گروه اقتصادی/ معاملات بازار در اولین روز هفته با کشمکش عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان به کار خود پایان داد. در این روز در تمام گروه‌های موجود در بازار، شاهد نماد‌های مثبت و منفی بودیم و هیچ صنعتی به طور غالب با استقبال سهامداران روبه‌رو نشد.
دیروز، شاخص کل بورس با کاهش 5 هزارواحدی به ارتفاع یک میلیون و 458 هزارواحدی نزول کرد. این درحالی بود که شاخص کل هم‌وزن 729 واحد رشد کرد و به 378 هزار واحد رسید. همچنین بررسی روند عرضه و تقاضا نشان می‌دهد که بیشترین عرضه‌های بازار متعلق به سهام بزرگ بازار بوده است و در این روز سهامداران از بزرگان بازار روی برگردانده‌اند.
دیروز، تعداد 12 میلیارد و 920 میلیون برگ سهم و انواع اوراق بهادار در 744 هزار نوبت و به ارزش 8 هزار و 819 میلیارد تومان در بازار معامله شد.در این روز 361 نماد با افزایش قیمت و 256 نماد با کاهش قیمت به کار خود پایان دادند و در حدود 126 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد. ارزش معاملات خرد با 22 درصد کاهش نسبت به روز معاملاتی قبل به سطح 5 هزارو 334 میلیارد تومان رسید و خرید و فروش حقوقی‌ها در بازار با کاهش 26 درصدی روبه‌رو شد. روند معاملات بازار در جریان معاملات دیروز در مجموع روز کم‌رمقی را برای بازار رقم زد. به نظر می‌رسد با افزایش نسبی قیمت سهام در بازار و نزدیک شدن شاخص کل به نقاط مقاومتی مهم خود، سرمایه‌گذاران با احتیاط بیشتری اقدام به خرید و فروش در بازار می‌کنند.
ترین‌های بازار
در جریان معاملات دیروز اکثر گروه‌های بازار با خروج پول روبه‌رو شدند و تنها دو گروه فرآورده‌های نفتی و خودرویی‌ها ورود پول داشته‌اند.
در این روز نماد‌های «خگستر»، «خودرو» و«خساپا» در بورس و نماد‌های «فرابورس»، «آریا» و «تجلی» در فرابورس بیشترین حجم تراکنش‌ها را به خود اختصاص دادند.
در بورس، نماد‌های «خودرو»، «فملی» و «وبملت» بیشترین تأثیر منفی و نماد‌های «شبریز»، «وپارس» و«شبندر» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل ثبت کردند. در فرابورس نیز نماد‌های «آریا»، «شاوان» و «وسپهر» تأثیرگذارترین‌ها بر شاخص بودند.
در این روز نمادهای «شبریز»، «خگستر» و «خبهمن» بیشترین خالص حقیقی را به خود اختصاص دادند و حقوقی‌ها در نماد‌های «وبملت»، «فملی» و «خودرو» بیشترین مالکیت سهام را به خود اختصاص دادند.
بیشترین فشار تقاضا به نماد‌های «دسبحا»، «شلعاب» و «لسرما» تعلق گرفت و نماد‌های «کلوند»، «افق» و «سرود» بیشترین فشار عرضه را به خود اختصاص دادند.
1.5 میلیون تن محصول در بورس کالا عرضه شد
دیروز بورس کالای ایران میزبان عرضه یک میلیون و 358 هزار و 385 تن انواع محصول در تالار‌های مختلف خود بود.
