فریبا خان احمدی
خبرنگار
این روزها کمبود شیرخشک برای بیماران متابولیک (سوخت‌و‌ساز)، والدین نگران را راهی مطب پزشکان کرده تا راه حل دیگری پیش‌پای‌شان بگذارد. 6 هزار نوزاد که از خوردن شیر مادرشان محروم هستند در انتظار واردات شیرخشک‌هایی هستند که ذائقه‌شان به آنها عادت کرده و جایگزین کردن شیر خشک‌هایی با برندهای دیگر برای‌شان آسان نیست. سلامتی و حتی زنده ماندن این نوزادان گاه به یک نوع شیر خشک خاص بستگی دارد.
ده‌ها نوع بیماری متابولیک وجود دارد. آلرژی‌های شدید غذایی، بیماری‌های متابولیک مادرزادی مثل تیروزینمی که کبد را گرفتار می‌کند یا گالاکتوزمی که به سیستم عصبی حمله می‌کند یا فنیل کتونوری که با سوء جذب شدید همراه است. همگی این بیماران همچون یک دارو نیازمند شیرخشک مخصوص هستند. طبق آمارها حدود 11 هزار بیمار داریم که 6 هزار نفرشان از شیرخشک‌های متابولیکی و 5 هزار نفرشان هم از شیرخشک‌های رژیمی استفاده می‌کنند. اسامی 6 هزار نوزادی که شیرخشک متابولیک می‌خورند در سامانه‌ای ثبت شده و حتی اگر یک نفر از این بیمار‌ها در شهر دورافتاده‌ای هم باشد باید این شیرخشک‌ها در دسترسش قرار بگیرد چرا که حیات این کودکان به این شیرخشک‌ها بستگی دارد. رئیس اداره شیرخشک‌های رژیمی و غذاهای ویژه سازمان غذا و دارو در واکنش به برخی گزارش‌های مردمی مبنی بر کمبود برخی اقلام شیرخشک‌های رژیمی و متابولیک به «ایران» می‌گوید: «کمبود مقطعی برخی فرآورده‌های سلامت‌محور در کشور به‌دلیل تأخیر در تأمین ارز مورد نیاز یا نبود مرغوبیت ارز تأمین شده، است؛ اما با ساماندهی تأمین ارز ترجیحی و افزایش بهره‌وری در تخصیص آن در سال‌جاری، چالش‌های موجود به حداقل می‌رسد.»
از سوی دیگر دکتر سجاد اسماعیلی، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو نیز به این نکته اذعان می‌کند که تأخیر در تأمین ارز، تهیه و ثبت سفارش این شیرخشک‌ها را هم با مشکل مواجه کرده و شاهد کمبود‌های مقطعی در تأمین این شیرخشک‌ها هستیم. علت آنکه به این شیرخشک‌ها ارز ترجیحی تعلق می‌گیرد، قیمت پایین‌شان 15 تا 20 هزار تومان از نمونه آزادشان است، بر همین اساس طبق گفته مشاور رئیس سازمان غذا و دارو اگر این کالا به صورت گسترده در داروخانه‌ها عرضه شود موجب قاچاق معکوس آن می‌شود، به همین علت برای مقابله با قاچاق، شیرخشک‌ها به صورت قطره‌چکانی توزیع می‌شود. آنطور که اظهارنظرهای مسئولان سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد؛ این سازمان به دنبال سیاستی است تا این فرآورده حیاتی و راهبردی با تزریق منبع ارزی به انتهای زنجیره یعنی مصرف‌کننده از قاچاق معکوسش جلوگیری کند. مطابق اعلام مشاور رئیس سازمان غذا و دارو؛ اگر مابه‌التفاوت یارانه ارزی دارو و سایر کالا‌های سلامت‌محور به مردم داده شود، شاهد افزایش قیمت و هزینه‌های کمرشکن در این کالا‌ها نخواهیم بود.
کمبود مقطعی شیرخشک برطرف می‌شود
رئیس اداره شیرخشک‌های رژیمی و غذاهای ویژه سازمان غذا و دارو در پاسخ به اینکه چرا شیرخشک‌های متابولیک و رژیمی دچار کمبود شده‌اند، به «ایران» می‌گوید: شیرخشک رژیمی و متابولیک و غذاهای ویژه دو دسته‌اند؛ یک دسته شیرخشک‌های رژیمی که یارانه به آنها تعلق نمی‌گیرد، اما ارز رسمی دریافت می‌کنند و دسته دوم شیرخشک‌هایی رژیمی مخصوص بیماری‌های متابولیک هستند که هم ارز رسمی دریافت می‌کنند و هم یارانه به آنها تعلق می‌گیرد.
