فریبا خان احمدی
خبرنگار
دو سال پیش در چنین روزی یک پزشک چینی اولین بار در تاریخ 30 دسامبر در یک چت روم گروهی، پرده از یک بیماری ناشناخته و مهلک برداشت. دکتر «لی ونلیانگ» و همکارانش در آن گروه وضعیت بیماران تحت بررسی را اینگونه توصیف کردند:«بیماران در اورژانس قرنطینه شده‌اند، بسیار ترسناک است آیا ویروس سارس برگشته است؟» گرچه سه روز بعد پلیس دکتر لی را احضار و با تهدید او را مجبور به اعتراف درباره رفتار غیرقانونی اش کرد اما در نهایت پس از 7 هفته وقت کشی جهت آگاهی مردم 11 میلیون نفر در شهر ووهان در سکوت خبری به یک ویروس خطرناک مبتلا شدند. اولین مورد ابتلا به این ویروس در اوایل دسامبر مشاهده شد. دولت چین 20 ژانویه اولین مورد رسمی را اعلام کرد. حالا دو سال پس‌از شیوع این ویروس مهلک نه تنها تاکنون کشورهای مختلف پیک‌های مختلف بیماری را پشت سر گذاشته‌اند و میلیون‌ها نفر قربانی این بیماری شدند بلکه حالا با شیوع امیکرون در دنیا برای پنجمین بار متوالی نام ویروس کرونا به سر خط خبرها در دنیا بازگشته است.
 وضعیت اپیدمی در ایران اکنون اینگونه است؛ پشت سر گذاشتن 5 پیک متوالی با هزاران کشته، ابتلای میلیون‌ها نفر به بیماری، ورود میلیون‌ها دوز واکسن از نیمه دوم مرداد ماه و شدت گرفتن واکسیناسیون از نیمه دوم شهریور ماه که در نهایت ایران را در جایگاه امنی از نظر واکسیناسیون در دنیا قرار داد. تاکنون از 175 میلیون دوز واکسن (156 میلیون واکسن وارداتی و 19 میلیون واکسن تولید داخل) حدود 60 میلیون نفر دوز اول، 52 میلیون نفر دوز دوم و 6 میلیون نفر نیز دوز سوم را دریافت کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به 120 میلیون دوز نزدیک شده است. این یعنی به‌منظور ایمنی جمعی و تزریق دوز سوم حداقل 63 میلیون دوز واکسن مورد نیاز است که البته حدود 45 میلیون دوز واکسن مازاد در انبارهای وزارت بهداشت موجود است. گرچه سهم واکسن سینوفارم از سبد واکسیناسیون 80 درصد است اما تنوعی از واکسن‌های آسترازنکا، اسپوتنیک، بهارات، برکت، پاستوکووک و اسپایکوژن برای تزریق به 8 تا 10 میلیون افراد واکسینه نشده، دوز دومی‌ها و تزریق دوز بوستر در کشور موجود است. سجاد اسماعیلی مشاور رئیس سازمان غذا و دارو به «ایران» می‌گوید: «با توجه به گردش سویه امیکرون در دنیا تأمین واکسن‌های مایحتاج مردم چه از راه واردات و چه پیش خرید و حمایت از تولید کننده‌های داخلی جزو سیاست‌های اصلی ستاد ملی مقابله با کرونا است.» در این میان البته متخصصان حوزه اپیدمیولوژی می‌گویند قطعاً این اعداد و ارقام با وجود وضعیت مناسب در تزریق دوز اول (طبق آخرین آمار رسمی وزارت بهداشت 60 درصد ایرانی‌ها واکسینه کامل و 70 درصد نیز دوز اول را دریافت کرده‌اند و 6.1 درصد نیز دوز سوم را تزریق کرده اند؛ درصد واکسیناسیون بر اساس جمعیت 85 میلیونی محاسبه شده است.) عامل ایجاد ایمنی در جامعه نیست؛ چرا که واکسن‌ها می‌توانند در تزریق نوبت اول حدود ۵۰ درصد ایمنی ایجاد کنند. در همین حال مقامات رسمی کشور و مسئولان بهداشتی با توجه به چرخش سویه امیکرون و رشد تصاعدی مبتلایان به این واریانت نوظهور بر لزوم تزریق دوز‌های تقویتی یا مکمل تأکید می‌کنند. گرچه که طبق مطالعه انجام شده؛ بسیاری از ایرانی‌ها هنوز برای تزریق دوز بوستر توجیه نشده‌اند و با وجود آنکه این روزها مراجعات آنها برای تزریق دوز سوم در مراکز واکسیناسیون افزایش یافته و دوباره این مراکز شلوغ شده‌اند اما هنوز با عدد مطلوب فاصله قابل توجهی داریم این در حالی است که سبد واکسیناسیون کشور پر است و مشکلی بابت دسترسی به انواع واکسن‌های تزریقی وجود ندارد.
