شانگهای دیلی (چین)
«شی جین پینگ»، با اشاره به اهمیت رود زرد، دومین رود بلند چین به عنوان سد اکولوژیکی، منبع مهم اقتصادی و نماد فرهنگی کشورش، بر لزوم نگهداری از آن تأکید کرد. او این رود را در حالی منشأ بزرگ آبادانی و پیشرفت پایدار چین خواند که در حال حاضر حدود 12 درصد جمعیت این کشور از این رود بهره میگیرند.
لوتم (تونس)
نمایندگان پارلمان اروپا خواستار بازگشت به دموکراسی و از سرگیری فعالیت پارلمان تونس در اسرع وقت شدند و از مقامات این کشور خواستند تا نقشه راه روشنی برای بازگشت دولت به روند عادی اعلام کنند. قطعنامه پارلمان اروپا که در واقع اهرم فشاری بر رئیس جمهوری این کشور بود، با 534 رأی موافق و تنها 45 رأی مخالف تصویب شد.
واشنگتن پست (امریکا)
یک قاضی فدرال در امریکا شکایت یکی از شبه نظامیان سابق افغان برای حبس ناحق در زندان گوانتانامو را پذیرفت تا برای نخستین بار در 10 سال اخیر پرونده یک زندانی در برابر دولت امریکا قرار گیرد. با وجود رأی این قاضی در واشنگتن هنوز زمان دقیقی برای آزادی این زندانی مشخص نشده است چراکه احتمال اعتراض دولت بایدن وجود دارد.
بنفشه غلامی/ «رجب طیب اردوغان» در میانه بحران اقتصادی نفسگیر کشور خود، با تهدید 10 سفیر خارجی به اخراج از ترکیه، آنکارا را در بحران سیاسی جدیدی قرار داد.
بحران در روابط خارجی ترکیه با 10 کشور عموماً اروپایی پس از آن رخ داد که سفرای 10 کشور شامل امریکا، کانادا، فرانسه، فنلاند، دانمارک، آلمان، هلند، نیوزیلند، نروژ و سوئد در بیانیه مشترکی، خواهان آزادی «عثمان کاوالا»، تاجر و فعال حقوق بشری سرشناس ترکیه شدند؛ مردی که بهدلیل چندین و چند اتهام از اعتراضات ضد دولتی 2013 گرفته تا کودتای 2019 دستگیر شده است و روند قضایی او در حال انجام است. بهگزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، این بیانیه مشترک، روز پنجشنبه، «رجب طیب اردوغان» که علاقهمندیاش به ایفای نقش سیاسی و نظامی فراتر از مرزهای کشور خود، ترکیه را در بحرانهای عدیدهای قرار داده است، طوری خشمگین کرد که با وجود احضار این سفرا به وزارت خارجه ترکیه، شخصاً آنها را تهدید به اخراج از خاک ترکیه کرد. «اردوغان» در بازگشت از نیجریه، در فرودگاه به خبرنگاران گفت که به «مولود چاووش اوغلو»، وزیر خارجه خود تأکید کرده است که: «آنکارا نمیتواند بیش از این پذیرای این افراد باشد.» او سپس خطاب به این سفیران گفت: «فکر کردید که هستید که میخواهید به ترکیه درس دهید؟» اشاره او به بخشی از بیانیه مشترک این سفرا بود که دستگاه قضایی ترکیه را متهم به بیاحترامی به دموکراسی و تخطی از قانون کردهاند.
«اردوغان» در حالی وارد چالش مستقیم با سفرای 10 کشور غربی شده است که در منطقه نیز درگیر چالشهای بسیاری است. در حالی که ترکیه در چند سال اخیر در تلاشی بیوقفه برای تثبیت حاکمیت خود در بخش ترک نشین قبرس است و رویاروییهایی با بخش رومی این کشور داشته است، دارای روابط پر چالشی با سوریه نیز هست و از جمله «اردوغان» روز پنجشنبه در حالی که میدانست طبق توافقهای قبلی روز جمعه (دیروز) وزارت خارجه کشورش، نشستی مشترک با سوریه و ایران بر سر مسائل سوریه دارد، در فرودگاه آنکارا به حمایتهای خود از مخالفان دمشق که در ادلب به سر میبرند ادامه داد. او ارتش سوریه را تهدید کرد و مدعی شد ترکیه اگر لازم بداند، با سلاحهای سنگین به تحولات ادلب پاسخ میدهد. این در حالی است که شماری از کشورهایی که دارای منافعی در لیبی هستند نیز به ترکیه بابت اقدامات آن در لیبی هشدار دادهاند. در جدیدترین این واکنشها، پنجشنبه یونان، قبرس و مصر در پایان نشست سه جانبه رهبران سه کشور در آتن در بیانیهای از ترکیه خواستند دست از ماجراجوییها در لیبی بردارد. ترکیه جدا از اینها در یک سال اخیر روابط پر چالشی هم با امریکا بر سر خرید اس 400 از روسیه داشته و اکنون نیز امریکا را تهدید کرده که باید پول مسدود شده ترکیه بابت خرید جنگندههای اف 35 را به آنکارا پس دهد.
