مراسم روز بزرگداشت کتاب و کتابخوانی و کتابدار صبح دوشنبه همزمان با آغاز بیست و نهمین دوره هفته کتاب در تالار وحدت با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از مسئولان و اهالی کتاب و نشر در محل تالار وحدت برگزار شد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین بزرگداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار گفت: «کتابخانه‌ها و کتابداران جریان‌سازان اصلی فرهنگ ما هستند و ما باید تلاش کنیم که از طریق این میزان کتابخانه‌ها و کتابداران به عنوان نیروهای فرهنگی در صف، این نهضت کتابخوانی را محقق کنیم.» اسماعیلی در ادامه سخنان خود با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در حوزه فرهنگ گفت: «در حکمی که رهبر فرزانه انقلاب برای دوره جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی صادر نمودند، به صراحت به این نکته اشاره کردند که موضوع فرهنگ‌سازی و فرهنگ عمومی نه به عنوان یک کار تزئینی و حاشیه‌ای، بلکه به عنوان متن و اصل کار باید مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که انقلاب ما و نظام جمهوری اسلامی بر پایه مسائل فرهنگی بنا شده است.» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره تعاملات خود با مجلس شورای اسلامی در حوزه تأمین کاغذ گفت: «در برنامه‌هایی که به مجلس شورای اسلامی ارائه شد، شعار «ملی کردن صنعت نشر» را مطرح کردم تا به خودکفایی در این بخش برسیم و این موضوع را تکلیف خود می‌دانم؛ چرا که اگر این کار را انجام ندهیم و همچنان صنعت نشر ما به نرخ ارز وابسته باشد، کتاب گران از سبد مصرفی مردم حذف خواهد شد. ما با موضوع ملی شدن صنعت نشر هم به دنبال خودکفایی در بخشی از صنایع خود هستیم و هم به دنبال این هستیم که فضای خرید کتاب و کتابخوانی را در جامعه خود تسهیل کنیم.» همچنین اسماعیلی در نخستین جلسه شورای سیاستگذاری ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور در دولت سیزدهم گفت: «نقش مردم تصدیگری و نقش دولت تسهیلگری است و اگر می‌خواهیم دولت مردمی داشته باشیم باید حوزه‌های فرهنگی از سوی مردم اداره شود.»

مریم شهبازی
خبرنگار
بیست و چهارم آبان ماه، روز کتاب و کتابخوانی با شروع دوره دیگری از هفته کتاب همراه شد، رویدادی علمی- فرهنگی که به بیست و نهمین ایستگاه برپایی‌اش رسیده و علاقه‌مندان کتاب و کتابخوانی از سراسر کشورمان شاهد برنامه‌های متنوعی خواهند بود؛ برخی از این برنامه‌ها از سوی خود اهالی کتاب و تشکل‌های ادبی و بخش اعظمی هم از سوی متولیان فرهنگی برگزار می‌شوند.

فراهم کردن مقدمات برگزاری فیزیکی نمایشگاه کتاب
قبل از هر اشاره‌ای به ویژه برنامه‌های این روزها بد نیست خبری درباره برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران سال آینده بخوانید؛ در تازه‌ترین اظهارنظر علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران (مؤسسه مجری برپایی نمایشگاه‌های کتاب کشورمان)، او از آماده‌سازی مقدمات برای برگزاری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۱ به صورت فیزیکی خبر داد.
هرچند که یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ در گفت‌وگویی که به تازگی با «ایران» داشته تأکید کرده که شرایط برآمده از شیوع بیماری کرونا امکان پیش‌بینی در این زمینه را گرفته است. خواه ناخواه امکان برگزاری فیزیکی این نمایشگاه در سال آینده منوط  به تصمیم‌گیری ستاد ملی مقابله با کرونا است. امسال نمایشگاه کتاب تهران بنابر ضرورت‌ها همچنان به شکل مجازی و در زمستان پیش رو برگزار می‌شود.