با تزریق دوز بوستر سیستم دفاعی بدن سریع ویروس را شناسایی می‌کند
 این روزها یکی از پرتکرارترین پرسش‌های مردم این است؛ آیا حقیقت دارد که دوزهای تقویت کننده واکسن کووید19 را باید دریافت کنیم؟ مطالعات نشان می‌دهد؛محافظت بدن در برابر ویروس کرونا و توانایی پیشگیری از ابتلا به انواع عفونت در طول زمان و به‌دلیل تغییر سویه‌های ویروس پس از واکسیناسیون در برابر کووید19 بویژه در افراد 65 سال به بالا کاهش پیدا می‌کند.
 ظهور سویه اخیر امیکرون بر اهمیت واکسیناسیون، دوزهای تقویتی و تلاش‌های برای پیشگیری از محافطت در برابر کووید19 تأکید می‌کند. مقامات بهداشتی جهان که نسبت به شناسایی نوع جدید ویروس کرونا هشدار می‌دهند از همه افرادی که واجد شرایط دریافت واکسن‌های تقویتی هستند؛ تزریق دوزهای تقویت کننده به‌عنوان راهی برای تقویت سیستم دفاعی بدن در برابر عفونت کرونا ویروس را به همه توصیه می‌کنند. در حالی‌که هنوز چیزی‌های زیادی در مورد امیکرون ناشناخته است اغلب متخصصان می‌گویند؛ تزریق یک دوز تقویتی احتمال محافظت از سیستم دفاعی بدن را افزایش می‌دهد. این نوع سویه بیش از 50 جهش ژنتیکی داشته که بیش از 30 مورد آن روی پروتئین اسپایک ویروس است، پروتئینی که هدف اصلی آن واکسن‌های فعلی کووید19 است. یعنی این تغییرات به ویروس کمک می‌کند تا برخی آنتی بادی‌های واکسن را کنار بزند. دوزهای تقویتی آنتی بادی‌های خنثی کننده بیشتری را برای مبارزه با ویروس در بدن ما فراهم می‌کند. نمونه‌های خونی که از افراد یک ماه پس از دریافت دوز تقویتی به‌دست است آمده سطح قابل توجهی از آنتی بادی‌های خنثی کننده را در برابر واریانت امیکرون نشان می‌دهد. اگرچه هیچ واکسن یا دوز تقویتی صددرصد ازعفونت با ویروس محافظت نمی‌کند اما اگر عفونت وارد بدن شود سیستم ایمنی برای پاکسازی ویروس به کار خود ادامه می‌دهد به همین دلیل است که احتمال ابتلای افراد واکسینه شده کامل (تزریق سه دوز) به بیماری شدید یا بستری شدن در بیمارستان کمتر است.
