آیتالله رئیسی در گفتوگوی تلفنی با امانوئل مکرون بر مواضع اصولی جمهوری اسلامی در مذاکرات هستهای تأکید کرد
لغو تحریم، راستیآزمایی و ضمانت
گروه سیاسی/ فرصت کشورهای طرف توافق هستهای با ایران رو به پایان است. سید ابراهیم رئیسی شامگاه شنبه گذشته در گفتوگوی مفصل با «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه درباره مواضع تغییرناپذیر ایران در مسیر دستیابی به توافق احتمالی پیرامون برجام اتمام حجت کرد. این گفتوگو در شرایطی که مذاکرات به مرحله مهمی رسیده است و پایتختها باید تصمیمهای مهم بگیرند، مجال مغتنمی بود تا مشخص شود ایران مطابق با چه شرایطی بر این مذاکرات نقطه پایان خواهد گذاشت. مدت زمان زیادی طول نخواهد کشید که دیپلماتها به آوردگاه وین بازگردند تا هر کسی محصول چند ماه مذاکره را برداشت کند و مشخص شود عزم امریکا در کنار شرکای اروپایی برجام برای برداشتن تحریمها چه اندازه جزم است. جبران بدعهدی گذشته، برداشتن تحریمها و ارائه ضمانت برای اجرای تعهدات مهمترین گزارههایی است که در فهرست تصمیمگیری احتمالی طرفهای مقابل برجام قرار خواهد گرفت.
اثبات اراده
آنچه رئیس جمهور ایران در گفتوگو با همتای فرانسوی خود به میان آورد، تأکید بر این مهم بود که جمهوری اسلامی در فرایند مذاکرات، اراده و جدیت خود را برای حصول توافق اثبات کرده است و هر تلاشی از سوی طرف مقابل، در این رابطه باید دربرگیرنده لغو تحریمها، راستیآزمایی و ضمانت معتبر باشد. تأکیدی مبتنی بر این واقعیت که امریکا تا پیش از این و حتی قبل از خروج از توافق، به عنوان عضو یک توافق چندجانبه هیچ گاه تحریمهای خود علیه ایران را پایان یافته تلقی نکرد و در همان میدان ماند و از آنجا حملات متعدد سیاسی و اقتصادی دیگر را نیز علیه کشورمان ترتیب داد. این سیاست خاصه آنکه پس از خروج خودخواسته از برجام شدت گرفت اما تنها در رویارویی با سیاست ایستادگی ایران و دستیابی اش به آلترناتیوهای اثرگذار در گشودن باب مناسبات راهبردی با کشورهای بزرگ حوزه آسیا و منطقه خاورمیانه بود که نتیجه بخش بودن آن ناممکن ارزیابی شد. این شکست فاحش در یکی از نخستین موضعگیریهای «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه امریکا پس از انتخابش به این مسئولیت مورد اشاره قرار گرفت. جایی که او در گفتوگو با شبکه «بی بی سی» به بی فایده بودن و شکست سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران اعتراف کرد و گفت: «این سیاست نه تنها بینتیجه بوده، بلکه مشکلات را بدتر کرده است». اشاره او به بدتر شدن مشکلات، اقدامات تلافی جویانه ایران بود که در چهارچوب قانون راهبردی برای لغو تحریمها در دستور کار قرار داد و در ادامه با پیگیری یک سیاست هوشمندانه از سوی دولت سیزدهم مبنی بر گشودن دو جبهه فعال دیپلماتیک هم در مذاکره وین و هم در مذاکرات مستمر با کشورهای منطقه و آسیایی توانست سناریوی فشار را ناکام بگذارد.
