گروه اقتصادی / دولت سیزدهم با وجود همه محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه، فعال کردن دیپلماسی انرژی را یکی از مهم‌ترین اولویت‌های خود قرار داده و گام‌های محکمی برای گشودن راه‌های بسته شده و روزنه‌های جدید برای ارتباطات بین‌المللی مبتنی بر مزیت مهم اقتصادی کشور، یعنی انرژی و بخصوص نفت و گاز برداشته است.
چنانکه وزارت نفت در دولت سیزدهم توانست با فعال کردن ظرفیت‌های دیپلماسی انرژی، تنها 3 ماه پس از استقرار دولت اولین گام مهم را در باز کردن مسیرهای مسدود شده  بردارد و قرارداد سوآپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از مسیر ایران را که 5 سال پیش به‌دلیل بعضی بی‌تدبیری‌ها مسدود شده بود، احیا کرد.
این قرارداد که در جریان سفر سیدابراهیم رئیسی به ترکمنستان و با حضور رئیس جمهور آذربایجان منعقد شد، به اذعان کارشناسان گام نخست در مسیر طولانی تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه است و بجز باز کردن مسیرهای مسدود شده، کشور هم از منافع کوتاه مدت و بلندمدت آن بهره خواهد برد.
از سوی دیگر رئیس جمهور به تازگی از رشد 40 درصدی میزان صادرات نفت در دولت سیزدهم خبر داده است. افزایش صادرات نفت در شرایط تحریم‌های ظالمانه و سختگیرانه و در شرایطی که دولتمردان سابق در نامه‌نگاری‌های متعدد از غیرممکن بودن صادرات نفت خبر می‌دادند، نشانه دیگری از دیپلماسی فعال انرژی در دولت سیزدهم است.
چنانکه محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت نیز از بازگشت به بازارهای قدیمی نفت ایران و همچنین یافتن بازارهای جدید برای صادرات نفت خبر داده است. این بازاریابی‌های جدید در کنار افزایش قیمت نفت، به گفته جواد اوجی وزیر نفت باعث چند برابر شدن درآمدهای نفتی کشور نسبت به سال گذشته شده است. علاوه‌بر این، اوجی به تازگی بر افزایش وصولی درآمدهای نفتی کشور تأکید کرده است که این امر نیز مؤید دیپلماسی فعال انرژی در وزارت نفت دولت سیزدهم است. امری که صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی نیز در چند نوبت بر آن مهر تأیید زده است.
اما در تازه‌ترین گام دیپلماسی انرژی، وزارت نفت به سراغ بازارهای جدید برای صدور خدمات فنی مهندسی در حوزه انرژی رفته است. چنانکه برای نخستین بار در تاریخ صنعت نفت، ایران وارد بازار خدمات انرژی در اروپا می‌شود.
بر این اساس، برای اولین بار، ایران در زمینه انجام خدمات مهندسی و احداث خطوط انتقال گاز، تأسیسات تقویت فشار گاز و توسعه مخازن ذخیره‌سازی گاز در کشور رومانی همکاری خواهد کرد.
به موجب یادداشت تفاهمی که بین رضا نوشادی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران و میهای تاناسسکو از شرکت gaz vest رومانی امضا شد، مقرر گردید شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در زمینه انجام خدمات مهندسی و احداث خطوط انتقال گاز، تأسیسات تقویت فشار گاز و توسعه مخازن ذخیره‌سازی گاز در کشور رومانی، همکاری‌های لازم را با این شرکت انجام دهد.
نوشادی در گفت‌و‌گوی اختصاصی با «ایران»، با اشاره به مذاکرات دوجانبه بین طرفین که با حضور نماینده مدیریت امور بین‌الملل شرکت ملی گاز ایران انجام شد، هدف از امضای این تفاهمنامه را بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک و تعامل در زمینه‌های مختلف نظیر امکان سنجی احداث پالایشگاه، نیروگاه و خطوط لوله گاز عنوان کرد و اظهار داشت: این تفاهمنامه به منظور تبادل دانش، تخصص و تجربیات طرفین در حوزه‌های مشترک کاری و ایجاد کارگروهی با حضور نمایندگان طرف‌های ایرانی و رومانیایی به امضا رسید.