در جریان عرضه‌های دیروز بورس کالای ایران، تالار محصولات صنعتی و معدنی میزبان عرضه ۹۶۸ هزار تن گندله سنگ آهن، ۷۷ هزار تن آهن اسفنجی، ۱۹هزار و ۸۰۰ تن ورق فولادی، یک‌هزار و ۹۵۰ تن میلگرد، ۸۳ هزار و ۲۰۰ تن شمش بلوم، یک‌هزار تن شمش آلیاژی آلومینیوم، ۷ هزار و ۷۹۷ تن تیرآهن و ۴۵۰ تن کک متالورژی بود. ۲۵۸هزار و ۵۰۰ تن کنسانتره سنگ آهن و ۳۱هزار تن وکیوم باتوم در تالار حراج باز بورس کالا عرضه شد.
تالار صادراتی در این روز عرضه ۳۲ هزار و ۹۸۰ تن قیر را تجربه کرد و تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی در این روز میزبان عرضه ۵۱ هزار و ۵۹۵ تن مواد پلیمری، مواد شیمیایی، قیر فلوب کات، گوگرد و PDA TAR بود.
بازار فرعی نیز شاهد عرضه ۵ هزار و ۶۳ تن روغن کارکرده لوکوموتیو، آنیلین و میلگرد کلاف بود.

گروه اقتصادی/ طبق اطلاعیه‌های منتشر شده در سایت کدال امروز یک شرکت بورسی مجمع خود را برگزار می‌کند. بر این اساس شرکت خوراک دام پارس با نماد «غدام» مجمع عادی عمومی سالانه خود را برگزار خواهد کرد تا از سهامداران درمورد گزارش عملکرد سال مالی گذشته و مقدار سود تقسیمی در این سال رأی‌گیری شود.
کاهش 79 درصدی سود خالص «غدام»
شرکت خوراک دام و طیور پارس در زمینه تولید خوراک و داروی دام و طیور، آبزیان، تولید و فروش گوشت وتخم مرغ و سایر فعالیت‌های مرتبط با این صنعت فعالیت می‌کند.
شرکت خوراک دام پارس در بین تولید کنندگان خوراک‌ دام و طیور کشور در جایگاه هشتم قرار دارد.این شرکت یکی از شرکت‌های تابعه شرکت سرمایه‌گذاری کشاورزی کوثر شناخته می‌شود و نظر به اینکه بیش از 50درصد سهام «غدام» در اختیار آن شرکت است لذا کنترل شرکت  به عهده سرمایه‌گذاری کشاورزی کوثر است.طبق صورت‌های مالی منتشر شده، شرکت «غدام» در سال مالی منتهی به آذرماه 1400، تنها 2میلیارد تومان سود خالص شناسایی کرده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به میزان 79درصد کاهش داشته است.
با نگاهی به آمار تولید و فروش، مشخص می‌شود این شرکت در سال مالی 1400، در زمینه تولید و فروش انواع محصولات خود، چه از نظر مقداری و چه از نظر ریالی با کاهش روبه‌رو شده که این امر موجب کاهش 14 درصدی درآمد‌های عملیاتی شده است. با وجود کاهش تولید و فروش شرکت، اقلام هزینه‌ای مانند هزینه‌های فروش، اداری و عمومی و هزینه‌های سربار تولید با افزایش روبه‌رو شده‌اند تا این شرکت نتواند در مجموع عملکرد مناسبی را از خود نشان دهد.شرکت  افزایش تورم را به‌عنوان دلیل اصلی افزایش هزینه‌های عملیاتی خود اعلام کرده است.
همچنین شرکت درخصوص دلیل کاهش روند سود‌سازی خود می‌گوید: از ابتدای سال مالی 1400 تا شهریور ماه هیچ گونه نهاده دولتی به این شرکت اختصاص داده نشده و شرکت در تأمین مواد اولیه خود با محدودیت‌های بسیاری مواجه شده است. از طرفی با اختصاص نهاده به‌طور مستقیم به مرغداران با قیمت‌های مصوب، سفارشات و به تبع آن فروش کاهش یافته است. لذا شرکت در راستای رفع این موانع اقدام کرده و همچنین جهت جبران بخشی از کاهش سوددهی قرارداد‌های تولید به‌صورت کارمزدی را نیز در دستور کارخود قرار داده است. لازم به ذکر است که پس از رایزنی‌های صورت گرفته در 4ماه پایانی سال مالی، شرکت موفق به اخذ سهمیه دولتی نهاده شده است، اما در این زمان محدود امکان جبران کسری تولید در ماه‌های گذشته وجود نداشته و این موارد موجب کاهش سودآوری شرکت شده است.