کدام کشور باید شتاب کند؟
ریاست جمهوری فرانسه هم در بیانیهای گفتوگوی تلفنی با رئیسی را مورد توجه قرار داده و یادآور شده که «مکرون» در این گفتوگو بر لزوم تسریع برای دستیابی سریع به پیشرفت ملموس در این زمینه تأکید کرده است. طبق این بیانیه، او در یک تبادلنظر طولانی با همتای ایرانی خود خواستار رویکرد سازنده و بازگشت به اجرای کامل تعهدات از سوی ایران شد. خواسته«مکرون» مبنی بر شتاب بخشیدن به روند مذاکرات در حالی است که مسیر حرکت و اقدامات امریکا برای رفع تحریمهایی که ایران را به بازگشت تعهدات برجامیاش مجاب کند، چنین روندی را نشان نمی دهد. اگرچه امریکا تا پیش از این وانمود کرده که ایران سیاست وقتکشی را در پیش گرفته اما حالا خود در تنگنای مذاکراتی قرار گرفته که کشورمان توانسته با بسته ابتکاریاش درباره دقیقترین موضوعات چاره جویی و واشنگتن را در این صحنه دیپلماتیک خلع سلاح کند. از این رو واضح است کشوری که سه سال پیش از برجام خارج شده و حالا قصد بازگشت دوباره به این توافق را دارد، باید همه تعهدات خود را ذیل آن در معرض اجرا بگذارد و برای این امر تنها به امضای روی کاغذ اکتفا نکند.
مسئولیت طولانی شدن مذاکره
تا اینجای کار معلوم شده که تنها یک تصمیم از سوی واشنگتن میتواند مذاکرات وین را در کوتاه ترین زمان ممکن به پایان برساند اما این در حالی است که چنانچه تحریمهای امریکایی به شکل مؤثر هم برطرف شوند، باید سازوکاری جست وجو کرد تا خروج دوباره از توافق هزینه گزافی برای تصمیمگیران واشنگتن دربر داشته باشد. خاصه آنکه وزیر خارجه امریکا در یکی از موضعگیریهای خود رسماً مدعی شده رئیس جمهور کنونی نمیتواند رئیس جمهور آینده را مقید کند. این موضع در حالی است که یکی از خواستههای مهم ایران که در مواضع جدید رئیسی هم مورد تأکید قرار گرفته، ارائه ضمانتهایی قابل اتکا برای هرگونه توافق احتمالی است. بدیهی است خودداری امریکا از ارائه چنین تضمینی بر قصور این کشور در طولانی شدن روند مذاکرات صحه میگذارد. چه آنکه اگر قرار باشد طرفین بعد از ماهها مذاکره به تفاهمی برسند که امریکا به صراحت از احتمال تزلزل آن در دولت بعدی سخن بگوید، تحقق منافع اقتصادی ایران از رهاورد این توافق در یک فرایند بلندمدت بر اساس چه فرمولی عملی میشود؟
دیگر مشخص شده که ایران به پشتوانه روند رو به پیشرفت فعالیتهای هستهای و حضور هوشمندانهاش در گفت وگوهایی که ناتوانی جناح غربی در آن مشهود شده، مصمم به دستیابی تفاهمی همهجانبه و قابل اتکاست. اختلاف بر سر اخذ تضمین در شرایطی ایجاد شده که مقامهای امریکایی و اروپایی از وجود نشانههای پیشرفت در مذاکرات وین خبر داده و دیپلماتهای غربی به صراحت اعلام کردهاند مذاکرات به مرحله نهایی نزدیک شده است. در چنین فضایی هیأتها روز جمعه برای مشورت به پایتختها بازگشتند و از آنجایی که هیأت مذاکره کننده ایرانی در وین با ارائه راهکارها و ابتکارات عملیاتی، جدیت و اراده خود را برای رسیدن به توافق هویدا کرده، به نظر میرسد گشوده شدن افقهای روشن در مذاکرات پیش رو منوط به اراده امریکا و شرکای اروپایی اش برای بازگشت به نقطه نخست برجام و تأمین خواستههای برجامی تهران است. به معنایی دیگر در شرایط کنونی این واشنگتن است که باید با گرفتن یک تصمیم درست برای سرنوشت مذاکرات تعیین تکلیف کند.
