زهرا کشوری
خبرنگار
افت آب‌های زیرزمینی تنها به فرونشستی که از اصفهان تا شیراز را شکاف داده و در جنوب تهران به کمین راه‌آهن سراسری نشسته، محدود نمی‌شود. وحید جعفریان مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل‌ها در گفت‌و‌گو با «ایران»، متهم اصلی طوفان‌‌های گردوغبار و ماسه را عدم مدیریت مطلوب آب و افت آب‌های زیرزمینی اعلام می‌کند و از وقوع طوفان شدید در ۵ استان کشور به‌دنبال خشکسالی بی‌سابقه سال ۱۴۰۰ خبر می‌دهد. به‌گفته جعفریان، این گرد و غبارها بزودی با سرعتی بسیار زیاد زندگی در خوزستان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و خراسان جنوبی و کرمان را سخت می‌کند‌. او درباره مهاجرت بیشتر اهالی این استان‌ها به‌دنبال طوفان گردوغبار هشدار می‌دهد و می‌گوید: «طوفان مرز نمی‌شناسد و خسارت آن به‌همین پنج استان محدود نخواهد شد.»
براساس آمارهای او ۳۰ میلیون هکتار از عرصه‌های کشور تحت تأثیر فرسایش بادی هستند. این عرصه‌ها قابلیت وقوع گردوغبار و حرکت شن‌های روان را دارند.
طوفان‌های شن زمین‌های کشاورزی را دفن می‌کنند و مناطق مسکونی را خالی از سکنه می‌کنند، جاده و خطوط ریلی را از مسیر رفت و آمد اهالی خط می‌زنند.
به‌گفته جعفری، شرایط اقلیمی، استان‌های بحرانی را آسیب پذیر‌تر کرده و شدت این رخداد را تقویت می‌کند‌.
او از اصلاح رویکرد‌های سازمان جنگل‌ها، منابع‌ طبیعی و آبخیزداری کشور در سال ۱۴۰۰ برای کاهش عوارض این بحران‌ها خبر می‌دهد‌.
سازمان جنگل‌ها در برنامه مقابله با بیابان‌زایی بنا را بر مشارکت مدیریتی در مناطق گذاشته است‌. این سازمان پیش از این برنامه‌هایی چون پروژه ترسیب کربن (رسوب کربن در خاک و اندام‌های گیاهی)، منارید (مدیریت یکپارچه منابع طبیعی تجدید شونده) و... را در استان‌های بحرانی انجام داده و نتیجه آنها را در سایر استان‌ها تکرار کرده است. این برنامه‌ها هرچند به توانمندی برخی از جوامع در مناطق بیابانی و ایجاد جنگل‌های دست کاشت منجر شده اما هرگز نتوانسته به پای سرعت افزایش مناطق بیابانی‌ برسد‌. جعفری حفر چاه‌های بی‌رویه، سدسازی‌ها، عدم تخصیص حقابه تالاب‌ها را از جمله دلایل بیابانی شدن دشت‌های حاصلخیز کشور می‌داند. او یکی از دشت‌های بحرانی را که کانون ریزگرد‌ها ست جلگه خوزستان می‌داند که تا یکی دو دهه گذشته حاصلخیزترین زمین‌های کشاورزی را در خود جای داده بود. خشک شدن تالاب‌ها و افزایش ریزگردها مردم این استان را مثل سیستان و بلوچستان به‌ سمت مهاجرت اجباری برد‌ه‌ است.
جعفری از جمله برنامه‌های سازمان جنگل‌ها برای تثبیت بیابان را طبیعت‌گردی، پرورش گیاهان‌ دارویی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و قرق اختصاصی می‌داند. او ایجاد دومیلیون هکتار جنگل انبوه دشت کاشت را از جمله طرح‌های موفق منابع طبیعی می‌داند. جعفری ایجاد پوشش گیاهی، کمک به پرورش دهندگان شتر و تأمین چوب لازم برای صنایع چوب را از پیامدهای مثبت طرح‌های بیابان‌زایی برمی‌شمرد.
این مسئول انجام عملیات در ۵۰ هزار هکتار از عرصه‌های بیابانی را برنامه ۱۴۰۰ منابع طبیعی اعلام می‌کند و می‌گوید: «ایده‌ها و طرح‌ها را در ابتدای سال پایش کردیم. تدوین سیاست‌ها و قوانین را در برنامه هفتم توسعه دنبال می‌کنیم. همچنین باید حمایت و تشویق‌هایی برای جلب بنگاه‌های مالی و سرمایه گذاری‌های کوچک به‌وجود بیاوریم.»