گروه اقتصادی/ صنعت مخابرات به عنوان یکی از صنایع کلیدی کشور، یک زیرساخت مهم برای پیشرفت بسیاری از فناوری‌ها شناخته می‌شود.
امروزه با توجه به نقش انکارناپذیر و حساس ارتباطات در توسعه و برنامه‌ریزی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های کلان و اقتصادی کشورها بخصوص برنامه‌های دولت الکترونیک سبب شده که صنعت مخابرات از اهمیت قابل توجهی برخوردار شود. فضای فعالیت این صنعت شامل مجموعه‌ای از خدمات شامل اینترنت، تلفن ثابت، تلفن همراه، خدمات پهن باند وغیره است که اپراتورهای مختلف مخابراتی در راستای سیاست‌ها و مقررات و با توجه به تکنولوژی‌های موجود صنعت و ساختار و ویژگی‌های بازار کسب و کار ICT اقدام به ارائه خدمات و سرویس‌ها می‌کنند.
ماهیت صنعت
مخابرات صنعتی استراتژیک در توسعه پایدار کشورها و ICT یکی از کلیدی‌ترین تکنولوژی‌ها در کشورهای پیشرفته قلمداد می‌شود. بدیهی است که سهم هر کشور از منفعت‌های این صنعت، نسبت مستقیمی با ظرفیت سازی‌های بومی در این عرصه دارد.
اهمیت کلیدی این صنعت تنها به ابعاد اقتصادی آن محدود نبوده توسعه این صنعت تأثیر شگرفی بر مبادلات فرهنگی و صنعت توریسم کشورها خواهد داشت.
باتوجه به اینکه تغییرات تکنولوژیکی از ماهیت ذاتی این صنعت است شرکت‌های فعال در این صنعت همواره در معرض عقب ماندگی تکنولوژیکی و خروج از بازار رقابتی قرار دارند.
شرکت‌های فعال در این صنعت همواره با ریسک‌هایی همچون ورود رقبای جدید و ابهامات در قانونگذاری فضای رگولاتوری مواجه بوده‌اند. همچنین تحریم‌های بین‌المللی باعث شده شرکت‌های فعال در این صنعت در تأمین بموقع تجهیزات با مشکلاتی همچون تحمل هزینه‌های مازاد روبه‌رو شوند.
صنعت مخابرات از منظر بازار سهام
 صنعت مخابرات در دهه 80 شمسی، با ورود شرکت مخابرات ایران، به بازار سهام ایران راه‌یافت و امروزه نماد‌های «اخابر»، «همراه»، «های وب» و «افرا» در این صنعت درج نماد شده‌اند و سهام این شرکت‌ها در بازار معامله می‌شود.
در سال‌های اخیر و به دلیل عرضه محدود شرکت‌های فعال در این صنعت از طرف شرکت‌های بالادستی، سهام این صنعت از درصد شناوری پایینی برخوردار بوده است، در سال 1400، درصد شناوری سهام این صنعت بین 17تا 20 درصد بوده که بسیار پایین تراز استانداردهای سازمان بورس است.
نسبت (P/E) صنعت مخابرات هم‌اکنون در حدود 13 است که یکی از بالاترین نسبت‌های P/E در بازار را به خود اختصاص داده است.
