«ایران» بر مبنای تجربه جهانی خوش مصرفی انرژی گزارش میدهد
پایان «بدمصرفی» با آموزش ۱۴.۵ میلیون دانشآموز
کشورهایی مثل مجارستان برای آموزش مصرف صحیح انرژی برنامه «مدرسه انرژی» را آغاز کرده اند
مهدی یوسفی
خبرنگار
بررسیهای جهانی نشان میدهد که دیگر تنها راه برون رفت از چالش بزرگ تأمین انرژی، به تولید هرچه بیشتر خلاصه نمیشود و سرفصلهای مؤثر دیگری باید در دستور کار زندگی امروز جوامع بشری لحاظ شود تا تابآوری محدود کشورها را نسبت به توسعه شبکههای آب و برق بالا ببرد. یکی از اصلیترین این سرفصلها اصلاح الگوی مصرف است که میتواند تا اندازه زیادی جوامع را از این چالش تمام عیار رها سازد. اما سؤال اینجاست که چگونه میتوان فرهنگ مصرف بهینه منابع آب و برق را بهعنوان یک بینش در لایههای زندگی جوامع بشری امروز جای داد؟ کارشناسان میگویند که چنین رویکردی تنها زمانی میتواند تأثیری عمیق و بسیار مطلوب از خود باقی گذارد که نهادهای متولی آموزش برای چنین اقدامی پیشقدم شوند. به تعبیری سادهتر، این مهدکودکها و مدارس بویژه مدارس ابتدایی هستند که میتوانند چنین فرهنگسازی مؤثری را در جامعه امروز ما تثبیت کرده و اصلاح الگوی مصرف را به فلسفه اصلی آن شبیهتر کنند و از همین رهگذر ارزش افزودهای کلی خلق کنند که نفعش در نهایت به همان جامعه برسد. باید دانشآموزان از همان مقطع ابتدایی الگوی مصرف درست و منطقی را بیاموزند تا با بالا رفتن سنشان، آن را بهعنوان یک عادت در زندگی خود جاری سازند. جمعیت حدود ۱۴.۵ میلیون نفری دانشآموزان در سطح کشور یکی از بهترین بسترهایی است که میتوان با تمسک به آن راههای برون رفت از معضل «بدمصرفی» را محقق کرد.
مدارس کشور در این زمینه تاکنون تنها اقدامی که انجام دادهاند ارائه پیشنهادهایی مانند برگزاری کارگاههای بهینهسازی مصرف انرژی و محیط زیست در ساختمان مدارس و طرحهایی مشابه آن بوده است. متولیان حوزه آموزش و پروش، فرهنگسازی در زمینه مصرف بهینه انرژیها را جزو وظایف محوله خود قرار نمیدهند و کل این بینش را یکسره به وزارتخانههای نفت و نیرو سپردهاند.
اجرای طرحهایی مانند «بهینهسازی مصرف انرژی و محیط زیست در ساختمانها» و «همیار انرژی» و چند برنامه موقت دیگر، کارهایی است که در نهایت از سوی وزارتخانههای نفت و نیرو به انجام رسیده و صرفنظر از موفق بودن یا نبودن آنها هیچگاه این موضوع در نظر گرفته نشده است که مقوله «آموزش پیشگیری قبل از درمان» میتواند سرفصل بسیار مهمی در مدیریت کردن مصرف انرژی در سطح خانوادهها و بهدنبال آن در کلیت جامعه باشد.
بسیاری از کشورهای پیشرفته با توان تولید بسیار بالای انرژی، موضوع آموزش مصرف بهینه از مقطع دانشآموزی به بالا را بسیار بااهمیت تلقی کرده و نهادهای آموزشیشان به چنین مبحثی به چشم یک اقدام جنبی نگاه نکردهاند بلکه آن را ذیل فرایند آموزش قرار دادهاند. بهعنوان مثال کشور مجارستان طی دو سه سال گذشته پیش برنامه آموزشی «مدرسه انرژی» را در ۴۱ مدرسه در مناطق مرکزی اروپا به جریان انداخته است. هدف این برنامه که هزینهای هم برای مدارس نداشته آموزش بهینهسازی مصرف انرژی است. در این ارتباط مدیر یکی از مدارس مجارستان که این طرح را به اجرا گذاشته به «ایران» میگوید: «برای خود ما جالب بود که دریابیم، از قضا خود دانشآموزان تمایل خود نسبت به آموزش تولید و مصرف حاملهای انرژی را بهعنوان یک مطالبه پیش کشیدهاند.»