وی افزود: همان‌طور که پیش‌تر و در مراسم امضای تنفیذ قرارداد میدان شوریجه D عنوان شد، شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران، فتح قله‌های رفیع را هدف‌گذاری کرده است و امروز این شرکت پس از کسب موفقیت در توسعه شبکه توزیع و انتقال گاز کشور، عزم این را دارد که توانایی‌ها و ارتباطات خود را فراتر از مرزهای کشور گسترش دهد.
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران ادامه داد: مطلع هستیم که مسیری پرپیچ و خم و طولانی در پیش داریم و موانع بسیاری فراروی ما قرار خواهند داشت اما نباید از مواجهه با مشکلات هراسید و با پایمردی و ثبات قدم در پیمودن مسیر، به مدد الهی به اهداف مدنظر دست خواهیم یافت.
نوشادی ابراز امیدواری کرد، با جدیت در پیگیری و عملیاتی‌سازی مفاد تفاهمنامه، راه برای تعمیق و گسترش مناسبات در مراحل بعدی باز شده و از مسیر این همکاری‌ها، ثمرات پرباری برای مردم و کشور حاصل شود.

نــگاه
ارزش افزوده صادرات خدمات فنی - مهندسی

مرتضی بهروزی‌فر
عضو مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی
ایران با هزاران کیلومتر خطوط انتقال گاز و تأسیسات گازی،‌ یکی از کشورهای پرتجربه در این زمینه است. توان ساخت داخل برای اغلب اقلام مورد نیاز و همین طور اجرای پروژه‌های گازرسانی در ایران وجود دارد و در بسیاری از زمینه‌های مرتبط با احداث خطوط انتقال گاز، تأسیسات تقویت فشار گاز و توسعه مخازن ذخیره‌سازی گاز تولیدکنندگان و متخصصان ایرانی حرفی برای گفتن دارند. به واسطه این ظرفیت،‌ ایران می‌تواند در کشورهای دیگر نیز فعالیت‌هایی از مشاوره تا ساخت انجام دهد.
شنیده می‌شود که در همین راستا میان ایران و رومانی تفاهمی شکل گرفته تا فراتر از مرزهای کشور همکاری‌هایی در حوزه انرژی بویژه صادرات خدمات فنی و مهندسی صورت بگیرد. این اتفاق مثبتی در زمینه فعالیت‌های اقتصادی،‌ همکاری‌های بین‌المللی و در نهایت ایجاد ارزش افزوده است. به طور کلی هر نوع همکاری و ارتباط با کشورهای دیگر اعم از مشاوره تا صادرات کالا و خدمات می‌تواند از دو جهت برای ایران حائز اهمیت باشد؛ نخست، ایجاد ارزش افزوده و دوم؛ بهبود و گسترش روابط بین‌المللی. ایران می‌تواند از توان داخلی و تجربه خود برای گسترش این همکاری‌ها استفاده کند و مهم تر آنکه شکل‌گیری این همکاری‌ها توان فنی ایران را نیز افزایش خواهد داد.

وزیر نفت از افزایش مصرف گاز کشور خبر داد و  میزان این افزایش را نسبت به پارسال در سه بخش خانگی، نیروگاهی و صنایع ۱۰ تا ۱۲ درصد اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، جواد اوجی در بازدید از مرکز دیسپاچینگ (اتاق کنترل) شرکت ملی گاز، نبود سرمایه‌گذاری در بخش بالادست شرکت ملی نفت و شرکت ملی گاز طی چند سال گذشته را یادآور شد و گفت: به همین علت میزان تولید گاز امسال به اندازه پارسال است.