تخفیف‌های وسوسه انگیز کتابفروشی‌ها
از بحث سرنوشت نمایشگاه کتاب سال آینده که بگذریم، یکی از اتفاقات شیرین مناسبت‌های اینچنینی ارائه تخفیف‌های قابل توجه از سوی ناشران و به ویژه کتابفروشان است. با این که فضای مجازی شرایطی برای ارتباط مستقیم ناشران با جامعه کتابخوان را فراهم کرده اما همچنان تأکید حتی خود اهالی نشر بر خرید کتاب از کتابفروشی‌هاست.
 اما بازگردیم به بحث تخفیف‌ها. گشت و گذاری میان صفحات ناشر- کتابفروشان یا  کتابفروشی‌ها کافی است تا به انبوهی از تشویق‌ها برای خرید همراه با تخفیف روبه‌رو شویم. در این بین آنهایی که از فضای مجازی هم غفلت نکرده‌اند شانس بیشتری برای جلب نظر مخاطبان، بویژه از طیف نوجوان و جوان دارند.
«انتشارات طوطی»، بخش کودک و نوجوان نشر فاطمی از تخفیف 15 درصدی آثار خود و از طرفی ارسال رایگان کتاب خبر داده است. متولیان کتابفروشی و نشر ثالث تخفیف بیشتری، برابر با 30 درصد را اعلام کرده‌اند. این تخفیف تنها به کتاب‌های ثالث محدود نشده، با مراجعه به هریک از کتابفروشی یا حتی سایت آن می‌توانید از آن بهره ببرید. برخی فروشگاه‌های کتاب همچون فروشگاه اینترنتی «سوره مهر» هم برای تشویق هرچه بیشتر به مطالعه، دست به معرفی برخی آثار خود زده‌اند. این معرفی‌ها برای آنهایی که بدون در دست داشتن فهرست از پیش نوشته شده قدم به کتابفروشی‌ها گذاشته یا سری به سایت‌های فروش می‌زنند راهنمایی خوبی خواهد بود.
در کنار تخفیف‌های کتابفروشان، این روزها تا پایان هفته کتاب می‌توان شاهد تخفیف 20 درصدی طرح پاییزه کتاب هم بود، البته برای بهره‌مندی از این یارانه، سقف خرید 300 هزار تومانی در برابر ارائه کد ملی در نظر گرفته شده است.
با این حال برخی کتابفروشی‌ها و ناشر کتابفروشان پای فراتر از این طرح ملی گذاشته و بنابر امکانات خود اعلام کرده‌اند که بدون درنظر داشتن هیچ سقفی می‌توان از آنها خریداری کرد.
این روزها، همان طور که اشاره شد در سراسر کشورمان شاهد برنامه مختلفی، هم برای طرح مشکلات نشر و به منظور برنامه‌ریزی برای حل آنها هستیم و هم برنامه‌هایی با هدف تشویق هرچه بیشتر به کتابخوانی و جلب توجه عموم مردم به این یار قدیمی است که طی روزهای آینده اطلاعات بیشتری در اختیارتان خواهیم گذاشت.

اعظم کیان افراز
ناشر، نویسنده و پژوهشگر
یکی از مهم‌ترین اتفاقات طی برگزاری هفته ملی کتاب، فراهم شدن امکانی برای جلب توجه بیشتر متولیان و همه آنهایی است که در حیطه فرهنگ کاری از عهده‌شان ساخته است. از مواردی که در این قبیل مناسبت‌ها باید به آن توجه داشت، مسائل و مشکلات پیش روی فعالان نشر است. از این طریق فرصت بهتری  برای تعامل با مسئولان ایجاد می‌شود، به گمانم یکی از مهم‌ترین معضلاتی که چند سالی است گریبان صنعت نشرمان را گرفته، رشد بی رویه  انتشار غیرقانونی کتاب‌های پرفروش ناشران است. البته مدیران دولت سیزدهم در این رابطه قول‌هایی داده‌اند و اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران هم قرار شده با جدیت بیشتری برای کوتاه کردن دست ناشرنماها کار کند. با این حال بد نیست که نکاتی هم خطاب به جامعه کتابخوان بگویم؛ گفته‌ای با هدف کمک به افزایش آگاهی و از طرفی تأکید به خرید کتاب از فروشگاه‌ها و سایت‌های قانونی.  امیدوارم رسانه‌ها همراهی کنند تا مردم بدانند آن کتاب‌هایی که با تخفیف‌های نامتعارف، بیش از 40 درصد و حتی گاهی تا 70-60 درصد به فروش می‌رسند آثار پرفروش ناشرانی هستند که برخی ناشرنماهای سودجو آنها را غیرقانونی منتشر کرده‌اند. نمی‌توان منکر این شد که همراه با تلاش برای ایجاد موانع قانونی و بازدارنده در جهت جلوگیری از فعالیت ناشرنماها باید در راستای فرهنگ‌سازی هم تلاش کرد؛ اتفاقی که مشابه آن را در عرصه سینما هم شاهد بودیم، خود اهالی هنر همراهی کردند و حالا کمتر خانواده‌ای است که فیلم‌های سینمایی کپی غیرقانونی را تهیه کند. به چنین اهتمامی در عرصه کتاب هم نیاز داریم چراکه در صورت ادامه انتشار این کتاب‌ها، چرخه عظیمی از صنعت نشرمان آسیب می‌بیند. در این بین امیدوارم تلاش‌ها از دریچه مراجع قانونی و مسئولان هم سرعت بیشتری پیدا کند.