معاون وزیر خارجه روسیه خبر داد؛
برگزاری دور تازه نشست آستانه با مشارکت ایران، روسیه و ترکیه
گروه سیاسی/ یک مقام ارشد روسیه از برگزاری «نشست آستانه» در فصل بهار با حضور نمایندگان ایران، روسیه، ترکیه و سوریه و برخی دیگر خبر داد. به گزارش فارس به نقل از خبرگزاری«سانا» «سرگئی ورشینین» با اعلام این خبر گفت که آمادگی لازم برای برگزاری نشست سه جانبه از سوی کشورهای ضامن آستانه شامل روسیه، ترکیه و ایران وجود دارد. تاکنون ۱۷ نشست در قالب آستانه برگزار شده است که دو مورد از آنها در شهر «سوچی» روسیه برگزار شد.
هفدهمین اجلاس آستانه در مورد سوریه با حضور هیأتهای ایران، روسیه، ترکیه، سوریه، گروه های مخالف دولت و کشورهای لبنان و عراق به عنوان ناظر از سهشنبه ۳۰ آذر ماه به مدت ۲ روز در شهر «نورسلطان» پایتخت قزاقستان برگزار شد. شرکت کنندگان در هفدهمین نشست روند آستانه بر توقف حملات نظامی رژیم صهیونیستی به سوریه تأکید کرده و تصمیم گرفتند هجدهمین نشست را در نیمه اول سال ۲۰۲۲ مجدداً در نورسلطان برگزار کنند. رویکرد اولیه و غالب در نشستهای آستانه، جلوگیری از شکلگیری تقابلات نظامی در مناطق پرتنش بود تا ایران، ترکیه و روسیه اختلافات و تنشها در کانونهای بحران در سوریه، خصوصاً در مناطق شمال آن را مدیریت و کنترل کنند.
این سه کشور با فهم واقعیتهای میدانی، مذاکرات مربوط به آستانه را از سال 2018 آغاز کردند و سپس گفتوگوها را به موضوعات سیاسی مانند تشکیل کمیته قانون اساسی یا دعوت از مخالفان و بازیگران دیگر به عنوان عضو ناظر بسط دادند. «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران ۲۶ دی ماه در دیدار «گیر پدرسون»، نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه با تأکید بر حل سیاسی بحران سوریه، حضور غیرقانونی نیروهای امریکایی در این کشور و همچنین حملات رژیم صهیونیستی را عامل ایجاد خلل در روند راهحل سیاسی در سوریه برشمرد.
پیشتر نیز معاون نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، اخیراً در نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره وضعیت و تحولات بشردوستانه در سوریه، با اشاره به نشست اخیر ایران، روسیه و ترکیه در چارچوب روند آستانه گفته است: «در این نشست کشورهای عضو به عنوان ضامن، خواستار بهبود وضعیت انسانی در سوریه شدند.
ناگفتهای از خیانتهای پهلوی به روایت شاهد زنده:
موافقت شاه با دفن زباله اتمی در کویر ایران
گروه سیاسی/43 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز ناگفتههای بسیاری از خیانتهایی که در دوران پهلوی رخ داده برای گفتن وجود دارد. موافقت سری محمدرضا شاه با دفن زبالههای اتمی یک کشور اروپایی در کویر ایران یکی از آن خیانتها است. تصمیم و توافقی خطرناک و خلاف منافع ملی که اگر انقلاب رخ نداده بود و فرصتی برای اجرا مییافت میتوانست سر آغازی برای دفن زبالههای اتمی دیگر کشورهای اروپایی در خاک ایران باشد و فاجعهای زیست محیطی را برای نسلها به میراث بگذارد.
با این حال اگر چه به برکت انقلاب آن توافق سری ملغی شد، اما به نظر میرسد پرداختن به آن در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به منظور تنویر افکار عمومی و بویژه آگاهی نسل جوانی که تصویر و تصور دقیقی از ابعاد مختلف وقایع دوران رژیم پهلوی ندارند ضروری باشد.