او ایجاد منابع اعتباری متنوع را از جمله ضرورت‌های حل معضل ریزگردها در مناطق بحرانی می‌داند و می‌گوید: «اگر فقط به اعتبارات دولتی تکیه شود از نظر اصول پایداری با چالش مواجه می‌شویم‌. باید مشارکت گروه‌های مختلف را بالا برد‌.»
او بهره برداران‌ محلی، صاحبان حقوق عرفی، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و بنگاه‌های اقتصادی را از جمله گزینه‌های جذب سرمایه اعلام می‌کند و اعتقاد دارد که آنها باید در راستای مسئولیت اجتماعی در احیای منابع طبیعی ایفای نقش کنند‌.
جعفری از جمله سرمایه‌گذاران این حوزه را صاحبان صنایع معدنی می‌داند و می‌گوید: «برخی از این صنایع فعالیت‌های خوبی در تثبیت ریزگردها در مناطق کویری دارند.»
او مدیریت منابع آب و افت آب‌های زیرزمینی را بزرگ‌ترین عامل بیابان زایی کشور می‌داند و می‌گوید: «طوفان شن چهره خشنی دارد. هر آبادی و سبزه را دفن می‌کند‌. از هجوم شن‌های روان، ناپایداری خاک و پوشش گیاهی به جای می‌ماند‌.»
او ایجاد ۱۰۰ هزار هکتار جنگل‌ را کمربند ایمنی شهر کرمان برمی‌شمرد و می‌گوید:«الان جز ریش سفیدان و گیس سفیدان کسی یادش نمی‌آید طوفان‌های شن با کرمان چه کردند.»
جعفری انتخاب رئیس کارگروه ملی بیابان زایی توسط رئیس جمهوری در ابتدای دولت سیزدهم‌ را دارای پیام مهمی می‌داند و می‌گوید: «این انتخاب نشان می‌دهد که دولت به مسأله بیابان زایی توجه ویژه دارد‌.»
اعتبارات بیابان زایی در جازموریان قطع شد
مردم جازموریان هنوز به‌خاطر دارند که جازموریان ۵۰_۴۰ سال پیش قرار بود مرکز فروش علوفه به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس شود. اما حالا حمزه احمدی مدیرکل منابع طبیعی به «ایران» می‌گوید: «یک‌ میلیون و ۲۶۰ هزار هکتار از جنوب کرمان عرصه بیابانی است و ۳۰۰ هزار هکتار آن عرصه کانون‌های بحران فرسایش بادی است.
او سدسازی را یکی از علل اصلی خشک شدن جازموریان می‌داند و می‌گوید: «جازموریان قطب کشاورزی است‌ اما طوفان شن هر بار به منازل مسکونی و زمین‌های زراعی خسارت می‌زند. پیش از این اراضی گسترده‌ای از کشاورزان زیر طوفان شن گم شد.» او این اتفاق را باعث بی‌رغبتی جوانان و مهاجرت آنها می‌داند.
احمدی می‌گوید: «شرایط بحرانی جنوب کرمان نیازمند یکسری اقدامات ویژه است. سال ۹۸_۹۹ اعتبار خوبی اختصاص یافت. ۴۰۰‌ هکتار نهالکاری شد. تله رسوبگیر زدیم و کانال حفر کردیم‌. قرق اختصاصی ایجاد کردیم. این فعالیت‌ها باعث شد تا آسیب کمتری به پایین دست برسد اما اعتبارات قطع شد و این فعالیت‌ها ادامه نیافت.»
او اعتقاد دارد اگر جازموریان حمایت شود و اعتبارات برسد نهال رایگان در اختیار کشاورزان قرار داده می‌شود تا اطراف مزارع بکارند‌ هم سد دفاعی در مقابل طوفان و فرسایش بادی ساخته می‌شود هم فروش چوب آن به درآمدزایی بیشتر منجر می‌شود‌.
او می‌گوید: «طوفان فقط مزارع کشاورزی را از بین نبرد بسیاری از گونه‌های مرتعی و جنگلی هم در این هجوم بی‌امان آسیب دیدند.»
