گروه اقتصادی/ بیشترین رشد قیمت مسکن در دولت قبل به ثبت رسیده است و آمار این بخش مؤید این جهش قیمتی است. از سال 92 قیمت مسکن رشد متوالی داشته و در سال 99 به اوج خود رسیده است. قیمت مسکن از بهار 92 تا بهار 1400 رشد فزاینده‌ای داشته اما از بهار 1400 تا کنون رشد قیمت شیب ملایمی دارد. عوامل مختلفی از کاهش تولید مسکن تا افزایش تورم عمومی در دهه گذشته بر بالا رفتن قیمت مسکن تأثیر گذاشته است. هزینه‎ ساخت، نقدینگی، قیمت زمین، قیمت طلا و ارز عوامل دیگر مؤثر بر8 برابر شدن قیمت مسکن از سال 92 تا 1400 است.
در تابستان سال 92(شروع به کار دولت قبل) قیمت یک متر آپارتمان در شهر تهران 4 میلیون تومان بود که در تابستان 1400(پایان کار دولت قبل) به 33,4 میلیون تومان افزایش یافت. به این ترتیب در دولت قبل قیمت یک متر واحد مسکونی در شهر تهران 8 برابر شد و رشدی 735 درصدی داشته است.
بنا بر آمار گزارش تحلیلی مرکز آمار از بازار مسکن شهر تهران، رشد فزاینده‎ قیمت مسکن از بهار ۱۳٩٢ تا  بهار ۱٤٠٠ را می‎توان ناشی از تورم عمومی دانست. تبدیل‌ شدن بازار مسکن در تهران به بازار سفته​‌بازی و افزایش خرید و فروش‎ها برای بهره‎برداری از رشد سریع قیمت‎ها عامل دیگر جهش قیمت است. از طرف دیگر به علت رشد کم تسهیلات خرید مسکن، خریداران واقعی و مصرف‌کنندگان مسکن، از این بازار عقب ‌افتاده و با تسلط سفته‌بازان بر بازار مسکن، جهش‎های ناگهانی در قیمت مسکن رخ داد.
کاهش نرخ سود بانک‌ها در سال ۱۳۹۶، شروع خوبی برای ایجاد رونق مسکن در این سال بود. بازار مسکن در سال ۱۳۹۶ از رکود ۴ ساله خارج ‌شد و خرید و فروش آن نسبت به سال قبل افزایش ‌یافت. شیب افزایش در بهار، تابستان و پاییز ملایم بود ولی در زمستان جهش قیمتی اتفاق افتاد. این روند افزایشی تا بهار ۱۳۹٨ ادامه یافت، در تابستان و پاییز این سال رشد قیمت شیب ملایمی داشت ولی از زمستان ۱۳۹۸ دوباره جهش قیمتی آغاز شد و روند افزایشی تا زمستان ۱۳۹٩ ادامه داشت. از بهار ١٤٠٠ تاکنون نیز افزایش قیمت با شیب ملایمی همچنان ادامه دارد.
بعد از ثبات نسبی قیمت مسکن در سال 96، در پاییز 97، قیمت مسکن با رشد 23,6 درصدی به بالاترین رشد چند سال اخیر رسید. از سال 96 تا 1400 قیمت مسکن تحت تأثیر کاهش عرضه، افزایش تورم عمومی و افزایش قیمت ارز و طلا رشد قیمت را تجربه کرد.
کاهش تولید مسکن در دولت قبل نقش ویژه‌ای در بهم ریختگی این بازار داشت. بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازی، در سال 99 تعداد کل واحدهای مسکونی تکمیل شده شهری نسبت به سال 92 که ساختمان‌های شروع‌شده در دولت دهم به تکمیل رسید، تقریباً نصف شد. تعداد تسهیلات ساخت مسکن نیز در سال 99 نسبت به سال 92 حدود 39 درصد کمتر شد.