گروه فرهنگی/ ششمین جشنواره فصلی و بین‌المللی آرتونیست که شامل عکس، کارتون و نقاشی دیجیتالی می‌شود از 12 آبان ماه به صورت مجازی برگزار شده و تا 29 آذر ماه ادامه خواهد داشت. به گزارش ایرنا، این جشنواره مردمی که شعارش اشاعه فرهنگ ایرانی در دنیاست، 4 بار طی سال به صورت مجازی برگزار می‌شود و یک بار هم نمایشگاهش به صورت فیزیکی برگزار می‌شود. داوود یاراحمدی دبیر این جشنواره فصلی درباره اهداف جهانی جشنواره آرتونیست می‌گوید: «جشنواره آرتونیست یک جشنواره مردمی است و شخصاً یک عده کارتونیست و گرافیست و نقاش دور هم جمع شده‌اند و زیر لوای یک تفکر خاص و در راستای سیاستگذاری برای اشاعه فرهنگ ایرانی در سطح جهان با روند و رویکرد هنر آن را برگزار می‌کنند. این جشنواره برخلاف تمام تاریخچه هنر جهان در سال چهار بار برگزار می‌شود و بسیار کار سنگینی است، چون هماهنگی‌هایش در داخل و خارج از کشور کار سختی است. داورانی هم که انتخاب می‌شوند، در بهترین حالت ممکن و شاخص‌ترین داوران جهانی و هنرمندان مطرح دنیا هستند که حرف برای گفتن دارند. قرار است در گام‌های بعدی فیلم کوتاه و کالیگرافی را اضافه کنیم.» دبیر این جشنواره درخصوص اینکه چگونه بودجه این جشنواره تأمین می‌شود؟ تصریح کرد: «بودجه جشنواره اعم از هزینه‌های جاری و جوایز را از طریق شرکت‌های مختلف که با آنها گفت‌و‌گو می‌کنیم و موضوعی  را که مدنظرشان است وارد جشنواره می‌کنیم و آنها بخشی از هزینه‌ها را تقبل می‌کنند. اعم از چاپ کتاب، جوایز  یا اینکه هزینه درج آگهی در کتاب را می‌گیریم و جشنواره را برگزار می‌کنیم.» یاراحمدی درباره موضوع آثار توضیح داد: «در این جشنواره هنرمندان با موضوعات آزاد می‌توانند شرکت کنند. اما یک موضوع خاص هم همیشه داریم. اینکه از منظر طنز به سیاستمداران هر کشور پرداخته شود. هر آنچه می‌توان تحت عنوان سیاست از آن یاد کرد مثل جنگ و صلح، کمپین‌های خیابانی یا بحث تبلیغات و انتخابات که از نگاه طنز به آن پرداخته می‌شود.» او در ادامه درباره متفاوت بودن این جشنواره از سایر جشنواره‌ها توضیح داد: «شورای سیاستگذاری این جشنواره بر خلاف همه جشنواره‌های جهانی از کشورهای مختلف تشکیل شده است. 20 عضو از کشورهای خارجی هم داریم از آلمان، اسپانیا، قطر، عراق، عمان، سوریه و... مزایای این کار این است که جهانی بودن را درست تعریف کردیم.»