علیاصغر سلطانیه که قبل از انقلاب بهعنوان پژوهشگر بخش فیزیک نوترون در مرکز تحقیقات هستهای سازمان انرژی اتمی ایران مشغول به کار بوده بهعنوان شاهد زنده درباره موافقت محرمانه شاه برای دفن زبالههای اتمی اتریش در کویر ایران نوشته است: «سرنوشت نیروگاه هستهای «تسونتندورف» (Zwentendorf) اتریش و تصمیم محرمانه محمدرضا شاه پهلوی مبنی بر دفن زبالههای اتمی در کویر ایران، پیش از انقلاب اسلامی ایران برای مردم کشورمان روشنگرانه است. آن زمان که در سازمان انرژی اتمی مشغول به کار بودم، شایعاتی را شنیدم که گویا شاه با دفن زبالههای اتمی کشورهایی از اروپا بخصوص اتریش در ایران موافقت کرده است. این شایعه ذهن مرا بهعنوان یک ایرانی مشغول کرده بود و آزار میداد تا اینکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بنده بهعنوان رئیس مرکز تحقیقات هستهای انتخاب شدم. روزی در حال مرور وضعیت قراردادها و موافقتنامههای قبل از انقلاب بودم که یک سند تاریخی را یافتم و متوجه شدم که تمامی آن شایعات، واقعی بوده است. این سند محرمانه مربوط به پاسخ مثبت شخص محمدرضا شاه به درخواست دفن زباله اتمی اتریش در کویر ایران بود.»
سلطانیه در این باره افزوده: «این یک نمونه و یک سند بسیار مهم از تصمیمگیریهایی است که در آن زمان انجام میشد؛ به عبارت دیگر تصمیمگیریهای محرمانهای که در آن رژیم به نفع کشورهای غربی صورت میگرفته است. البته پس از آن واقعه، وقتی به وین رفتم، صحت این موضوع برای من روشنتر شد، زیرا رئیس نیروگاه «تسونتندورف» نیز این موضوع را تأیید کرد و گفت: یکی از مشکلاتی که ما داشتیم و گروههای مخالف روی آن انگشت گذاشته بودند، موضوع زباله یا سوخت مصرف شده و پسماند این نیروگاه بود که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران برای همیشه منتفی شده بود؛ زیرا با پیروزی انقلاب، موضوع دفن زباله اتمی اتریش در ایران کاملاً منتفی شده بود و مخالفین اهرم جدیتری برای متوقف کردن این پروژه و عدم موافقت با راهاندازی آن پیدا کرده بودند؛ حتی شنیدم که اتریشیها در این زمینه با روسیه نیز وارد گفتوگو شده بودند تا این کشور را راضی کنند که سوخت مصرف شده از این نیروگاه را دریافت کند. در هر حال موضوع سرنوشت این نیروگاه با لغو تصمیم شاه در رابطه با دفن زباله هستهای در کویر لوت نیز مرتبط است.»
سلطانیه که پس از پیروزی انقلاب به سمت رئیس مرکز تحقیقات هستهای و سپس در سال ۱۳۶۱ بهعنوان اولین نماینده جمهوری اسلامی ایران نزد آژانس بینالمللی انرژی اتمی منصوب شد و سالها در خط مقدم دیپلماسی هستهای کشورمان حضور داشت این خاطره را در کتابی تحت عنوان «حرفه: هستهای» که از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر شده روایت کرده است.
قوه قضائیه به نامه 260 نماینده درباره مفاسد کرسنت پاسخ نداده است
خبر اول اینکه، مالک شریعتی نیاسر نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی دیروز مجلس تصریح کرد: در رابطه با قرارداد کرسنت بیش از 260 نفر از نمایندگان مجلس به رئیس قوه قضائیه نامه نوشتهاند و درخواست رسیدگی فوری به این پرونده را کردهاند، اما تا کنون هیچ جوابی به نمایندگان ندادهاند، در حالی که سه گروه در این قرارداد درگیر فساد بودهاند.