در گزارش تحلیلی مرکز آمار، کاهش پرداخت تسهیلات بانکی، دلیل دیگری بر رشد قیمت مسکن و کاهش توان مالی خریداران بود. در دولت یازدهم و دوازدهم میزان تسهیلات پرداختی ساخت مسکن نسبت به دولت دهم و نهم ۳۰ درصد کمتر شد.
در سال‌های پایانی دولت دهم، هر سال نزدیک به ۹۰۰ هزار فقره وام ساخت مسکن به متقاضیان پرداخت شد، اما این رقم در دولت قبل، با کاهش 300 هزار وام پرداختی به حدود ۶۰۰ هزار فقره رسید.
اجرای سیاست‌های نادرست در بخش مسکن در حدود یک دهه، باعث شده است تا وضعیت مسکن در ایران در شرایط بحرانی قرار بگیرد به نحوی که بنا بر آمار، اکنون سهم هزینه‌های مسکن در سبد خانوارهای شهری بین ۶۰ تا ۷۰ درصد است در حالی که متوسط جهانی این شاخص ۱۸ درصد است. طبق برخی آمار بین‌المللی، به لحاظ شاخص دسترسی به مسکن نیز فقط 6 کشور دیگر پایین‌تر از ایران قرار دارند.
برای ساماندهی بازار مسکن، دولت سیزدهم افزایش ساخت مسکن با تسهیلات پرداختی را در دستور کار قرار داد. این دستورالعمل باعث شده تا رشد قیمت مسکن نسبت به سال‌های گذشته شیب ملایم‌تری داشته باشد. بنا بر آخرین آمار از بازار مسکن شهر تهران، قیمت مسکن در مردادماه از ثبات برخوردار بود. در مردادماه امسال تورم ماهانه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران 1,8 درصد بوده است. تورم ماهانه مردادماه در مقایسه با ماه قبل (٨,٣ درصد)، ٦,٥ واحد درصد کاهش داشته است. همچنین در مرداد امسال تورم نقطه به نقطه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به عدد 44 درصد رسیده است. تورم نقطه به نقطه این ماه در مقایسه با ماه قبل (٤٥,٢ درصد) ١,٢ واحد درصد کاهش داشته است. شتاب تورم سالانه مسکن شهر تهران نیز در مرداد نسبت به تورم سالانه در تیر کند شده و 1,3 واحد درصد رشد را نشان می‌دهد. 
مهار سفته‌بازی در بازار مسکن با ابزار مالیاتی، برنامه دیگری است که دولت اجرای آن را در دستور کار دارد اما تا کنون برنامه بصورت کامل پیش نرفته است. ابزار مالیاتی مهم‌ترین برنامه در بیشتر کشورها برای کنترل بازار مسکن است. دولت اخذ مالیات از مالکان واحدهای خالی و واحدهای لوکس را در دست اجرا دارد اما آمار وصولی این دو مالیات کمتر از میزان پیش‌بینی است. طبق برآورد سازمان امور مالیاتی، مالیات خانه‌های خالی باید حدود ۱۰ هزار و 500 میلیارد تومان باشد اما وصولی آن تاکنون ناچیز بوده است. تشخیص خانه‌های خالی برعهده وزارت راه و شهرسازی است، این سازمان براساس معیارهایی مثل اینکه یک واحد مسکونی چه مدت از سال استفاده نمی‌شود، خانه‌های خالی را شناسایی می‌کند. بخشی از خانه‌ها از طریق خوداظهاری مالکان در سامانه اسکان و املاک این وزارتخانه انجام می‌شود، در مجموع سازمان امور مالیاتی براساس بانک اطلاعاتی وزارت راه و شهرسازی نسبت به شناسایی مؤدیان و وصول مالیات از آنها اقدام می‌کند. اجرای کامل این برنامه در کنار افزایش تولید مسکن، دو عامل تعیین‌کننده ثبات قیمت در سال‌های آینده در بازار مسکن خواهد بود.