آیا دوزهای تقویتی به‌طور خاص واریانت امیکرون را هدف قرار می‌دهند؟ اینکه بگوییم یک واکسن تقویتی برای نوع خاصی از سویه‌ها اثر بخشی دارد هنوز زود است. گزارش‌های اولیه نشان می‌دهد؛ امیکرون بسرعت در حال گسترش است اما باعث بیماری کمتری می‌شود اما این فقط یک تصویر چند هفته‌ای از عملکرد این واریانت است احتمالاً سه تا چهار ماه طول می‌کشد تا بتوان برای تعیین وضعیت این سویه اظهار نظر دقیقی کرد بنابراین بهترین استراتژی تزریق دوز تقویت کننده در دسترس است. یک مطالعه دیگر نشان می‌دهد احتمال ابتلای مجدد با امیکرون بیش از دو برابر انواع سویه‌های دیگر ویروس است. چه مدت طول می‌کشد تا اثر دوز تقویتی در بدن آغاز شود؟ در حالی که سیستم ایمنی بدن حدود یک هفته تا 10 روز طول می‌کشد تا به اولین سری از واکسن‌ها پاسخ قوی دهد اما در دوزهای تقویتی واکسن‌ها در عرض چند روز شروع به اثر بخشی می‌کنند. یعنی اگر در معرض ویروس کرونا قرار بگیرید سیستم ایمنی یک فرد کاملاً واکسینه شده از همان لحظه برای شناسایی ویروس آماده می‌شود. سیستم دفاعی بدن قبلاً با تزریق دوز اول و دوم برای مبارزه با ویروس آموزش دیده با تزریق دوز بوستر، واکنش بسیار سریع تری را ایجاد می‌کند. یعنی پس از تزریق دوز بوستر سیستم ایمنی بدن برای ساخت قوی‌ترین تیم محافظتی در 10 تا 14 روز آینده ادامه می‌دهد بنابراین محققان توصیه می‌کنند؛ هرچه زودتر واکسن بوستر خود را دریافت کنید.
آیا می‌توانم واکسن‌های کووید را به شکل ترکیبی استفاده کنم؟ بله. سازمان غذا و دارو اخیراً راهبرد تقویت کننده ترکیب و تطبیق را مجاز کرده است بر اساس یک مطالعه جدید و بزرگ که در این ماه در مجله منتشر شد نشان داد بسیاری از ترکیب واکسن‌ها احتمالاً محافظت قوی تری ایجاد می‌کنند. (منبع ترجمه: نیویورک تایمز)
تقریباً 40 میلیون واکسن دپو داریم
کارشناسان حوزه سلامت هشدار می‌دهند کسانی که هنوز دوز دوم واکسن کرونا را دریافت نکرده‌اند باید آنها را هم به‌عنوان افراد واکسینه نشده تلقی کنیم. حمید سوری اپیدمیولوژیست درباره لزوم تزریق دوز بوستر و اهتمام جدی وزارت بهداشت جهت تزریق دوزهای دوم و سوم واکسن کرونا به «ایران» می‌گوید: پرسش اصلی این است آیا تزریق دوز سوم واکسن لازم است یا نه؟ ما باید مطالعات بومی را افزایش دهیم چرا که به دوتا مستند نیاز داریم. یکی انجام مطالعاتی است که نشان دهد سطح ایمنی مردم با توجه به تزریق واکسن‌های مختلف در کشور چقدر است؟ پاسخ این سؤال کمک می‌کند بدانیم چه گروه‌هایی نیاز به دوز سوم دارند و چه گروه‌هایی نیاز ندارند.این اطلاعات را باید شفاف در اختیار مردم بگذاریم تا اثر بخشی کلام بیشتر شود.
 سوری در ادامه می‌افزاید: دومین نکته گروه‌هایی‌اند که واکسن نمی‌زنند اینها در یک قالب قرار نمی‌گیرند. معمولاً سه دسته اند؛ دسته اول کسانی‌اند که ذاتاً با واکسیناسیون مخالف‌اند. اینها گروه اقلیت‌اند و تعدادشان نادر است گروه دوم؛ کسانی‌اند که نیاز به اطلاعات و شفافیت نسبت به اثر بخشی و عوارض واکسن‌ها دارند بنابراین، این اطلاعات را باید در اختیار مردم بگذاریم اگر هم اطلاعات مستقیم نمی‌دهیم لاقل اطلاعات را در اختیار محققین بگذاریم تا تحلیل کنند و زبان گویایی برای حمایت از سیاست‌های وزارت بهداشت یا ستاد ملی کرونا باشند. گروه سوم نیز کسانی‌اند که دچار کمبود اطلاعات هستند یا اینکه تحت تأثیر عوامل جانبی و اینفودمیک قرار دارند. نیاز است این گروه‌ها آموزش ببینند. البته در بین اینها بیشتر کسانی قرار می‌گیرند که دسترسی به امکانات واکسیناسیون برای‌شان مشکل است یعنی یا در دوردست‌ها زندگی می‌کنند یا نمی‌توانند به مراکز مراجعه کنند یعنی با‌وجود اینکه تعداد مراکز واکسیناسیون افزایش پیدا کرده اما ما نیاز به گروه‌های سیار داریم چرا که جمعیت در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی پراکنده است.
