«ایران» از دو سناریوی شکست خورده امریکا علیه ایران و محور مقاومت گزارش میدهد
جفت پوچ بایدن در برابر ایران
گروه سیاسی/ برجام از نگاه ایالاتمتحده امریکا بهعنوان ابزاری برای محدود کردن قدرت هستهای و سکویی برای تحمیل سایر محدودیتهای دفاعی، امنیتی و منطقهای ایران در نظر گرفته شد؛ اتفاقی که البته بهرغم سادهلوحی برخی مسئولان دولت وقت، بهواسطه هوشمندی راهبردی در ایران به نتیجه نرسید و نتوانست به توسعه محدودیتها علیه کشورمان منتج شود؛ اما این به آن معنا نبوده که کاخ سفید فارغ از اینکه چه کسی ساکن اتاق بیضیشکل آن باشد، این طراحی را فراموش کرده باشد. این مهم را میتوان در سخنان جو بایدن، بلینکن و سالیوان، قبل و پس از انتخابات ریاستجمهوری امریکا مشاهده کرد. هرچند ایالاتمتحده امریکا در تلاش برای گسترش محدودیتهای جدید در توافق برای احیای برجام و همچنین گنجاندن سایر مسائل در آن ناکام مانده است اما همچنان اختلافات خود با عمق استراتژیک تهران و همکاری راهبردی محور مقاومت علیه دخالت بیگانگان را آشکارا بیان میکند و بازهم چیزی جز شکست و سرافکندگی برای این کشور به همراه ندارد.
روز گذشته جو بایدن با تمدید وضعیت اضطراری در ارتباط با لبنان، مدعی شد ادامه انتقال سلاحهای ایران به حزبالله، استقلال لبنان را تضعیف کرده و به بیثباتی سیاسی و اقتصادی در منطقه منجر میشود. وی اقدامات ایران در حمایت از حزبالله را «تهدیدی غیرعادی و فوقالعاده» علیه امنیت ملی و سیاست خارجی ایالاتمتحده معرفی کرد.
وضعیت امریکا در منطقه
رئیسجمهور امریکا در حالی تلاش دارد تا مشکل لبنان را به ایران ارتباط دهد که اقدامات تنشساز رژیمصهیونیستی و دخالتهای نابجای ایالاتمتحده و یکی از کشورهای عربی منطقه را نادیده گرفته است. این اظهارات تکراری از سوی امریکا البته مابهازای موفق و عملیاتی نداشته و در همان لفظ باقی مانده است. علت این امر را هم باید در اسناد بالادستی این کشور جستوجو کرد. امریکاییها با فرار از افغانستان و اجبار محیطی در کاهش نیروهای خود در برخی کشورهای منطقه، اکنون قادر به مدیریت تحولات نیستند. آنها در حال حاضر در برابر طراحی رو به جلوی ایران یعنی اخراج نظامیان این کشور از منطقه شامات قرار گرفتهاند. این سیاست رسمی و اعلامی جمهوری اسلامی ایران در خروج امریکا از شرق فرات در سوریه حتی مورد حمایت بازیگران جهانی و منطقهای مانند روسیه و ترکیه نیز قرار گرفته است.
طراحی جدید امریکا که معروف به ناتویعربی بود نیز با عدم استقبال کشورهای منطقه شکست خورده است تا جایی که یک مقام ارشد دولت امریکا که نخواست نامش فاش شود، روز پنجشنبه به خبرگزاری رویترز گفت هنوز چهارچوبی برای راهاندازی پدافند یکپارچه در منطقه وجود ندارد و تنها در همان مرحله ایده باقی مانده است. همه این موارد که گویای شکست امریکا است، دست برتر ایران در منطقه و تداوم بازی به نفع محور مقاومت را نشان میدهد. در مقیاس جهانی نیز امریکاییها به خوبی میدانند که به تمرکز بر مهار چین بهعنوان اصلیترین خطر جهانی برای یکجانبهگرایی امریکا نیاز دارند تا با کاهش هزینهها و همچنین کاهش تمرکز خود در غرب آسیا، شرایط را برای رقابت پیچیده با پکن مهیا نمایند.