خراسان جنوبی استان بی‌دفاع!
طوفان ۳۲ منطقه استان خراسان جنوبی را تحت تأثیر دارد. وضعیت ۲۸ کانون آن بحرانی است. یوسفی رئیس اداره بیابان خراسان جنوبی در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: «۸۸۰ هزار هکتار از وسعت استان را مناطق بیابانی با شن‌های روان تشکیل می‌دهد.»
وضعیت خراسان جنوبی آنقدر شکننده است که سازمان ملل در دهه ۸۰ پروژه بین‌المللی ترسیب را با هدف حفاظت از منابع طبیعی، ایجاد شغل پایدار و جلوگیری از مهاجرت مرزنشینان در این استان اجرا کرد‌.
یوسفی هم اعتبارات تخصیص یافته در سال ۹۸-۹۹ را خوب ارزیابی می‌کند و می‌گوید: مالچ پاشی با هدف کنترل شن‌های روان انجام گرفت‌. این مالچ پاشی با هدف ایمنی جاده‌های مواصلاتی انجام گرفت. جاده یزد-طبس شریان اتصال استان‌های غربی، جنوبی و مرکزی به مشهد است. راه‌آهن یزد_ طبس -سبزوار دوستی هم در این مسیر است‌.»
او این مالچ پاشی را باعث کاهش شدید تصادفات مرگبار در این مسیر و کاهش هزینه پاکسازی هر روز مسیر راه‌آهن می‌داند‌ و می‌گوید: «مسئولان راه‌آهن می‌گویند تا پیش از این عملیات پیمانکار همیشه در حال پاکسازی راه‌آهن بود اما الان پاکسازی‌ها در محدوده زمانی طولانی و با هزینه کمتر انجام می‌شود‌.»
او هم نسبت به افزایش مهاجرت‌ها به‌دنبال روان شدن طوفان‌های شن هشدار می‌دهد و می‌گوید: «مرزها نباید خالی از سکنه شوند‌.»

اردبیل - رئیس جمهوری و تنی چند از اعضای هیأت دولت امروز در هشتمین سفر استانی به استان اردبیل سفر می‌کند.
مردم استان اردبیل انتظار دارند که در جریان سفر یک روزه رئیس جمهوری به این استان، تأمین مالی طرح‌های آب‌محور و راکد بخش کشاورزی این استان مورد توجه قرار گرفته و در این زمینه پیشنهادهای اجرایی به تصویب برسد.
به‌گزارش ایرنا، بخش کشاورزی استان اردبیل با تولید سالانه ۴.۵ میلیون تن محصول، ظرفیت‌های بالایی در زمینه تأمین امنیت غذایی کشور دارد ولی استفاده حداکثری از این توانمندی‌ها، نیازمند توجه ویژه دولت و سرمایه‌گذاری کلان در اجرا و تکمیل طرح‌های آب محور است. ۷۵۰ هزار هکتار از اراضی استان اردبیل کشت می‌شود که ۴۰ هزار هکتار آن باغ، ۲۲۵ هزار هکتار آن اراضی آبی و ۴۸۰ هزار هکتار نیز جزو زراعی اراضی دیم است که بخشی از این اراضی دیم را می‌توان با اجرای طرح‌های آب‌محور به آبی تبدیل کرد.
تأمین آب مهم‌ترین چالش بخش کشاورزی استان اردبیل
استان اردبیل همچون سایر مناطق کشور در پی تغییرات اقلیمی و خشکسالی چند سال اخیر با چالش اساسی تأمین آب برای اراضی زراعی رو‌به‌رو است و بر این اساس لازم است که طرح‌های آب‌محور مانند سامانه‌های نوین آبیاری نیمه تمام در این استان بسرعت تکمیل و به بهره‌برداری برسد.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان اردبیل در تشریح ظرفیت‌‎ها و نیازمندی‌های حوزه کشاورزی استان در بخش تأمین آب گفت: علاوه بر تکمیل و اجرای طرح‌های آب‌محور مانند سامانه‌های آبیاری نوین، طرح‌های اجرایی منجر به افزایش راندمان آبیاری و ارتقای عملکرد در تولید محصول نیز در این استان نیازمند حمایت است.