وی تصریح کرد: در این میان، مردم نقش اساسی و مهمی در تأمین گاز مورد نیاز در فصل سرما بر عهده دارند، کما اینکه تا امروز هم نهایت همکاری را داشته‌اند، اما هنوز هم جا دارد در بحث مصرف بهینه ما را یاری دهند، زیرا هر چه گاز کمتری مصرف شود گاز بیشتری به صنایع و مجتمع‌های پتروشیمی عرضه و گاز به ارزش افزوده تبدیل می‌شود که در نهایت رشد اقتصادی و درآمدزایی بیشتر را در پی دارد.
وزیر نفت گفت: با برنامه‌ریزی‌های شرکت ملی نفت، برای توسعه میادین گازی مانند تکمیل فاز‌های پارس جنوبی از جمله فاز ۱۱، توسعه میدان پارس شمالی و بهره‌برداری از میدان گازی کیش طی ۲ سال آینده تولید گاز کشور افزایش خواهد یافت. اوجی همچنین با اشاره به کاهش چشمگیر دما در ۲۱ استان کشور، از هموطنانمان خواست برای جلوگیری از قطع احتمالی گاز، کماکان به مصرف بهینه ادامه دهند. وزیر نفت گفت: با تلاش همکارانم در شرکت نفت، روزانه بیش از ۸۵۰ میلیون متر مکعب گاز شیرین به خطوط انتقال تحویل می‌شود و دیگر همکارانم در شرکت ملی گاز، وظیفه هم فراورش و انتقال گاز را برعهده دارند.
وی ادامه داد: از این میزان بیش از ۵۸۰ میلیون متر مکعب در بخش خانگی و صنایع غیرعمده و حمل‌ ونقل داریم و بالغ بر ۱۲۵ میلیون به نیروگاه‌ها اختصاص می‌یابد. وزیر نفت گفت: امسال خوشبختانه ۲۰ میلیون متر مکعب گاز در روز بیشتر از پارسال به نیروگاه‌ها گاز تزریق شده که این به منزله مصرف کمتر سوخت مایع و کاستن از آلودگی محیط زیست است.
اوجی با بیان اینکه تا به امروز در استان‌های شمال شرق روند پایدار تولید و انتقال داشته‌ایم،گفت: خوشبختانه طی این مدت با قطعی گاز در حوزه‌های خانگی، صنایع و نیروگاه‌ها مواجه نشدیم.
وی با یادآوری این نکته که در دی ماه پارسال، نیروگاه‌ها به سبب عدم تأمین گاز با خاموشی مواجه شد گفت: امسال چنین مسأله‌ای رخ نداده است.

ادامه از صفحه 5
از آنجا که بانک‌ها بزرگترین متخلفان در خلق نقدینگی هستند هیچ ابزار تنبیهی مناسب و بازدارنده در این حوزه وجود ندارد. به عبارت دیگر مجوز به بانک‌ها مانند مجوز چاپ خلق پول است. حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا توان نظارت بر 25 هزار ایستگاه عملیاتی بانکی وجود دارد؟ مشکلی که مشخصاً از سال 78 به بعد حادث شد.
حال ضرورت دارد در راستای تأکید رئیس‌جمهور بر تسهیل امور بانکی مردم، بانک مرکزی اطلاعات دقیق و موثق در اختیار بانک‌ها قرار دهد تا مردم به اشتباه گمان نکنند در صورت ورشکستگی بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری مسئولیت جبران خسارت و تضمین با بانک مرکزی است در حالی که بانک مرکزی به میزان 10 درصد سپرده‌ها را می‌تواند تضمین کند و  مسئولیت داشته باشد. دولت نمی‌تواند تخلف امور بانکی را از جیب مردم جبران کند. همه این توضیحات ثابت می‌کند نظام بانکی ما نیازمند بخش نظارت قدرتمند است که رئیس دولت سیزدهم آن را مورد توجه ویژه قرار داد.