تحولات روز گذشته و هشدار رئیسجمهور چین به رئیسجمهور امریکا در گفتوگوی تلفنی دوجانبه و بیان این اخطار که ایالاتمتحده در قضیه تایوان با آتش بازی نکند، خود پیچیدگی معمای جدید جهان پس از بحران اوکراین و شرایط وخیم برای ادامه استیلاجویی واشنگتن را به نمایش میگذارد.
شکست دکترین ترس
کشورهای غربی و در رأس آن امریکاییها در حوزه برجام نیز هیچگونه ابتکارعملی در دست ندارند. اقدامات آنها بیشتر در چهارچوب «دکترین ترس و ارعاب» بوده است که قبلاً دنیس راس دیپلمات کهنهکار امریکایی که در دولتهای کلینتون، بوش پسر و اوباما فعالیت میکرد، در این باره اظهارنظر کرده است. او معتقد بود «برای اینکه به دیپلماسی شانس بدهیم، باید ترس ایران از خودمان را برگردانیم.» سیاست ارعاب در تعیین ضربالاجلها، صدور قطعنامه غیراجماعی در شورای حکام و تحریمهای جدید علیه کشورمان به کار گرفته شد، اما بیتوجهی تهران به تعیین ضربالاجلهای خیالی از یک سال گذشته آنقدر برای غربیها گران تمام شده که یک دیپلمات اروپایی و یک مقام امریکایی روز گذشته در یادداشتی در روزنامه فایننشال تایمز وجود ضربالاجل در مذاکرات احیای برجام و اولتیماتوم به ایران را رد کردند. قطعنامه شورای حکام نیز تنها به مسدود کردن همکاریهای برجامی باقیمانده تهران با آژانس ختم شد و نشان داد امریکا نتوانسته است اجماع لازم بین کشورهای عضو برجام را رقم بزند. تحریمهای جدید علیه تهران نیز که بیشتر ناظر به همکاریهای ایران و چین بود با واکنش صریح و تند مقامات پکن همراه شد و نشان داد یکجانبهگرایی امریکا و ادامه راهبرد دونالد ترامپ در این مسیر کارساز نخواهد بود. گفتنی است روز گذشته وزیر امور خارجه بار دیگر بر خطوط قرمز منافع ملی ایران در مذاکرات تأکید کرد و گفت: ما در دستگاه دیپلماسی مذاکرات را دنبال خواهیم کرد، اما میخواهیم به یک توافق خوب، قوی و پایدار دست یابیم.
در پی دستور رئیس جمهور به وزیر امور خارجه برای پیگیری حقابه هیرمند صورت گرفت
تحویل حقابه؛ شاخص سنجش تعهدات افغانستان
گروه سیاسی/ ایران به افغانستان درباره موضوع اختلافی حقابه هیرمند هشدار داد. یک روز پس از دستور سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور پیرامون پیگیری مسأله حقابه ایران در هیرمند، وزیر امور خارجه پنجشنبه گذشته با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه افغانستان تلفنی گفتوگو کرد و نسبت به تأثیر منفی کم کاری افغانستان در پیگیری این موضوع بر سایر عرصههای همکاری میان دو کشور هشدار داد. رئیسی در جلسه اخیر هیأت دولت با تأکید بر لزوم پیگیری حقابه هیرمند یادآور شد که جمهوری اسلامی از حق خود در این زمینه کوتاه نمیآید. رئیس جمهور در پی این موضعگیری، وزرای امور خارجه و نیرو را مأمور پیگیری حقابه ایران از رود هیرمند کرد.