همچنین ارزش بازار سهام موجود در این صنعت طی یک سال گذشته با کاهش 25 درصدی روبه‌رو شده و به کمتر از یکصد هزار میلیارد تومان رسیده است. این درحالی است که طبق آخرین صورت‌های مالی منتشر شده، سود‌سازی این صنعت با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شده و انتظار می‌رود این روند سود‌سازی در سال‌جاری با رشد بیشتری روبه‌رو شود.
در حال حاضر حاشیه سود خالص صنعت مخابرات درحدود 20 درصد است که با توجه به ماهیت کسب‌و‌کار، رقم بسیار ناچیزی را نشان می‌دهد. عدم افزایش تعرفه‌ها و افزایش هزینه‌های جاری شرکت‌ها ناشی از تورم، دو عامل اصلی پایین بودن حاشیه سود این صنعت است. در سال‌های اخیر افزایش تعرفه‌های خدماتی همواره از طرف شرکت‌های فعال در صنعت پیگیری شده که به دلایل مختلف از طرف دولت رد شده است.
در جدول برخی از نسبت‌های مالی و ارزشی در خصوص این صنعت آورده شده است.
افزایش 21 درصدی درآمدهای «اخابر»
گروه شرکت‌های مخابرات ایران (نماد: اخابر) شامل شرکت ارتباطات سیار، شرکت پیشگامان خدمات اول تهران مبین، شرکت مدیریت سامان سازه غدیر، شرکت کارشاب و شرکت ارتباطات ثابت ایران است. 100 درصد سهام شرکت ارتباطات ثابت ایران و شرکت مدیریت سامان سازه غدیر و شرکت کارشاب متعلق به شرکت مخابرات ایران است و 10،2 درصد از سهام شرکت ارتباطات سیار از طریق بورس به عامه مردم واگذار شده است.
طبق مصوبه اسفند 1385 و اطلاعیه مورخ مرداد 1386 هیأت وزیران، شرکت‌های زیرساخت و فناوری اطلاعات از شرکت مخابرات ایران منفک و شرکت مخابرات ایران مشمول واگذاری به بخش خصوصی از طریق عرضه سهام شد.این شرکت در سال مالی 1400، با کسری سرمایه در گردش روبه‌رو بود که این امر موجب افزایش مانده تسهیلات مالی دریافتی در این سال شده است. شرکت در نظر دارد در کوتاه مدت از طریق اخذ تسهیلات بانکی و خرید تجهیزات از طریق گشایش LC به صورت فاینانس کسری سرمایه در گردش را جبران کند که با توجه به شرایط موجود در خصوص مراودات مالی ایران با سایر کشورها به نظر می‌رسد این موضوع با چالش‌های جدی روبه‌رو باشد.
همچنین شرکت درخصوص اخذ مطالبات از مشترکین خود عملکرد مناسبی نداشته و مانده مطالبات شرکت تا پایان آذرماه سال 1400، به میزان 21درصد افزایش داشته است.
این شرکت تا پایان سال 1400، در حدود 6 هزار و 950 میلیارد تومان درآمد شناسایی کرده که در مقایسه با سال مالی گذشته در حدود 25 درصد افزایش داشته است. همچنین افزایش 27 درصدی در هزینه‌های سربار، افزایش 27 درصدی در هزینه‌های فروش، اداری و عمومی، افزایش 51 درصدی در هزینه‌های مالی و سایر هزینه‌های موجود در صورت‌های مالی شرکت، منجر به کاهش روند سود‌سازی شرکت در این سال شده است. EPS این شرکت در سال 1400، در حدود 646 ریال برآورد شده که در حدود 10درصد از سال مالی قبل از آن بیشتر است.
افزایش 25 درصدی درآمد‌های «همراه»
شرکت ارتباطات سیار ایران، توانست در سال 1400، در حدود 28 هزار و 889 میلیارد تومان درآمد شناسایی کند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل در حدود 23 درصد افزایش را نشان می‌دهد. صورت‌های مالی این شرکت طی سنوات قبل نشان می‌دهد که افزایش در درآمدهای عملیاتی همواره با افزایش در هزینه‌های عملیاتی و غیرعملیاتی از جمله هزینه‌های مالی ناشی از اخذ تسهیلات و هزینه‌های حقوق و دستمزد روبه‌رو شده که این امر از شدت افزایش سود‌سازی شرکت کاسته است. EPS شرکت در حدود 972ریال برآورد شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش 19 درصدی روبه‌رو شده است.