خلیل نیشکاد افزود: برای تأمین آب حوزه کشاورزی استان در سال‌های گذشته اقدامات خوبی در قالب احداث سدها انجام شده ولی اجرای طرح‌های آبرسانی به مزارع در پایاب این سدها چندان موفق نبوده است.
وی بیان کرد: هم اکنون بخش کشاورزی استان اردبیل در زمینه تکمیل پروژه آب‌های مرزی در پایاب سدهای خداآفرین، عمارت و احمدبیگلو با پیشرفت فیزیکی متوسط بالای ۹۰ درصد نیازمند منابع مالی کافی است.
وی مجموع اراضی زراعی تحت پوشش این سدها را حدود ۴۲ هزار و ۲۰۰ هکتار اعلام کرد و ادامه داد: برای تکمیل طرح‌های آبیاری اراضی پایاب این سدها بالغ بر ۶ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است.
سدهای معیشتی، مانع مهاجرت روستاییان
سدهای معیشتی و کوچک با مهار آب‌های جاری در مناطق روستایی و تأمین حداقل آب برای آبی کردن اراضی کشاورزی به‌عنوان سدی در برابر مهاجرت روستاییان به شهرها محسوب می‌شود که نیازمند توجه بیشتر و تکمیل طرح‌های نیمه تمام است.
به‌گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل، از سنوات گذشته عملیات اجرایی بیش از ۳۰ سد معیشتی در این استان آغاز شده ولی به علت کمبود منابع مالی بهره‌برداری از آنها محقق نشده و این سدها در پی تعطیلی عملیات اجرایی، در حال تخریب است. وی اظهار کرد: در سه سال اخیر با تخصیص منابع استانی، هفت مورد از این سدها توسط سازمان جهاد کشاورزی در مرحله تکمیل قرار گرفته ولی برای جلوگیری از استهلاک بیشتر طرح‌های نیمه کاره و استفاده بهینه از سرمایه‌گذاری انجام شده، اهتمام جدی برای تأمین اعتبار و برقراری ردیف ملی برای تکمیل همه این طرح‌ها در بازه زمانی سه ساله لازم است.
نیکشاد اضافه کرد: هم اکنون ۲۲ سد معیشتی کوچک با ظرفیت پوشش ۱۰۰ تا ۲۰۰ هکتار اراضی در سطح استان نیازمند تأمین سه هزار میلیارد ریال اعتبار است که امیدواریم در جریان سفر ریاست جمهوری به این موضوع توجه شده و مصوب شود.
بزرگ‌ترین شهرک گلخانه‌ای کشور چشم انتظار تکمیل زیرساخت‌ها
استان اردبیل در صنعت تولید محصولات گلخانه‌ای و فضای سربسته برنامه‌ریزی انقلابی و خیز شتابان داشته و سطح گلخانه‌های فعال این استان از ۱۶هکتار در سال ۹۶ در مدت سه سال به حدود ۱۵۰ هکتار در سال‌جاری رسیده است.
رشد عملکرد احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای در استان اردبیل در چهار سال اخیر بیش از ۱۰۰۰ درصد بوده و طی سه سال اخیر نیز در بخش افزایش سطح احداث گلخانه در ردیف نخست کشوری قرار گرفته است.
شهرک گلخانه‌ای یک هزار و ۶۰۰ هکتاری مغان به‌عنوان بزرگ‌ترین مجتمع گلخانه‌ای کشور ظرفیت جدیدی است که در چهار سال اخیر در بخش کشاورزی استان اردبیل در منطقه گرمسیری مغان در شمال استان ایجاد شده ولی تکمیل آن نیازمند ایجاد زیرساخت‌ها و تأمین انرژی است.
طرح‌های راکد حوزه کشاورزی استان اردبیل نیازمند تسهیلات
استان اردبیل به علت ظرفیت بالای سرمایه‎‌گذاری در همه بخش‌های تولید محصولات، جذابیت زیادی برای سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی دارد و بر همین اساس سرمایه‌گذاری برای اجرای طرح‌های پرشمار در بخش کشاورزی این استان آغاز شده که تکمیل تعدادی از آنها به علت نیاز به تسهیلات بانکی، راکد و متوقف مانده است. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل از احصای بیش از ۲۰۰ طرح نیمه‌تمام و راکد بخش کشاورزی این استان و برآورد نیاز آنها به منابع مالی و تسهیلات بانکی خبر داد و گفت: فعالسازی این طرح‌ها در اشتغالزایی، ایجاد امنیت غذایی و نیز تولید محصولات کشاورزی مورد نیاز کشور بسیار حیاتی است.