او ادامه میدهد: «ماجراهای جالبی پیش آمد. بخصوص در ابتدا که نه ما، نه دانشآموزان و نه والدین نمیدانستیم هدف این سرمایهگذاری آموزشی چیست. خردسالان پرسشهای عجیبی داشتند. مثلاً آب گرم از کجا میآید و چه کسی آب را گرم میکند؟ اما حالا به این مسائل میخندیم. شاگردان بزرگتر، تصویر و خاطره بسیار خوبی از این فعالیتها دارند و آن را با خود به دبیرستان میبرند. بنابراین انتشار دانش در دبیرستان هم ادامه پیدا میکند.»
البته طی سالهای گذشته بارقههایی از این رویکرد در مقاطعی احساس شده و دیده شده که برخی از مدارس، استفاده بهینه از حاملهای انرژی را در دستور کار روزانه خود قرار دادهاند. اما اگر چنین مبحثی به یک واحد درسی تبدیل شود، خواه ناخواه دانشآموز را به سوی یادگیری این مبحث متمایل میسازد. این ماده درسی باید به شکلی هوشمندانه طراحی شود تا دانشآموز به آن تنها بهعنوان یک درس نگاه نکند بلکه شوق یادگیریاش هر لحظه بیشتر و بیشتر شود.
«ایران» بررسی کرد
افزایش 300 درصدی وصول درآمدهای نفتی
وزیر نفت کاهش خرید نفت چین از ایران را تکذیب کرد
گروه اقتصادی - چین یکی از مشتریان اصلی نفت ایران است که شنیده میشود حتی در این دور از تحریمهای امریکا، حدود دوسوم از فروش نفت ایران به این کشور بوده است. در این راستا، همزمان با ادعای برخی رسانهها مبنی بر اینکه صادرات نفت ایران به چین در ماه آوریل کم شده است، وزیر نفت میگوید که «ما هیچگونه کاهشی در این زمینه نداشتیم، بلکه مشتریان جدید و ظرفیتهای تازهای در این عرصه هم پیدا میکنیم.» شرکتهای ناظر بازار نفت عنوان میکنند که پالایشگاههای مستقل چین که عمدتاً در استان شاندونگ در شرق واقع شدهاند، بیشترین خریدار نفت ایران هستند. این شرکتها از ماه فوریه خرید نفت خام را کم کردند و ظرفیتشان را به نصف رساندند. به گفته فعالان بازار نفت، دلیل آن افزایش جهانی قیمت نفت و اقدامات محدودکننده مرتبط با کووید19 در چین بوده است، اما این ادعا که واردات نفت ایران را برای جایگزینی نفت روسیه کم کرده باشند، از سوی وزیر نفت رد میشود. در همین حال در روزهای اخیر رئیسجمهور نیز اعلام کرد صادرات نفت کشور از ابتدای این دولت تقریباً دوبرابر شده است.
کمک به صادرات نفت ایران با همکاری کشورهای لاتین
جواد اوجی وزیر نفت همچنین در حاشیه نشست هیأت دولت با اشاره به سفر اخیرخود به امریکایلاتین تصریح کرد: «در این سفر بازارهای خوبی برای صادرات نفت و صدور خدمات فنی، مهندسی و استفاده از ظرفیتهای پالایشی این کشور شناسایی شد و بیشک در بحث صادرات اتفاق خوبی رخ خواهد داد.»
گفتنی است در این سفر 6تفاهمنامه و قرارداد نفتی به امضا رسیده است که برخی از آنها در جهت افزایش صادرات نفت ایران با همکاری کشورهای لاتین است.