سید علی هاشمی‌فشارکی
تحلیلگر بازارهای مالی
گروه اقتصادی/ بازار سرمایه در سالی که گذشت سرشار از نوسان بود که علت اصلی آن هم وجود ابهامات درخصوص نرخ ارز و عدم تعیین تکلیف توافقات برجام بود که این موارد به صورت مستقیم بر شرایط بازار و سودآوری شرکت‌ها تأثیرگذار بود.
هر روز که اخبار ضدونقیضی دراین خصوص در فضای رسانه‌ای کشور بازتاب می‌یافت، باعث بروز نوسانات زیادی در بازار می‌شد و بی‌اعتمادی در بازار را به دنبال داشت. این بی‌اعتمادی افت شدید حجم معاملات را پی‌ریزی می‌کرد.در این سال، انتخابات ریاست جمهوری هم وجود داشت که این امر هم باعث بروز نوسانات در بازار سرمایه شد.
نداشتن چشم‌انداز برای بازار سرمایه هم باعث شد که بسیاری در این بین کنار نشسته و از دور بازار را رصد کنند.از سوی دیگر، کسری بودجه زیادی هم در کشور وجود داشت که به دلیل کسری بودجه، اوراق زیادی هم چاپ شد و با بالا رفتن سود اوراق، پول از بازار جمع و بازارهم خشک شد.
در مجموع، ناامیدی در بازار سرمایه سال گذشته، نتیجه‌ای جز کاهش حجم معاملات به نسبت دو سال قبل از آن نداشت.این موارد، جملگی باعث رکود در بازار سرمایه شد و تصمیم‌گیری در آن هم بسیار سخت بود.حتی روند بازار، بازدهی خاصی هم برای معامله‌گران نداشت و اکثر نوسان‌گیران در بازار یک‌سال گذشته ضرر کردند.
نقاط ابهام موجود در بازار سال گذشته امسال هم وجود خواهد داشت با این تفاوت که این ابهامات کمرنگ‌ترشده و احتمال توافق هم بالاتر رفته است.
 قیمت‌های جهانی نفت و کامودیتی‌‌ها بالا رفته و مشکلات کسری بودجه با شرایط فعلی کمتر شده و می‌تواند بازار روند مثبتی را در پیش بگیرد.
احتمال رشد بازار نسبت به سال گذشته بالاتر رفته و حتی در صورتی که توافق برجام حاصل نشود به دلیل رشد قیمت کامودیتی‌ها و احتمال افزایش نرخ ارز، بازار سرمایه بازدهی ریالی خوبی خواهد داشت.
هرچند که درصورت افزایش ابهام‌ها در بازار، نوسانات بازار بیشتر شده و اعتماد به بازار هم کمتر می‌شود و با هر خبر منفی همه فعالان فروشنده می‌شوند و از بازار بیرون می‌روند و تا بخواهد مقداری اعتماد به بازار برگردد با یک خبر منفی مجدد، این نوسانات بیشتر می‌شود.در صورت توافق برجام اما به دلیل بالا بودن نرخ کامودیتی‌ها، بازار سود مناسبی را برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان خواهد آورد.بنابراین حتی اگر یک توافق دست و پا شکسته هم ایجاد شود، مقداری از هزینه‌های شرکت‌ها کمتر شده و انتقال پول هم برای شرکت‌ها راحت‌تر می‌شود.