زهره افشار
خبرنگار
با ورود سامانه جدید بارشی که طی یکی دو روز گذشته پای بارش‌های پاییزی را به استان‌های شمال غرب و شمالی کشور باز کرده، دما در بیشتر استان‌های کشور از 5 تا 10 درجه کاهش خواهد یافت و ارتفاعات 3 استان کشور سپیدپوش خواهد شد و رنگ زمستانی به خود می‌گیرند.
«صادق ضیاییان» مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سازمان هواشناسی به «ایران» گفت: با ورود این سامانه که از شمال غرب وارد کشورمان شده استان‌های اردبیل، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی دیروز چهارشنبه و استان‌های ساحلی دریای خزر از جمله استان‌های گیلان، مازندران و گلستان امروز بارش‌های قابل توجهی را دشت کردند که شدت بارش‌ها در استان‌های ساحلی بوده است.
این سامانه علاوه بر این بارش‌های شدید از امروز سبب کاهش 5 تا 10 درجه‌ای دما در بیشتر استان‌های کشور خواهد شد، این کاهش دما را ابتدا ساکنان استان‌های شمال غرب سپس مرکزی و پس از آن استان‌های شمال شرق احساس خواهند کرد.
وی با تأکید بر اینکه از امروز وبا روند کاهشی دما، سامانه دیگر فعالیت بارشی نخواهد داشت، افزود: این کاهش دمای محسوس روز جمعه برای استان‌های مرکزی کشور مانند کرمان ، تهران ، البرز و مازندران اتفاق خواهد افتاد و انتظار ما این است که ارتفاعات استان‌های تهران، البرز و مازندران و بویژه مناطق و گردنه‌های برفگیراین استان‌ها مانند دیزین، چالوس و امامزاده هاشم شاهد بارش برف و کولاک باشند.
ضیاییان تصریح کرد: با توجه به در پیش بودن تعطیلات و اینکه مردم انتظار دمای زیر صفر را در شرایط کنونی آب و هوایی ندارند به مردمی که قصد سفر به این مناطق را دارند و بویژه کوهنوردانی که قصد صعود به ارتفاعات بالای 2500 متر را دارند هشدار می‌دهیم که بدون تجهیزات زمستانی دل به جاده نزنند و کوهنوردان مبتدی از کوهنوردی پرهیز کرده و اگر چنین قصدی دارند حتماً وسایل و لباس گرم را همراه خود ببرند.
وی تأکید کرد: در حالی که ایستگاه‌های هواشناسی در ایستگاه‌های ارتفاعات استان‌های تهران، البرز و مازندران در روز‌های جمعه و شنبه دمای زیر 5 تا 6 درجه را ثبت خواهند کرد قطعاً دمای احساسی (دمایی که بدن به‌دلیل وزش باد سردتر از دمای واقعی احساس خواهد کرد) درارتفاعات در حد 10 درجه تا 12 درجه زیر صفر خواهد بود و این وضعیت بدون آ گاهی قبلی و نداشتن تجهیزات می‌تواند خطرآفرین باشد.

 نادر زرگانی
عضو شورای بخش غیزانیه
 غیزانیه و 90 روستای این بخش همچنان درگیر مشکلاتی است که انتظار می‌رفت با وجود وعده‌هایی که برای حل آن داده شده بود، پرونده بسیاری از آنها بسته شود اما متأسفانه این اتفاق نیفتاد و مردم باز هم با مشکلات حل نشده دست به گریبانند. با روی کار آمدن دولت سیزدهم و نخستین سفر استانی رئیس جمهوری به استان ما و نوید گماردن استاندار ویژه برای خوزستان، مردم غیزانیه آن را به فال نیک گرفته‌اند و امیدوارند شاید گره این مشکلات بالاخره به دست یک استاندار بومی با اختیارات فراتر از همیشه حل شود. شکی نیست که مشکل آب کماکان بزرگ‌ترین دغدغه مردم غیزانیه است و اگر بخواهیم از حق نگذریم باید بگوییم بخشی از مشکلات حل شده اما هنوز 15 درصد مشکلات آب روستاهای غیزانیه پابرجاست و مشکل آب به قدری برای مردم رنج آور است که یک درصد آن هم قابل قبول نیست. لذا انتظار همه مردم غیزانیه ورود شخص استاندار برای حل مشکلات باقیمانده آب است. آنچه بیشتر از همه مردم غیزانیه را رنج می‌دهد این است که روستاییان در حالی باید با مشکلات ریز و درشت دست به گریبان باشند که غیزانیه منابع و ذخایر گازی و نفتی فراوانی دارد و این منطقه روی گنج بی‌پایان خوابیده؛ با یک حساب سرانگشتی 725 چاه نفتی در منطقه و جود دارد و نصیب مردم غیزانیه از آن هیچ است.