مدیرعامل سازمان ملی مسکن از شناسایی ۶ هزار هکتار اراضی مازاد در اختیار دستگاه‌های اجرایی برای انتقال به وزارت راه و شهرسازی جهت اجرای نهضت ملی مسکن خبر داد.
به گزارش خبرنگار مهر، علیرضا فخاری در نشست خبری در خصوص انتقال اراضی دستگاه‌های دولتی به اجرای طرح نهضت ملی مسکن اظهار داشت: همه دستگاه‌ها موظفند اراضی مازاد خود را به وزارت راه و شهرسازی منتقل کنند، بنابراین تاکنون دستگاه‌های اجرایی اراضی خود را تجدیدنظر کردند و قرار است اراضی مازاد به دولت عودت داده شود.
وی با اشاره به کاهش شدید تولید مسکن در سال‌های گذشته گفت: با انباشت تقاضا در ساخت مسکن مواجه‌ایم، بنابراین چاره‌ای جز افزایش تولید مسکن نداریم.
معاون وزیر راه و شهرسازی به نبود مشکل تأمین زمین برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن اشاره و تصریح کرد: همچنین پیش‌بینی‌های لازم برای تأمین مالی اجرای این طرح صورت گرفته است. تاکنون برای حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار واحد زمین تأمین شده که با میانگین ۷۰ واحد در هکتار برآورد شده است.
کمبود زمین در برخی استان‌ها
وی در خصوص کمبود زمین در برخی استان‌ها اظهار داشت: در استان تهران و سیستان و بلوچستان مشکل کمبود زمین داریم که قرار است با تراکم بالاتر ساخته شوند. همچنین تخصیص ۳۵ هزار هکتار از اراضی سایر شهرستان‌ها به محدوده شهرها در دستور کار شورای برنامه‌ریزی استان‌ها قرار دارد که با احتساب آنها زمین 3 میلیون و ۲۰۰ هزار واحد تأمین خواهد شد. همچنین زمین‌های ساخت ۸۰۰ هزار واحد مسکونی روستایی در نظر گرفته شده و به مرور تأمین می‌شود.
 مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن درباره اراضی مازاد دستگاه‌های اجرایی در سطح استان تهران، گفت: ۲۷.۳ هکتار از اراضی مازاد دستگاه‌های اجرایی را سازمان ملی زمین و مسکن در اختیار گرفته است اما از آنجا که در شهر تهران محدودیت زیادی برای تأمین زمین داریم، این پروژه در شهرهای اطراف شامل پردیس، گرمسار، ایوانکی و پرند اجرا می‌شود. همچنین در شهرستان دماوند نیز برای شرق استان تهران زمین‌هایی تهیه شده است.
ساخت شهرک
فخاری با اشاره به امکان ساخت شهرک‌های جدید در شهر تهران، تأکید کرد: ۶۰ هزار هکتار از اراضی ملی و دولتی در اختیار دستگاه‌های اجرایی شناسایی شده که ۷ هزار هکتار آن معادل بیش از ۱۰ درصد قابلیت عودت به دولت را دارد.
وی تصریح کرد: اراضی دولتی برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن به صورت رایگان و اجاره ۹۹ ساله به متقاضیان واگذار می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به بالا بودن قیمت زمین برای ساخت مسکن، گفت: این مسأله باعث شده تا ساخت‌وساز به صرفه نبوده و سازنده میل و رغبتی برای تولید مسکن در شرایط فعلی نداشته باشد. کاری که دولت می‌کند این است که با بالا بردن تعداد ساخت واحد، هزینه تمام شده آن را کاهش می‌دهد.
 فخاری درباره انتقادات وزارت نیرو در خصوص تأمین زیرساخت‌های آب و برق طرح نهضت ملی مسکن، گفت: قرار نیست در این طرح جمعیت جدیدی خلق شود بلکه جابه‌جایی جمعیت انجام خواهد شد. بنابراین مشکلی برای تأمین آب شرب واحدهای نهضت ملی مسکن نداریم، مگر در جاهایی که با روند رشد جمعیتی مواجه‌ایم.