 این استاد دانشگاه درباره آسیب شناسی چرایی عدم تزریق واکسن و اقناع مردم نیز می‌گوید: حدود یک و نیم ماه پیش مطالعه‌ای را در خصوص علل و عوامل اجتناب از واکسیناسیون انجام دادیم. گرچه که این تحقیق به شکل اینترنتی بود و طبیعتاً خطاهای خاص خودش را داشت با وجود این آنچه بدان دست یافتیم؛ عدم شفاف‌سازی اطلاعات مربوط به واکسن، عوارض آن، عدم دسترسی مکانی به واکسن و ابهام در پاسخ به پرسشگری‌ها بود. مردم انتظار داشتند با پنج دقیقه پیاده روی به مرکز واکسن برسند. به‌طور کلی در استان‌هایی همچون قم که آمار واکسیناسیون‌شان پایین بود بسیاری از افراد با شفاف‌سازی و پاسخ به سؤالات‌شان نسبت به تزریق واکسن تشویق شدند.
سوری درباره ضرورت مطالبه‌گری از وزارت بهداشت به منظور واردات واکسن کافی از منابع مناسب در روزهای آینده نیز عنوان می‌کند: بیش از 150 میلیون واکسن وارداتی تحویل وزارت بهداشت شده که حدود 40 میلیون آن هنوز تزریق نشده است بنابراین وجود ذخیره کافی واکسن این شائبه را ایجاد می‌کند که احتمالاً تاریخ انقضای واکسن‌ها به سر می‌رسد و وزارت بهداشت برای اینکه ضرر اقتصادی وارد نشود در صدد است این واکسن‌ها را به مردم تزریق کند باید این شائبه‌ها برطرف شود. از طرفی پاسخگویی به سؤالات مردم و تعامل مسئولان و متولیان امر با پژوهشگران مستقل موجب می‌شود مردم یک همصدایی را در رسانه‌ها بشنوند. بحث‌هایی که محل اختلاف است یا بعضاً همپوشانی در بین مسئولان نیست مثل واکسیناسیون کودکان، باید مسئولان با حضور افراد علمی به سؤال‌ها پاسخ دهند. نکته دیگر ما نیاز به یک اجماع نظر برای تصمیمات در سطح کشور داریم این اجماع نظر لزوماً و صرفاً در دایره محدود مدیریتی نیست وقتی تصمیم‌گیری را در محدوده مدیریت می‌بینیم و یک دیواری بین خودمان با پژوهشگران می‌کشیم آن وقت در جامعه سردگمی ایجاد شود.
او با بیان اینکه تعداد واکسن‌هایی که در اختیار وزارت بهداشت است فعلاً کافی است، می‌افزاید: در شرایط فعلی هزینه بیشتر برای تأمین واکسن باعث ضرر اقتصادی می‌شود واکسن‌ها طول دوره مصرف محدودی دارند و از همه مهم‌تر تاریخ مصرف‌شان می‌گذرد برای مثال واکسن آسترازنکا که از سبد کوواکس خریداری کردیم هنوز نزدیک دو میلیون دوز ذخیره داریم و فعلاً اولویت‌مان باید مدیریت خرید واکسن در چهارچوب مشخص علمی باشد.یعنی تعداد واکسن‌هایی را که نیاز داریم باید با توجه به سطح ایمنی جامعه و تغییر ماهیت ویروس و متناسب با آن وارد کنیم.
 به اعتقاد سوری؛ به‌دلیل تغییر ماهیت ویروس کرونا برای پیش خرید طولانی مدت واکسن‌ها نیاز به برآوردهای علمی دقیق تری داریم. در حال حاضر تعداد واکسن‌های موجود با تعداد افراد متقاضی واکسن همخوانی ندارد، نیاز است به اقناع‌سازی جامعه بپردازیم که البته مکانیزم‌های ویژه دارد که اشاره شد. مردم دنبال پاسخ سؤالات‌شان هستند که مسئولان عوارض و اثر بخشی واکسن‌ها را بدانند. کمیته علمی کرونا باید با پشتوانه شبکه‌های علمی و تحقیقاتی کشور تصمیم‌سازی کند و آنها را برای تصمیم‌گیری و اجرا در اختیار ستاد ملی کرونا قرار دهد. پژوهش‌ها باید به کمیته علمی بیاید،آنجا پالایش شوند و سپس مبنای تصمیم‌سازی قرار بگیرند.