مهندس بهادر صیدمحمدیان با بیان اینکه شیرخشک‌های متابولیک هم یارانه دریافت می‌کنند و هم ارز رسمی، درباره وضعیت توزیع این شیرخشک‌ها می‌افزاید: اطلاعات بیماران نیازمند شیرخشک‌های متابولیک از طریق پرونده الکترونیک و توسط پزشک در سامانه حامی سازمان غذا و دارو ثبت می‌شود و پس از ثبت اطلاعات بیمار بسته‌های شیرخشک رژیمی از طریق پست به درب منزل‌شان ارسال می‌شود. این شیرخشک‌ها در انبارهای تحت نظر سازمان غذا و دارو بسته‌بندی شده و طبق نظر پزشک و نسخه الکترونیک به تعداد تجویز شده در نسخه بیمار برایشان ارسال می‌شود.
به گفته رئیس اداره شیرخشک‌های رژیمی و غذاهای ویژه سازمان غذا و دارو، یکی از چالش‌های مربوط به شیرخشک‌های متابولیک که از آن به عنوان کمبود شیرخشک متابولیک در بازار نام برده می‌شود مربوط به تنوع برندی شیرخشک‌های متابولیک در بازار کشور است. با توجه به اینکه 4 نوع برند شیرخشک متابولیک از کمپانی‌های معتبر دنیا وارد کشور می‌شوند مسأله‌ای که ممکن است ایجاد شود این است که گاهی برند خاصی از شیرخشک‌های متابولیک دچار کمبود شده و پزشک بسته به ذائقه بیمار برند دیگری را جایگزینش می‌کند.
او با بیان اینکه تاکنون گزارشی از مرگ و میر نوزادان به دلیل عدم دسترسی به شیرخشک‌های متابولیک و رژیمی نداشته‌ایم، عنوان می‌کند: سازمان غذا و دارو از 4 تولیدکننده مطرح دنیا شیرخشک‌های متابولیک را تأمین می‌کند که بعضاً تنها منبع تغذیه‌ای بیماران هستند و برای هر بیماری 4 نوع برند شیرخشک متابولیک با مورد مصرف مشابه در کشور موجود است که این تنوع برند این امکان را به بیماران می‌دهد وقتی برند خاصی از شیرخشک‌های متابولیک دچار کمبود مقطعی شد بیمار گرسنه نماند و بتواند از فرآورده جایگزین استفاده کند. این سازمان با در نظر گرفتن انواع ذائقه‌ها و نظر کارگروه‌های تشکیل شده از اساتید دانشگاه‌ها در هر گروه بیماری، اقدام به تأمین فرآورده‌های باکیفیت موجود در دنیا می‌کند. رئیس اداره شیرخشک‌های رژیمی و غذاهای ویژه سازمان غذا و دارو تخصیص نیافتن بموقع ارز را یکی از دلایل کمبودهای مقطعی شیرخشک‌های یارانه‌ای مشمول ارز می‌داند و می‌گوید: تأخیر در تأمین ارز گاهی باعث تأخیر در تأمین  شیرخشک می‌شود. با توجه به شرایط فعلی کشور در تأمین منابع ارزی گاهی مشکل به وجود می‌آید یا عدم مرغوبیت ارز موجب تأخیر در واردات شیرخشک‌های متابولیک و رژیمی می‌شود. ثبت سفارش شیرخشک‌ها نیز نیازمند تسویه بدهی‌های قبلی است و عدم تسویه بدهی‌ها نیز باعث می‌شود تولیدکننده خارجی در تولید و ثبت سفارش جدید تأخیر داشته باشد.
صید‌محمدیان با تأکید بر نظارت و ساماندهی تأمین ارز ترجیحی می‌گوید: ارز بموقع به فرآورده‌های سلامت‌محور تخصیص داده می‌شود و در زنجیره توزیع و تأمین آن همه داروخانه‌ها موظف‌اند اطلاعات بیماران را در سامانه تی تک ثبت کنند.