 مدیرعامل سازمان ملی مسکن در خصوص عدم همکاری وزارت علوم در تخصیص اراضی مازاد دانشگاه‌ها به نهضت ملی مسکن، خاطرنشان کرد: ما هم با توجیه وزارت علوم مبنی بر رشد مراکز تولید علم و پارک‌های علم و فناوری موافقیم، اما اراضی‌ای که می‌گوییم وزارت علوم به وزارت راه و شهرسازی منتقل کند، زمین‌هایی است که مازاد دانشگاه‌ها هستند. با توجه به توسعه آموزش‌های الکترونیک، نیاز به تحصیل کلاسیک و حضور در کلاس‌های دانشگاه‌ها کمتر احساس می‌شود. بنابراین وزارت علوم باید اراضی مازاد را به وزارت راه و شهرسازی برگرداند. بخصوص که زمین‌های متعلق به دانشگاه‌ها عمدتاً در محدوده شهرها قرار دارد و نیازی به توسعه محدوده شهر نیست. ۸۵۰ هکتار اراضی وزارت علوم به عنوان مازاد شناخته شدند.
وی ادامه داد: دستگاه‌هایی که زمین‌های در اختیار خود را به نهضت ملی مسکن اختصاص دهند، می‌توانند بر اساس شرایط این طرح آن دسته از کارکنان خود را که واجد شرایط باشند، معرفی کرده و بخشی از این زمین‌ها و واحدهای مسکونی به خانه‌دار شدن پرسنل این دستگاه‌ها اختصاص یابد.
فخاری درباره هزینه آماده‌سازی زمین یادآور شد: هرگونه هزینه آماده‌سازی بر عهده متقاضی است و برای هر واحد ۲۵ میلیون تومان در نظر گرفته شده است، اما برای متقاضیان دهک‌های پایین وزارت راه و شهرسازی ابتدا به ساکن هزینه‌های آماده‌سازی را پرداخت می‌کنند سپس با تسهیلاتی از متقاضی در زمان واگذاری اخذ خواهد شد.
به گفته وی، آماده‌سازی اراضی به معنی کم‌تراز کردن سطح زمین برای بارگذاری و همچنین زیرساخت‌ها نیز هنگام آمادگی زمین، تأمین می‌شود. هزینه آماده‌سازی زمین برای شهرهایی که شیب تند دارند، هزینه بیشتری دارد که برخی نهادها مانند بنیاد مستضعفان، بنیاد مسکن، ستاد اجرایی فرمان امام، قرارگاه خاتم و قرارگاه امام حسن مجتبی بخشی از کارهای آماده‌سازی را با هزینه‌های خود متقبل می‌شوند.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن درباره آخرین وضعیت خانه‌های سازمانی اظهار داشت: بر اساس قانون، وزارت اقتصاد مسئول احصاء و فروش خانه‌های سازمانی است.
وی ادامه داد: تمام خانه‌های سازمانی باید به فروش رفته و وجوه حاصل از فروش آنها به خزانه بیاید.۲۰ درصد از وجوه دریافتی به دستگاه اجرایی مربوطه به عنوان کمک به هزینه‌های ودیعه مسکن پرسنل عودت داده می‌شود، اما به طور کلی موضوعی به نام خانه‌های سازمانی دیگر وجود ندارد.

معاون سازمان هواپیمایی ضمن تکذیب انصراف شرکت‌های هواپیمایی از فروش ۶ میلیونی بلیت‌های تهران- نجف گفت: تصمیم بر این است تا فروش بلیت در یک روز انجام نشود و با ایجاد ظرفیت جدید در روزهای آتی هم ادامه داشته باشد.