بارها به مردم گفته شده حال که شما مشکلات ناشی از تأسیسات نفتی و پالایشگاه‌ها را تحمل می‌کنید این تأسیسات و دیگر کارخانه‌ها موظف هستند اولویت استخدام خود را نیروی بومی قرار دهند. این وعده‌ای است که هیچگاه عملی نشده و ما انتظار داریم استاندار ویژه به بحث اشتغال مردم منطقه از این زاویه توجه بیشتری داشته باشد. از سوی دیگر در حالی که یکی از زیرساخت‌های لازم برای توسعه و آبادانی هر منطقه داشتن راه‌های ارتباطی است اما هنوز برخی از روستاهای غیزانیه از داشتن حتی یک جاده خاکی محروم هستند. نبود عدالت آموزشی برای بچه‌های روستایی با وجود پتانسیل کودکان این منطقه و پایین بودن سرانه ورزشی دیگر خواسته بحق روستاییان منطقه است. این مسأله باعث شده بسیاری فرصت‌ها از مردم منطقه گرفته شود، وجود اسب‌های اصیل عرب خوزستان امتیازی است که در صورت وجود امکانات برای اسب دوانی می‌توانست به فرصت بی‌بدیلی برای اشتغال منطقه تبدیل شود و حالا می‌بینیم اسب‌های این‌ نژاد یا راهی استان‌های دیگر یا کشورهای منطقه می‌شوند. از سوی دیگر غیزانیه به‌دلیل قرار گرفتن در فاصله دو رودخانه کارون و جراحی و چندین کانال آب و خاک حاصلخیز، پتانسیل بالایی برای کشاورزی دارد و این در حالی است که مشکلات مالکیت اراضی کشاورزی منطقه سبب شده کشاورزان انگیزه‌ای برای توسعه کشاورزی در منطقه نداشته باشند.

احتمال تکرار مرگ جمعی میهمانان سیبری خلیج گرگان با بوتولیسم

گرگان - حدود ۱۰۰ روز تا موسم احتمالی تلفات پرندگان بر اثر بوتولیسم در خلیج گرگان، فرصت باقی مانده و علاقه‌مندان حیات وحش خواستار ترسیم سازوکار عملی برای جلوگیری از تکرار این فاجعه هستند.  خلیج گرگان در دو سال اخیر شاهد وقوع یکی از تلخ‌ترین رخدادهای زیست محیطی در کشور بود که در آن حدود ۷۰ هزار بال انواع پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی تلف شدند؛ واقعیتی غم انگیز که دل هزاران علاقه‌مند به طبیعت و دوستداران حیات وحش را به درد آورد. با آنکه بنا به اظهارات متولیان امر علت مرگ‌ومیر به بیماری بوتولیسم مربوط است اما در آستانه سومین سال نزدیک شدن به این رخداد، بسیاری از صاحبنظران در خصوص چرایی وقوع آن دچار تردید هستند. کاهش ورودی آب رودخانه‌ها به خلیج گرگان و افزایش ورودی فاضلاب‌های شهری و روستایی به این پهنه آبی سبب افت کیفی آب شده است و این رخداد در کنار فعالیت میکروارگانیسم‌های بی‌هوازی، زمینه تولید سم را در این زیستگاه تشدید کرده، موضوعی که بنا به گفته برخی از کارشناسان سبب مرگ هزاران پرنده شده است.