مهندس صیدمحمدیان درباره وضعیت دسترسی به شیرخشک‌های غیریارانه‌ای مشمول ارز نیز توضیح می‌دهد: شیرخشک‌های متابولیک و رژیمی که در سامانه حامی ثبت شده‌اند برای بیماران خاص استفاده می‌شوند و وارداتی هستند اما در حوزه شیرخشک‌های رژیمی غیریارانه‌ای تعدادی تولید داخل و تعدادی وارداتی هستند. اطلاعات این نوع شیرخشک‌ها نیز از ابتدای زنجیره تأمین تا زمانی که دست مصرف‌کننده می‌رسد از طریق سامانه تی تک قابل رصد است، اما گاهی برخی داروخانه‌ها اطلاعات مصرف‌کننده‌ها را در سامانه ثبت نمی‌کنند برای همین توزیع این شیرخشک‌ها باعث قاچاق معکوس یا نشت شیرخشک‌ها به بازار سیاه کشور می‌شود. او با تأکید بر اینکه همه داروخانه‌ها با دریافت نام، مشخصات و کد ملی بیماران و ثبت آنها در سامانه تی تک این فرآورده‌ها را در اختیار بیماران قرار می‌دهند، عنوان می‌کند: این دسته از شیرخشک‌های رژیمی فعلاً نیازی به نسخه پزشک ندارند و در حال حاضر نیز کمبودی متوجه این نوع شیرخشک‌ها نیست بلکه این فرآورده‌ها به شکل محدود در اختیار داروخانه‌ها قرار می‌گیرند و در بازار توزیع گسترده ندارند.
صیدمحمدیان از ورود محموله جدید شیرخشک‌های رژیمی به کشور خبر می‌دهد و می‌گوید: مصرف‌کننده‌های شیرخشک‌های رژیمی غیریارانه‌ای از طریق سامانه تی تک رصد می‌شوند، برای همین سازمان غذا و دارو به‌منظور جلوگیری از نشت شیرخشک‌ها به بازار سیاه و قاچاق معکوس به معاونت‌های کل دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ کرده داروخانه‌های تحت پوشش را بازرسی کنند.
او با تأکید بر اینکه این شیرخشک‌ها با ارز ترجیحی تأمین می‌شوند و به‌دلیل اختلاف زیاد قیمت آن با بازار آزاد، انگیزه‌ای برای قاچاق معکوس این فرآورده‌ها و خروج از زنجیره رسمی وجود دارد، عنوان می‌کند: به همین دلیل برای نظارت بیشتر، توزیع به‌صورت کنترل شده صورت می‌گیرد و سامانه تی تک، ابزار این سازمان برای کنترل و نظارت توزیع است. سازمان غذا و دارو تمامی شرکت‌های توزیع و داروخانه‌های عرضه‌کننده این فرآورده‌ها را موظف به ثبت اطلاعات بیمار در سامانه‌ تی تک کرده که باعث به حداقل رسیدن امکان خروج شیرخشک از زنجیره تأمین شود.
بنابراین گزارش؛ بیماری‌های متابولیک، بیماری‌هایی هستند که هضم نهایی یک یا چند ماده غذایی مانند پروتئین، قند یا چربی را در بدن نوزاد از بدو تولد مختل می‌کنند؛ بنابراین مواد غذایی که به‌طور معمول برای رشد و تکامل کودکان مفید هستند، برای سلامتی مبتلایان به بیماری‌های متابولیک خطرناک می‌شوند و حالت سمی پیدا می‌کنند و بر بسیاری از اندام‌های آنان از جمله مغز، کبد و قلب تأثیر منفی می‌گذارند.

اکرم رضایی ثانی
خبرنگار
اواخر بهمن ماه سال گذشته رئیس سازمان سنجش آموزش کشور از تغییرات جدید در دفترچه‌های آزمون سراسری خبر داد و گفت: «افزایش تعداد 5 پاسخنامه به 14 مورد موجب کاهش استرس برای داوطلبان خواهد شد.» وی در نشستی که صبح روز گذشته با حضور اهالی رسانه برگزار شد، مجدداً به توضیح درباره تفکیک دفترچه‌های کنکور سراسری 1401 پرداخت و تأکید کرد که در آزمون سال‌جاری، تأثیر ۴۰ درصدی سوابق تحصیلی به شکل مثبت اعمال می‌شود.
به گفته او پاسخنامه‌ها هوشمند طراحی شده است. به گونه‌ای که برای پاسخنامه‌ها چهار ستون قرار داده شده که مشخصه درس مورد نظر است که همین رویه موجب کاهش اشتباه در درج پاسخ داوطلب در پاسخنامه خواهد شد.