تولید واکسن داخلی یک ارزش افزوده است
داریوش چیوایی، کارشناس اقتصاد سلامت در پاسخ به اینکه به‌دلیل تاریخ انقضای واکسن‌ها و ظهور سویه‌های جدید مدیریت خرید واکسن چه چهارچوبی در کشور دارد؟ به «ایران» می‌گوید: دوزهای تزریقی واکسن‌های کرونا برای هر ایرانی تأمین شده است. با توجه به اینکه واکسیناسیون کادر درمان زودتر از واکسیناسیون عمومی شروع شد دوز بوستر کادر درمان هم زدوتر انجام شد و حتی صحبت از تزریق دوز چهارم هم برای کادر درمان شده است البته هنوز تأیید علمی نداریم اما می‌توان پیش‌بینی کرد که ما نیاز به دوزهای بعدی خواهیم داشت.
 چیوایی با تأکید بر اینکه کار حاکمیت در تأمین واکسن عاقلانه بوده است؛ می‌افزاید: بخش مهم دلیل فروکش کردن موج اخیر، واردات واکسن بود البته ماهیت اپیدمی مواجه شدن با آن و فراز و فرودهایش است. اینکه بعد از آن چه اتفاقی می‌افتد با توجه به ظهور سویه‌های کرونا لازم است به سکوئنسینگ و توالی‌یابی ژنوم ویروس توجه داشته باشیم و متناسب با آن بحث تولید داخل واکسن باید جدی گرفته شود. بنابراین کاری که باید اتفاق بیفتد حمایت از تولید داخل و تأمین مالی آن است تا علاوه بر صادرات واکسن‌های ایرانی به کشورهای همسایه ظرفیت پیش خرید واکسن‌های تولید داخل از سوی وزارت بهداشت نیز وجود داشته باشد. اینکه رقم پرداخت شده به شرکت‌های تولید داخل به منظور تولید واکسن در عمل تأمین شده یا خیر و نیز ابهامات تولید واکسن اسپوتنیک در ایران به کجا رسید باید با شفافیت به افکار عمومی پاسخ داده شود.
این کارشناس اقتصاد سلامت در ادامه تأکید می‌کند: حمایت حاکمیت به‌صورت پیش خرید واکسن‌های تولید داخل و کمک برای فروش به منطقه و همسایه در گام‌های بعدی است هر چند ارزش اقتصادی تولید واکسن مطرح است اما مهم‌تر از آن بحث راهبردی است که در ابعاد بزرگ قابلیت و توانمندی به‌دست آوردیم.
او در ادامه می‌گوید: در بحث آینده پژوهی گفته می‌شود دهه آینده، دهه ریسک فاکتورهای زیستی است و همچنین باید شیوع سویه‌های مختلف ویروس را هم در نظر بگیریم یعنی تولید واکسن در حوزه پدافند زیستی یک ارزش افزوده جدی است و نمی‌توان برآورد پولی کرد که چقدر می‌ارزد. طبیعتاً ما در نظام سلامت دغدغه حفظ سلامت مردم را داریم و با توجه به عینیت بخشیدن به این مقوله باید پیش خرید کردن واکسن از تولیدات داخل و خارجی را در حد نیاز تأمین کنیم. البته حمایت صرفاً به معنای تأمین مالی نیست بلکه به همان نسبت حل مشکل فناورانه، حل مشکل بازار و هر آنچه می‌تواند حاکمیت در برندینگ واکسن‌های داخلی کمک کند مهم است.