تخلیه فاضلاب حدود ۱۰ شهر و ده‌ها روستای اطراف این پهنه آبی در کنار هدایت فاضلاب‌های صنعتی و کشاورزی پیرامونی به خلیج، وضعیت کیفی آب را برای زیستمندان نامطلوب می‌کند. به‌گزارش مهر، رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان گفت: شرایط کمی و کیفی آب خلیج گرگان عوض نشده و اگر آن چیزی که دامپزشکی اعلام کرده و بوتولیسم عامل تلفات پرندگان باشد دوباره شاهد این رخداد خواهیم بود. محمود شکیبا افزود: امیدواریم علت مرگ و میر بوتولیسم نبوده و اشتباه شده باشد و امسال شاهد تکرار تلفات نباشیم. شکیبا با اشاره به آغاز مهاجرت و افزایش روز‌به‌روز تعداد پرندگان در خلیج گرگان، گفت: ما نمی‌توانیم پرندگان را کنترل کنیم و جلو ورود آنها را بگیریم.
وی ادامه داد: اگر نتوانیم به چرایی و اساس تشکیل بوتولیسم در این منطقه جواب دهیم نمی‌توانیم راه حلی برای کنترل این سم پیدا کنیم. معاون سلامت اداره کل دامپزشکی گلستان هم گفت: اگر تالاب دستخوش تغییرات و اتفاقات خوبی نشده باشد ممکن است تلفات دوباره تکرار شود. محسن عبدالوند افزود: مشاهدات بالینی و آزمایشگاهی نوع بیماری را تشخیص داده و بر اساس آنها، علت تلفات بوتولیسم اعلام شده است. او در خصوص اینکه چرا تلفات از بهمن ماه آغاز می‌شود هم گفت: گرما، بی‌هوازی بودن و ورود مواد مغذی به داخل آب که باعث رشد باکتری‌ها و تولید سم می‌شود، علت بیماری بوده که ممکن است هم اکنون شرایط آن ایجاد نشده باشد. به‌گفته وی باید فاکتورهای پرخطر رشد کرده تا بعد بیوتوکسین را آزاد کند.
عبدالوند گفت: سم بیوتوکسین بسیار قوی است و با توجه به میزان دوز ورودی به بدن جاندار می‌تواند تأثیرگذار باشد. وی افزود: تاکنون براساس پایش‌ها تلفاتی گزارش نشده اما براساس شرایط ممکن است تلفات داشته باشیم که آن هم باید دوباره نمونه‌برداری و آزمایش انجام شود تا بفهمیم چه اتفاقی افتاده است.

نجات ماهی‌های رودخانه سیران توسط محیطبانان

سنندج - رئیس اداره حفاظت محیط‌ زیست بانه گفت: آب رودخانه‌های شهرستان بانه به‌دلیل خشکسالی کم آب شده و این وضعیت باعث گرفتار شدن تعداد زیادی از ماهیان این رودخانه‌ها در آبگیر‌ها شده است.
به‌گزارش ایسنا، رحمان رحیم پوراظهار کرد: در پی گشت و کنترل محیطبانان یگان حفاظت و بازدید کارشناسان در پی پایش منابع آبی و رودخانه‌ها، تعداد ۲۰۰۰ قطعه ماهی را که در گودال‌های کم آب محصور شده بودند از مرگ نجات دادند. وی افزود: کم آبی، کاهش بارندگی، برداشت بی‌رویه آب از ناحیه کشاورزان در حریم رودخانه و عدم رها‌سازی حقابه زیست‌محیطی موجب به دام افتادن آبزیان در گودال‌ها و تلف شدن ماهیان می‌شود.

افزایش بستری‌های کرونا در لرستان

خرم‌آباد- دبیر ستاد مبارزه با کرونای دانشگاه علوم پزشکی لرستان با اشاره به افزایش بستری‌های کرونا در این استان، بر ضرورت تزریق واکسن از سوی مردم تأکید کرد. به گزارش مهر، مریم کوشکی اظهار داشت: تاکنون ۱۸۹ هزار و ۱۰۹ نفر در استان به کرونا مبتلا شده‌اند. وی با اشاره به ۳ فوتی جدید بر اثر کرونا در استان عنوان کرد: تاکنون دو هزار و ۵۶۴ نفر به علت ابتلا به کرونا در لرستان فوت کرده‌اند. دبیر ستاد مبارزه با کرونای دانشگاه علوم پزشکی لرستان تعداد بستری‌های مشکوک و قطعی کرونا در استان را ۵۱۶ نفر اعلام کرد.