حقابه؛ سنجه روابط
وزیر امور خارجه نیز در پی اجرای این مأموریت در گفتوگوی تلفنی با امیرخان متقی تحویل حقابه ایران را شاخص مهمی برای سنجش تعهدات هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان در عمل به تعهدات بینالمللی در قبال ایران دانست و با اشاره به مطالبه جدی مردم و نمایندگان سیستان و بلوچستان در مجلس از وزارت امور خارجه افزود: «اگر مسأله حقابه ایران از هیرمند با سرعت و جدیت حل و فصل نشود، در سایر حوزههای همکاری دو کشور آثار منفی خود را نشان خواهد داد.»
متعهد به حقابه ایرانیم
سرپرست وزارت خارجه افغانستان با استقبال از سفر هیأت وزارت نیروی ایران گفت: «ما نسبت به حقابه ایران متعهد هستیم. زمانی که آب موجود باشد، آن را به سوی ایران روان میکنیم.» سرچشمه رودخانه هیرمند به رشته کوههای هندوکش در کشور افغانستان باز میگردد که در انتها به تالاب هامون واقع در مرز سیاسی ایران و افغانستان ختم میشود. مرز سیاسی واقع در مسیر روخانه هیرمند سبب شده تا بهرهبرداری مسالمتآمیز از آب این رودخانه با هدف آبادانی دو سمت مرز سیاسی ایران و افغانستان در قالب قراردادی معروف به قرارداد 1351 مورد توجه قرارگیرد. بر پایه این قرارداد حقابه ایران از رودخانه هیرمند در سال نرمال آبی به طور متوسط 820 میلیون مترمکعب برای یک سال در نظر گرفته شده و این آب به تالاب هامون میریزد.
اصلیترین منبع تأمین حقابه هامون
از این رو رودخانه هیرمند اصلیترین منبع تأمین حقابه تالاب هامون به شمار میآید اما خشک شدن تدریجی این تالاب که از اوایل دهه 70 آغاز شده و در سالهای اخیر با شدت بیشتری پیش رفته، باعث بروز تغییرات منفی زیست بوم منطقه شده است.
مذاکره دولت سیزدهم با طالبان
با قدرت گرفتن جنبش طالبان، دولت سیزدهم مذاکراتی را بر سر آزادسازی سهم ایران از رود هیرمند در دستور کار خود قرار داده است. با وجود قول همکاری مقامات سیاسی افغانستان و کمیساریای طرف افغان در مورد پایبندی به معاهده ۱۳۵۱ هیرمند و تحویل حقابه ایران، در سال آبی جاری کمتر از میزان تعیین شده بر اساس حقابه ۸۲۰ میلیون مترمکعبی مندرج در معاهده وارد کشور شده است. بر همین مبنا هیأت مذاکره کننده کشورمان ضمن اعتراض به آمار و ارقام ارائه شده از سوی طرف افغانی درخصوص وضعیت سال آبی جاری و میزان حقابه کشورمان، خواستار بازدید و مشاهده از ایستگاه اندازهگیری بالادست سد کجکی بر اساس ساز و کار پیشبینی شده در معاهده جاری شده که با مخالفت طرف افغانی، تاکنون امکان دسترسی به اطلاعات و یا بررسی مشترک آن فراهم نشده است. در پی این تحولات بود که وزیر خارجه در گفتوگو با سرپرست وزارت خارجه افغانستان نسبت به عواقب منفی عدم همکاری طالبان پیرامون این موضوع هشدار داد.