جزئیات افزایش صادرات و درآمدهای نفتی
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، سیاستهای بینالمللی و دیپلماسی انرژی تغییر کرد. نتیجه این تغییر، افزایش فروش نفت و فرآوردههای آن بود؛ بهگونهای که صادرات نفت خام 40درصد افزایش یافت و تمامی پول حاصل از فروش نفت نیز دریافت شد. این در حالی بود که با اعمال تحریمهای یکجانبه امریکا و خروج آن از برجام، فروش نفت و استحصال درآمدهای حاصل از آن با چالشهای جدی روبهرو شده بود. بر اساس دادههای آماری شرکت ملی نفت ایران، صادرات میعانات گازی ایران نیز رشد ۳۵۰درصدی را نشان میدهد. وصول درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی، گاز طبیعی، فرآوردههای نفتی و محصولات پتروشیمی نیز ۳۰۰درصد افزایش داشته است. در داخل نیز فروش نفت خام و میعانات گازی با اقدامهایی از جمله عرضه بیش از ۱۸۰هزار تن میعانات گازی با ارزش ریالی بیش از ۱۹.۷هزار میلیارد ریال، افزایش چشمگیری داشته است. وزارت نفت در این باره عنوان میکند: «برای تحقق اهداف صادراتی اقدامهای متنوعی در کشور انجام شد. راهاندازی ردیف نفت خام سبک صادراتی تلمبهخانه غرب کارون و صادرات ریلی نفت خام به کشورهای شمالی دریای خزر برای نخستین بار از جمله ابتکارات برای ایجاد بازارهای جدید صادراتی انرژی کشور بود. ایجاد مخازن چهارگانه ذخیرهسازی الپیجی در پارسجنوبی و صادرات الپیجی، افزایش ظرفیت ذخیرهسازی نفت خام در کشور به مقدار ۳میلیون بشکه و طراحی نرمافزار سیستم سوپروایزری میترینگ بهمنظور افزایش دقت اندازهگیری نفت خام صادراتی را میتوان از دیگر ابتکارات دولت سیزدهم برای افزایش صادرات انرژی برشمرد.»
توسعه روابط تهران و ایروان در زمینه آب و محیط زیست
وزیر نیرو روز سهشنبه با هدف شرکت در هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان در رأس هیأتی اقتصادی عازم ایروان شد. وزیر نیرو دیروز با وزیر محیط زیست ارمنستان دیدار رسمی داشت و در این دیدار بر توسعه روابط دو کشور در زمینه آب و محیط زیست تأکید شد. به گزارش وزارت نیرو، «علیاکبر محرابیان» وزیر نیرو و رئیس ایرانی کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ارمنستان با «هاکوب سیمیدیان» وزیر محیط زیست ارمنستان در خصوص موضوعات مهم حوزه آب و محیط زیست دیدار و گفتوگو کردند. رئیس ایرانی کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ارمنستان با اشاره به سوابق همکاریها و تعاملات دو کشور اظهار کرد: هفدهمین کمیسیون مشترک ایران و ارمنستان باید محل توسعه ظرفیت و افزایش همکاریها بوده و نقش راهبردی در روابط دو کشور داشته و نقطه عطفی در موضوعهای مختلف بویژه آب و محیط زیست به وجود آورد. وی با بیان اینکه استفاده از ظرفیت صادرات خدمات فنی مهندسی بویژه در حوزه آب نیز میتواند برای ارمنستان مؤثر باشد، گفت: ایران سومین کشور بزرگ سدساز جهان است و حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات سدهای برقابی در مدار بهرهبرداری دارد تا جایی که توانستهایم خدمات فنی مهندسی در حوزه آب را به کشورهای متعددی مانند تاجیکستان، روسیه و ایتالیا صادر کنیم. در ادامه «هاکوب سیمیدیان» وزیر محیط زیست ارمنستان با اشاره به سوابق همکاری تهران و ایروان در حوزههای مختلف از برگزاری هفدهمین کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی بین دو کشور اظهار خرسندی کرد و گفت: امضای این یادداشت تفاهم کمیسیون مذکور مصادف با سی امین سالگرد شروع همکاری دو کشور است. وزیر محیط زیست ارمنستان با اشاره به چالشهای رودخانه مشترک مرزی، اظهار کرد: طی دو ماه اخیر فعالیتهای مختلفی در این حوزه انجام و گزارش ها از طرق دیپلماتیک ارائه شده و ارمنستان در این زمینه آمادگی کامل برای حل مسائل دارد. وی با اشاره به اهمیت ویژه کیفیت آب، پیشنهاد احیای کارگروه نمونهبرداری مشترک برای آب را ارائه و اضافه کرد: نتایج نمونهبرداریها باید مبادله شود تا به یک استاندارد واحد دست یابیم. همچنین در پایان، دو طرف درخصوص چالش آلودگی آبهای سطحی توافق کردند با تشکیل یک کارگروه مشترک، اقدامات اجرایی برای تهیه نقشه راه، جزئیات و زمانبندی حل مشکل تخلیه آلودگیها در رودخانه مرزی را آغاز کنند.