به گزارش فارس، وی با بیان اینکه باید به تاریخ و نسلهای بعد پاسخگو باشیم، اظهار داشت: ما باید پاسخ بدهیم که چه کسانی در این قرارداد دخیل بودهاند که گاز ما را بردند و بدهکار شدیم و تراز گازی ما نیز منفی شده است.
ناراحتی مقام سابق امریکایی از احیای برجام
خبر دیگر اینکه، مایک پمپئو وزیر امور خارجه پیشین امریکا در گفتوگو با شبکه فاکس نیوز در پاسخ به سؤالی درباره کنارهگیری سه عضو تیم مذاکره کننده امریکا که بهطور غیرمستقیم در گفتوگوهای برجامی در وین حضور دارند، گفت: من دلیل جدا شدن این افراد را نمیدانم اما امیدوارم دلیل این کار آنها عدم تحمل مماشات باشد؛ همانطور که من نیز نمیتوانم این مماشات را تحمل کنم اما به نظر میآید که اکنون قصد داریم این کار را انجام دهیم.
به گزارش ایسنا، پمپئو که به نظر میرسد از مذاکرات بر سر احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بسیار خشمگین و ناراضی است، مدعی شد: قرار است میلیاردها دلار به ایران بدهیم، پولی که علیه دوستان و متحدان ما در خاورمیانه، کشورهای حاشیه خلیج (فارس) و اسرائیل هزینه میشود و در نهایت امریکا را به خطر میاندازد. پمپئو در ادامه ادعاهای تکراری خود گفت: واقعاً یک فاجعه خواهد بود، فاجعهبار است که بخواهیم به توافقی برگردیم که باراک اوباما رئیس جمهور وقت امریکا در سال ۲۰۱۵ آن را امضا کرد.
کرونا 21 نماینده مجلس را مبتلا کرد
شنیدیم که، یک عضو هیأت رئیسه مجلس از ابتلای ۲۱ نماینده مجلس به کرونا خبر داد و گفت: که ۶ نماینده دیگر هم مشکوک به کرونا هستند. به گزارش ایرنا، به گفته مجید یوسفی هیچ نمایندهای به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری نیست اما از همه نمایندگان خواسته شد تا تست کرونا بدهند.
پیش از آن علیرضا سلیمی دیگرعضو هیأت رئیسه مجلس گفته بود که اگر تعداد نمایندگان مبتلا به کرونا افزایش پیدا کند نحوه برگزاری جلسات صحن تغییر خواهد کرد. این در حالی است که روز گذشته جلال رشیدی کوچی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها از حضور تعدادی از نمایندگان علیرغم تست مثبت کرونا در مجلس شورای اسلامی انتقاد کرده و آن را رفتاری غیرمسئولانه دانسته بود.
نفتالی بنت: تضعیف ایران، دکترین من است
دست آخر اینکه، نفتالی بنت نخستوزیر رژیم صهیونیستی در ادامه ادعاهای بیاساس و بیمنطق خود را به امید جلب حمایتهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی ایران تکرار کرد و مدعی شد که هرگونه توافقی با ایران، میلیاردها دلار در اختیار ایران قرار میدهد و این پولها برای اقدامات تروریستی علیه نظامیان صهیونیست و امریکایی در منطقه استفاده میشود.
به گزارش فارس، وی در در گفتوگو با روزنامه جروزالمپست به تلاش برای مقابله با ایران اشاره کرد و گفت: «دکترین من این است که میخواهم آنها [ایران و نایبان آن] را تضعیف کنم و به نیروهای آنها در تمامی ابعاد ضربه بزنم. آنها جایی در منطقه ما ندارند، یکهزار کیلومتر از خانه ما. من نمیخواهم ایران را در سوریه و هرجای مرز خود ببینم».