استمرار گزارش رسانههای غربی درباره تحقق برتری هوایی ایران
پهپادهای ایرانی، کابوس امریکا
گروه سیاسی/ تیرماه سال جاری بود که نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی از ناودسته پهپادبر خود رونمایی کرد. این موفقیت نیروی دریایی تنها یک ماه پس از ارائه گوشهای از توانمندی پهپادی ارتش در قالب پایگاه سری پهپادی ۳۱۳ به دست آمد. پس از این رونماییها بود که رسانههای غربی به تکاپو افتاده و ذرهبین نگرانی خود را بر سر اقتدار پهپادی ایران گرفتند. در همین ایام، «الکسوس گرینکویچ» فرمانده جدید نیروی هوایی مرکز فرماندهی سنتکام اذعان کرد که پس از دههها تسلط هوایی امریکا بر آسمان خاورمیانه، حالا این ایران است که با اتکا به توان یگانهای جدید پهپادی خود، به برتری هوایی محلی دست یافته است. پیش از او نیز، «مایکل اریک کوریلا»، فرمانده جدید سنتکام گفته بود که با توسعه توانمندی پهپادی ایران، امریکا برتری هوایی در منطقه غرب آسیا را از دست داده است.
با وجود اعترافات مهم مقامات ارشد نظامی امریکا درباره توان پهپادی ایران، مقامات امنیتی این رژیم نیز سعی کردند با طرح پروژه دخالت ایران در جنگ اوکراین، افکار عمومی اروپا را نسبت به این مسأله حساس سازند و با این اتهام به جبران شکست نظامی خود بپردازند. مسألهای که در همان ابتدا حتی مورد استقبال مقامات دیپلماتیک اوکراینی نیز قرار نگرفت و پروژه ایران هراسی را ناکام گذاشت.
ایران بازیگر مهم در بازار بینالمللی
در جدیدترین واکنشها به موضوع توان پهپادی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران، نیویورک تایمز در گزارشی نوشت که ایران در سالهای اخیر پیشرفتهای مستمر و چشمگیری در طراحی و تولید انواع پهپادها داشته است و این تلاشها اکنون بسیار فراتر از منطقه گسترش یافته است و این کشور را به یک بازیگر مهم در بازار بینالمللی پهپادها تبدیل کرده است.
این رسانه امریکایی اگرچه سعی کرد چهارچوپ گزارش خود را در راستای اتهامزنی به ایران حفظ کند اما به ناچار اعترافات مهمی را نیز به مخاطبان خود مخابره کرد. به نوشته نیویورک تایمز، ست فرانتزمن، تحلیلگر دفاعی و کارشناس هواپیماهای بدون سرنشین میگوید: «ایران به طور فزایندهای در حال تبدیل شدن به یک بازیگر جهانی از نظر صادرات پهپادها است.» این رسانه همچنین به نقل از فرانتزمن افزود که پهپادهای ایرانی نسبت به سایر مدلهای موجود در بازار هزینه کمتری دارند، اما در حال پیشرفت هستند و ارزش خود را در میادین جنگ در سراسر خاورمیانه ثابت کردهاند.
صادرات پهپادی ایران، نگرانی جدید
یکی از علل نگرانی و هجمه امریکاییها به صادرات نظامی ایران، دستیابی دولتهای مستقل به فناوریهای نوین دفاعی و کاهش وابستگی به غربیهاست. چنانچه نیویورک تایمز در گزارش خود مینویسد: «تصاویر ماهوارهای و دفاعی نشان میدهد که ایران اکنون به دنبال افزایش نفوذ جهانی خود و فروش پهپادهای پیشرفته با قابلیت سلاحهای پیشرفته به صورت تجاری به کشورهای دیگر است، از جمله کشورهایی مانند ونزوئلا و سودان که در سالهای اخیر تحت تحریمهای مختلف قرار گرفتهاند.»
بنابراین امریکاییها نه تنها از برتری هوایی ایران نگرانند بلکه از تقویت جبهه کشورهای تحت تحریم نیز بیم دارند. مسألهای که راهبردهای جدی این رژیم برای مقابله با نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی را تحت تأثیر خود قرار داده است. این درحالی است که ایران صادرات پهپادی خود را به تاجیکستان به عنوان یکی از کشورهای شرقی مشتری فناوری دفاعی به صورت رسمی انجام داد.
