نسبت به آینده عرضه خودرو و قیمت‌ها ناامید کنند.»
او ادامه داد: «اگر رویه موجود ادامه پیدا کند، ریزش قیمت خودروها ادامه خواهد داشت و نمایشگاه‌داران ضرر بیشتری خواهند کرد، اما به هر ترتیب باید قبول کرد همانگونه که بیش از 3 سال بازار خودرو دچار به‌هم‌ریختگی شده بود و خیلی از فعالان بازار از این امر سودجویی کردند، اکنون زمان آرامش این حوزه رسیده است و به نظر می‌رسد مقاومت بیشتر، مشکلات بیشتری را ایجاد کند.»
کمالی تصریح کرد: «از اواخر سال گذشته که افزایش تولید خودرو الزام شد، قابل پیش‌بینی بود که قیمت‌ها در بازار خودرو ریزش می‌کند از همین رو پیش‌بینی ما این است که با ادامه این روند و واردات خودرو، قیمت خودروهای بازار و کارخانه خیلی به‌هم نزدیک شود، لذا از مردم می‌خواهیم که مانند این چند ماه خرید هیجانی نکنند و مطمئن باشند که خودرو را با قیمت مناسب‌تر می‌توانند از بازار خریداری کنند.»
او گفت: «در حال حاضر در تعداد محدودی از خودروها که افزایش تیراژ تولید آنها اتفاق نیفتاده قیمت‌ها بالا است، در سایر خودروها و بخصوص آنهایی که از لیست قرعه‌کشی خارج شدند، شرایط بهتری وجود دارد.»
جدول زیر، روند کاهش قیمت خودرو طی چند ماه اخیر را نشان می‌دهد، از 13 اردیبهشت‌ماه تاکنون قیمت اکثر خودروهای داخلی بیش از 10 میلیون تومان کاهش را تجربه کرده است. حال اگر قیمت روز گذشته خودروها با قیمت سال گذشته در همین روزها مورد مقایسه قرار گیرد مشخص می‌شود که کاهش قیمت خیلی بیشتر بوده است. لذا به اذعان کارشناسان بازار خودرو، دولت در مهار و کنترل قیمت‌ها موفق بوده است و دیگر دلالان و واسطه‌ها تعیین‌کننده قیمت‌ها در بازار خودرو نیستند.

خط تولید تیبا همچنان متوقف است

مصطفی آجرلو، مدیرکل روابط عمومی سازمان ملی استاندارد ایران در توئیتی نوشت: خط تولید تیبا و تیبا۲ همچنان متوقف است؛ از این‌رو فقط برای انجام تعهدات قبلی، با رفع عیوب و انجام شروط تعیین‌شده برای ثبت‌نام‌کنندگان و تا پایان تعهدات قبلی، مجوز موردی با پیوست فنی صادر می‌شود. چهارم خرداد ماه امسال بود که دفتر تخصصی صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد ایران سه خودروی سمند، تیبا صندوق‌دار و تیبا۲ را به علت عیوب پرتکرار ایمنی عملکرد از فهرست تمدید اعتبار حذف کرد.

 
توقیف بلوک‌های بتنی غیراستاندارد

بازرسان استاندارد 5واحد تولیدی متخـلف تولیــــدکننده بلوک‌های سیمانی غیراستاندارد با نام‌های تجاری «یکتا بلوک»، «بلوک مات»، «بلوک امیر» و واحدهای تولیدی آقایان «عباس فرد مفرد» و «وحید طالبی» را در منطقه خاوران شناسایی و توقیف کردند و مراتب برای رسیدگی قانونی، به مراجع قضایی ارجاع داده ‎شد. 
همچنین، یک واحد تولیدی بتن آماده فاقد نشان استاندارد با نام «باران بتن» در شهرستان قرچک ورامین، 2واحد تولیدی میلگرد غیراستاندارد با نام تجاری «آیین صنعت» و «صفری» در منطقه کهریزک و رباط کریم، شناسایی و تولیدات آنها توقیف شد. ۷۵ مورد از مصالح ساختمانی مشمول استاندارد اجباری است و تولیدکنندگان باید برای تولید آن، پروانه کاربرد علامت استاندارد دریافت کنند.