چالشهای پر شمار «اردوغان» در سیاست خارجی در شرایطی روزبهروز در حال افزایش است که وی در داخل کشور خود، جدا از مشکلات سیاسی و رویاروییهای مداوم با منتقدان داخلی، با بحران کم سابقه اقتصادی در دوران حاکمیت خود بر ترکیه مواجه بوده است. به گزارش «سیانبیسی»، روز گذشته لیره ترکیه در بدترین وضعیت خود قرار گرفت و در ادامه سقوطهایش از ماه سپتامبر تا کنون ارزش آن به 9.63 لیر در مقابل یک دلار تنزل یافت. این سقوط در حالی رخ داد که بانک مرکزی ترکیه روز پنجشنبه با هدف ایجاد تثبیت در بازار نرخ بهره را برای دومین بار در چند ماه اخیر کاهش داد و به 16 درصد رساند. سیاستی که به نظر نمیرسد فایده چندانی داشته باشد و احتمالاً جهان شاهد بازگشت ترکیه به مشکلات دهه 1990 خود خواهد بود.
مجموع بحرانهای سیاسی خارجی و داخلی و همچنین بحران اقتصادی ترکیه باعث شدهاند، محبوبیت «رجب طیب اردوغان» بشدت تنزل یابد و در حالی که در اوایل دهه 2000 محبوبترین سیاستمدار ترکیه با میزان محبوبیتی کم نظیر بود، اخیراً در نظرسنجی «متروپل»، با 41 درصد محبوبیت، در رده چهارم سیاستمداران محبوب در ترکیه قرار گرفت. این در حالی است که «منصور یاواش»، شهردار آنکارا که مخالف اردوغان است با 56 درصد آرا محبوبترین سیاستمدار ترکیه است و «اکرم امام اوغلو»، شهردار استانبول که او نیز مخالف اردوغان است، با 47 درصد و «مرال آکشنر»، رهبر حزب «خوب» با 44 درصد در رده دوم و سوم محبوبیت قرار گرفتهاند.
پوتین: پذیرش رسمی دولت طالبان دور نیست
دو روز پس از برگزاری نشست مسکو با محوریت حمایت از افغانستان، رئیس جمهوری روسیه از درخواست اصلی طالبان درباره آزادسازی داراییهای ارزی کشورشان در خارج حمایت کرد و کشورهای غربی را مسئول رخدادهای افغانستان دانست.
به گزارش ایسنا به نقل از آناتولی، «ولادیمیر پوتین» با بیان اینکه کشورهایی که در 20 سال گذشته در افغانستان حضور داشتهاند و در این کشور جنگیدهاند باید در گام نخست برای حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی این کشور، داراییهای خارجی آن را آزاد کنند، تلاشهای طالبان در مقابله با تروریستهای داعش در افغانستان را ستود. وی گفت: «طالبان در مسیر مقابله با داعش تلفات بسیاری داده است. نقش پاکستان در سازش افغانستان اهمیت زیادی دارد چرا که اسلامآباد یکی از بازیگران اصلی در منطقه محسوب میشود.» رئیس جمهوری روسیه درباره به رسمیت شناخته شدن طالبان نیز افزود: «به نظر من این اتفاق دور نیست. موضع روسیه حرکت در این مسیر است. «جو بایدن» درستترین تصمیم را برای نیروهای خود از افغانستان گرفت اما حالا هم ایالات متحده و هم اروپا نباید مسئولیت تحولات فعلی و آینده آن را نادیده بگیرند.»
پوتین مسکو را حامی افغانستان در حال توسعه و آرام، عاری از تهدید تروریست و قاچاق مواد مخدر خواند و افزود: «برای رسیدن به این شرایط به افغانستان در مسیر احیای اقتصادش کمک میکنیم.»