یکی از نکته‌هایی که در نشست خبری روز گذشته مورد تأکید رئیس سازمان سنجش قرار گرفت بحث الکترونیکی کردن آزمون سراسری 1403 است. طبق اعلام‌ پورعباس در حال حاضر سازمان سنجش به‌دنبال ایجاد تحول برای آزمون 1403 است زیرا شعار جدید آنها آزمون بدون کاغذ است، به این دلیل که هرچقدر میزان هوشمندی آزمون بالاتر برود، استانداردتر و امن‌تر خواهد بود. این موضوع برای سازمان سنجش آموزش کشور به اندازه‌ای جدی است که از همین امسال اقدامات لازم را برای هوشمندسازی آزمون‌ها آغاز کرده‌اند که شامل طراحی فرایندها و کدنویسی می‌شود. در این روش، آزمون‌ها ماهی یک بار یا دو ماه یک بار برگزار می‌شود. طبق اعلام سازمان، داوطلب در این آزمون‌های آزمایشی شرکت می‌کند تا به سؤالات و دستگاه‌های آزمون مسلط شود.
به تعبیر دیگر سازمان سنجش بنا دارد برای کنکور 1402 تا شروع سال تحصیلی، پنج تا ۶ آزمون برگزار کند و داوطلب ۲ بار در این آزمون‌ها شرکت کند. در صورتی که از نمره خود راضی بود، آن را ملاک پذیرش قرار دهد. در صورت به رسمیت شناختن این آزمون از سوی داوطلب، تا سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ اعتبار دارد.
طبق اعلام رئیس سازمان سنجش قرار است کنکور سال 1403 با تحولات زیادی همراه باشد به عنوان مثال تولید سؤال، بخش اصلی کار است و نحوه پایش این سؤالات و ممیزی کردن آن با فرایند جدیدی صورت خواهد گرفت. برای همین کار یک پورتال توسط سازمان سنجش آموزش کشور در حال طراحی است. در این پورتال، معلمان و استادان سؤالات را از سراسر کشور به‌صورت الکترونیکی برای سازمان سنجش ارسال می‌کنند. البته این سؤالات به‌صورت محرمانه و گزینشی با حکم عالی‌ترین مقام وزارت علوم پایش می‌شوند و سپس سؤالات به مخزن امن خواهند رفت.
فعلاً این سازمان در حال امتحان کردن سؤالات چهار گزینه‌ای است، سپس بنا دارد سؤالات چند گزینه‌ای را تست کنند که چند گزینه صحیح دارد. البته ممکن است داشتن چند گزینه صحیح شانس داوطلب برای قبولی را افزایش دهد. برنامه دیگری که این سازمان برای کنکور سال 1403 دارد این است که در جلسه آزمون نیز از طریق دستگاه‌های هوشمند، سؤالات به دست داوطلب می‌رسد، داوطلب پاسخ می‌دهد، سپس با محو این سؤال و جواب، سؤال بعدی برای داوطلب ظاهر می‌شود.
به گفته وی یکی از معایب این روش این است که داوطلب نمی‌تواند به سؤالات قبلی برگردد و پاسخ خود را اصلاح کند، اما به عقیده سازمان سنجش برگشت به سؤال روش درستی نیست، معمولاً انتخاب اول، انتخاب صحیح‌تری است زیرا اولین انتخاب به صحیح بودن خیلی نزدیک‌تر است.
بحث دیگری که در کنار برگزاری کنکور سراسری همواره مطرح بوده، پذیرش جداگانه توسط خود دانشگاه‌ها است، در این جلسه نیز پورعباس رئیس سازمان سنجش اعلام می‌کند؛ دانشگاه‌ها می‌توانند در پذیرش دانشجو مجزا عمل کنند و الان هم سنجش از پذیرش جدا است. اما با توجه به تعدد دانشگاه‌ها، برگزاری آزمون‌ها به سازمان سنجش آموزش کشور سپرده شده است.
گفته می‌شود برای سهمیه‌های دانشگاهی این موضوع همچنان در دست بررسی است که طبق گفته رئیس سازمان سنجش آموزش کشور سهمیه‌های کنکور سراسری هنوز در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح نشده است و این تغییرات به امسال نخواهد نرسید. پیشنهادهای سازمان سنجش برای تطبیق نمرات و تأثیر سهمیه‌ها ارائه شده است و پس از بررسی تغییرات در صورت تصویب به سازمان اعلام می‌شود. ممکن است به سال ۱۴۰۲ برسد و ممکن است هم نرسد. بر اساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ۹۲ و اصلاحیه آن در سال ۹۵، کنکور باید در شورای سنجش و پذیرش دانشجو تصمیم‌گیری شود، اما مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به هر شکلی که بود توسط رئیس جمهور وقت ابلاغ شد و این مصوبه تعارضاتی با قانون مجلس پیدا کرد. این قوانین متعارض در حوزه کنکور و سنجش شبهاتی را ایجاد کرد.