چیوایی درپاسخ به اینکه برآورد شما از نیاز کشور به واکسن برای تزریق دوز سوم چیست؟ می‌گوید: درباره دوز بوستر به این جمع‌بندی رسیدند که 80 درصد ایمنی زایی ایجاد می‌کند باید تعداد تزریق دوز اول، دوم یا سوم واکسن را در نظر بگیریم و جمع این اعداد را دپو کنیم تا اطمینان حاصل کنیم به دست ما می‌رسد. آنچه تا الان دپو شده 45 میلیون دوز است که در انبار داریم این موجودی می‌تواند تا حدودی دوز سوم را پشتیبانی کند. البته ما معتقدیم برخی افراد که اقدام به تزریق واکسن نکرده‌اند سؤالات عمیق تری دارند و نیاز به جواب‌های پررنگ‌تری است برنامه پزشک خانواده می‌تواند در اقناع‌سازی این افراد کمک کند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: در ماه‌های آینده با تصمیماتی که گرفته شده، وضعیت خیلی بهتری خواهیم داشت و نتایج خود را قطعاً نشان خواهد داد.
به‌گزارش مهر، حجت‌الله عبدالملکی، با بیان اینکه در روز ۹ دی ماه، دشمن از ملت ایران مأیوس شد، اظهار کرد: مردم انقلابی، عاشورایی و حسینی ما در سال ۸۸، حضور متفاوتی از خود نشان دادند. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: دشمن، تمام تلاش خود را برای انتقام گرفتن از ملت ایران به کار گرفته است و می‌داند که این نظام و انقلاب با ده‌ها هزار شهید، آسیب نخواهد دید. عبدالملکی یادآور شد: اما دشمن با برخی اقدامات به‌دنبال انتقام گرفتن و ضربه زدن به ملت ایران است و یکی از این راه‌ها مسائل اقتصادی است. بنابراین وظیفه ما این است که با خدمت‌رسانی به ملت و حل مشکلات آنان این مکر و فریب دشمن را هم زمین بزنیم. عبدالملکی افزود: دولت سیزدهم، در شرایطی کار را آغاز کرد که حقیقتاً مشکلات بسیار زیادی وجود داشت. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: رئیس‌جمهور به ما دستور داده‌اند که وقت خود را صرف خدمت به مردم کنیم و به‌دنبال اینکه در گذشته چه اتفاقاتی افتاده، نباشیم. او افزود: رئیس‌جمهور مرتباً، نشست‌های اقتصادی را با وزرای مربوطه برگزار و گزارش‌های بیکاری، گرانی و معیشت مردم را از مسئولان دریافت و برای آن چاره اندیشی می‌کنند. وی تصریح کرد: یقیناً نتیجه این تلاش‌ها بزودی، خود را نشان خواهد داد. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تغییرات مدیریتی در دولت اشاره کرد و گفت: قطعاً در انتخاب افراد دقت مضاعفی صورت می‌گیرد.
وی تصریح کرد: مدیران کارآمد، فساد ستیز، انقلابی، دست پاک و مردمی با این پنج شرط به کار گرفته خواهند شد. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، یادآور شد: همزمان رصد مسائل و مشکلات در سطوح مختلف انجام می‌شود، رئیس‌جمهور تاکنون نزدیک به ۱۳ سفر استانی داشته و در هر سفر تعدادی از وزرا، ایشان را همراهی می‌کنند. عبدالملکی، هدف از این سفرها را بررسی مشکلات مردم از نزدیک عنوان کرد و گفت: یقیناً این سفرها به آشنایی با مشکلات مردم و حل و رفع آنها منجر می‌شود. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: بنا داریم هر ماه به اتفاق معاونین و مدیران وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، یک مسجد را در تهران یا شهرستان‌ها برای حل مشکلات مردم انتخاب کرده و در آن حضور داشته باشیم و مشکلات را از نزدیک بررسی و رفع کنیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معاونین، مدیران این وزارتخانه و رؤسای سازمان‌های تابعه، در دیداری صمیمانه با اهالی منطقه ۱۷ تهران (فلاح) در مسجد جامع ابوذر تهران، حضور یافت و تا پاسی از شب مشکلات و درخواست‌های مردمی را بررسی کرد. در این دیدار، مردم مشکلات و موضوعات مرتبط با وزارتخانه را در ارتباطی رو در رو و صمیمانه با دکتر عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیرانش مطرح کردند.