خاطرات یک دیپلمات
روایت گمشده
فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری
بی توجهی عرفات به مسائل مشترک با سوریه
عرفات به ناگاه موضوع بحث را تغییر داده، با پرداختن به مشکلات دانشجویان کرانه باختری با نیروهای اشغالگر، از بخل ورزی عربها در کمک به فلسطینیها گلایه کرد و افزود به کمکهای مالی فوری نیازمند است. سپس به یکی از اعضای غیر اصلی هیأت همراه خود مجال داد تا درباره مشکلات آموزش و پرورش و بهداشت در کرانه باختری، سخن سرایی کند. عرفات با این روش، کاری کرد که رئیسجمهوری اسد به پیشنهاد نخستین او در آغاز کلامش درباره بینتیجه بودن مذاکرات و نیاز به توقف آن، بازنگردد. رئیسجمهوری نیز با صبوری به سخن سرایی درازدامن درباره مشکلات فراروی اهالی کرانه و نوار غزه، گوش فراداد و در پایان پرسید چه انتظاری از سوریه دارید؟
عرفات گفت: اختلافها میان ما هرقدر باشد، نمیتوانیم بدون رایزنی و توافق با یکدیگر پیش برویم. به نظر میرسید که اهداف عرفات از این ملاقات در همین چهارچوب تنگ میگنجید، در حالی که ما در پی آن بودیم که هماهنگیها را نظام مند کرده و در چهارچوب برداشتمان از راه حل فراگیر همچون عامل قدرتی برای همه و بازدارنده اسرائیل از بازی با ما و مهار روندهای جداگانه مذاکراتی، نوعی روابط تکاملی با رهبری فلسطین ایجاد کنیم. من که عرفات را متفاوت با عرفاتی میدیدم که به سخنانش در شورای وزیران خارجه اتحادیه عرب گوش داده بودم، به نظرم رسید این مانور را انجام داده تا بداند مذاکرات با سوریه به کجا رسیده است، ضمن اینکه از جریان امور در مرج الزهور و اظهارات برخی تبعید شدگان نیز نگران بود که بازتابهای آن در سراسر جهان پیچیده بود. نمی دانم آیا مشکل از ناتوانی رسانهای و همچنین سیاسی ما بود که نمیتوانستیم برداشت استوار خود را به عرفات برسانیم که سوریه حتی اگر رهبری اش اراده کند نمیتواند همانند مصر به تنهایی راه حلی را با اسرائیل دنبال کند؛ یا عرفات نمیخواست بپذیرد که سوریه با مسأله فلسطین ارتباط عمیق دارد و مصلحت ملی - و نه فقط قومی - سوریه مستلزم آن است که این ارتباط، همیشگی و نهادینه و تزلزلناپذیر بماند. با همه اینها به هیأت مذاکره کننده سوریه در واشنگتن یک بار دیگر دستور داده شد که هیأت فلسطینی را از همه تحولات روند سوری خبردار کند.
حمایت «بایدن» از تایوان در برابر چین
در پی افزایش تنشها در نزدیکی تنگه تایوان، «جو بایدن» بر تعهد امریکا در قبال این جزیره تأکید و از حمایت از آن در برابر چین دفاع کرد.
بهگزارش ایسنا به نقل از رویترز، رئیس جمهوری امریکا در حالی از تعهد به تایوان خبر داد که واشنگتن باوجود ملزم بودن به تأمین شرایط و تجهیزات دفاعی برای تایوان، مدتها است که سیاست «ابهام استراتژیک» را در پیش گرفته است. خاویر چانگ، سخنگوی دفتر ریاست جمهوری تایوان نیز در واکنش به اظهارات بایدن گفت: در صورت جلب حمایت امریکا، نه تسلیم فشار میشویم و نه پیشروی عجولانه خواهیم داشت.
نگرانیهای عاجل و مهم جهان
مادلین آلبرایت / وزیر خارجه سابق امریکا
ابراهیم گمبری / وزیر خارجه پیشین نیجریه
مترجم: وصال روحانی
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در گزارش جدیدش تحت عنوان «برنامه مشترک ما» تأکید کرده است که به قصد غلبه کامل جهانیان بر پاندمی کرونا و ضایعات آن باید وحدت و اعتمادی کامل بین مردم عادی و سران و مسئولان کشورها شکل گیرد ولی در آستانه 25 اکتبر (3آبان)، روز موسوم به «سازمان ملل» باید متذکر شد که ساختن یک جهان تازه به موارد و اصولی نیاز دارد که برخی از آنها در هیچیک از عهدنامههای قبلی این سازمان و یا اساسنامه سایر بنیادهای بینالمللی جایی ندارد.