پس از اینکه معاونت حقوقی ریاست جمهوری تفسیر خود را درباره این تعارض قانونی اعلام کرد موضوع به شورای عالی انقلاب فرهنگی آمد و رئیس جمهور به‌عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد که این تعارض قانونی اصلاح شود. کمیسیونی به همین منظور تشکیل شد و شورا اصلاحیه را مصوب کرد و اکنون سازمان سنجش در انتظار این اصلاحیه جدید است.

ارائه مشاوره «رایگان» به تمامی زوجین در سال اول زندگی

معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور از طرح پیش‌بینی شده این معاونت در راستای پیشگیری از طلاق مبنی بر ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره رایگان به تمام زوجین طی یکسال نخست زندگی مشترک خبر داد و گفت: بر اساس این طرح، مشاوره‌های پس از ازدواج که طی یک سال اول برای همه زوجین رایگان است، برای دهک‌های پایین در سه سال بعد نیز رایگان خواهد بود.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی معاونت امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور، انسیه خزعلی در خصوص طرح‌های پیش‌بینی شده برای پیشگیری از طلاق عنوان کرد: از جمله طرح‌های معاونت امور زنان و خانواده در این زمینه، طرح مشاوره‌های پس از ازدواج است که طی یک سال اول برای همه زوجین رایگان و برای دهک‌های پایین در سه سال بعد نیز رایگان خواهد بود.در این مشاوره‌ها موارد آسیب‌شناسی شده پیشین رفع شده و ضمن برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه مشاوران، ایشان تحت نظارت و پایش مستمر خواهند بود.
خزعلی ادامه داد: البته این طرح تنها به اختلافات زوجین محدود نبوده و درخصوص سبک زندگی، فرزندآوری و تاب‌آوری نیز خواهد بود تا پیش از رسیدن به اختلاف، مهارت‌های زندگی و حل مسأله آموزش داده شود.

زیرمیزی پزشکان را به ۱۹۰ اطلاع دهید

مدیرکل بازرسی و پاسخگویی به شکایات وزارت بهداشت گفت: مردم می‌توانند هرگونه اضافه پرداختی و یا درخواست برای مبلغ اضافی را به سامانه ۱۹۰ اطلاع دهند و مطمئن باشند که ما پیگیری می‌کنیم.
به گزارش روابط عمومی وزارت بهداشت، دکتر علیرضا رحیم‌نیا، در پاسخ به مطلبی در مورد پدیده زیرمیزی و تخلف معدودی از پزشکان، بیان کرد: تعداد پزشکانی که ممکن است درخواست زیرمیزی کنند، نسبت به جمعیت جامعه پزشکی، بسیار محدود است و توسط معاونین درمان دانشگاه‌ها و سازمان نظام پزشکی با آنها برخورد قانونی خواهد شد.
وی با بیان اینکه یکی از خطوط قرمز وزارت بهداشت بحث زیرمیزی است، افزود: پدیده زیرمیزی بیشتر به همکارانی مربوط می‌شود که جراحی‌ها را انجام می‌دهند. مردم عزیزمان باید بدانند که بهترین راهکار، محدود کردن فعالیت این افراد است. ما در اکثر رشته‌ها پزشکان خوشنامی داریم که اعمال جراحی را با تعرفه‌های دولتی انجام می‌دهند و بیمار هزینه اضافی پرداخت نمی‌کند.
مدیرکل بازرسی و پاسخگویی به شکایات وزارت بهداشت در ادامه تصریح کرد: هموطنان عزیز می‌توانند گزارش موارد را به داخلی ٥ سامانه ١٩٠ اطلاع دهند. این سامانه توسط اداره بازرسی و پاسخگویی به شکایات وزارت بهداشت و اداره نظارت بر درمان معاونت درمان، رصد می‌شود، لذا مردم عزیز می‌توانند هرگونه اضافه پرداختی و یا درخواست برای مبلغ اضافی را به این سامانه اطلاع دهند و مطمئن باشند که ما پیگیری می‌کنیم. خاطیان علاوه‌ بر اینکه هزینه اضافی را بازمی‌گردانند، به تعزیرات نیز معرفی می‌شوند و طبق قانون با آنها برخورد خواهد شد.