رضا حاجی آبادی
فعال حوزه اطلاع‌رسانی ایثار و شهادت
مارشال مک لوهان، عبارت مشهوری دارد که می‌گوید: «رسانه همان پیام است»؛ اینکه برای انتقال یک پیام نیاز به رسانه نباشد و پیام به خودی خود بتواند نقش رسانه را بازی کند کمی دور از ذهن است. پیامی که بتواند خود رسانه‌ای برای انتقال یک ارزش باشد، معمولاً یک خبر یا روایت از یک حادثه یا اتفاق نیست بلکه باید یک رویداد فرهنگی و مفهومی فاخر و تأثیر‌گذار باشد. «ایثار» با مفهوم مقدم داشتن دیگری بر خود در رساندن منفعت و دفع زیان یا دگرگزینی در شرایط برابر، فی‌نفسه فعلی متعالی و اخلاقی است. اگر ایثار و ایثارگری را یک رویداد فرهنگی و ارتباطی بدانیم با این نگاه، ایثار نه تنها از رسانه جدا نیست بلکه خود رسانه‌ای نقش‌آفرین است.
به عبارت دیگر ایثار و ایثارگری فی نفسه ذاته خود می‌تواند رسانه‌ای برای انتقال فرهنگ و نیز ارزش‌ها و هنجارهای اخلاقی، دینی و اجتماعی باشد. اراده و عمل آن کسی که برخلاف عادت و خلق و خوی بشری یعنی «حب ذات» دیگری را بر خود مقدم می‌داند دارای پیام است. از این منظر باید گفت یک درهم تنیدگی و ارتباط تنگاتنگ بین مقوله ایثار و رسانه وجود دارد بدان معنا که نفس فعل ایثارگری می‌تواند واجد پیام و دارای کارکردی رسانه‌ای باشد.
نگاه کنید به فداکاری علی لندی نوجوان ایثارگر ایذه‌ای که ۱۸ شهریور ۱۴۰۰، در یک حادثه آتش‌سوزی در خانه یکی از همسایگان اقوامش، جان دو زن سالمند را نجات داد. آیا اقدام این نوجوان در بذل جان برای هموطنان خود نیازی به شبکه‌ای از نظام رسانه‌ای و خبری برای اطلاع‌رسانی داشت یا اینکه نفس این اقدام فداکارانه و روایت این اقدام موجب شد جامعه و مردم ایثار او را همانند شهدا و ایثارگران مورد تقدیر قرار دهند؟
شهدا و ایثارگران با ترجیح دادن دیگری بر خود قصد قربت دارند. آنها به‌دنبال منفعت مادی و دنیوی نیستند؛ چیزی که شهدا و ایثارگران از آن می‌گذرند «جان» یعنی عالی‌ترین و گرانبهاترین سرمایه بشری است. سرمایه‌ای که بعد از بذل و بخشش آن چیزی از دنیای فانی برای انسان نمی‌ماند. اما ایثارگران این نهایت فداکاری را به قصد قربت الهی انجام می‌دهند و چون این فعل فی نفسه عملی فوق بشری است خود می‌تواند واجد پیام باشد.
قرن حاضر را باید عصر تبدیل عمل به رسانه دانست؛ عصری که در آن شهروند خبرنگاران و شبکه‌های اجتماعی جلودار انتقال پیام هستند. این سرعت انتقال پیام آنقدر سریع و بهنگام شده است که دیگر فرصتی برای دروازه‌بانی خبر و انتخاب عناصر خبری باقی نمی‌ماند. در این دنیای پرسرعت اعمال و افعال اخلاقی خود می‌توانند نقش رسانه و رسانه دارای پیام را بازی کنند. اگر ایثار و ایثارگری در جامعه‌ای فراگیر شود بدون تردید آن جامعه دارای قوی‌ترین و تأثیرگذارترین رسانه عصر خواهد بود.
در واقع می‌توان گفت رابطه رسانه با فرهنگ ایثار و شهادت یک رابطه دو سویه است. از یک جهت رسانه بر ترویج فرهنگ ایثار و شهادت بویژه در میان نسل نوجوان و جوان جامعه تأثیرگذار است و از سویی فرهنگ ایثار و مقاومت بر عملکرد رسانه اثرگذار می‌باشد چرا که فرهنگ ایثار و شهادت به‌دلیل برخورداری از مبنای اصیل اسلامی و ایرانی از پشتوانه‌های نظری و عملی عمیقی برخوردار است که می‌تواند محتوای لازم را بویژه در مقابل هجمه فرهنگی دشمن برای ما فراهم سازد.