فروش بلیت پروازهای اربعین با نرخ مصوب (6 میلیون تومان) از روز گذشته آغاز شد. به منظور جلوگیری از فروش چارتری بلیت پروازهای اربعین، فروش بلیت فقط توسط شرکت‌های هوایی مجاز است اما متقاضیان از عدم دسترسی به بلیت ۶ میلیون تومانی در سایت شرکت‌های هواپیمایی گلایه کردند. حسن خوشخو، معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی درباره محدودیت عرضه بلیت‌های اربعین گفت: اگر بخواهیم همه ظرفیت را یکجا روی سایت برای فروش عرضه کنیم محدودیتی وجود ندارد اما اینکار عاقلانه نیست. وی گفت: با توجه به درخواست و تقاضای زیاد برای خرید بلیت، نحوه فروش طوری مدیریت شد تا عرضه یک روزه انجام نشود و  بلیت‌ها در روز اول تمام نشود؛ مانند شیوه‌ای که در فروش خودرو وجود داشت و تمام ظرفیت در یک روز به فروش می‌‌رفت. ما تصمیم داریم در روزهای آینده نیز بلیت پیدا شود.
خوشخو تأکید کرد که این نحوه فروش و عرضه بلیت اربعین با نرخ مصوب با این هدف است که بلیت فقط به مصرف‌کننده برسد.
معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی گفت: روز گذشته فقط بخشی از ظرفیت صندلی پرواز در مسیرهای نجف و بغداد آزاد شد و با توجه به درخواستی که در بازار وجود دارد حتماً از شرکت‌های هواپیمایی می‌خواهیم با بازنگری در وضعیت پروازها ظرفیت جدید در مسیرهای اربعین اضافه شود که طبیعتاً ظرفیت جدید در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
وی گفت: تا روز آخر اربعین درخواست پرواز وجود دارد.

۷۵ درصد افزایش نرخ بلیت‌های سواری کرایه منتهی به مرز‌ها

مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی سواری کرایه بین شهری درباره نرخ کرایه زائران اربعین گفت: ۷۵ درصد به نرخ فعلی مسیر‌هایی که به مرز عراق منتهی می‌شود، اضافه شده است. 
رحمت‌الله حاجی محمدعلی افزود: از ۱۱ شهریور فروش بلیت شرکت‌های تعاونی سواری کرایه آغاز و به علت خالی برگشتن ناوگان ۷۵ درصد به نرخ اولیه افزوده شده است. 
حاجی محمدعلی درباره نحوه تهیه بلیت گفت: زائران برای تهیه بلیت به شرکت‌های تعاونی سواری کرایه مراجعه کنند ، فروش بلیت به‌صورت اینترنتی وجود ندارد. مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی سواری کرایه بین‌شهری درباره زمان فروش بلیت‌ها گفت: فروش بلیت‌ها تا ۳۱ شهریور ادامه دارد و پس از آن قیمت‌ها به نرخ اولیه باز می‌گردد. حاجی محمدعلی در ادامه افزود: در بخش سواری کرایه بیشترین ناوگان از استان‌های همجوار تا مرز‌های منتهی به عراق می‌روند و از شهر تهران برای مرز، متقاضی کمتر است. 
مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی سواری کرایه بین شهری گفت: مسیر‌های در نظر گرفته شده برای تردد زائران شامل همدان، کرمانشاه، اهواز، دزفول، خرم آباد و تمامی مسیر‌های منتهی به مرز‌های منتهی به عراق است. وی افزود: زائران، تخلف در فروش بلیت یا نرخ سواری کرایه را به شماره تلفن ۱۴۱ و تعزیرات اطلاع دهند. حاجی محمدعلی درباره نظارت‌ها هم گفت: مدیر مجموعه و نمایندگان سازمان راهداری در ترمینال‌ها مستقر هستند و بازرسی نامحسوس هم وجود دارد و در صورت بروز تخلف به آن رسیدگی می‌شود.