صنعت نفت ایران هر روز قویتر میشود
خبر اول اینکه، «اویل پرایس» خبر داده است با افزایش قیمتهای جهانی نفت، صنعت نفت ایران شکوفاتر شده و درآمدهای زیادی برای دولت ایران ایجاد میکند. براساس این گزارش چین، روسیه، ترکیه، ونزوئلا و افغانستان بسیار مشتاقند تا نفت ایران را خریداری کنند. در این میان تحریمهای امریکا هم کمترین تأثیر را در مقابله با آنها داشته است. به گزارش فارس، به نظر میرسد که صنعت نفت ایران بهرغم تحریمهای امریکا بویژه در بخش انرژی هر روز قویتر میشود، این در حالی است که دولتهای جهانی در مواجهه با کمبود عرضه و افزایش قیمت به دنبال ایجاد حاشیه امن برای تأمین انرژی خود هستند. براساس این گزارش رؤسای چندین کشور از تصمیمشان برای افزایش واردات نفت ایران خبر دادهاند و به همین دلیل ایران نیز تولیدات خود را افزایش میدهد و در این میان تحریمهای امریکا هم بیتأثیر است. ایران به تازگی اعلام کرده که 580درصد درآمدهای نفتی و میعانات گازیاش در فاصله ماههای مارس تا جولای در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته و این مشخص میکند که تحریمهای امریکا کمترین تأثیر را در دلسردی این کشورها برای خرید نفت و انرژی از ایران داشته است. این گزارش مینویسد ایران درآمدهای نفتی خود را برای تقویت اقتصاد خود استفاده میکند و روز به روز بر درآمدهای نفتیاش اضافه میکند.
فرود اضطراری هواپیمای حامل رئیس قوه قضائیه
خبر دیگر اینکه، هواپیمای ایرانایر که از فرودگاه بوشهر ساعت ۲۱ پنجشنبه به مقصد تهران به پرواز درآمده بود به دلیل شرایط بد جوی تهران به صورت اضطراری در فرودگاه اصفهان نشست. رئیس قوه قضائیه که در یک سفر بدون تشریفات با پرواز عمومی به بوشهر سفر کرده بود در این پرواز در کنار مردم قرار داشت.
7 درصد بیشتر است یا 70 درصد؟
دست آخر اینکه، مسعود پزشکیان وزیر بهداشت دولت اصلاحات و نماینده مجلس مدعی شده است در صورتی که انتخابات 1400 رقابتی بود آقای رئیسی به ریاست جمهوری نمیرسید. وی در حالی از عدم رقابتی بودن انتخابات گفته است که عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی دولت پیشین و همچنین محسن مهرعلیزاده استاندار دولت روحانی و معاون رئیس جمهور در دولت اصلاحات جریان اصلاحطلب و بانیان وضع موجود را در انتخابات ریاست جمهوری نمایندگی میکردند. پزشکیان در شرایطی از پیروز نشدن احتمالی آیتالله رئیسی در انتخابات سخن گفته است که نظرسنجیهای همان زمان نیز نشان میداد حتی حضور و حمایت شاخصترین افراد جناح اصلاحطلب مانند محمد خاتمی و حسن روحانی تأثیر عکس داشته و به عدم اقبال مردم به نامزد حمایت شده ختم میشد. نظرسنجی یک مرکز دانشگاهی پیش از انتخابات حکایت از کاهش چشمگیر محبوبیت روحانی و خاتمی به 5 تا 7 درصد داشته است؛ همان زمان محبوبیت آیتالله رئیسی به سبب اقدامات اصلاح ساختاری در قوه قضائیه به 70 درصد رسیده بود. گفتنی است فاجعه اصلاحطلبان در حکمرانی سالهای 1392 تا 1400 باعث شده بود تا نقل قول مشهور اصلاحطلبان از محمد خاتمی که گفته بود حتی «تَکرار کردن» وی نیز کارساز نخواهد بود ناامیدی بدنه اصلاحطلب را فزونی بخشد.