جو کرونا در پایتخت آرام است

معاون درمان ستاد مقابله با کرونا استان تهران گفت: سکانس ژنی در آزمایشگاه‌ مرجع انجام می‌شود و اعلام می‌کنند که چند درصد تست‌های مثبت، اُمیکرون است. تعداد این تست‌ها کم است و عدد واقعی ابتلا به اُمیکرون در تهران نداریم.
به گزارش ایسنا، دکتر نادر توکلی با اشاره به اینکه جو کرونا در مراکز درمانی استان تهران آرام است، گفت: در حال حاضر در کم ترین حد بستری در سال ۱۴۰۰ هستیم و مشکل خاصی نداریم و خیلی از بیمارستان‌ها عملاً بیمار بستری کووید۱۹ ندارند. تعداد بستری به زیر ۱۰۰۰ نفر رسیده است و مرگ و میر استان هم کمتر از ۱۵ مورد و حتی برخی روزها یک رقمی است.
وی افزود: مراجعین سرپایی همچنان وجود دارند که البته شامل مبتلایان کرونا و آنفلوانزای فصلی به شکل همزمان هستند. حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ نفر روزانه به شکل سرپایی مراجعه می‌کنند که تعداد قابل توجهی مبتلا به آنفلوانزا هستند و تعداد موارد مثبت کرونا از کل تست‌هایی که اخذ می‌شود پنج درصد است.
او ادامه داد: چیزی که نگران آن هستیم شیوع بیش از اندازه سویه اُمیکرون است که می‌تواند درگیری زیادی از نظر وسعت ابتلا ایجاد کند؛ البته درخصوص شدت ابتلا به این سویه خیلی نگرانی نداریم.
وی تأکید کرد: بحث اساسی دیگر کودکان زیر ۱۰ سال هستند که طبق الگوی هر سال در این فصل بیماری تنفسی در بچه‌ها شیوع بیشتری پیدا می‌کرده که امسال هم این اتفاق افتاده است؛ البته به نظر نمی‌رسد تعداد قابل توجهی از این تعداد کرونا باشد.
توکلی با بیان اینکه در کل وضعیت آرامی داریم، درباره شیوع سویه اُمیکرون در پایتخت، اظهار کرد: کیت‌های تشخیصی PCR فقط کرونا را تشخیص می‌دهند و اینکه این کرونا کدام نوع از سویه‌ها است باید با سکانس ژنی ویروس بررسی شود. در همه جای دنیا مرسوم است که با سکوئنسینگ تعدادی از تست‌های مثبت، درصدی از ابتلا به نوع خاصی از جهش را اعلام می‌کنند و می‌گویند سویه غالب در آن منطقه چیست؛ مثلاً در امریکا سویه غالب، اُمیکرون است.
وی در ادامه بیان کرد: در ایران هم این کار در آزمایشگاه‌ مرجع انجام می‌شود و تعداد تست‌های مثبت را سکانس کرده و اعلام می‌کنند که چند درصد آن اُمیکرون است. تعداد موارد مستند در این زمینه کم است،زیرا تعداد این تست‌ها کم است و عدد واقعی ابتلا به اُمیکرون در تهران نداریم، عدد اعلامی بر اساس تعداد سکانس شده ثابت شده است.

کرونا جان ۳۴ نفر دیگر را گرفت

بنابر اعلام وزارت بهداشت، طی آخرین آمار ۳۴ بیمار کووید ۱۹ دیگر در کشور جان خود را به‌دلیل این بیماری از دست دادند.
به گزارش ایسنا، از نهم تا دهم دی ماه ۱۴۰۰ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، یک هزار و ۷۰۳ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که ۲۷۹ نفر از آنها بستری شدند.
مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۶ میلیون و ۱۹۴ هزار و ۴۰۱ نفر رسید. در طول این بازه زمانی ۳۴ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۱۳۱ هزار و ۶۰۶ نفر رسید. تاکنون ۶ میلیون و ۳۷ هزار و ۹۰ نفر از بیماران، بهبود یافته و یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند و دو هزار و ۶۹۴ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند، همچنین  ۴۱ میلیون و ۹۸۲ هزار و ۹۱۲ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.