در حال حاضر چند عامل بر بازار سرمایه تأثیرگذار است، برجام و نرخ ارز که نرخ ارز، ترکیبی از برجام و کسری بودجه است که این عوامل باید با هم یک برآیند داشته باشند که روی بازار سرمایه هم تأثیرگذار باشند.
یکی از مواردی که اکنون به‌شدت در بازار سرمایه جا افتاده تأثیر ورود پول حقیقی به بازار بوده، درحالی که اتفاقاً این مورد، مؤلفه چندان خاصی نیست و برعکس نباید برای بازگشت رونق بازار، منتظر تزریق پول حقیقی بود.بازار سرمایه با شرایط فعلی بشدت ارزنده بوده، هرچند که اگر بخواهیم ورود پول حقیقی به بازار داشته باشیم باید خروج پول حقوقی داشته باشیم.موضوعی که من بیشتر به آن توجه می‌کنم، افزایش ارزش معاملات در بورس و فرابورس است.اگر ارزش معاملات روزانه در بورس و فرابورس در محدوده 5  یا 6 همت ادامه‌‌دار باشد، بی‌شک رونق به بازار برگشته و من برای رونق بازار چندان منتظر پول حقیقی نیستم.
چون ورود پول حقیقی یعنی خروج پول حقوقی و وقتی که حقوقی‌ها بازار را ارزنده ببینند پولی خارج نمی‌شود که حقیقی‌ها به بازار وارد شوند.بنابراین هرچه معاملات بیشتری انجام شود مؤلفه بهتری هم برای بازار بوده و می‌توان به بازار امیدوارتر بود.
موضوع دیگری که اکنون مطرح بوده، اخذ مالیات از سپرده‌های حقوقی‌ها نزد بانک‌ها است که این امر هم، موضوع بزرگی برای بازارسرمایه نیست.
چون اکثر حقوقی‌های بازار یا دولتی هستند یا نیمه‌دولتی و دادن مالیات برای آنها چندان مهم نیست و آنها هم این شرایط را قبول خواهند کرد، اما اگر شرکتی زرنگ‌تر باشد، منابع خود را به صندوق‌های با درآمد ثابت برده و از آن‌طرف هم سودهایی را کسب می‌کند.
البته در این بین، صندوق‌ها باید درصدی از منابع خود را در بازار سهام داشته باشند که این موضوع به صورت غیر‌مستقیم روی بازار سرمایه تأثیر دارد، هرچند که تأثیرآن زیاد نیست.واقعیت این است که بازار سرمایه ما به‌شدت جوان بوده و هنوز آنچنان که باید در جامعه جا نیفتاده و آن درصد و نسبت سرمایه‌گذاران مردمی که در بازار حضور دارند نسبت به بسیاری از کشور‌های در حال توسعه و حتی پیشرفته پایین‌تر است.شاید تعداد معامله‌گران یا تعداد افرادی که سهام عدالت دارند در بازار زیاد باشد، اما تعداد افرادی که پول‌های مازاد خود را به صورت بلندمدت در بازار سرمایه‌گذاری کنند، بسیار کم است.بی‌تردید این بازار به‌شدت جای رشد دارد و پتانسیل خوبی هم در جذب پول‌های سرگردان دارد و اگر این اتفاق رخ دهد هم به اقتصاد کشور و هم به شرکت‌ها کمک خواهدکرد و هم منجر به سودآوری برای آنها خواهد شد.هم‌اکنون نسبت p/e در بازار سرمایه بسیار پایین است و اگر اعتماد به بازار سرمایه برگردد، مردم به جای اینکه پول مازاد خود را در ملک سرمایه‌گذاری کنند به بازار سرمایه می‌آورند، هرچند که در نهایت این اتفاق در بلندمدت رخ خواهد داد، اما سیاستگذار می‌تواند این فرایند را کوتاه‌ترکرده تا هم سیاستگذار ازاین فرصت استفاده لازم را برده و هم مردم پول خودرا در بازار سرمایه‌گذاری کنند.