گوترش تصریح کرده است که زمانه فعلی، زمانی مناسب برای ورود به جنگهای تازه سیاسی و تسویهحسابهای اقتصادی نیست و برعکس عصری مختص صلح و قصد کشف ابزار و برقراری ارزشهایی است که دنیای کنونی را از ورطه سقوط اقتصادی و مرگومیرهای هولناک کرونایی بیرون کشد. از دید او ارتقای هر چه بیشتر فرآوردههای تکنولوژیک و استفاده از امکانات فوق مدرن و دیجیتال فقط بهشرطی سودمند و در ساخت یک دنیای تازه مؤثر است که اولاً به منافع نسل جوان بیندیشیم و ثانیاً نسل کنونی را از عواقب وخیم بیکار شدنها و هیولای پاندمی مبرا سازیم.
گوترش در مرامنامه تازه پیشنهادیاش همچنین بر دغدغههای همیشگی مانند تغییرات آب و هوایی و بیتوجهی برخی کشورهای بزرگ به این مسأله و حتی مأموریتهای فضایی نیز تأکید کرده است اما ضمن تأیید آنها باید یادآور شد که جهان در واپسین ماههای سال 2021 نگرانیهای بسی مهمتر و عاجل دارد.
بحرانهای اقتصادی شرایط زندگی در کشورهای بسیاری را چنان سخت کرده که مردم حتی از تأمین اجناس ضروری و اولیه زندگیشان عاجز هستند. ضمن اینکه دولتهای اکثر این کشورها در شرایطی که نه پول و اعتبار سابق را دارند و نه صاحب زیرمجموعههایی توانا و صنایع و شرکتهایی مستقل هستند، از فقدان ابزار ضروری برای حمایت کافی از مردم رنج میبرند. جهان نیز به درجهای از ضعف در برابر پاندمی کرونا و آشفتگیهای اجتماعی و اقتصادی رسیده که اگر چیزی بهنام «فرایند نظمدهی عمومی به همه کشورها» با یک ساز و کار مشترک و توانا فراهم و موجود بود، تنها راه برای شروع حرکت به سوی دنیایی تازه، اجرای چنین پروسهای بود.
برای رساندن اجلاس عمومی 25 اکتبر سازمان ملل به بالاترین سطح کارایی و تأثیرگذاری قدری دیر شده اما گوترش و همکارانش باید به اجلاس بعدی که بهار 2022 برپا خواهد شد، بسیار جدیتر فکر کنند و آن گردهمایی را با امیدآفرینیهای بیشتری برای جهان همراه سازند. این در حالی است که گوترش در فراخوان تازهاش به کشورهای جهان بهگونهای در مورد برپایی یک گردهمایی تازه بهنام «اجلاس آینده» در ماه سپتامبر2022 و نقش آن در ساخت دنیایی بدون پاندمی و بحران اقتصادی داد سخن داده که انگار جهان برای رسیدن به چنین نقطهای مهیا و عاری از همه عیبها و کمبودهایی است که شماری چشمگیر از کشورها را به وضعیت سراسر استیصال کشانده است.
در چنین هنگامهای بهترین و عاقلانهترین کار، برگزاری هرچه بیشتر میزگردهای کشف و حل مشکلات عاجل کشورها و تشکیل کارگروههایی است که وظایف آنها شناسایی مشکلات ویژه هرکشور و تعیین راه حل آنها باشد. یک سیستم عمومی و فراگیر برای حل آنچه گوترش «بحران مشترک جهانی» نامیده است، فقط در زمانی امکانپذیر است که برای هر یک از کشورهای عضو یک بررسی مختص و مجزا صورت گیرد و سپس نقشه راه اختصاصی برای پایان دادن به کاستیهای آنان تعیین شود. تنها بعد از بازیابی نسبی توان آنها و رسیدنشان به یک سطح سلامتی متوسط است که میتوان تمامی آنها را زیر چتر مشترکی جای داد که گوترش آن را «سیستم بینالمللی اداره جهان» نامیده است.
منبع: Project Syndicate