 
آغاز ساخت ۵ هزار واحد مسکونی در تهران

آیین آغاز ساخت ۵۰۰۰ واحد مسکونی قرارگاه جهادی مسکن در تهران و طرح مسکونی ۵۴۶ واحدی محله سیزده آبان در منطقه ۲۰ تهران آغاز شد. با شروع ساخت ۵ هزار واحد مسکونی، در شهرری بهسازی و نوسازی محله نفرآباد نیز آغاز می‌شود. از ۱۲ هزار واحد مسکونی که در منطقه ۱۶ برنامه‌ریزی شده ۱۰۵۶ واحد کلنگ زده می‌شود.۷ هزار واحد در منطقه ۲ برنامه‌ریزی شده که ۴۲۰ واحدی متعلق به سازمان هوا و فضا است. ساخت۵۵۰ واحد مسکونی نیز در منطقه ۲۰ آغاز می‌شود.


پیش‌بینی جابه‌جایی ۴.۵ میلیون زائر اربعین از طریق ناوگان جاده‌ای

معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی گفت: در بخش حمل‌ونقل جاده‌ای با جابه‌جایی حدود ۱.۵ میلیون زائر اربعین در ناوگان حمل‌ونقل عمومی و حدود ۳ میلیون نفر در بخش حمل‌ونقل شخصی روبه‌رو هستیم.
شهریار افندی‌زاده گفت: در حمل‌ونقل ریلی افزایش قیمتی وجود نخواهد داشت و با تأکید مقام عالی وزارت راه و شهرسازی قیمت بلیت رفت و برگشت تهران – نجف و تهران – بغداد از ۱۵ شهریورماه ۶ میلیون تومان تعیین شده است که نسبت به قیمت‌های قبل، کاهش پیدا کرده است.
وی افزود: سازمان هواپیمایی کشوری هم به تمام شرکت‌های ایرلاین ابلاغ کرده است که فروش بلیت‌های اربعین فقط از طریق سایت‌های خود ایرلاین‌ها انجام شود و آژانس‌های هواپیمایی فروش بلیت نخواهند داشت. وزیر راه و شهرسازی تأکید بسیاری بر این موضوع داشته است و در این راستا هم بازرسان ویژه وزارت راه و شهرسازی در پایانه‌ها مستقر شده‌اند.
افندی‌زاده اضافه کرد: در بخش حمل‌ونقل جاده‌ای هم ما با جابه‌جایی حدود ۱.۵ میلیون زائر اربعین در ناوگان حمل‌ونقل عمومی و حدود ۳ میلیون نفر در بخش حمل‌ونقل شخصی روبه‌رو هستیم. معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی گفت: ما نرخ همه انواع بلیت‌ها را در پایانه‌ها درج کرده‌ایم و مدیران سازمان حمل‌ونقل و پایانه‌ها، در پایانه‌ها میز خدمت گذاشته‌اند. همچنین تأکید شده که اتوبوس‌ها به هیچ عنوان نباید دربستی باشند و همین امروز با دو سه شرکت متخلف هم در این زمینه برخورد صورت گرفته و فعالیت‌شان به‌صورت موقت، به حالت تعلیق در آمده است. وی از الزام برای صدور بلیت برای یک به یک زائرین خبر داد و عنوان کرد: چنانچه زائرین عزیز شکایتی در این رابطه دارند، می‌توانند با مراجعه به مدیرانی که در سازمان پایانه‌ها مستقر هستند یا با تماس با تلفن گویا ۱۴۱ شکایت خود را مطرح کنند. در این راستا تاکنون با ۳ شرکت که مسافران را به‌صورت دربستی و با قیمت‌های بالاتر از نرخ مصوب جابه‌جا کرده‌اند، برخورد صورت گرفته است. معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی در عین حال از همکاری مطلوب شرکت‌های حمل و نقلی در راستای اجرای دستورالعمل جابه‌جایی زائرین اربعین قدردانی کرد.